Malle
| Malle | |
 Malle | |
| Utbreiing og status | |
Status i verda:  Livskraftig Utbreiinga av malle | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Actinopteri |
| Orden: | Mallefisk Siluriformes |
| Familie: | Siluridae |
| Slekt: | Silurus |
| Art: | Malle S. glanis |
| Vitskapleg namn | |
| Silurus glanis | |
Malle er ein stor mallefisk som lever i ferskvatn i Aust- og Sentral-Europa. I Noreg finst han ikkje, men Sverige har ein liten bestand som er sterkt truga av utrydding.
Kjenneteikn
[endre | endre wikiteksten]Den europeiske mallen kan bli opp til 5 meter lang og vega 300 kg, men vanlegvis er dei ikkje større enn 1,5 med ei vekt på 100 kg. Den største mallen som er teken i skandinaviske vatn vart teken i Båven i Sverige, var 3,6 m lang og vog 180 kg.
Europeisk malle manglar skjel og er ofte flekkete på overflata. Ryggfinnen er lita og inneheldt berre fire eller fem finnestrålar. Han har eit breitt, flatt hovud med brei munn og mange små tenner. På haken har han to lange og fire korte skjeggtrådar som vert nytta som lukteorgan under søk etter føde.
Levesett
[endre | endre wikiteksten]Europeisk malle lever åleine i stilleståande vatn på 0-30 m djupn. Han trivst best på mudderbotn i grumsete, næringsrike sjøar, og er nattaktiv. Om dagen heldt dei seg i skuggen nede på botnen eller i skuggen av overgrodde elvebreidder. Mallen er territorial og hevdar revir.
På jaktturane sine fangar vaksne mallar stort sett fisk, men dei kan òg ta fuglar og symjande pattedyr. I tillegg er krepsdyr og frosk vanlege innslag i kosten deira. Dersom dei får sjansen, et dei dessutan gjerne åtsel.
Paringstida er frå mai til juli. Hannen brukar snuten til å grava ei grop som hoa legg dei 100 000-370 000 egga sine i. Hannen befruktar dei og passar på dei i 2-4 dagar før yngelen klekker ut. Desse må likevel greia seg sjølv heilt frå starten.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- FishBase
- (no) malle hos Artsdatabanken
- (en) malle – oversikt og omtale av artane i WORMS-databasen
- (en) malle i Global Biodiversity Information Facility
- (sv) malle hos Dyntaxa
- (en) malle hos Fauna Europaea
- (en) malle hos FishBase
- (en) malle hos ITIS
- (en) malle hos NCBI
- (en) Kategori:Silurus glanis – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- (en) Silurus glanis – galleri av bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- Silurus glanis – detaljert informasjon på Wikispecies
