| dbo:abstract
|
- Els luvis, o també luvites, eren un grup d'origen indoeuropeu que va ocupar diverses zones de l'oest d'Anatòlia a inicis del segon mil·lenni aC. Una part d'aquell país, al cap de poc de temps, s'anomenava Luwiya. Sembla que el nom luvi o luvita s'utilitzava només en un sentit etnogràfic, i no polític. Cap a la meitat del segon mil·lenni Luwiya va passar a anomenar-se Arzawa. Durant el Regne nou hitita, (principis del segle xiv aC) Arzawa estava formada per un cert nombre d'estats vassalls coneguts amb el nom genèric de País d'Arzawa, situat a l'oest i sud-oest d'Anatòlia. El nucli d'aquests regnes s'anomenava així mateix Regne d'Arzawa. De vegades els especialistes l'anomenen Arzawa menor, per distingir-la del conjunt del territori. Es coneixen quatre regnes que formaven part del País d'Arzawa: Kuwaliya, el País del riu Seha, Hapalla i Wilusa. En diverses ocasions durant els segles XV i XIV aC, es van anar formant confederacions entre els estats de tota la regió d'Arzawa amb finalitat militar. És possible que el rei d'Arzawa menor actués de coordinador militar, però no hi va haver mai, que se sàpiga, un regne unit sota la potestat d'un únic rei. Però Arzawa va ser sempre una amenaça per l'Imperi hitita i poc abans de l'enfonsament dels hitites, el faraó Amenofis III va veure el país d'Arzawa com la potència dominant del conjunt d'Anatòlia. Tot i que Arzawa era la més gran i la més populosa regió on habitaven els luvites, els parlants de luvi, la seva llengua pròpia, es van estendre de manera molt més àmplia. Tota la zona de la costa que després es coneixeria amb el nom de Lícia, a l'oest, fins a Cilícia i Kizzuwatna a l'est, va ser ocupada per parlants de luvi. Un subgrup important dels luvites va ser el poble de Lukka. Els hitites feien sovint menció de Lukka, i pel que se'n pot deduir es referien a una regió que anava de l'extrem est de Pamfília a través de Licaònia, cap a Pisídia i Lícia (els noms grecoromans posteriors). Lukka no va ser mai un regne organitzat. No se'n coneixen reis, i no hi ha tractats entre Lukka i l'Imperi hitita. Sembla que era un grup d'estats independents amb afinitats ètniques i lingüístiques, situat en un territori força definit. Lukka va estar sotmesa o aliada als hitites una gran part del temps en què l'Imperi hitita va existir, però moltes vegades el control era només nominal, atès que no eren un únic estat sinó un conglomerat d'estats. Els hitites els presenten com un poble rebel, sempre disposat a lluitar contra ells. També eren experts navegants i feien incursions de pirateria a les ciutats de la costa mediterrània. Quasi sens dubte, el país de Lukka va ser un dels components ètnics de Lícia, que va sorgir a inicis del primer mil·lenni aC. Els licis parlaven una llengua derivada del luvi, i en les llegendes gregues eren un dels més importants aliats dels troians en la Guerra de Troia. (ca)
- كان اللوفيون شعبًا تاريخيًا يُعزى إلى آسيا الصغرى وشمال سوريا خلال العصر البرونزي والعصر الحديدي. تحدثوا اللغة اللوفية، وهي لغة هندية أوروبية تابعة للفرع الأناضولي، واستخدموا الهيروغليفية الخاصة بهم، والتي كانت تستخدم جزئيًا أيضًا من قبل الحثيين. (ar)
- Luwier ist die moderne wissenschaftliche Bezeichnung einer Bevölkerungsgruppe, welche in der Bronzezeit und in der Eisenzeit in Kleinasien und Nordsyrien lebte, wobei darunter Sprecher der Luwischen Sprache verstanden werden. Als mögliche Indikatoren des luwischen Gebietes dienen epigraphische Zeugnisse in luwischer Hieroglyphenschrift sowie Orts- und Personennamen, die als luwisch bestimmt werden können. Ob es jemals eine Ethnie gab, die sich über die luwische Sprache identifizierte, ist umstritten. Der Volksname wurde in letzter Zeit besonders durch Eberhard Zangger populär, der die These aufstellte, dass Luwier in Westanatolien lebten und den Trojanischen Krieg der griechischen Heldensage auslösten. Diese These wird von der Wissenschaft kaum unterstützt. (de)
- Los luvitas fueron un grupo de pueblos anatolios que vivía en el centro, oeste y sur de Asia Menor, así como la parte norte del Levante occidental en la Edad del Bronce y la Edad del Hierro. Hablaban el idioma luvita, un idioma indoeuropeo de la subfamilia anatolia, que se escribía en cuneiforme importado de Mesopotamia, y en una escritura jeroglífica nativa única, que a veces también era utilizada por los hititas emparentados con ellos lingüísticamente. Probablemente, el luvita se hablaba en una región geográfica más amplia que el hitita. (es)
- The Luwians /ˈluːwiənz/ were a group of Anatolian peoples who lived in central, western, and southern Anatolia, in present-day Turkey, during the Bronze Age and the Iron Age. They spoke the Luwian language, an Indo-European language of the Anatolian sub-family, which was written in cuneiform imported from Mesopotamia, and a unique native hieroglyphic script, which was sometimes used by the linguistically-related Hittites as well. Luwian was probably spoken over a larger geographic region than Hittite. (en)
- Bangsa Luwia adalah sekelompok orang berbahasa Indo-Eropa yang tinggal di Asia Kecil dan Barat Levant di Zaman Perunggu dan Zaman Besi. Mereka berbicara bahasa Luwia, sebuah bahasa Indo-Eropa dari sub-keluarga Anatolia, yang ditulis dengan kuneiform yang diimpor dari Mesopotamia, dan naskah asli Hieroglif yang unik, yang kadang-kadang digunakan oleh orang-orang Het yang terkait secara bahasa linguistik juga. Peran bangsa Luwia dalam sejarah Zaman Perunggu masih diperdebatkan. (in)
- I Luvi furono un popolo indoeuropeo del ramo anatolico, caratterizzato dall'uso della lingua luvia e storicamente stanziato nella parte centro-meridionale dell'Anatolia (II millennio a.C.). Dopo la caduta dell'Impero ittita la parte orientale del regno ritornò a essere frammentato in numerose città-Stato e principati indipendenti, noti soprattutto grazie a fonti assire: Kummuhi (la Commagene di epoca classica),, Tabal (Tubal nella Bibbia), sul Tauro. Queste città raccolsero i profughi in fuga dal nucleo dell'Impero ittita dopo che questi cadde, a opera dei Popoli del Mare e dei Frigi, nel XII secolo a.C.; i nomi dei sovrani che sono stati tramandati fino a noi attestano una continuità, per lo meno onomastica, con i sovrani ittiti. Nelle varie città luvie sono state rinvenute testimonianze scritte della loro lingua, il luvio, redatte in un'originale scrittura geroglifica, raro caso di scrittura elaborata autonomamente da un popolo indoeuropeo. Tale lingua è attestata anche nella regione di Arzawa, da alcuni identificata con la Troia omerica nonostante Arzawa si collocasse piuttosto nell'Anatolia sud-orientale, anziché nella porzione nord-occidentale. (it)
- De Luwiërs of Luviërs, ook Luwieten of Luvieten waren in het 2e en 1e millennium v.Chr. de belangrijkste bewoners van Luvië. Ze waren een waarschijnlijk aan de Hettieten verwant volk (het Luwisch is nauw verwant aan het Hettitisch) dat in de bronstijd in Klein-Azië leefde, ten westen en ten zuidwesten van het imperium van de Hettieten, vooral in de zuidelijke en zuidoostelijke kustlanden, vanwaar zij ook naar het westen ervan waren doorgestoten. Het belangrijkste Luwische rijk was waarschijnlijk Arzawa. (nl)
