Salva Kiir Mayardit

Salva Kiir Mayardit

Data i miejsce urodzenia	13 września 1951 Bahr el Ghazal
1. Prezydent Sudanu Południowego
Okres	od 9 lipca 2011
Przynależność polityczna	Ludowy Ruch Wyzwolenia Sudanu
Poprzednik	urząd ustanowiony
2. Prezydent Autonomicznego Regionu Sudanu Południowego
Okres	od 30 lipca 2005 do 9 lipca 2011
Przynależność polityczna	Ludowy Ruch Wyzwolenia Sudanu
Poprzednik	John Garang
Następca	urząd zniesiony
Wiceprezydent Sudanu
Okres	od 11 sierpnia 2005 do 9 lipca 2011
Przynależność polityczna	Ludowy Ruch Wyzwolenia Sudanu
Poprzednik	John Garang
Następca	Ali Usman Taha
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Salva Kiir Mayardit (ur. 13 września 1951 w Bahr al-Ghazal) – południowosudański polityk i wojskowy. Prezydent Autonomicznego Regionu Sudanu Południowego i wiceprezydent Sudanu w latach 2005–2011. Obie funkcje objął po śmierci Johna Garanga. Prezydent niepodległego Sudanu Południowego od 9 lipca 2011.

Salva Kiir Mayardit urodził się w regionie Bahr el Ghazal. Pochodzi z najliczniejszego na południu Sudanu plemienia Dinka. Jest katolikiem. W latach 60. przyłączył się do rebelianckich sił Anya Nya w południowych prowincjach Sudanu prowadzących walki z północą (I wojna domowa w Sudanie). Do czasu ustanowienia pokoju w 1972 roku był oficerem sił rebelianckich. Po zakończeniu działań wstąpił do sudańskiej armii. Jednak po wznowieniu konfliktu między północną a południową częścią Sudanu w 1983 roku, wspólnie z Johnem Garangiem, tworzył Ludowy Ruch Wyzwolenia Sudanu (SPLM), stając się jednym z przywódców jego zbrojnego skrzydła, Ludowej Armii Wyzwolenia Sudanu (SPLA) oraz szefem sztabu Garanga^[1][2].

Został wyznaczony przez organizację do prowadzenia rokowań pokojowych, mających zakończyć II wojnę domową w Sudanie. Porozumienie podpisane zostało w styczniu 2005 i przewidywało 5-letnią autonomię Sudanu Południowego (z funkcją prezydenta i wiceprezydenta) i organizację po tym czasie referendum niepodległościowego^[1].

9 lipca 2005 objął funkcję wiceprezydenta Sudanu Południowego u boku Johna Garanga, który został prezydentem prowincji. Jednakże już 30 lipca 2005 Garang zginął w katastrofie lotniczej w trakcie powrotu z krótkiej wizyty w Ugandzie, a jego obowiązki przejął Kiir. 11 sierpnia 2005 oficjalnie objął opróżnione urzędy prezydenta Sudanu Południowego oraz wiceprezydenta Sudanu^[1][2].

Kiir uchodził za zwolennika pełnej niepodległości prowincji. W październiku 2009 publicznie wyraził poparcie dla suwerenności Sudanu Południowego, zachęcając mieszkańców do poparcia tegoż rozwiązania w czasie zbliżającego się referendum. Przyrównał je do wyboru pomiędzy „byciem obywatelem drugiej kategorii we własnym kraju a byciem wolną osobą we własnym niepodległym państwie”^[2].

W wyborach powszechnych w kwietniu 2010 zdecydował się kandydować na urząd prezydenta Sudanu Południowego, zamiast prezydenta całego Sudanu, czym raz jeszcze podkreślił swoje poparcie dla niepodległości regionu. Uzyskał reelekcję na stanowisku, uzyskując 93% głosów poparcia^[2][3].

W referendum niepodległościowym, przeprowadzonym w styczniu 2011, 99% głosujących opowiedziało się za secesją od Sudanu i niepodległością prowincji. Zgodnie z porozumieniem pokojowym z 2005, kraj ogłosił swoją niepodległość 9 lipca 2011, a Kiir pozostał na stanowisku jego prezydenta^[2][3][4].

15 grudnia 2013 spacyfikował wymierzony przeciw niemu zamach stanu zorganizowany przez lojalistów byłego wiceprezydenta kraju – Rieka Machara^[5]. Z czasem konflikt przerodził się w wojnę domową pomiędzy siłami rządowymi wspieranym przez plemię Dinków a bojówkami plemienia Nuerów. Wojna pochłonęła wiele tysięcy ofiar i przyniosła klęskę humanitarną. Pomimo podpisania porozumienia 9 maja 2014 w Addis Abebie, walki nie ustały. W lipcu 2015 roku na władze kraju spadła fala krytyki po tym, jak opublikowano raport ONZ opisujący makabryczne zbrodnie jakich mieli się dopuszczać żołnierze wierni prezydentowi^[6]. Ostatecznie, 26 sierpnia 2015 prezydent Salva Kiir Mayardit podpisał w Dżubie porozumienie pokojowe z rebeliantami, formalnie kończące wojnę domową i zobowiązujące szefa państwa do sformowania nowego rządu^[7].