[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

proszę

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

proszę (język polski)

[edytuj]
wymowa:
​?/i, IPA: [ˈprɔʃɛ], AS: [proše], zjawiska fonetyczne: denazal.
​?/i ​?/i
znaczenia:

czasownik, forma fleksyjna

(1.1) 1. os. lp, ter. → zob. prosić

zwrot grzecznościowy

(2.1) zwrot używany zamiast wołacza, wraz z rzeczownikiem w dopełniaczu przy skierowaniu wypowiedzi do kogoś
(2.2) zwrot używany zamiast trybu rozkazującego
(2.3) potwierdzenie wykonania prośby
(2.4) zapytanie, gdy się nie dosłyszało lub jakoby przesłyszało (prośba o powtórzenie)

wykrzyknik

(3.1) zaproszenie do czegoś lub podkreślenie ofiarowania czegoś
(3.2) zdziwienie lub westchnienie, że coś się sprawdziło czy stało lub stanie
odmiana:
(1.1) zob. prosić
przykłady:
(2.1) Proszę pana/pani, czy mogę otworzyć okno? (zamiast: panie/pani/księże)
(2.2) Proszę przestać! Co pan robi?! (zamiast: przestań)
(2.3) (przy stole) – Przepraszam, może pan podać mi sałatkę? – Proszę. – Dziękuję.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) błagam
(2.1) przepraszam
(3.2) no proszę, jednak, o!
antonimy:
(1.1) nie proszę
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. prosić
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(2) „Proszę pani” czy „proszę panią”: w zwrocie grzecznościowym stosujemy zawsze pierwszą formę, z dopełniaczem („proszę pani”). Druga forma, z biernikiem, („proszę panią”) jest formą (1.1), jak w zdaniu „proszę panią o całusa”.
zobacz też: przepraszam • proszę • dziękuję
tłumaczenia:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=proszę&oldid=8286598”