Robert Brylewski

Robert Brylewski

Robert Brylewski na Rock Reggae Festiwal Brzeszcze 2007
Pseudonim	Afa, Robi Goldroker
Data i miejsce urodzenia	25 maja 1961 Warszawa
Data i miejsce śmierci	3 czerwca 2018 Warszawa
Przyczyna śmierci	pobicie
Instrumenty	wokal, gitara, instrumenty klawiszowe
Gatunki	punk, rock, reggae, dub, elektronika, nowa fala, post-punk, hardcore punk
Zawód	wokalista, gitarzysta, kompozytor i autor tekstów
Aktywność	1978–2017
Powiązania	Vivian Quarcoo
Zespoły
The Boors, Deadlock, Armia, Kryzys, Brygada Kryzys, Izrael, The Users, Max i Kelner, Falarek Band, Ziggie Piggie, Świat Czarownic i Robert Brylewski, 52UM
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Robert Maksymilian Brylewski, ps. Afa, Max, Robin Goldroker (ur. 25 maja 1961^[1][2] w Warszawie, zm. 3 czerwca 2018^[3] tamże) – polski wokalista, kompozytor, gitarzysta i autor tekstów aktywny na scenach muzyki rockowej, punkowej, alternatywnej i reggae. Współzałożyciel zespołów Kryzys, Brygada Kryzys, Izrael, Armia oraz Max i Kelner, członek Deadlock, The Users i Falarek Band. Prowadził również działalność solową. Właściciel Gold Rock Studio.

Był synem dwojga artystów Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny^[4]. Wczesne dzieciństwo spędził w Koszęcinie, gdzie zespół Śląsk ma swoją siedzibę^[4]. W wieku kilku lat przeniósł się do Warszawy. Mieszkał tam, z niewielkimi przerwami, do śmierci. Uczęszczał krótko do Liceum PAX, a potem do Liceum im. Mikołaja Reja do klasy równoległej z klasą Kazika Staszewskiego^[4][5] i Roberta Schmidta^[6].

W 1978 współtworzył zespół The Boors, który w następnym roku, po zmianach w składzie, zmienił nazwę na Kryzys^[7]. Zespół zagrał kilkadziesiąt koncertów, ale wiele nagrań (głównie podczas prób) nie doczekało się oficjalnego wydania^[7]. Wiosną 1981 francuska wytwórnia płytowa Blitzkrieg Records wydała bez zgody zespołu album Kryzys^[7]. Latem 1981 zespół zakończył działalność, koncertując przedtem w Opolu oraz na Pop Session w Sopocie^[7].

W 1981 gościnnie występował w zespole Deadlock.

Wkrótce później Brylewski i Tomasz Lipiński (wcześniej Tilt) założyli Brygadę Kryzys^[8]. Pierwszy koncert zespołu miał odbyć się w gdańskiej hali Olivia, lecz z powodu konfliktu z organizatorami (pobicie jednego z organizatorów przez Lipińskiego) i tzw. śmiałego programu artystycznego nie doszło do koncertu^[8]. Pierwszy koncert odbył się w warszawskiej Rivierze we wrześniu 1981, gdzie obok Brygady Kryzys zagrała po raz pierwszy w Warszawie Republika^[8]. Przed koncertem do muzyków trafiło ciasto nadziewane haszyszem, które zjadł Grzegorz Ciechowski i akustyk^[4]. Nagrany koncert (ze złą jakością dźwięku ze względu na niedyspozycyjnego akustyka) ukazał się na nielegalnie wydanej płycie Brygada Kryzys (wydanej w lutym 1982)^[8].

W listopadzie 1981 Brylewskiego^[8] ciężko pobito. 20 grudnia został zatrzymany przez Milicję Obywatelską i przewieziony na przesłuchanie do komendy mieszczącej się przy ul. Jezuickiej w Warszawie^[4]. Trafił tam za nazwanie pijanego zomowca (który wcześniej potrącił starszą kobietę) „kurwą z orzełkiem”^[4]. Gdy Brylewskiemu pozwolono zeznawać, zaczął mówić: „Panowie, ja chciałem powiedzieć, że mój tata to wysoki funkcjonariusz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych…”, co jeszcze bardziej sprowokowało milicjantów^[4]. W wyniku symulowania schizofrenii i padaczki został wypuszczony z komisariatu^[4].

