[go: up one dir, main page]

Johor

negeri Malaysia di Semenanjung Melayu
(Dilencongkan daripada Johor Darul Ta'zim)

Johor (Jawi: جوهر) atau juga dikenali rasminya sebagai Johor Darul Ta'zim (Jawi: جوهر دار التعظيم‎),[a] (Sebutan tempatan: Joho) ialah sebuah negeri dalam persekutuan Malaysia terletak di selatan Semenanjung Melayu hujung tanah besar Asia. Johor bersempadan darat dengan negeri-negeri Pahang di utara serta Melaka dan Negeri Sembilan di barat lautnya. Johor juga berkongsi sempadan maritim dengan Singapura di selatan dipisahkan Selat Tebrau dan Indonesia di barat dipisahkan Selat Melaka. Pusat kegiatan ekonomi utama dan ibu kota negeri ini adalah Johor Bahru yang terletak di pesisiran selatan, Kota Iskandar ialah pusat pentadbiran kerajaan negeri yang baharu, dan Muar berfungsi sebagai bandar diraja yang diisytiharkan oleh Sultan Johor, Sultan Ibrahim. Ibu negeri lama ialah Johor Lama sepanjang dinasti kesultanan Johor klasik. Menurut bancian setakat tahun 2023, jumlah penduduk negeri Johor ialah 4,100,900 orang. Johor ialah negeri kedua yang terbesar dengan jumlah penduduknya.

Johor
Joho
Johor Darul Ta'zim
‏جوهر دار التعظيم‎‎
Transkripsi lain
 • Tulisan Jawiجوهر
 • Tulisan Cina柔佛
 • Tulisan Tamilஜொகூர்
Cogan kata: "Kepada Allah Berserah"
Lagu: "Lagu Bangsa Johor"
   Johor dalam    Malaysia
Koordinat: 1°59′27″N 103°28′58″E / 1.99083°N 103.48278°E / 1.99083; 103.48278Koordinat: 1°59′27″N 103°28′58″E / 1.99083°N 103.48278°E / 1.99083; 103.48278
Ibu negeri
dan kota terbesar
Johor Bahru[a][1]
Bandar dirajaMuar
Pentadbiran
 • JenisParlimen & Raja berperlembagaan
 • SultanSultan Ibrahim
 • Pemangku SultanTunku Mahkota Ismail
 • Raja MudaTunku Iskandar
 • Menteri BesarOnn Hafiz Ghazi
(BN-UMNO)
Keluasan
 • Jumlah19,166 km2 (7,400 batu persegi)
Aras tertinggi1,276 m (4,186 ft)
Penduduk
 (2023)[2]
 • Jumlah4,100,900 (ke−2)
 • Kepadatan209.2/km2 (542/batu persegi)
 • Kumpulan etnik
 • Demonim
Johor
Bahasa
 • RasmiBahasa Melayu
 • PertuturanBahasa Melayu Johor Mandarin • Tamil
Bahasa etnik minoriti lainnya
Penubuhan
 • Kesultanan Johor-Riau1528
 • Perjanjian Inggeris-Johor (Kesultanan Johor Moden)11 Disember 1885
 • Undang-undang Tubuh Negeri Johor14 April 1895
 • Negeri naungan British12 Mei 1914
 • Pendudukan Jepun31 Januari 1942
 • Penyertaan ke dalam Persekutuan Tanah Melayu1 Februari 1948
Zon waktuUTC+8 (WPM[3])
Poskod
79xxx[4] hingga 86xxx,[5] 73400
Kod panggilan07[b]
06 (Muar dan Tangkak)[6]
Kod ISO 3166MY-01, 21–24[7]
Pendaftaran kenderaanJ[8]
HDI (2019)0.825 (sangat tinggi) (ke-6)[9]
GDP (2016)RM116,682 juta[2]
TFR (2017)2.1[2]
Laman sesawangTapak web rasmi Sunting ini di Wikidata
↑[a] Kota Iskandar, Iskandar Puteri adalah pusat pentadbiran negeri dan kerusi kerajaan negeri Johor (cawangan eksekutif & cawangan legislatif). Akan tetapi, Johor Bahru tetap menjadi ibu bandar rasmi Negeri Johor.
↑[b]  Kecuali Bandar Muar dan Daerah Tangkak.

Johor mempunyai kepelbagaian hutan hujan tropika serta beriklim khatulistiwa. Rupa bentuk muka bumi fizikal Johor secara amnya adalah rata, dan kawasan tanah tinggi negeri ini terdiri daripada gugusan-gugusan inselberg dan massif oleh kerana lokasinya yang terletak di kaki bukit selatan Banjaran Tanah Sari yang meliputi dari selatan Myanmar dan Thailand, dengan Gunung Ledang sebagai titik tertinggi di negeri tersebut.

Negeri ini mempunyai hubungan awal dengan kerajaan Funan berdasarkan pertukaran hadiah. Selepas jatuhnya kerajaan Funan, kebanyakan kawasan pantai Melayu jatuh di bawah kekuasaan Siam dan seterusnya Majapahit. Beberapa dekad kemudian, dengan kemunculan Kesultanan Melaka, Islam tersebar ke seluruh pelusuk Kepulauan Melayu. Selepas kejatuhan kerajaan Melaka ke tangan Empayar Portugis, saki baki kerabat diraja Melaka berangkat ke sebatang sungai di Semenanjung Tanah Melayu yang diketahui oleh penduduk tempatan sebagai Sungai Johor dan mendirikan kesultanan baru, yang menjadi Kesultanan Johor. Percubaan mereka untuk menawan semula Melaka mengakibatkan perang tiga segi antara Johor, Portugis, dan Aceh, satu lagi kesultanan yang semakin menonjol di utara Sumatera. Dengan kehadiran Syarikat Hindia Timur Belanda (VOC), Johor mengakhiri pemerintahan Portugis dan memulihkan pemerintahannya sendiri, walaupun Melaka terus dipegang oleh kuasa asing. Melalui konflik dalaman kesultanan Johor dan kehadiran Syarikat Hindia Timur Inggeris (EIC) di Semenanjung Tanah Melayu utara, perdagangan Belanda berubah daripada terlibat dalam konflik tempatan kepada segera menakluk sebahagian besar Sumatera dan menandatangani Perjanjian Anglo-Belanda pada tahun 1824 dengan Inggeris untuk mencegah konflik berlanjutan buat kali kedua.

Di bawah perjanjian ini, Kepulauan Melayu dibahagikan di bawah dua bidang kuasa; Inggeris memperoleh keseluruhan Semenanjung Tanah Melayu manakala Belanda menyerahkan Melaka sebagai pertukaran untuk British dan mengambil keseluruhan Sumatera dan wilayah lain seperti Jawa yang terletak jauh di selatan. Di bawah pemerintahan British, keutamaan diberikan kepada pendidikan dan pembangunan serta pentadbiran diraja Johor sendiri telah diperbaharui di bawah monarki gaya Inggeris. Pendudukan tiga tahun oleh Jepun dalam Perang Dunia II menghalang permodenan. Selepas perang, Johor menjadi sebahagian daripada Malayan Union sementara sebelum diletakkan ke dalam Persekutuan Tanah Melayu dengan syarat-syarat tertentu dan memperoleh kemerdekaan sepenuhnya melalui persekutuan, dan seterusnya Malaysia pada 16 September 1963.

Johor mempunyai kepelbagaian pada sudut etnik, budaya dan bahasa. Negeri ini terkenal dengan tarian tradisional zapin. Ketua negeri ialah Sultan Johor, manakala ketua kerajaan ialah Menteri Besar. Sistem kerajaan negeri Johor mengambil contoh daripada sistem parlimen Britain, dengan pentadbiran negeri dibahagikan kepada daerah-daerah pentadbiran. Sekaligus, Johor merupakan negeri pertama di Tanah Melayu yang mengamalkan sistem raja berperlembagaan seterusnya diikuti oleh negeri-negeri lain di Tanah Melayu ketika itu. Johor juga merupakan satu-satunya negeri di Malaysia yang tidak menggunakan destar sebagai alat pemakaian raja. Sebaliknya sultan menggunakan mahkota, songkok atau topi sebagai alat pemakaiannya. Islam merupakan agama rasmi sepertimana termaktub dalam Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor pada tahun 1895, tetapi agama-agama lain boleh diamalkan secara bebas. Bahasa Melayu Johor-Riau telah diterima sebagai bahasa rasmi negeri sejak 1914.

Ekonomi Johor adalah berasaskan perkhidmatan dan perkilangan.

Etimologi

sunting
 
Mahkota Diraja di Istana Bukit Serene, Johor, yang digelar "Permata"

Kawasan ini pertama kali dikenali sebagai penduduk utara Siam sebagai Gangganu atau Ganggayu (Treasury of Permata) kerana banyaknya batu permata di dekat Sungai Johor. Peniaga Arab merujuknya sebagai Jauhar (Arab: جَوْهَر, rumi: jawhar "permata"[10]) dipinjam dari Parsi: گوهر, rumi: gauhar yang juga bermaksud "batu permata" atau "permata". Apabila orang tempatan mendapati sukar untuk menyebut perkataan Arab dalam dialek tempatan, nama itu kemudiannya menjadi Johor. Sementara itu, kelompok Jawa Lama Nagarakretagama menamakannya sebagai kawasan Ujong Medini (akhir tanah) kerana ia titik paling selatan di daratan Asia. Nama lain melalui penulis Portugis, Manuel Godinho de Erédia, merujuk kepada pelayaran Marco Polo ke Ujong Tanah (akhir tanah Semenanjung Tanah Melayu) pada tahun 1292. Kedua-dua Ujong Medini dan Ujong Tanah telah disebutkan sejak sebelum penubuhan Kesultanan Melaka. Sepanjang tempoh tersebut, beberapa nama lain juga wujud seperti Galoh, Lenggiu dan Wurawari. Di dalam sebuah buku Undang-Undang Siam yang berjudul Kot Monthiera Ban pada tahun 1438 , Johor disebut sebagai Wurawuri atau Warawari yang membawa maksud air yang jernih. Raja Wurawuri menaiki takhta pada tahun 1435 dan pada masa itu Wurawuri berada dibawah jajahan takluk Siam. Johor juga dikenali dengan gelaran Arabnya iaitu دار التعظيم (Darul Ta'zim) atau "Abode of Dignity" serta terjemahannya iaitu tempat perlindungan yang bermaruah.

Sejarah

sunting
Sejarah Tempoh
Kesultanan Melayu Melaka 1400–1511
  Kesultanan Johor-Riau 1528–1830
  Ketemenggungan Johor 1855–1868
  Kemaharajaan Johor 1868–1885
Johor  Kesultanan Johor (moden) 1885–kini
Empayar British  Empayar British 1914–1942
Empayar Jepun  Empayar Jepun 1942–1945
Malayan Union  Malayan Union 1946–1948
Tanah Melayu  Persekutuan Tanah Melayu 1948–1963
Malaysia  Malaysia 1963–kini

Prasejarah

sunting

Terdapat satu tapak prasejarah Neolitik di Johor yang telah dikenalpasti terlebih dahulu (iaitu sebelum perang dunia kedua oleh pengkaji tempatan dan Inggeris) sebagai Tanjung Bunga. Tapak tersebut terletak di salah sebuah anak sungai yang mengalir ke Selat Johor dan bertentangan dengan muara Sungai Berih di Pulau Singapura. Tapak prasejarah di pesisir perairan Johor ini tidak sengaja di mana alat-alat batu ini ditemui di atas permukaan tanah di tapak tersebut oleh Engku Abdul Aziz dan selepas penemuan awal itu, ianya diikuti dengan lawatan H.D. Collings ke kawasan tersebut. Tapak itu kemudian dikaji secara atur oleh Collings pada tahun 1938.

Loceng gangsa yang dianggarkan dari 150 A.D telah dijumpai di Kampong Sungai Penchu ​​berhampiran Sungai Muar. Dijumpai secara tidak sengaja oleh penduduk ketika meratakan tanah. Loceng ini dipercayai telah digunakan sebagai objek upacara dan bukan objek perdagangan sebagai loceng yang sama sebagaimana juga dengan dekorasi yang sama ditemukan di Wilayah Battambang, Kemboja, yang menunjukkan bahawa pantai Melayu berhubung dengan Funan, dengan loceng menjadi hadiah dari kerajaan awal di tanah besar Asia kepada ketua tempatan di Semenanjung Tanah Melayu. Loceng ini dihasilkan dalam anggaran sekitar tahun 150 Masihi seiring dengan perkembangan kerajaan Funan.

 
Kota Gelanggi yang masih hangat diperdebatkan dari sudut lokasi kedudukannya

Satu lagi penemuan arkeologi yang penting ialah bandar lama yang hilang di Kota Gelanggi, yang ditemui dengan jejak berikut yang diterangkan dalam manuskrip Melayu lama yang dimiliki oleh Stamford Raffles. Artifak yang berkumpul di kawasan tersebut telah memperkuat tuntutan penyelesaian manusia awal di negeri ini. Dakwaan Kota Gelanggi sebagai penyelesaian pertama dipertikaikan oleh kerajaan negeri Johor, dengan bukti lain daripada kajian arkeologi yang dijalankan oleh yayasan warisan negara sejak tahun 1996 yang menyatakan bahawa bandar bersejarah itu sebenarnya terletak di Daerah Kota Tinggi di mana-mana Kota Klang Kio atau Ganggayu. Lokasi sebenar bandar kuno masih belum didedahkan, tetapi dikatakan berada di dalam hutan simpan 14,000 hektar (34,595 ekar) di mana Sungai Lenggiu dan Madek terletak, berdasarkan rekod-rekod dalam Sejarah Melayu antaranya Sulalatus Salatin karangan Tun Sri Lanang, setelah menakluk Gangga Negara , Raja Suran dari Siam Kerajaan Nakhon Si Thammarat (Ligor Kingdom) telah berlayar ke Ganggayu. Semenjak zaman purba, sebahagian besar Semenanjung Melayu pesisir mempunyai penguasa mereka sendiri, tetapi semuanya berada di bawah bidang kuasa Siam.

Kesultanan Johor

sunting
 
Felda Sungai Sayong terletak berhampiran dengan Sungai Sayong , ibu kota kesultanan Johor sekitar 1535 - 1540 M

Selepas kejatuhan Melaka pada tahun 1511 kepada Portugis, Kesultanan Johor, berdasarkan keturunan Kesultanan Melayu Melaka yang diasaskan oleh putera Sultan Mahmud, Ala'udin Ri'ayat Shah II, pada tahun 1528 ketika baginda memindahkan pusat pentadbiran ke Sungai Johor dan mendirikan kediaman dirajanya di Johor Lama (kini terletak di bawah daerah Kota Tinggi). Johor menjadi sebuah empayar yang merangkumi Semenanjung Tanah Melayu selatan, Kepulauan Riau (termasuk Singapura), Kepulauan Anambas, Kepulauan Tambelan, Kepulauan Natuna, sebuah wilayah di sekitar Sungai Sambas di barat daya Borneo (kini di Kalimatan Barat) dan Siak di Sumatera serta dengan sekutunya Pahang, Aru dan Champa. Mereka bercita-cita untuk mengambil semula Melaka dari Portugis. Kesultanan Aceh di Sumatera Utara memiliki cita-cita yang sama yang menyebabkan perang tiga segi di antara para pesaing. Semasa peperangan, pusat pentadbiran Johor berpindah beberapa kali berpandukan strategi ketenteraan dan mengekalkan kuasa perdagangan di rantau ini. Johor dan Portugis mula bekerjasama menentang Aceh yang dianggap oleh mereka sebagai musuh bersama. Pada tahun 1582 Portugis membantu Johor membalas serangan terhadap Aceh, tetapi kekuatannya berakhir ketika Johor menyerang Portugis pada tahun 1587. Aceh meneruskan serangannya terhadap Portugis, dan kemudian Johor Lama dimusnahkan ketika sebuah armada besar dari pelabuhan Portugis di Goa datang untuk mempertahankan Melaka dan menyerang kesultanan di situ.

 
Johor Lama

Selepas Aceh semakin lemah tambahan pula Aceh diperintah oleh ratu, Syarikat Hindia Timur Belanda (VOC) tiba dan Johor membentuk ikatan dengan mereka untuk mengalahkan Portugis dalam penaklukan kedua Melaka pada tahun 1641. Johor kembali berkuasa namun di Sumatera, seperti Siak (1662) dan Inderagiri (1669) telah jatuh ke tangan Aceh sementara Melaka diambil oleh Belanda. Melaka diletakkan di bawah kawalan secara langsung oleh Batavia di Jawa. Walaupun Melaka berada di bawah kuasa Belanda, Belanda tidak menubuhkan jawatankuasa perdagangan lagi di Semenanjung Tanah Melayu dan Sumatera, kerana mereka kurang minat daripada apa yang dimiliki oleh mereka di Jawa dan Kepulauan Maluku. Hanya apabila Bugis mula mengancam perdagangan maritim Belanda, mereka terlibat dalam konflik tempatan.

 
Makam Bendahara Tun Habib

Wangsa keturunan Melaka berlangsung hingga kematian Sultan Mahmud Shah II Mangkat Dijulang, berdirinya Wangsa Bendahara yang ditadbir oleh Sultan Abdul Jalil Riayat Shah anak kepada Bendahara Tun Habib Abdul Majid (jangan keliru dengan Tun Habab dan Tun Pikrama), yang mempunyai talian darah dengan ahli bait Nabi Muhammad S.A.W. Wangsa menteri paling kanan sebelumnya ini pernah berkhidmat di Kesultanan Melayu Melaka. Dikatakan berlaku ketegangan antara Bendahara Tun Habib dengan kerabatnya Laksamana Tun Abdul Jamil. Hal ini berpunca daripada Laksamana Tun Abdul Jamil mula menampakkan dominasi dalam pemerintahan mengatasi bendahara bahkan bermula sejak pemerintahan Sultan Ibrahim Shah lagi. Laksamana Tun Abdul Jamil telah meletakkan Tengku Mahmud (yang kemudian Sultan Mahmud Shah II Mangkat Dijulang) di Riau. Beliau juga isytiharkan dirinya sebagai pemerintah de facto pada zaman Sultan Mahmud Shah II. Beliau telah meminggirkan banyak bangsawan dan pembesar dalam membuat keputusan. Para penentang beliau akan dibunuh. Beliau telah melantik anak-anaknya mengisi jawatan-jawatan berpengaruh seperti Temenggung, Seri Perdana Menteri dan lain-lain manakala puterinya pula telah dikahwinkan dengan Sultan Ibrahim sehingga Sultan Johor berada di bawah pengaruhnya. Bendahara Tun Habib Abdul Majid yang dipinggirkan telah mengetuai pemberontakan untuk merampas semula kedudukan sebenar Bendahara sebagai pembesar utama raja. Tun Abdul Jamil berserta keluarganya terpaksa melarikan diri ke Terengganu tetapi dipintas oleh orang-orang Bendahara dan beliau telah dibunuh bersama putera-puteranya. Selepas kematian Laksamana Paduka Raja Tun Abdul Jamil, Bendahara Seri Maharaja Tun Habib Abdul Majid mendapat semula kedudukan asalnya sebagai ketua para pembesar dan pemangku kepada Sultan Mahmud Shah II yang masih kecil.

