Riksveg 9

Riksveg 9
Riksvei 9 på bru mellom Byglandsfjorden og Åraksfjorden
Strekning
Haukeli – Kristiansand
Informasjon
Lengd	235,7 km
Status	riksveg
Tilstøytande vegar
Restriksjonar
Bomstasjonar	2
Kolonnekjøring om vinteren	Haukeli – Hovden

Riksveg 9 (Rv9) vert ofte kalla Setesdalsvegen og er hovudfartsåra gjennom Setesdal. Vegen går frå Kristiansand i sør, gjennom Setesdal til Haukeligrend i Telemark i nord der han møter Europaveg 134. Vegen går gjennom og Agder fylke. Han går via Mosby, Homstean, Skarpengland, Hægeland, Hornesund, Hornnes, Evje, Byglandsfjord, Bygland, Ose, Hylestad, Valle, Flateland, Rygnestad, Bykle, Hovden og Bjåen til Haukeli. Vegen fekk status som stamveg i 2003.

Vegen er 235,7 km lang, med 220,1 km i Agder, og 15,6 km i Telemark.

Setesdal har til alle tider vore vanskeleg tilgjengeleg. Folk og fe måtte i tidlegare tider ta seg over fjellet frå Fyresdal og Mo i aust, frå Vinje i nord, frå Suldal, Lyse eller Sirdal i vest. Den såkalla Bispevegen gjekk frå Fyresdal til Valle i Setesdal over heiedalføret Finndalen.

Det vart lagt postveg frå sør i 1840. Frå 1867 til 1879 vart veganlegget ført frå Valle til Bykle. I 1936 var vegen komen fram til Bjåen, vel tre mil nord for Bykle kyrkje. Først etter andre verdskrig vart vegen bygd vidare nordover til Grungedal i Telemark.

Om to av dei mest kritiske punkta undervegs snakkar folk framleis. Det verste var Fånekleivi aust for Byglandsfjorden, ca 5 km sørom Bygland, men Byklestigen sør for kyrkjebygda i Bykle låg ikkje langt etter. Dagens vegtrasé går i tunnel på 611 meter gjennom Fånefjell.

Ved Byklestigen stuper fjellet bratt ned i Otra. Ein smal trappeveg førte opp fjellsida. På toppen av stigen går vegen langs eit svaberg der det var lagt opp feste av stein og torv. Det var råd å køyre med slede om vinteren og gå med kløvhest om sommaren. Men begge delar var vanskeleg og kunne vere farleg. Vinterstid måtte hestane hjelpast av folk når det var is og hålke. To mann held i hesten framme og ein gjekk bak og støtta.

Også på her går dagens veg i tunnel.

Vinje kommune

• E134 Tallaks bru, Haukeli
• Høgaste punktet på vegen, 917 moh.

Bykle kommune

• Fv341 frå Plassemyr til Hovden skisenter (0,9 km)
• Hovden
• Fv342 frå Grønemyr til Haugen (1,3 km)
• Fv342 Haugen
• Bykle kyrkjebygd
• Bykletunnelene I og II (411 og 300 m) (sjå Byklestigen)

Valle kommune

• 45 Rotemo, felles trasé til Nomeland
• Fv330 fra Kallefoss til Dale (2,0 km)
• Fv336 frå Einang til Valle skule
• Fv330 Dale
• Fv331 frå Valle bru til Harstadberget (3,2 km)
• Valle bru (ca. 130 m)
• Fv336 Valle sentrum
• Fv336 Valle skule
• Fv331 Harstadberget
• 45 Nomeland
• Fv337 frå Nomeland til fylkesgrensa ved Håhellervatnet (26,9 km) → Fv987 (Vest-Agder) til Fv975 Suleskar i Sirdal kommune → 45
• Fv332 frå Mo til Kosland
• Bomstasjon Valle/Bygland grense

• Ose
• Fv323 frå Ose til Urviki (15,3 km)
• Fv304 frå Straumsland til Fv303 Krossen i Evje og Hornnes kommune
• Storstraumen bru (41,5 m)
• Fv323 Urviki
• Fv322 Bygland
• Fv322 frå Bygland til Jordalsbø (3,3 km)
• Fånefjelltunnelen (611 m)
• Fv321 frå Grendi til Hovstad (2,1 km)
• Fv305 frå Byglandsfjord til Fv304 Gullsmedmoen (1,0 km)

Evje og Hornnes kommune

• Fv306 frå Kyrkjebygda til Gautestad
• Fv312 Sandbakken
• 42 Evje, felles trasé til Hornnes
• Fv303 frå Grenjå til Fennefoss bru
• Fv312 frå Grenjå til Fv306 Kyrkjebygda (2,3 km)
• Fv307 frå Verksmoen via Evjemoen til Kvernåna (3,8 km)
• Fennefoss bru (ca. 160 m)
• Fv303 Fennefoss bru
• Fv311 frå Fennefoss bru til Fv302 Dåsnes (1,3 km)
• Fv302 frå Dåsnes til fylkesgrensa ved Bergebekken → Fv353 (Vest-Agder) til Fv351 Røynli bru i Åseral kommune
• Fv310 Dåsnes
• 42 Hornnes, Fv310 til Dåsnes (1,0 km)
• 42 Hestvåg
• 419 Hannåsmoen
• Fv301 frå Moisund til Abusland (12,3 km)
• Fv308 frå Moi til Trollebakken (1,1 km)
• Fv308 Trollebakken
• 403 Horne

Vennesla kommune

• 462 Hægelandskrossen
• Fv60 frå Tromyr til Røyneland (3,4 km)
• Fv104 frå Reiarsdal til Fv102 Bergstøl i Songdalen kommune
• Fv54 frå Klomra til 454 Øvrebø kyrkje (3,7 km)
• Fv74 frå Kringlebakken til Vietjørn (1,7 km)
• 454 Vormbrokka, felles trasé til Mølla
• 454 Mølla
• Fv71 til 454 Skarpengland (0,1 km)
• Fv57 frå Bakkane til Kattefoss → 403
• Fv106 frå Homsteane til 461 Underåsen i Songdalen kommune
• Fv107 frå Vehus til 461 Stokkeland i Songdalen kommune (7,2 km)
• Fv75 frå Stemmen til Stølen

Kristiansand kommune

• 405 Mosby
• Fv303 Kuliaveien frå Aukland til 455 Skaue i Marnardal kommune
• Fv30 Møllevannsvegen til E18 E39 Bellevue (1,8 km)
• Bomstasjon Setedalsvegen, berre i retning sentrum
• E18 471 Vestervegen til Hirtshals og E39, sentrum