- Лувийцы — сформировавшийся в Малой Азии в эпоху Бронзового века народ, говоривший на вымершем индоевропейском языке. Предполагается, что предки лувийцев мигрировали с территории Балканского полуострова и заселили территорию от Эгейского моря до Киликии. Лувийцы испытали влияние как цивилизаций Древнего Востока (лувийские иероглифы), так и местного аборигенного населения. Ближайшими родственниками лувийцев были хетты.Письменность основывалась на клинописи — XIV—XII вв до н. э. и иероглифах (иероглифический хеттский язык) — XVI—VIII вв до н. э. В конце Бронзового века лувийцы испытали новую (фрако-фригийскую) волну миграции индоевропейских племен с территории Балкан. В эпоху Железного века распались на ряд реликтовых народов: исавры, ликийцев, лидийцев, писидийцев и киликийцев.Существует версия, что легендарные троянцы были лувийцами. Иногда сопоставляются с древним царством Арцава, хотя в последнее время это отождествление оспаривается. По одной из версий, начиная с конца II тысячелетия до н. э., лувийцы наряду с хурритами и ураратами, участвовали в процессе сложения армянского народа.В качестве зачатка армянской государственности можно рассматривать и любое хурритское, урартское или лувийское государство на территории Армянского нагорья — и эти государства были тоже созданы не чуждыми армянам этническими группами, а людьми, потомки которых влились в армянский народ, хотя сами они и говорили на других языках. Этногенез армян начался в конце II тысячелетия до н. э. и завершился к VI веку до н. э. в результате этнического растворения немногочисленных мигрировавших с запада индоевропейцев-протоармян в массиве родственных им лувийцев и аборигенных хурритов, урартов и хаттов, населявших Армянское нагорье. Новый этнос в силу определённых обстоятельств сохранил в основе протоармянский язык индоевропейского этнического меньшинства. (ru)
- Лувійці — родинна хеттам народність сер. 3 тис. до н. е., що існувала на західному і (або) південно-західному узбережжі Малої Азії. У період Хетського царства становили один з трьох його основних регіонів (хетський (несійський), палайський, лувійський). Писемність ґрунтувалася на клинопису XIV—XII ст до н. е. й ієрогліфах (ієрогліфічна хетська мова) XVI—VIII ст до н. е. За однією з версій, починаючи з кінця II тисячоліття до н. е., лувійці поряд з хуритами й араратами приймали участь в процесі складання вірменського народу. Вірмени є наступниками всього стародавнього населення нагір'я, в першу чергу хурритів, урартів і лувійців, які відіграли важливу роль в етногенезі вірмен. Іноді зіставляються з давнім царством Арцава. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- كان اللوفيون شعبًا تاريخيًا يُعزى إلى آسيا الصغرى وشمال سوريا خلال العصر البرونزي والعصر الحديدي. تحدثوا اللغة اللوفية، وهي لغة هندية أوروبية تابعة للفرع الأناضولي، واستخدموا الهيروغليفية الخاصة بهم، والتي كانت تستخدم جزئيًا أيضًا من قبل الحثيين. (ar)
- Los luvitas fueron un grupo de pueblos anatolios que vivía en el centro, oeste y sur de Asia Menor, así como la parte norte del Levante occidental en la Edad del Bronce y la Edad del Hierro. Hablaban el idioma luvita, un idioma indoeuropeo de la subfamilia anatolia, que se escribía en cuneiforme importado de Mesopotamia, y en una escritura jeroglífica nativa única, que a veces también era utilizada por los hititas emparentados con ellos lingüísticamente. Probablemente, el luvita se hablaba en una región geográfica más amplia que el hitita. (es)
- The Luwians /ˈluːwiənz/ were a group of Anatolian peoples who lived in central, western, and southern Anatolia, in present-day Turkey, during the Bronze Age and the Iron Age. They spoke the Luwian language, an Indo-European language of the Anatolian sub-family, which was written in cuneiform imported from Mesopotamia, and a unique native hieroglyphic script, which was sometimes used by the linguistically-related Hittites as well. Luwian was probably spoken over a larger geographic region than Hittite. (en)
