Zatvor
Za ostala značenja, vidi Zatvor (razvrstavanje).
Zatvor u najširem smislu označava ustanovu, odnosno objekt čija je svrha da u njemu smještenim osobama, koje se nazivaju zatvorenici, oduzeti slobodu, odnosno ograničiti kretanje kao i niz drugih prava. Postoje razne vrste zatvora, ali se pod izrazom "zatvor" gotovo u pravilu smatraju samo institucije koje vodi država, a u koje su zatvorenici smješteni odlukom suda ili drugog nadležnog organa.
Takvi se zatvori se u većini suvremenih država dijele na dva osnovna tipa - zatvore u kojima se nalaze osobe na sudu pravomoćno osuđene na kaznu zatvora, odnosno kažnjenici; i zatvore u kojima se nalaze osobe pritvorene radi provođenja kriminalističke istrage ili kaznenog postupka, odnosno pritvorenici. Za prvi tip zatvora se na prostoru bivše SFRJ koristi izraz kazneno-popravni zavod ili, kolokvijalno, kaznionica; za drugi tip zatvora se koristi izraz okružni zatvor ili, kolokvijalno, istražni zatvor.
Zatvori se, nadalje, ovisno o tipu zatvorenika, mogu dijeliti na muške, ženske i maloljetničke; prema tipu obezbjeđenja se mogu dijeliti na zatvorene, poluotvorene ili otvorene zatvore. Vrlo je čest slučaj da države iz financijskih razloga kombiniraju namjene određenih tipova zatvora, pa je, tako, na primjer, uobičajeno da osobe koje su zbog prekršaja ili blažih kaznenih djela osuđene na kratke zatvorske kazne smještene u okružne zatvore zajedno s pritvorenicima koji čekaju suđenje.
Glavne službe u zatvorima su služba za obezbjeđenje i služba za prevaspitanje. Nauka koja se bavi zatvorskim sistemima naziva se penologija.
