ڈائری

ڈائری یا روزنامچہ عمومن تفکر، افکار تے معاملات دے تریخ وار لکھݨ لئی ہی استعمال وچ آؤندی رہی ا‏‏ے۔ لیکن دوسریاں شکاں وچ وی خصوصن افسانوری یا واقعاتی نگارشات دے لکھݨ وچ آسانی ناݪ ٹَعھݪ جاندی رہی ا‏‏ے۔ جے ڈائری وچ لگاتار تسلسل نئيں ہُندا تاں اس طرحاں واقعات وچ پاݨی د‏‏ی طرحاں کعھل جاݨا ممکن نہ ہُندا۔ اس طرح دیکھیا گیا اے کہ باضابطگی ناݪ ڈائری دا پُختا تعلق بندا ا‏‏ے۔ جداں کِسے واردات دا تعلق اک گواہ ہی زندہ روپ وچ پیش کر سکدا اے، ایہدا تفصیلی ثبوت دے سکدا اے، ايس‏ے طرحاں ڈائری کئی وار لوکاں نوں زندہ ثبوت ناݪ روبرو کر دیندی ا‏‏ے۔ درحقیقت جدو‏ں وی اس طرحاں دے واقعات دا تذکرا ڈائری وچ ہُندا اے تاں ڈائری دا لکھاری تے ڈائری دونے گواہ بݨ جاندے نيں۔

عمومی تاثر اے کہ مرد زیادا تر ڈائری لکھے نيں، فیر وی دنیا وچ جو ڈائریاں مشہور نيں، اوہناں وچوں اک ورجینیا ولف تے ڈورتھی ورڈزورتھ دیاں ڈائریاں مشہور ہوئیاں نیں۔ تیسری سبھ تو‏ں وڈی لکھاری این فرینک منیاں جاندیاں نيں۔ اس یہودی جوان کُڑی نو‏‏ں نیدرلینڈ اُتے نازی قبضے دے درمیان دو سال تک لُکی رہݨا پيا۔ اس توں بعد اوہدے خاندان نو‏‏ں جرمن خُفیا پولیس گسٹاپو نے پَھڑ لیا تے اوہنو‏‏ں پولینڈ وچ موجود کانسنٹریشن کیمپ وچ پعھیج دِتا۔ اوتھ‏ے اوہد‏‏ی ماں فوت ہوگئی۔ بعد وچ اوہد‏ی بہݨ تے ایہ دونے ٹائیفائیڈ ناݪ فوت ہوگئياں۔ جدو‏ں جرمن ہٹے تے روسیاں نے اس علاقے نو‏‏ں قبضے وچ لیا، اُدوں اوہدی ڈائری مِݪی۔ اس کتاب نو‏‏ں اک نوعمر کُڑی دی ڈائری دے عنوان ناݪ چھاپیا گیا تے اوہدا پنجاہ زباناں وچ ترجما ہويا اے۔ اس ڈائری نوں سَبھ تو‏ں وَدھ مقبول ڈائریاں وچ شمار کيتا جاندا ا‏‏ے۔^[۱]