- Bangsa Luwia adalah sekelompok orang berbahasa Indo-Eropa yang tinggal di Asia Kecil dan Barat Levant di Zaman Perunggu dan Zaman Besi. Mereka berbicara bahasa Luwia, sebuah bahasa Indo-Eropa dari sub-keluarga Anatolia, yang ditulis dengan kuneiform yang diimpor dari Mesopotamia, dan naskah asli Hieroglif yang unik, yang kadang-kadang digunakan oleh orang-orang Het yang terkait secara bahasa linguistik juga. Peran bangsa Luwia dalam sejarah Zaman Perunggu masih diperdebatkan. (in)
- De Luwiërs of Luviërs, ook Luwieten of Luvieten waren in het 2e en 1e millennium v.Chr. de belangrijkste bewoners van Luvië. Ze waren een waarschijnlijk aan de Hettieten verwant volk (het Luwisch is nauw verwant aan het Hettitisch) dat in de bronstijd in Klein-Azië leefde, ten westen en ten zuidwesten van het imperium van de Hettieten, vooral in de zuidelijke en zuidoostelijke kustlanden, vanwaar zij ook naar het westen ervan waren doorgestoten. Het belangrijkste Luwische rijk was waarschijnlijk Arzawa. (nl)
- Els luvis, o també luvites, eren un grup d'origen indoeuropeu que va ocupar diverses zones de l'oest d'Anatòlia a inicis del segon mil·lenni aC. Una part d'aquell país, al cap de poc de temps, s'anomenava Luwiya. Sembla que el nom luvi o luvita s'utilitzava només en un sentit etnogràfic, i no polític. Cap a la meitat del segon mil·lenni Luwiya va passar a anomenar-se Arzawa. (ca)
- Luwier ist die moderne wissenschaftliche Bezeichnung einer Bevölkerungsgruppe, welche in der Bronzezeit und in der Eisenzeit in Kleinasien und Nordsyrien lebte, wobei darunter Sprecher der Luwischen Sprache verstanden werden. Als mögliche Indikatoren des luwischen Gebietes dienen epigraphische Zeugnisse in luwischer Hieroglyphenschrift sowie Orts- und Personennamen, die als luwisch bestimmt werden können. Ob es jemals eine Ethnie gab, die sich über die luwische Sprache identifizierte, ist umstritten. (de)
- I Luvi furono un popolo indoeuropeo del ramo anatolico, caratterizzato dall'uso della lingua luvia e storicamente stanziato nella parte centro-meridionale dell'Anatolia (II millennio a.C.). Dopo la caduta dell'Impero ittita la parte orientale del regno ritornò a essere frammentato in numerose città-Stato e principati indipendenti, noti soprattutto grazie a fonti assire: Kummuhi (la Commagene di epoca classica),, Tabal (Tubal nella Bibbia), sul Tauro. Queste città raccolsero i profughi in fuga dal nucleo dell'Impero ittita dopo che questi cadde, a opera dei Popoli del Mare e dei Frigi, nel XII secolo a.C.; i nomi dei sovrani che sono stati tramandati fino a noi attestano una continuità, per lo meno onomastica, con i sovrani ittiti. (it)
- Лувийцы — сформировавшийся в Малой Азии в эпоху Бронзового века народ, говоривший на вымершем индоевропейском языке. Предполагается, что предки лувийцев мигрировали с территории Балканского полуострова и заселили территорию от Эгейского моря до Киликии. Лувийцы испытали влияние как цивилизаций Древнего Востока (лувийские иероглифы), так и местного аборигенного населения. Ближайшими родственниками лувийцев были хетты.Письменность основывалась на клинописи — XIV—XII вв до н. э. и иероглифах (иероглифический хеттский язык) — XVI—VIII вв до н. э. (ru)
- Лувійці — родинна хеттам народність сер. 3 тис. до н. е., що існувала на західному і (або) південно-західному узбережжі Малої Азії. У період Хетського царства становили один з трьох його основних регіонів (хетський (несійський), палайський, лувійський). Писемність ґрунтувалася на клинопису XIV—XII ст до н. е. й ієрогліфах (ієрогліфічна хетська мова) XVI—VIII ст до н. е. Іноді зіставляються з давнім царством Арцава. (uk)
|