postawić

wymowa:

IPA: [pɔˈstavʲit͡ɕ], AS: [postavʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk., ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

(1.1) stawiając, umieścić coś lub kogoś na czymś^[1][2]

(1.2) podnieść do góry, przywrócić lub nadać komuś lub czemuś postawę stojącą^[1][2]

(1.3) wybudować, wznieść jakąś budowlę, konstrukcję^[1][2]

(1.4) zbudować coś na czyjąś cześć^[1]

(1.5) sformułować coś, wystąpić z czymś^[1][2]

(1.6) wyłożyć pieniądze jako stawkę w grze, loterii, zakładach itp.^[1][2]

(1.7) zapłacić za kogoś, zwłaszcza w kawiarni, restauracji itp.^[1]

(1.8) o zwierzętach: podnieść ku górze np. uszy, ogon^[1]

(1.9) umieścić naczynie na kuchni celem podgrzania, zagotowania jego zawartości^[1]

(1.10) daw. ugościć, urządzić, umieścić kogoś w jakimś pomieszczeniu^[2]

(1.11) ezot. ułożyć karty w celu przepowiedzenia przyszłości^[2]

(1.12) książk. ująć, nakreślić, opisać sylwetkę jakiejś postaci, bohatera literackiego^[2]

(1.13) teatr. zinterpretować, odegrać rolę^[2]

(1.14) mianować kogoś na jakieś stanowisko^[2]

(1.15) sprawić, że ktoś znajdzie się w jakiejś sytuacji^[2]

(1.16) wytoczyć komuś proces sądowy, doprowadzić kogoś pod sąd^[2]

(1.17) o stopniach szkolnych: dopisać nowy stopień do ocen danego ucznia

(1.18) żegl. o żaglach: sprawić aby zaczęły pracować

(1.19) o krokach: zrobić, wykonać

czasownik zwrotny dokonany postawić się (ndk. brak)

(2.1) przeciwstawić się komuś, okazać upór, nieprzejednaną postawę^[2][3]

(2.2) zachować się zuchwale względem kogoś^[3]

(2.3) zrobić coś na pokaz, w sposób dostojny, okazały; popisać się^[2][3]

(2.4) pot. postawić (1.3) sobie dom^[3]

(2.5) daw. stanąć, ustawić się^[2]

(2.6) daw. stać się kimś, znaleźć sobie miejsce w jakimś środowisku, wśród kogoś^[2]

(2.7) daw. stawić się, zgłosić się^[2]

odmiana:

(1.1-18) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		postawić
czas przyszły prosty		postawię	postawisz	postawi	postawimy	postawicie	postawią
czas przeszły	m	postawiłem	postawiłeś	postawił	postawiliśmy	postawiliście	postawili
	ż	postawiłam	postawiłaś	postawiła	postawiłyśmy	postawiłyście	postawiły
	n	postawiłom	postawiłoś	postawiło
tryb rozkazujący		niech postawię	postaw	niech postawi	postawmy	postawcie	niech postawią
pozostałe formy czas zaprzeszły m postawiłem był postawiłeś był postawił był postawiliśmy byli postawiliście byli postawili byli ż postawiłam była postawiłaś była postawiła była postawiłyśmy były postawiłyście były postawiły były n postawiłom było postawiłoś było postawiło było forma bezosobowa czasu przeszłego postawiono tryb przypuszczający m postawiłbym, byłbym postawił postawiłbyś, byłbyś postawił postawiłby, byłby postawił postawilibyśmy, bylibyśmy postawili postawilibyście, bylibyście postawili postawiliby, byliby postawili ż postawiłabym, byłabym postawiła postawiłabyś, byłabyś postawiła postawiłaby, byłaby postawiła postawiłybyśmy, byłybyśmy postawiły postawiłybyście, byłybyście postawiły postawiłyby, byłyby postawiły n postawiłobym, byłobym postawiło postawiłobyś, byłobyś postawiło postawiłoby, byłoby postawiło imiesłów przymiotnikowy przeszły m postawiony, niepostawiony postawieni, niepostawieni ż postawiona, niepostawiona postawione, niepostawione n postawione, niepostawione imiesłów przysłówkowy uprzedni postawiwszy rzeczownik odczasownikowy postawienie, niepostawienie

(2.1-7) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		postawić się
czas przyszły prosty		postawię się	postawisz się	postawi się	postawimy się	postawicie się	postawią się
czas przeszły	m	postawiłem się	postawiłeś się	postawił się	postawiliśmy się	postawiliście się	postawili się
	ż	postawiłam się	postawiłaś się	postawiła się	postawiłyśmy się	postawiłyście się	postawiły się
	n	postawiłom się	postawiłoś się	postawiło się
tryb rozkazujący		niech się postawię	postaw się	niech się postawi	postawmy się	postawcie się	niech się postawią
pozostałe formy czas zaprzeszły m postawiłem się był postawiłeś się był postawił się był postawiliśmy się byli postawiliście się byli postawili się byli ż postawiłam się była postawiłaś się była postawiła się była postawiłyśmy się były postawiłyście się były postawiły się były n postawiłom się było postawiłoś się było postawiło się było forma bezosobowa czasu przeszłego postawiono się tryb przypuszczający m postawiłbym się, byłbym się postawił postawiłbyś się, byłbyś się postawił postawiłby się, byłby się postawił postawilibyśmy się, bylibyśmy się postawili postawilibyście się, bylibyście się postawili postawiliby się, byliby się postawili ż postawiłabym się, byłabym się postawiła postawiłabyś się, byłabyś się postawiła postawiłaby się, byłaby się postawiła postawiłybyśmy się, byłybyśmy się postawiły postawiłybyście się, byłybyście się postawiły postawiłyby się, byłyby się postawiły n postawiłobym się, byłobym się postawiło postawiłobyś się, byłobyś się postawiło postawiłoby się, byłoby się postawiło imiesłów przymiotnikowy przeszły m postawiony, niepostawiony postawieni, niepostawieni ż postawiona, niepostawiona postawione, niepostawione n postawione, niepostawione imiesłów przysłówkowy uprzedni postawiwszy się rzeczownik odczasownikowy postawienie się, niepostawienie się

przykłady:

(1.1) Dżentelmen czekał cierpliwie przy wejściu do trezoru, aż pracownica banku powoli wyciągnie z jednej ze skrzynek pudełko i postawi ostrożnie na stole. Otworzył je dopiero, gdy był już zupełnie sam.

(1.3) Postawili przekaźnik radiowy na ziemi Marka.

(1.5) Zatrzymywano go kilkakrotnie, ale nigdy nie postawiono mu konkretnych zarzutów.

(1.6) Chcę postawić na jedenastkę.

(1.7) Czy mogę postawić ci piwo?

(1.18) Marynarze postawili żagle i odpłynęli.

(1.19) Mój syn postawił swe pierwsze kroki w (wieku) roku.

składnia:

kolokacje:

(1.11) postawić pasjansa • postawić karty

(1.17) postawić jedynkę / dwóję / tróję / czwórkę / piątkę / szóstkę

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. dorastanie n, dostanie n, dostawanie n, dostawianie n, dostawienie n, nadostawanie n, nadstawianie n, nadstawienie n, nastanie n, nastawanie n, nastawianie n, nastawienie n, naustawianie n, obstanie n, obstawanie n, obstawianie n, obstawienie n, odstanie n, odstawanie n, odstawianie n, odstawienie n, ostanie n, ostawanie n, ostawianie n, ostawienie n, podostawanie n, podostawianie n, podstanie n, podstawianie n, podstawienie n, ponastawianie n, poobstawianie n, popostawianie n, popowstawanie n, popozostawianie n, poprzedstawianie n, poprzestawanie n, poprzestawianie n, poprzystawianie n, porozstawianie n, postanie n, postawianie n, poustawianie n, powstanie n, powstawanie n, powstawianie n, powydostawanie n, powystawianie n, pozastawianie n, pozestawianie n, pozostanie n, pozostawanie n, pozostawianie n, pozostawienie n, przeciwstawianie n, przeciwstawienie n, przedostanie n, przedostawanie n, przedstawianie n, przedstawienie n, przestanie n, przestawanie n, przestawianie n, przestawienie n, przystanie n, przystawanie n, przystawianie n, przystawienie n, przyzostanie n, rozstanie n, rozstawanie n, rozstawianie n, rozstawienie n, stanie n, stawanie n, stawianie n, stawienie n, ustanie n, ustawanie n, ustawianie n, ustawienie n, wstanie n, wstawanie n, wstawianie n, wstawienie n, wydostanie n, wydostawanie n, wystanie n, wystawanie n, wystawianie n, wystawienie n, zaprzestanie n, zaprzestawanie n, zastanie n, zastawanie n, zastawianie n, zastawienie n, zestawianie n, zestawienie n, zostanie n, zostawanie n, zostawianie n, zostawienie n

