czekolada

wymowa:

​^?/i, IPA: [ˌt͡ʃɛkɔˈlada], AS: [čekolada], zjawiska fonetyczne: akc. pob.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) spoż. cuk. półprodukt cukierniczy sporządzany z kakao, cukru i tłuszczu; zob. też czekolada w Wikipedii

(1.2) spoż. cuk. tabliczka czekolady (1.1)

(1.3) spoż. kulin. słodki, gęsty i gorący napój z kakao i śmietanki; zob. też czekolada pitna w Wikipedii

(1.4) kolor taki jak typowej czekolady (1.1)

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	czekolada
dopełniacz	czekolady
celownik	czekoladzie
biernik	czekoladę
narzędnik	czekoladą
miejscownik	czekoladzie
wołacz	czekolado

(1.2-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	czekolada	czekolady
dopełniacz	czekolady	czekolad
celownik	czekoladzie	czekoladom
biernik	czekoladę	czekolady
narzędnik	czekoladą	czekoladami
miejscownik	czekoladzie	czekoladach
wołacz	czekolado	czekolady

przykłady:

(1.1) Na niedzielny deser mama zrobiła sernik wiedeński z czekoladą i rodzynkami.

(1.2) Krzyś jest strasznym łakomczuchem, zjada całą czekoladę na raz.

(1.3) Po powrocie z sanek rozgrzaliśmy się kubkiem czekolady.

(1.4) Ten kolor na tapicerce to bardziej czekolada niż mahoń.

składnia:

kolokacje:

(1.1) jeść / jadać czekoladę • nie jadać czekolady • czekolada z orzechami / rodzynkami / bakaliami • ciemna / gorzka / mleczna / nadziewana / biała / deserowa czekolada • tabliczka czekolady • kawałek / cząstka czekolady • czekolada w wiórkach / w proszku / w granulkach / w kawałkach / w tabliczkach / w polewie • polewa / nadzienie z czekolady • deser / ciasto / ciastko / batonik / cukierek / słodycze / wyrób z czekolady (z czekoladą) • uwielbiać czekoladę • lubić / nie lubić czekolady • przepadać za czekoladą • coś w czekoladzie • czekolada kosmetyczna • twarda / miękka / roztopiona / płynna czekolada • owoce / wafle / cukierki w czekoladzie • tort oblany / przekładany czekoladą

(1.2) kupić / wziąć / jeść / zjeść / ugryźć / podzielić czekoladę • objadać się / opychać się czekoladą • częstować czekoladą • czekolada wedlowska / holenderska / szwajcarska / belgijska • producent / fabrykant / wytwórca / produkcja / fabryka / wytwórnia czekolady (czekolad)

(1.3) pić / pijać / wypić / wypijać / nalewać / nalać / rozlać / rozlewać czekoladę • łyżeczka / filiżanka / kubek / dzbanek czekolady • gorąca / ciepła / zimna / wystygła czekolada • uwielbiać czekoladę • lubić / nie lubić czekolady • przepadać za czekoladą • pijalnia czekolady

(1.4) opalić się na czekoladę • pomalować / przemalować na czekoladę

synonimy:

(1.1) czekolada twarda; gw. (Górny Śląsk) szekulada

(1.2) tabliczka czekolady; gw. (Górny Śląsk) szekulada

(1.3) czekolada pitna, czekolada na gorąco

(1.4) ciepły brąz

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. czekoladnik m, czekoladniczka ż, czekoladziarka ż, czekoladnictwo m, czekoladowiec m, czekoladziarnia ż, czekoladownia ż

zdrobn. czekoladka

czas. poczekoladować

przym. czekoladowy

przysł. czekoladowo

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-3) pol. czokolada^[1] < wł. cioccolata, hiszp. chocolate^[2] < nah. xocolatl ← nah. xocolli + atl → gorzki + woda, pierwotnie jako określenie napoju przygotowanego z kakaowca

(1.1-3) Do j. polskiego wyraz mógł trafić za pośrednictwem niem.^[3].

(1.4) od (1.1)

uwagi:

tłumaczenia:

• albański: (1.1) çokollatë; (1.3) çokollatë
• angielski: (1.1) chocolate
• arabski: (1.1) شوكولاتة
• baskijski: (1.1) txokolate
• białoruski: (1.1) шакалад m; (1.2) шакалад m; (1.3) шакалад m
• bretoński: (1.1) chokolad m
• bułgarski: (1.1) шоколад m
• chiński standardowy: (1.1) 巧克力
• chorwacki: (1.1) čokolada ż
• czeski: (1.1) čokoláda ż
• duński: (1.1) chokolade w; (1.2) chokolade w; (1.3) chokolade w
• esperanto: (1.1) ĉokolado; (1.3) trinkĉokolado
• estoński: (1.1) šokolaad
• fidżyjski: (1.1) jokeliti
• fiński: (1.1) suklaa
• francuski: (1.1) chocolat m
• friulski: (1.1) cjocolate ż
• galicyjski: (1.1) chocolate m
• hebrajski: (1.1) שוקולד m (szokolad)
• hiszpański: (1.1) chocolate m
• indonezyjski: (1.1) coklat
• interlingua: (1.1) chocolate
• irlandzki: (1.1) seacláid ż
• islandzki: (1.1) súkkulaði n
• japoński: (1.1) チョコレート (chokorēto)
• jidysz: (1.1) שאָקאָלאַד m (szokolad)
• kaszubski: (1.1) szokòlôda ż; (1.2) szokòlôda ż; (1.3) szokòlôda ż; (1.4) szokòlôda ż
• kataloński: (1.1) xocolata ż
• koreański: (1.1) 초콜릿; (1.2) 초콜렛
• litewski: (1.1) šokoladas m
• łotewski: (1.1) šokolāde ż
• maltański: (1.1) ċikkulata ż
• niderlandzki: (1.1) chocolade m
• niemiecki: (1.1) Schokolade ż
• norweski (bokmål): (1.1) sjokolade m
• nowogrecki: (1.1) σοκολάτα ż
• piemoncki: (1.1) cicolata ż
• portugalski: (1.1) chocolate m
• rosyjski: (1.1) шоколад m
• rumuński: (1.1) ciocolată ż
• słowacki: (1.1) čokoláda ż
• słoweński: (1.1) čokolada ż
• somalijski: (1.1) shukulaato
• suahili: (1.1) chokoleti
• szwedzki: (1.1) choklad w
• ukraiński: (1.1) шоколад m
• volapük: (1.1) jokolad
• węgierski: (1.1) csokoládé
• wilamowski: (1.1) ćekülad ż
• włoski: (1.1) cioccolata

źródła: