အာခီးယာ

အာခီးယာ; Temporal range: 3420–0 Ma Pha. Proterozoic Archean Had'n en:Paleoarchean – recent
	en:Halobacterium sp. strain NRC-1,; each cell about 5 μm long
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
နယ်ပယ်:	Archaea; Woese, Kandler & Wheelis, 1990
လောကများ
	"en:DPANN"; "Euryarchaeida"; "en:Proteoarchaeota";
Synonyms
	Archaebacteria Woese & Fox, 1977; Mendosicutes Gibbons & Murray, 1978; Metabacteria Hori and Osawa 1979;

အာခီးယာ (/ɑːrˈkiːə/ ( နားဆင်) ar-KEE-ə) သည် ဇီဝဗေဒ နယ်ပယ်တွင် ကလပ်စည်းဝတ်ဆံ (cell nuclei) ကင်းမဲ့ကြသော ဆဲလ်တခုတည်းရှိ သက်ရှိများဖြစ်ကြသည်။ အာခီးယာများကို မူလက ဘက်တီးရီးယားဟု အမျိုးအစား ခွဲခြားခဲ့ကြသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ဘက်တီးရီးယားအုပ်စုမှ ဖယ်ထုတ်ခဲ့သည်။^[၂] အာခီးယာသည် သုံးနယ်ပယ်ခွဲ မျိုးရိုးခွဲခြင်းစနစ် ဖြစ်သော ဘက်တီးရီးယား၊ ယူကာယုတ်တို့မှ ကွဲပြားခြားနားသည်။ အာခီးယာများကို ထပ်မံ၍ များစွာသော မျိုးပေါင်းစုများအဖြစ် ပိုင်းခြားသေးသည်။ ယင်းတို့အား အမျိုးအစားခွဲခြားရန် အလွန်ခက်ခဲပြီး အများစုကို ဓာတ်ခွဲခန်းတွင် ခွဲခြမ်းစိပ်ဖြာခြင်း မရှိကြသေးပေ။ အာခီးယာနှင့် ဘက်တီးရီးယားတို့သည် ပုံစံ၊ အရွယ်အစား ဆင်တူကြသည်။

ကိုးကား

↑ "The universal ancestor" (June 1998). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 95 (12): 6854–59. doi:10.1073/pnas.95.12.6854. PMID 9618502. Bibcode: 1998PNAS...95.6854W.
↑ "Time for a change" (May 2006). Nature 441 (7091): 289. doi:10.1038/441289a. PMID 16710401. Bibcode: 2006Natur.441..289P.

ဤ ဇီဝဗေဒနှင့် သက်ဆိုင်သော ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။

[Woese1-1] "The universal ancestor" (June 1998). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 95 (12): 6854–59. doi:10.1073/pnas.95.12.6854. PMID 9618502. Bibcode: 1998PNAS...95.6854W.

[2] "Time for a change" (May 2006). Nature 441 (7091): 289. doi:10.1038/441289a. PMID 16710401. Bibcode: 2006Natur.441..289P.

[၁]

[၂]

အာခီးယာ Temporal range: 3420–0 Ma Pha. Proterozoic Archean Had'n en:Paleoarchean – recent

en:Halobacterium sp. strain NRC-1, each cell about 5 μm long
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
နယ်ပယ်:	Archaea Woese, Kandler & Wheelis, 1990^[၁]
လောကများ
"en:DPANN" "Euryarchaeida" "en:Proteoarchaeota"
Synonyms
Archaebacteria Woese & Fox, 1977 Mendosicutes Gibbons & Murray, 1978 Metabacteria Hori and Osawa 1979