Marian Korewo

Marian Korewo

pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia	15 sierpnia 1892 Żytomierz
Data i miejsce śmierci	3 czerwca 1971 Londyn
Przebieg służby
Lata służby	1913–1947
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	5 Kresowa Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca artylerii dywizyjnej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa kampania włoska
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Marian Kazimierz Korewo (ur. 15 sierpnia 1892 w Żytomierzu, zm. 3 czerwca 1971 w Londynie) – pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, w 1964 awansowany przez Władysława Andersa na stopień generała brygady.

Urodził się 15 sierpnia 1892 w Żytomierzu, ówczesnym mieście powiatowym guberni wołyńskiej, w rodzinie Stanisława (zm. 1918) i Feliksy z Michałowskich (zm. 1919)^[1][2]. Miał cztery młodsze siostry^[1]. Ukończył siedmioklasowe gimnazjum realne w Wilnie z maturą^[3][4] i zdał egzamin do Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu^[4].

Od 1 września 1913 do 1 grudnia 1914 uczył się w Michałowskiej Szkole Artylerii (ros. Михайловское артиллерийское училище) w Petersburgu^[5] (razem z nim szkołę ukończyli m.in. Jerzy Łunkiewicz i Tadeusz Wygonowski, przyszli oficerowie Wojska Polskiego^[6]). 2 grudnia 1914 został przydzielony do dyspozycji dowódcy Dźwińskiego Okręgu Wojskowego w Wilnie, a 22 grudnia tego roku przydzielony do zapasowego dywizjonu artylerii w Dyneburgu^[7]. 4 marca 1915 przybył na front do 56 Brygady Artylerii i objął obowiązki młodszego oficera 1 baterii^[7]. Uczestniczył w walkach brygady do 9 maja 1916, po czym został przeniesiony do 2 zapasowego dywizjonu artylerii w Ałatyrze na terytorium Kazańskiego Okręgu Wojskowego^[7]. Tam pełnił służbę razem z Jerzym Kosackim, przyszłym podpułkownikiem Wojska Polskiego^[8]. Później został przeniesiony do 14 dywizjonu moździerzy lekkich na stanowisko starszego oficera 2 baterii, z którą od 24 grudnia 1916 walczył na froncie^[7]. W armii rosyjskiej awansował na kolejne stopnie: podporucznika (1 grudnia 1914), porucznika (24 stycznia 1916 ze starszeństwem z 6 grudnia 1915 i sztabskapitana (6 grudnia 1916)^[9]. W listopadzie 1917 zorganizował Związek Wojskowych Polaków służących w rosyjskim 33 Korpusie i został jego wiceprezesem^[10][3]. 1 stycznia 1918 objął dowództwo 4. baterii artylerii należącej do II Korpusu Polskiego w Rosji^[11]. 14 kwietnia 1918 został przemianowany na kapitana^[11]. 11 maja 1918 dowodził baterią w bitwie pod Kaniowem w czasie, której dostał się do niemieckiej niewoli^[12]. Pierwsze dwa dni niewoli spędził jako chory w szpitalu w Brześciu^[13]. 13 maja został przeniesiony do obozu w Białej Podlaskiej, a następnie do twierdzy Brzeskiej (fort Berga), w której pozostawał do listopada 1918^[13].

12 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 15 listopada 1918 i zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana ze starszeństwem od dnia 7 listopada 1918 oraz przydzielony do Brygady Kresowej pułkownika Eugeniusza Pogorzelskiego w Brześciu^[14][15]. Od 27 stycznia 1919 w Sztabie Dywizji Litewsko-Białoruskiej^[15].

6 lutego 1919 został przeniesiony do Inspektoratu Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych^[16] i wysłany do Armii Polskiej we Francji^[15]. 10 marca 1919, po przybyciu do obozu instrukcyjnego Le Maus we Francji, został wyznaczony na stanowisko dowódcy 7 baterii 2 pułku artylerii polowej^[15]. 21 sierpnia tego roku objął dowództwo III dywizjonu tego pułku^[15]. 10 grudnia 1919 został przydzielony do Generalnego Inspektoratu Artylerii^[15]. 31 stycznia 1920 został przydzielony do Inspektoratu Szkół Wojskowych Artylerii z pozostawieniem na etacie 11 pułku artylerii polowej^[17][18]. 27 marca tego roku, w związku z reorganizacją Ministerstwa Spraw Wojskowych, został przeniesiony do Sekcji Artylerii Departamentu Broni Głównych na takie samo stanowisko referenta wyszkolenia i członka Komisji Regulaminowej^[18]. 9 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w artylerii, w grupie oficerów byłych korpusów wschodnich i byłej armii rosyjskiej^[19]. W czasie wojny z bolszewikami nie brał bezpośredniego udziału w walkach.

22 sierpnia 1921, w związku z kolejną reorganizacją MSWojsk., został przeniesiony na takie samo stanowisko do Wydziału Artylerii Departamentu Artylerii^[20]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 138. lokatą w korpusie oficerów artylerii^{[21][22][23][24]}. 15 lipca tego roku został przydzielony do Oddziału III Sztabu Generalnego na stanowisko kierownika referatu szkół technicznych Wydziału II Szkolnego^[20].

15 sierpnia 1923 został przydzielony do macierzystego 22 pułku artylerii polowej w Rzeszowie, z jednoczesnym odkomenderowaniem na staż w 64 pułku piechoty i Szkole Obserwatorów i Strzelców Lotniczych^[25][20]. 24 października 1923 został odkomenderowany do Wyższej Szkoły Wojennej w Paryżu na dwuletnie wyższe studia wojskowe^{[26][27][28][29]}. W listopadzie 1925 został przeniesiony do kadry oficerów artylerii z pozostawieniem na przeniesieniu służbowym w WSWoj. w Paryżu^[30]. W tym samym miesiącu minister spraw wojskowych przyznał mu, jako absolwentowi WSWoj. w Paryżu (45. promocja^[31]), tytuł naukowy oficera Sztabu Generalnego^[32].

Z dniem 1 stycznia 1926 został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na stanowisko asystenta^[33][34]. W 1927 został ukarany naganą pisemną przez zastępcę komendanta miasta stołecznego Warszawy za noszenie na ulicy półbucików^[35]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do 1 pułku artylerii ciężkiej w Modlinie na stanowisko dowódcy dywizjonu^[36]. W 1929 ukończył kurs dowódców dywizjonów w Szkole Strzelań Artylerii w Toruniu z wynikiem pomyślnym^[37]. 24 grudnia 1929 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1930 stopień podpułkownika w korpusie oficerów artylerii i 4. lokatą ^[38][39]. Po awansie został przeniesiony do 20 pułku artylerii polowej w Prużanie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[40]. Od 15 października do 13 grudnia 1930 był odkomenderowany z 20 pal do WSWoj. na stanowisko wykładowcy^[41]. W marcu 1932 został przydzielony do Departamentu Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie do 1934 był szefem Wydziału II Studiów^[42][43]. W latach 1932–1938 był redaktorem „Przeglądu Artyleryjskiego”. Od 17 listopada 1934 był dowódcą 1 pułku artylerii ciężkiej w Modlinie^[44]. Pułkiem dowodził przez kolnych pięć lat^[45]. 15 czerwca 1937 razem z majorem Edmundem Mierzejewskim stawał przed Wojskowym Sądem Okręgowym Nr I w Warszawie, w charakterze oskarżonego^[46]. Na pułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 4. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[47][48]. W czerwcu 1939 został I oficerem sztabu Inspektora Obrony Powietrznej Państwa^[49].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 był zastępcą szefa sztabu Naczelnego Dowódcy Lotnictwa i Obrony Przeciwlotniczej^[49]. Przez Rumunię przedostał się do Francji^[49]. Od stycznia do czerwca 1940 pełnił służbę w Komisji Regulaminowej w Paryżu^[49]. Następnie był dowódcą 1 pułku artylerii ciężkiej^[50]. 20 marca 1943 Naczelny Wódz mianował go z dniem 1 kwietnia 1943 komendantem Kursu Wyższej Szkoły Wojennej, działającej w Wielkiej Brytanii^[50]. 10 kwietnia 1943 zdał dowództwo pułku swojemu następcy, ppłk. Adamowi Riedlowi^[50]. Od września 1944 był dowódcą artylerii dywizyjnej 5 Kresowej Dywizji Piechoty^[51].

Wódz naczelny Władysław Anders mianował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1964 w korpusie generałów^[49].

Zmarł 3 czerwca 1971 w Londynie i został pochowany na cmentarzu Gunnersbury^[49].

19 października 1915 ożenił się z Heleną Gunderin, z którą miał syna Pawła (ur. 26 września 1921)^[52]. Według zapisów w „Rocznym uzupełnieniu listy kwalifikacyjnej za rok 1932” rozwiódł się z żoną, która ponownie wyszła za mąż. Syn pozostał przy matce, a Marian Korewo „przyczyniał się dobrowolnie do utrzymania dziecka”^[53]. Żona posiadała majątek Kamienny Ług w gminie Szumsk.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[49]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[49]
• Krzyż Walecznych po raz drugi nr 39813 – 1922 „w zamian za Krzyż Kaniowski”^[54][4]
• Krzyż Walecznych po raz pierwszy nr 37630 – 1921 „w zamian za otrzymaną wstążeczkę biało-amarantową b. armii gen. Hallera”^[55][4]
• Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”^[56][57]
• Medal Niepodległości – 5 sierpnia 1937 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[58][2][59]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – 1928^[60][3]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – 1928^[60][3]
• Medal Zwycięstwa^[28][29][34]
• Krzyż Oficerski Legii Zasługi (Stany Zjednoczone, 1942)^[61]
• Order Świętego Włodzimierza 4 stopnia z mieczami^[15]
• Order Świętej Anny 2 stopnia z mieczami^[62]
• Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami^[62] – 7 lutego 1917^[63] 
• Order Świętej Anny 3 stopnia z mieczami^[62] i kokardą – 4 grudnia 1916^[63] 
• Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami^[15] i kokardą – 4 lipca 1916^[63] 
• Order Świętej Anny 4 stopnia z napisem „Za odwagę”^[62] – 4 lipca 1916^[63] 

• Kwiaty i trawnik. Poradnik ogrodniczy (1972)^[64]

• polscy absolwenci francuskich wyższych szkół wojskowych
• generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
• polskie lotnictwo wojskowe 1939
• Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego (1939)

• Marian Kazimierz Korewo. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.267 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-26].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Rozkazy dzienne 1 Pułku Artylerii Ciężkiej i 2 Pułku Artylerii Motorowej 1943 rok. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. R.14. [dostęp 2024-09-13].
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

• Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Корево Мариан-Казимир. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2023-02-27]. (ros.).