Rektor

Ten artykuł dotyczy osoby zarządzającej uczelnią. Zobacz też: inne znaczenia słowa „rektor”.

Rektor – godność osoby zarządzającej uczelnią. Najczęściej jest to jeden z profesorów tej uczelni.

Wyraz pochodzi od łac. rector – „władca”, „zarządca”; od łac. regere – „rządzić”. Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego prefektom, czyli egzarchom. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych.

Zastępcy rektora nazywani są prorektorami (przedrostek pro oznacza po łacinie „zamiast”, „zastępujący”).

Rektorem uczelni publicznej może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy.

Rektora zwyczajowo tytułuje się Jego/Jej Magnificencja (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu (todze) z gronostajowego lub sobolowego futra (lub jego namiastce), często z berłem oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni. Na najstarszej w Polsce politechnice – Politechnice Gdańskiej stroje różnią się i mają charakter skromniejszy, bez ozdób w postaci kołnierza i płaszcza utrzymanego w kolorze purpury^[1]. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą liczbą ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych i cywilnych szkół kształcących marynarzy – a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni.

W uczelniach publicznych kadencja rektora od 2008 trwa 4 lata (wcześniej 3 lata) i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje^[2]. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni^[2].

Do zadań rektora należy^[2]:

1) reprezentowanie uczelni;

2) zarządzanie uczelnią;

3) przygotowywanie projektu statutu oraz projektu strategii uczelni;

4) składanie sprawozdania z realizacji strategii uczelni;

5) wykonywanie czynności z zakresu prawa pracy;

6) powoływanie osób do pełnienia funkcji kierowniczych w uczelni i ich odwoływanie;

7) prowadzenie polityki kadrowej w uczelni;

8) tworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu;

9) tworzenie szkół doktorskich;

10) prowadzenie gospodarki finansowej uczelni;

11) zapewnianie wykonywania przepisów obowiązujących w uczelni.

Zobacz multimedia związane z tematem: Rektor

• dziekan
• magnificencja

• Rektorzy w Polsce