Zadie Smith
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
| |
Nagrody | |
| |
Strona internetowa |
Zadie Smith (ur. 25 października 1975 w Londynie) – brytyjska pisarka, autorka opowiadań i powieści. Ukończyła King's College w Cambridge, członkini The Royal Society of Literature (RSL).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Zadie Smith urodziła się jako Sadie Adeline Smith (zmieniła imię z Sadie na Zadie w wieku 14 lat) w północno-zachodniej części Londynu, w robotniczej dzielnicy Brentu. Jej matka, Yvonne Bailey, dorastała na Jamajce i wyemigrowała do Anglii w 1969. Dla jej ojca, Anglika Harveya Smitha, była drugą żoną. Smith ma przyrodnią siostrę i przyrodniego brata oraz dwóch młodszych braci. Jeden z nich, Ben Bailey Smith (ur. 1977), został aktorem, raperem oraz komikiem występującym na scenie pod pseudonimem Doc Brown[1]. Jej rodzice rozwiedli się, gdy była nastolatką.
W dzieciństwie Smith uwielbiała stepowanie. Jako nastolatka zastanawiała się nad rozpoczęciem kariery aktorskiej w musicalu. W czasie studiów zarabiała na życie jako śpiewaczka jazzowa i chciała zostać dziennikarką, zanim skoncentrowała się na twórczości beletrystycznej.
Jej debiutancka powieść Białe zęby z 2000 zdobyła wiele nagród; jej nakład w Wielkiej Brytanii przekroczył milion egzemplarzy. W 2002 została zaadaptowana przez stacje Channel 4 na mini serial telewizyjny[2].
Oprócz powieści pisze też opowiadania dla „The New Yorkera” i uczy kreatywnego pisania na New York University[3].
W listopadzie 2016 została wyróżniona Nagrodą Literacką niemieckiego dziennika „Die Welt”[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Zadie Smith jest żoną północnoirlandzkiego pisarza i poety Nicka Lairda, któremu zadedykowała swoją trzecią powieść O pięknie. Poznali się na studiach w Cambridge; ślub wzięli w 2004 roku. W 2009 urodziła im się córka Katherine (Kit), a w 2013 syn Harvey (Hal)[5].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]Powieści:
- Białe zęby, 2002 (White Teeth, 2000, tłum. pol. Zbigniew Batko) – powieść zdobyła nagrody: nagrodą James Tait Black Memorial[6], The Guardian First Book Award Whitbread Prize[7], Whitbread Book Awards w kategorii Pierwsza Powieść[8], Commonwealth Writers First Book Prize[9], Betty Trask Award[10], a następnie została zaadaptowana na mini serial telewizyjny
- Łowca autografów, 2004 (The Autograph Man, 2002, tłum. pol. Zbigniew Batko)
- O pięknie, 2006 (On Beauty, 2005, tłum. pol. Zbigniew Batko) – nominowana do Nagrody Bookera[11], laureatka: Somerset Maugham Award[12], Anisfield-Wolf Book Award[13], Women’s Prize for Fiction[14]
- Londyn NW, 2014 (oryg. tytuł NW, 2012, tłum. pol. Jerzy Kozłowski), ISBN 978-83-240-3110-8
- Swing Time, 2016[3]
- Oszustwo, tłum. pol. Justyn Hunia, 2024 ISBN 978-83-240-6842-5[15]
Eseje:
- Jak zmieniałam zdanie, 2010 (Changing My Mind: Occasional Essays, 2009)
- Widzi mi się, 2018 (Feel Free: Essays, 2018)
- Grand Union: Stories, 2019[16]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Doc Brown | United Agents [online], unitedagents.co.uk [dostęp 2016-12-27] .
- ↑ Aida Edemariam , Profile: Zadie Smith, „The Guardian”, 3 września 2005, ISSN 0261-3077 [dostęp 2021-03-23] (ang.).
- ↑ a b Natalia Szostak , Zadie Smith i "Swing Time". O czym jest nowa powieść ulubionej pisarki świata? [online], wyborcza.pl, 15 listopada 2016 [dostęp 2016-11-28] .
- ↑ „Welt“-Literaturpreis 2016 für Zadie Smith. WeltN24 GmbH. [dostęp 2016-12-27]. (niem.).
- ↑ The world according to Zadie Smith [online], www.standard.co.uk, 28 czerwca 2013 [dostęp 2021-03-22] (ang.).
- ↑ Winners of the James Tait Black Prize for Fiction. The University of Edinburgh. [dostęp 2020-05-15]. (ang.).
- ↑ Guardian First Book Award 2000. The Guardian. [dostęp 2020-05-23]. (ang.).
- ↑ Costa Book Awards Archive. Costa Book Awards. [dostęp 2020-05-23]. (ang.).
- ↑ Zadie Smith wins Commonwealth regional prize. The Guardian, 2006-02-07. [dostęp 2020-05-23]. (ang.).
- ↑ Previous winners of the Betty Trask Prize and Awards. The Society of Authors Awards. [dostęp 2020-05-23]. (ang.).
- ↑ The Man Booker Prize 2005 [online], The Booker Prizes [dostęp 2020-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-01] (ang.).
- ↑ Previous winners of the Somerset Maugham Awards [online], Society of Authors [dostęp 2020-06-06] (ang.).
- ↑ Winners by Year [online], Anisfield-Wolf Book Awards [dostęp 2020-06-06] (ang.).
- ↑ Previous Winners 2006 [online], Women’s Prize for Fiction [dostęp 2020-06-06] (ang.).
- ↑ Oszustwo. [dostęp 2024-08-31].
- ↑ Grand Union by Zadie Smith review – endlessly various short stories [online], the Guardian, 4 października 2019 [dostęp 2021-03-23] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- strona polskiego wydawcy Zadie Smith
- Esej Mówiąc językami opublikowany w „Dzienniku” – o Baracku Obamie i doświadczeniu utraty języka dzieciństwa
- Zadie Smith w katalogu Biblioteki Narodowej
- ISNI: 000000012276857X
- VIAF: 14951645
- LCCN: n99057428
- GND: 122702506
- NDL: 00847467
- LIBRIS: mkz135z53ltm7lv
- BnF: 137415367
- SUDOC: 058710507
- SBN: TO0V386320
- NLA: 52924677
- NKC: xx0003874
- BNE: XX1130347
- NTA: 188934235
- BIBSYS: 30286
- CiNii: DA13141683
- Open Library: OL30118A
- PLWABN: 9810597489205606
- NUKAT: n2002093918
- J9U: 987007306982105171
- PTBNP: 1009140
- CANTIC: a10963479
- LNB: 000056143
- NSK: 000274818
- CONOR: 7234659
- ΕΒΕ: 134999
- BLBNB: 000278851
- KRNLK: KAC200902313
- LIH: LNB:BJsM;=Bi