czas. dorastać ndk., dostać dk., dostawać ndk., dostawiać ndk., dostawić dk., nadostawać dk., nadstawiać ndk., nadstawić dk., nastać dk., nastawać ndk., nastawiać ndk., nastawić dk., naustawiać dk., obstać dk., obstawać ndk., obstawiać ndk., obstawić dk., odstać dk., odstawać ndk., odstawiać ndk., odstawić dk., ostać dk., ostawać ndk., ostawiać ndk., ostawić dk., podostawać dk., podostawiać dk., podstać dk., podstawiać ndk., podstawić dk., ponastawiać dk., poobstawiać dk., popostawiać dk., popowstawać dk., popozostawiać dk., poprzedstawiać dk., poprzestawać dk., poprzestawiać dk., poprzystawiać dk., porozstawiać dk., postać dk., postawiać dk./ndk., poustawiać dk., powstać dk., powstawać dk., powstawiać dk., powydostawać dk., powystawiać dk., pozastawiać dk., pozestawiać dk., pozostać dk., pozostawać ndk., pozostawiać dk./ndk., pozostawić dk., przeciwstawiać ndk., przeciwstawić dk., przedostać dk., przedostawać ndk., przedstawiać ndk., przedstawić dk., przestać dk./ndk., przestawać ndk., przestawiać ndk., przestawić dk., przystać dk., przystawać ndk., przystawiać ndk., przystawić dk., przyzostać dk., rozstać dk., rozstawać ndk., rozstawiać ndk., rozstawić dk., stać ndk., stawać ndk., stawiać ndk., stawić dk./ndk., ustać dk., ustawać ndk., ustawiać ndk., ustawić dk., wstać dk., wstawać ndk., wstawiać ndk., wstawić dk., wydostać dk., wydostawać ndk., wystać dk., wystawać ndk., wystawiać ndk., wystawić dk., zaprzestać dk., zaprzestawać ndk., zastać dk., zastawać ndk., zastawiać ndk., zastawić dk., zestawiać ndk., zestawić dk., zostać dk., zostawać ndk., zostawiać ndk., zostawić dk.

związki frazeologiczne:

postawić kropkę nad i • postawić wszystko na jedną kartę • postawić dolary przeciw orzechom • zastaw się, a postaw się

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) put; (1.2) raise, erect; (1.3) put up, build, erect; (1.4) erect; (1.5) diagnozę: make, pytanie: pose, raise, wniosek: lay down; (1.6) bet (some money) on sb/sth; (1.7) pay for sb; (1.17) give; (1.18) hoist; (2.1) stand up to sb, oppose
• chiński standardowy: (1.2) 站 (zhàn); (1.4) 树 (shù)
• esperanto: (1.1) starigi; (1.3) konstrui
• niemiecki: (1.1) stellen
• rosyjski: (1.1) поста́вить; (1.2) поста́вить; (1.3) поста́вить, возвести́; (1.4) поста́вить, возвести́, установи́ть; (1.5) предъяви́ть; (1.6) поста́вить; (1.7) проста́виться; (1.8) навостри́ть; (1.9) поста́вить; (1.11) сделать расклад; (1.12) предста́вить; (1.13) поста́вить, предста́вить; (1.14) поста́вить; (1.15) поста́вить; (1.17) поста́вить; (1.18) поста́вить; (1.19) сде́лать, предприня́ть; (2.1) воспротивиться; (2.2) хорохо́риться, выде́лываться; (2.4) отстро́иться
• ukraiński: (1.1) поста́вити

źródła: