Eduard Sievers

Eduard Sievers
Data i miejsce urodzenia	25 listopada 1850 ; Lippoldsberg
Data i miejsce śmierci	30 marca 1932 ; Lipsk
	profesor nauk humanistycznych
	Specjalność: językoznawstwo
Alma Mater	Uniwersytet w Lipsku; Uniwersytet w Berlinie
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet w Jenie; Uniwersytet w Tybindze; Uniwersytet w Halle; Uniwersytet w Lipsku
	Rektor Uniwersytetu w Lipsku
	Multimedia w Wikimedia Commons

Eduard Sievers (ur. 25 listopada 1850 w Lippoldsbergu(inne języki), zm. 30 marca 1932 w Lipsku) – niemiecki filolog, mediewista i językoznawca (młodogramatyk), jeden z najbardziej wpływowych językoznawców historycznych przełomu XIX i XX wieku.

Życiorys

W latach 1867–1870 studiował filologię klasyczną, germanistykę i anglistykę w Lipsku i Berlinie. Studia ukończył w wieku 19 lat, uzyskując w 1870 r. tytuł doktora za dysertację pt. Untersuchungen über Tatian. Zaledwie rok później został wykładowcą na uniwersytecie w Jenie^[1]. Ponieważ mówił płynnie po angielsku, co wówczas nie było częste, w 1881 dostał propozycję pracy na uniwersytecie Harvarda w Cambridge, Massachusetts, którą jednak odrzucił z powodów osobistych. W 1883 przeniósł się na uniwersytet w Tübingen, a w 1887 na uniwersytet w Halle. W 1892 r. otrzymał ofertę pracy na uniwersytecie w Lipsku, gdzie w latach 1899-1900 był dziekanem Wydziału Filozoficznego, a w latach 1901-1902 rektorem. Tam też pracował do śmierci w 1932 r.^[1]

Praca naukowa

Sievers w pracy naukowej zajmował się językami germańskimi i klasycznymi, metryką oraz fonetyką. Jest redaktorem i wydawcą licznych zabytków literatury w starych językach germańskich.

Znany jest za popularyzację tradycji poetyckiej w języku staroangielskim oraz starosaskim. Jednym z jego osiągnięć było np. zidentyfikowanie staroangielskiego poematu Genesis jako tłumaczenia z języka starosaskiego zanim analogiczny starosaski poemat Genesis został odkryty^[2]. Jego słynnym dziełem była także gramatyka staroangielska, kilkukrotnie wznawiana (Angelsächsische Grammatik, 1882). Zasłużył się również opisaniem rytmu używanego w poezji starogermańskiej oraz zidentyfikowaniem pięciu wzorców rytmicznych. Jego teoria wywarła duży wpływ na twórczość poety Ezry Pounda.

Międzynarodowe uznanie zdobył Sievers jednak w dużej mierze publikacją nt. rytmu i melodii (1912), w której przedstawił badanie melodii języka mówionego. Na podstawie eksperymentów postawił tezę, że tekstom literackim przypisana jest przez autora (świadomie lub nieświadomie) struktura rytmiczna, którą czytelnik jest w stanie odtworzyć.^[1]

Jego nazwiskiem nazwano również prawo Sieversa, prawo głosowe dotyczące języka pragermańskiego oraz praindoeuropejskiego. Sievers był także jednym z prekursorów prawa Menzeratha. Jego statystyczne badania nad dziełami literackimi stanowią ważny wkład w rozwój językoznawstwa kwantytawnego.

Publikacje Sieversa

Untersuchungen über Tatian. Praca doktorska (Uniwersytet w Lipsku). Buchdruckerei des Waisenhauses Hall 1870.
Der Heliand und die angelsächsische Genesis. Niemeyer, Halle 1875
Grundzüge der Lautphysiologie zur Einführung in das Studium der Lautlehre der indogermanischen Sprachen. Breitkopf & Härtel, Leipzig 1876. (Kolejne 4 wydania 1881, 1885, 1893 i 1901 pod tytułem Grundzüge der Phonetik zur Einführung in das Studium der Lautlehre der indogermanischen Sprachen beim gleichen Verlag)
Heliand (red. Eduard Sievers). Verlag der Buchhandlung des Waisenhauses, Halle 1878
Zur Accent- und Lautlehre der germanischen Sprachen. Niemeyer, Halle 1878
Angelsächsische Grammatik. Niemeyer, Halle 1882
Miscellen zur angelsächsichen Grammatik. Karras, Halle 1883
Proben einer metrischen Herstellung der Eddalieder. Fues, Tübingen 1885
Tatian. Lateinisch und altdeutsch / mit ausführlichem Glossar hrsg. von Eduard Sievers. 2. wydanie. Schöningh, Paderborn 1892
Altgermanische Metrik. Niemeyer, Halle 1893
Abriss der angelsächsischen Grammatik. Niemeyer, Halle 1895
Rhythmisch-melodische Studien. Vorträge und Aufsätze. Winter, Heidelberg 1912.

Był także jednym z redaktorów czasopisma Beiträge zur Geschichte der deutschen Sprache und Literatur.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Eveline Einhauser: Sievers, Eduard (1850–1932). W: Keith Brown (Red.): Encyclopedia of language and linguistics. 2. Wydanie. Elsevier, Oxford 2006, ISBN 0-08-044299-4, S. 288–290.
↑ Lehmann, Winfred. A reader in Nineteenth-Century Historical Indo-European Linguistics. Chapter 15.

Linki zewnętrzne

Dzieła Eduarda Sieversa w Wikiźródłach (niem.)
Eduard Sievers w katalogu wykładowców uniwersytetu w Jenie.
Eduard Sievers w katalogu wykładowców uniwersytetu w Lipsku.
Spis zajęć. histvv.uni-leipzig.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-19)]. prowadzonych przez Eduarda Sieversa na uniwersytecie w Lipsku (1892-1914)

[autonazwa1-1] Eveline Einhauser: Sievers, Eduard (1850–1932). W: Keith Brown (Red.): Encyclopedia of language and linguistics. 2. Wydanie. Elsevier, Oxford 2006, ISBN 0-08-044299-4, S. 288–290.

[2] Lehmann, Winfred. A reader in Nineteenth-Century Historical Indo-European Linguistics. Chapter 15.

[1]

[2]