te

Niet te verwarren met: Te, -te

• Geluid:  te    (hulp, bestand)
• IPA: / tə / (1 lettergreep)

• Als ‘voorzetsel’ voor het eerst aangetroffen in 901 ^[1]
• In "des te meer" etc. gaat "te" terug op Oudnederlands thiu, een oude instrumentalis van het aanwijzend voornaamwoord that^{[2] [3] [4]}

te

1. bij plaatsaanduidingen: in.

   • Ik ben geboren te Amerongen. 

2. met gebruikmaking van, per, middels.

   • Komt u te voet, te paard, met de auto of op de fiets? 
   • Ik zal ze te vuur en te zwaard bestrijden. 

3. komt regelmatig voor in combinatie met een infinitief.

   • Ik beveel je te zitten. 
   • Ik vraag je iets te doen. 
   • Het is duidelijk te zien. 

Vanouds met datief. In veel staande uitdrukkingen is dit bewaard gebleven, vaak in samentrekkingen met het lidwoord:

ten = te + den (m, o)

ter = te + der (v)

te

1. in grotere mate of hoeveelheid dan wenselijk is

   • Als je het te snel doet, lukt het niet. 

• tekort, teveel

• Het woord te staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "te" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.[5]

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• IPA: /tə/

• te

• Afgeleid van het Nederlandse te

te

1. te; in grotere mate of hoeveelheid dan wenselijk is

te

1. te; bij plaatsaanduidingen: in
2. te; komt regelmatig voor in combinatie met een infinitief

• IPA: /te/

• te

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *ta

te

1. naar

• te-

te

1. (drinken) thee (drank)

te m

1. (drinken) thee (drank)

nominatief	genitief	datief	accusatief	benadrukt
tu	ton / ta / tes	toi	te	toi

te

1. jou, je (gebruikt voor het lijdend voorwerp).
2. reflexief voornaamwoord van de tweede persoon (je).

te

1. jullie, u; tweede persoon meervoud of beleefdheidsvorm tweede persoon enkelvoud.

persoon	enkelvoud	meervoud
eerste	én	mi
tweede	te	ti
tweede formeel	ön	önök
derde	ő	ők

te

1. jij

(mv: teo, comp.: teo)

• IPA: /tʲe/

te

1. warm
2. heet

te

1. de, het; bepaald lidwoord.
2. (altijd gevolgd door een numeraal suffix of een zeker zelfstandig naamwoord waaraan aldtijd het expletieve na is toegevoegd) - een; onbepaald lidwoord
3. (ietwat als lidwoord gebruikt) - één; de kleinste niet-ledige verzameling

• IPA: /teː/

	enkelvoud	meervoud
nominatief	tū	vōs
accusatief	tē
genitief	tui	vestri
datief	tibi	vōbis
ablatief	tē

tē

1. jou, je (accusatief van de tweede persoon enkelvoud)
2. door jou (ablatief van de tweede persoon enkelvoud)

te

1. hier

• IPA: /tɐ/ (Etsbergs)

te

1. gemuteerde onbeklemtoonde accusatief van doe.

		enkelvoud	meervoud
bepaald	geheel	te g-	tör
	gemut.	de g-	dör
onbepaald	geheel	te	te, tör
	gemut.	de	de, dör)

te + datief/accusatief/locatief

1. onbeklemtoonde vorm van tö.

te

1. nee, niet

• Afgeleid van het Angelsaksische þē

te

1. je, jou; 2e persoon enkelvoud object van þou

de the thee thei

thi thie thy ye

yhe þe þee þeo

þhe þi þy ðe

• IPA: /tə/

• te

• vz: afgeleid van het Oudnederlandse te ^[1]
• bw: ^[2]

te

1. te; bij plaatsaanduidingen: in
2. naar

• toe

• Limburgs: te, tö
• Nederlands: te

te

1. te; in grotere mate of hoeveelheid dan wenselijk is

• toe

• Nederlands: te

te

1. te; komt regelmatig voor in combinatie met een infinitief

• to

• ter

• IPA: /tɛ/

• te

te

1. die; nominatief meervoud van ten
2. die; accusatief meervoud van ten

te

1. (drinken) thee (drank)

• IPA: /tɛ/
• Geluid:  te    (hulp, bestand)

• te

te

1. de letter T

te

1. die; onbezield nominatief meervoud van ten
2. die; onbezield accusatief meervoud van ten

te

1. (drinken) thee (drank)

	enkelvoud			meervoud
	onderwerp	meewerkend voorwerp	lijdend voorwerp	onderwerp	meewerkend voorwerp	lijdend voorwerp
1e persoon	yo	me	me	nosotros m nosotras v	nos	nos
2e persoon	tú	te	te	vosotros m vosotras v	os	os
3e persoon	él m ella v	lo/le m la v	le (se)	ellos m ellas v	los/les m las v	les (se)
3e persoon (formeel)	usted			ustedes

te

1. jij; 2e persoon enkelvoud.

• IPA: /tɛ/

• te

• [B] Samenstelling van to en je

[A] te o

1. de letter T

	enkelvoud	meervoud
nominatief	te	te
genitief	te	te
datief	te	te
accusatief	te	te
vocatief	te	te
locatief	te	te
instrumentalis	te	te

• té

• téčko o

• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

[B] te

1. (spreektaal) dat is

• totě

te

1. bepaald lidwoord, de.

te

1. te; komt regelmatig voor in combinatie met een infinitief

• ter

te

1. te; komt regelmatig voor in combinatie met een infinitief

te

1. (Zuidwestfaals) te; komt regelmatig voor in combinatie met een infinitief

• to

te

1. te, naar
2. voor

• Geluid:  te    (hulp, bestand)

• te

te o

1. (drinken) thee

• the, thé, té

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	te	teet	teer	teerna
genitief	tes	teets	teers	teernas

• teblad, teblask, tebuske, tefat, teglas, tehuv, tehätta, tekaka, tekanna, tekokare, tekopp, tekula, temugg, teplanta, tepåse, teservis, tesil, tesked, tevagn, tevatten