 
Makam Sultan Mahmud Mangkat Dijulang, sultan terakhir wangsa keturunan Sultan Melaka

Selepas kemangkatan Sultan Mahmud Shah II, mesyuarat diadakan untuk memilih pengganti baginda. Akhirnya sebulat suara memilih Bendahara Tun Abdul Jalil sebagai sultan Johor yang baharu memandangkan Sultan Mahmud Shah II tiada waris. Tun Abdul Jalil menggelarkan dirinya sebagai Sultan Abdul Jalil Riayat Shah IV merupakan putera kepada Bendahara Tun Habib Abdul Majid. Namun begitu, berlaku rampasan kuasa oleh Raja Kechil yang mengaku dirinya anak kepada Sultan Mahmud Shah II. Raja Kechil mengisytiharkan dirinya sebagai sultan dengan gelaran Sultan Abdul Jalil Rahmat Shah. Sultan Abdul Jalil Riayat Shah IV pula dijadikan bendahara Johor semula. Namun, Abdul Jalil Riayat Shah berusaha untuk menuntut takhta sehingga baginda larikan diri ke Pahang bersama adinda-adindanya lalu mangkat di Kuala Pahang (terletak di Pekan). Adindanya iaitu Tun Zainal Abidin mengasaskan kesultanan Terengganu. Putera Tun Abdul Jalil Riayat Shah, Tun Sulaiman pula menuntut takhta lalu meminta bantuan bugis lima bersaudara dan akhirnya berjaya mengusir Raja Kechil dari Johor.

Belanda berasa semakin terancam pada abad ke-18, terutamanya ketika Syarikat Hindia Timur Inggeris mula muncul di Semenanjung Tanah Melayu, Belanda merebut wilayah Bugis di Riau dan mengusir Bugis dari Riau dan Selangor menjadikan kawasan tidak lagi berada di bawah pemerintahan British. Ini mengakhiri penguasaan politik Bugis di kerajaan Johor-Pahang-Riau mengakibatkan Bugis diusir dari Riau pada tahun 1784. Semasa berlaku persaingan antara Bugis dan Belanda, Sultan Mahmud Shah III menyimpulkan bahawa perjanjian perlindungan dengan VOC di atas kapal HNLMS Utrecht. Sultan dibenarkan tinggal di Riau melalui perlindungan Belanda. Sejak itu, bertambah ketidakpercayaan antara Bugis dan Melayu. Dari 1796 hingga 1801 dan dari 1807 hingga 1818, Melaka ditempatkan di bawah Residensi British sebagaimana Belanda ditakluk oleh Perancis dalam Perang Napoleon, tetapi ia dikembalikan semula kepada Belanda pada tahun 1818. Melaka dijadikan sebagai kawasan pendaratan sebagai tanda kemenangan British pada tahun 1811 .

Johor mempunyai tiga wangsa kesultanan yang bermula pada tahun 1511 selepas kejatuhan Melaka. Pada fasa pertama, Johor diperintah oleh keturunan kesultanan Melayu Melaka yang dinisbahkan kepada Sultan Mahmud Shah. Sultan Mahmud mempunyai dua orang puteranya yang kemudian menjadi Sultan iaitu Alauddin Riayat Shah yang mengasaskan kesultanan Melayu Johor dan Mudzaffar Shah pula mengasaskan kesultanan Melayu Perak. Pusat pemerintahan kesultanan Johor yang ditadbir oleh keturunan Sultan Melaka ini terletak pada mulanya di Pekan Tua atau Pasir Raja - Kampung Sungai Telor sekarang -. Selepas itu, beralih pula ke Kota Kara (1529) - kini terletak berhampiran Bandar Tenggara. Kota Kara hanya kawasan kubu pertahanan sementara yang dibina dalam keadaan situasi peperangan. Pada tahun 1535, ibu kota pemerintahan beralih ke Kota Sayong. Portugis telah menyerang kota Sayong pada tahun berikutnya dan termeterainya perjanjian damai antara kedua-dua pihak.

Pada tahun 1540, Sultan Alauddin memindahkan pusat pemerintahannya ke Kota Batu yang terletak berhampiran dengan Teluk Sengat dan Sungai Johor. Dengan terbinanya kota ini, kerajaan Johor menjadi sebuah negeri yang kuat sehingga berjaya mematahkan serangan Aceh beberapa kali. Kota ini juga menjadi pusat perdagangan penting dan mencapai zaman kegemilangannya pada semasa pemerintahan Sultan Ali Jalla Abdul Jalil Shah II (1547-1587) sehinggakan pelabuhan Melaka yang dikuasai oleh Portugis ketika itu terjejas. Hal ini menjadi asbab kota ini diserang dan dimusnahkan oleh Portugis. Pada tahun 1564, pusat pemerintahan beralih ke Kota Seluyut. Istana sultan dibina di atas Bukit Seluyut yang tingginya kira-kira 204 kaki dengan tujuan supaya mudah mengawasi pergerakan kapal di Sungai Johor. Pusat pemerintahan hanya bertahan selama tujuh tahun sahaja kerana Sultan Ali Jalla telah pindahkannya ke Tanah Putih.

Pada tahun 1587, angkatan Portugis yang diketuai Antonio de Noronha ke Johor membedil Kota Johor Lama dan merampas harta. Sultan Ali Jalla Abdul Jalil Shah II berundur ke Batu Sawar pada tahun 1587. Pada tahun 1589, Batu Sawar diserang dan Sultan Ali Jalla Abdul Jalil Shah II melarikan diri. Apabila Portugis balik ke Melaka, Sultan Ali Jalla Abdul Jalil Shah II datang semula ke Batu Sawar memulihkan kekuatan.  Pada tahun 1597, Sultan Ali Jalla Abdul Jalil Shah II mangkat di Batu Sawar dan disebut "Marhum Batu Sawar". Pada tahun 1613, Sultan Acheh, Sultan Iskandar Muda Mahkota Alam telah menyerang Batu Sawar, Johor. Serangan ini telah dilakukan kerana kerajaan Acheh tidak menyetujui persahabatan Johor dengan Portugis . Angkatan Perang Acheh yang menyerang Batu Sawar dan telah berperang selama 29 hari sebelum berjaya menawannya. Sultan Alauddin Riayat Shah III bersama-sama adinda baginda, Raja Abdullah serta Bendahara Tun Seri Lanang telah ditawan dan dibawa ke negeri Acheh. Setelah hampir satu tahun di Acheh, baginda telah dilepaskan balik ke negeri Johor setelah berjanji dengan Sultan Acheh akan membantu Acheh di dalam peperangan melawan orang-orang Belanda. Dalam bulan November 1615, Sultan Iskandar Muda telah menghantar satu angkatan perang yang besar dan menyerang sekali lagi negeri Johor. Bandar Batu Sawar telah dimusnahkan. Sultan Alauddin telah dapat ditawan oleh askar-askar Aceh dan di bawa balik ke Acheh lalu dihukum bunuh.