W grudniu Brygada Kryzys próbowała pojechać na koncert do Belgradu na Dni Młodej Polskiej Subkultury, lecz w Cieszynie nie pozwolono jej na przejazd przez Czechosłowację do Jugosławii^[8]. Kilka dni później zespół poleciał samolotem do Belgradu^[8]. Koncerty stały się wielkim sukcesem, zaś twórczością Brygady Kryzys zainteresowali się promotorzy z zagranicy^[7]. W wyniku wprowadzenia stanu wojennego nie została nagrana płyta w Jugosławii oraz nie doszła do skutku trasa koncertowa w Holandii^[7]. W lutym zespół nie zgodził się na granie koncertów organizowanych przez organizacje polityczne i milicyjne pod nazwą Brygada K.^[8]. W marcu 1982 Tonpress w celu przetestowania sprzętu zaprosił zespół na nagranie kilku utworów, w wyniku czego zespół wydał album Brygada Kryzys. Płyta postrzegana jako pierwszy oficjalny album punkrockowy w Polsce, jest uznawana za jedną z najważniejszych płyt w historii polskiej muzyki rozrywkowej^[7]. Brygada Kryzys zakończyła działalność jesienią 1982^[7].

Wiosną 1983 założył zespół Izrael, który stał się jednym z pierwszych polskich zespołów grających reggae^[7]. W maju 1983 Izrael wydał album Biada, biada, biada, ale płyta ukazała się na rynku w 1985^[7]. W 1986 wydał album Nabij faję, a w 1987 Duchowa rewolucja, vol. 1^[7]. Po zmianach w składzie Izrael w 1990 nagrał materiał na nowy album w Londynie, a w 1994 zawiesił działalność^[7].

Podczas grania w Izraelu zainteresował się Biblią^[4].

Równolegle do działalności Izraela Brylewski grał od 1985 w Armii. Zespół powstał z inicjatywy Brylewskiego i Tomasza Budzyńskiego (wcześniej Siekiera)^[7]. Na bazie punk rocka oraz muzyki hardcore Armia w nowatorski sposób wplatała inspiracje rockiem symfonicznym, heavy metalem, muzyką klasyczną i muzyką etniczną^[7]. Brylewski występował w Armii do 1993, nagrał z zespołem albumy: Armia, Legenda, Czas i byt, a także koncertowy Exodus^[7].

W drugiej połowie lat 80. wyjechał do Londynu, gdzie pracował na budowie jako stolarz.

W 1990 wraz ze znanym z Deutera Pawłem „Kelnerem” Rozwadowskim rozpoczął tworzenie muzyki elektronicznej z wykorzystaniem samplingu^[7]. W wyniku współpracy z Rozwadowskim powstał projekt Max i Kelner, który wydał album Tehno Terror^[7]. Po zagraniu kilkunastu zagranicznych koncertów zakończono projekt, który w 2007 reaktywowano^[7].

W 1991 reaktywowano (w zmienionym składzie) Brygadę Kryzys. W 1992 ukazał się album Cosmopolis^[7]. Coraz rzadziej koncertujący zespół zakończył działalność w 1994^[7].

W 1993 współtworzył Falarek Band, jednak po wydaniu albumu Falarek (1996) aktywność zespołu zanikła^[7]. Od końca lat 90. współtworzył efemeryczne yassowe zespoły: The Users (ze Świetlickim, Tymańskim, Olterem, Kurtisem i Trzaską), Dyliżans czy Poganie (grupa założona przez Brylewskiego i Tymańskiego)^[7].

W 1996 pracował nad dźwiękiem w filmie Słodko gorzki^[4].

Swoim nazwiskiem sygnował dwie płyty z muzyką elektroniczną: Warsaw Beat (1998) i Warsaw Beat II (2004)^[7].

Był realizatorem muzycznym i właścicielem Gold Rock Studio (później Złota Skała) działającego w latach 1991–1997^[7]. Studio prócz nagrywania zajmowało się także wydawaniem płyt kompaktowych i kaset magnetofonowych. Obowiązki tej firmy przejęły inne firmy: Biodro Records, W Moich Oczach, Tone Industria i Pop Noise. Od końca lat 90. XX w. tworzył także komputerowe animacje do teledysków w swoich projektach.

Wspierał kampanię społeczną „Muzyka Przeciwko Rasizmowi” Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”. Pod patronatem tej akcji ukazał się album Świat Czarownic i Robert Brylewski (2002)^[9][10].

W 2002 wraz z Konradem Januszkiem współtworzył studyjny projekt 52um^[7]. W 2008 ukazał się debiutancki album projektu pt. 52um, a w 2010 powstał album Superego^[7].

W 2003 reaktywowano Brygadę Kryzys. Ze starego składu oprócz Brylewskiego grał Tomasz Lipiński^[7]. W 2003 rozpoczęły się pracę nad nowym albumem (roboczy tytuł Eurocrisis), jednak płyta nie ukazała się^[11]. W 2006 reaktywowano zespół Izrael, który początkowo działał pod nazwą Magnetosfera^[7]. W 2008 ukazał się album Izraela Dża ludzie^[7]. W 2008 reaktywowano zespół Kryzys, który w marcu 2006 zagrał jednorazowy koncert w warszawskim klubie CDQ. W maju 2010 ukazał się album Kryzys komunizmu zawierający nowe utwory Kryzysu i stare piosenki w nowym wykonaniu^[7].

Przez kilkanaście lat był związany z gdańską sceną alternatywną^[12].

W 2010 startował w wyborach samorządowych do Rady m.st. Warszawy reprezentując Komitet Wyborczy Wyborców Gamonie i Krasnoludki. Zdobył 601 głosów, czyli blisko 50% głosów oddanych na jego listę w okręgu wyborczym^[13].

W 2011 świętował 30-lecie kariery muzycznej w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku^[14]. W 2012 ukazała się autobiografia muzyka pt. Kryzys w Babilonie (w formie wywiadu przeprowadzonego przez Rafała Księżyka).

Na początku 2018 na warszawskiej Pradze został dotkliwie pobity, w wyniku czego był poddany skomplikowanemu leczeniu szpitalnemu. Wrócił do domu, jednak po jakimś czasie wymagał operacji, która miała bezpośredni związek z pobiciem. Trafił do szpitala przy ul. Szaserów w Warszawie, będąc w stanie śpiączki. Znajdował się w niej przez kilka tygodni i już się z niej nie wybudził. Zmarł 3 czerwca 2018, w wyniku problemów z krążeniem i zatrzymania akcji serca^[15]. 15 czerwca 2018 po pogrzebie o charakterze świeckim jego prochy zostały pochowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (Q kolumbarium 1-1-7)^[16].

13 maja 2021 sprawca pobicia Brylewskiego został skazany na 13 lat pozbawienia wolności. Podczas ataku na muzyka był pod wpływem alkoholu i narkotyków^[17].

W 1983 poznał Vivian Quarcoo, jazzową wokalistkę o w połowie ghańskich korzeniach, i zaprosił ją do występowania ze świeżo utworzonym Izraelem^[18]. Po kilku miesiącach zostali parą^[19]. W końcu lat 80. zamieszkał z rodziną i przyjaciółmi w Stanclewie na Warmii, gdzie poza działalnością artystyczna zajmował się rolnictwem.

W połowie lat 90. związek z Quarcoo zaczął przechodzić kryzys. Próbą jego ratowania było wzięcie ślubu w 1996, ale w 2001 małżeństwo zakończyło się rozwodem^[20]. Miał dwie córki: Sarę i Ewę. W 2012 został dziadkiem.

W początkach XXI w. mieszkał w Poznaniu^[21]. W 2006 kupił mieszkanie we Wrzeszczu^[12].

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2018, pośmiertnie^[22]

Jego wczesne dokonania muzyczne z przełomu lat 70. i 80. XX wieku (Kryzys oraz Brygada Kryzys założona z Tomkiem Lipińskim z Tiltu) tworzą klasykę polskiej muzyki niezależnej^[7]. Twórczością Brylewskiego inspirowali się m.in.: Muniek Staszczyk, Kazik Staszewski, Krzysztof 'Grabaż' Grabowski^[23], Tymon Tymański, Wojtek Mazolewski.

^[7][24][25]

^[1]

Jako aktor

• Słodko gorzki
• Jam Osjan
• Polskie gówno (2015) jako Stan Gudeyko

Jako on sam

• Koncert (1982)
• I Could Live in Africa (1983)
• Nieobecny news czyli 24 godziny z życia Marty Maro (1986)
• Moja krew, twoja krew (1986)
• Exodus. Robert Brylewski (1997)
• Hybrydy (2002)
• Historia polskiego rocka (2008)
• Jarocin. Po co wolność (2016, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Marek Gajczak)^[26]

Muzyka do filmu

• Koncert (1982)
• Zaścianek - fenonen polski (1995)
• Prawdziwy ojciec chrzestny (1998)
• Cena prawdy (2001)
• Polskie gówno (2015)
• Fugazi. Centrum wszechświata (2016; reżyseria: Leszek Gnoiński)

• Robert Brylewski, Rafał Księżyk: Kryzys w Babilonie. Autobiografia. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2012. ISBN 978-83-08-04907-5.

• Archiwalna strona Roberta Brylewskiego. rmb.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-10)].
• Robert Brylewski w bazie Archiwum Polskiego Rocka