Kota Touhid pernah menjadi pusat pemerintahan kerajaan Johor sebanyak dua kali iaitu  semasa pemerintahan Sultan Abdul Jalil Shah III (1623-1677) dan Sultan Abdul Jalil Riayat  Syah IV (1699-1718) - Wangsa Bendahara. Sultan Abdul Jalil Syah III ialah sultan yang bertanggungjawab membuka Kota Touhid pada tahun 1623 dan memerintah di situ dari tahun 1623 hingga 1677. Namun begitu kota ini dipindahkan ke Pasir Raja kerana kawasan ini diserang penyakit. Kota ini dijadikan pusat pemerintahan kali kedua oleh Sultan Abdul Jalil Riayat Shah IV tapi ditinggalkan juga dan berpindah ke Panchor. Sebelum kesultanan Johor beralih ke Wangsa Bendahara, ibu kota kesultanan Johor beralih ke Kota Tinggi pada tahun 1685 ketika pemerintahan Sultan Mahmud Shah II. Baginda ditabalkan ketika berusia 10 tahun tetapi urusan pentadbiran dijalankan oleh Bendahara iaitu Tun Habib Abdul Majid. Johor Lama dijadikan istana hinggap dan Temenggung pula menjaga kota Johor Lama. Pada tahun 1699, Sultan Mahmud Shah II mangkat dalam usia 24 tahun, dipercayai ditikam oleh Laksamana Bentan dan disebut sebagai "Marhum Mangkat Di Julang" atau "Marhum Kota Tinggi".

Wangsa kesultanan Johor beralih kepada Bendahara iaitu anakanda kepada Tun Habib Abdul Majid, Sultan Abdul Jalil IV berpusat di Panchor. Sultan Abdul Jalil IV mempunyai istana di Makam Tauhid dan Johor Lama. Kota Johor Lama dibaiki dan digelar "Kota Lama". Pada 21 Mac 1718, Raja Kecil menawan Panchor. Raja Kecil dikatakan putera kepada Sultan Mahmud Mangkat Dijulang. Raja Kecil melantik sendiri dirinya sebagai Yang Dipertuan Johor bergelar Sultan Abdul Jalil Rahmat Shah, pun begitu masih membenarkan Sultan Abdul Jalil IV menetap di Johor tetapi tiada kuasa memerintah dan diberi jawatan Bendahara. Namun, Sultan Abdul Jalil IV cuba untuk merampas kuasa semula namun gagal dan lari ke Kuala Pahang. Akhirnya ada kerjasama antara Raja Sulaiman dan Tun Abas iaitu anak kepada Sultan Abdul Jalil IV dengan Bugis Lima Bersaudara dan berjaya menghalau Raja Kecil balik ke Siak pada tahun 1723.

Bermulanya Era Kesultanan Melayu Johor Dinasti Temenggung

sunting

Selepas kemangkatan Sultan Mahmud Shah III, Sultan meninggalkan dua puteranya. Sementara anak sulungnya Hussein Shah disokong oleh masyarakat Melayu, manakala Abdul Rahman Muazzam Shah disokong oleh masyarakat Bugis. Pada tahun 1818, Belanda mengiktiraf Abdul Rahman Muazzam Shah sebagai pewaris sah kepada Empayar Johor sebagai balasannya kerana menyokong hasrat mereka untuk menubuhkan pusat perdagangan di Riau. Pada tahun berikutnya, British mengiktiraf Hussein Shah sebagai pewaris sah kepada Empayar Johor sebagai balasannya kerana menyokong hasrat mereka untuk menubuhkan pusat perdagangan di Singapura. Sebelum kematiannya, Sultan Mahmud Shah III telah melantik Abdul Rahman sebagai Temenggong Johor melalui pengiktirafan British sebagai Temenggong yang sah dari Johor-Singapura, menandakan permulaan Dinasti Temenggong. Selepas itu, Sultan Hussein Shah ditabalkan sebagai Sultan Singapura tahun 1819 tidak mendapat sokongan daripada Bendahara dari Pahang, Sultan di Lingga dan Yamtuan Muda Riau. Baginda tidak pernah ditabalkan secara adat. Keadaan ini menyebabkan keturunan baginda iaitu Tengku Ali tiada tanah untuk ditadbir. Hal ini disebabkan Singapura, Johor dan pulau-pulau sekitarnya ialah kawasan Temenggung yang dikurniakan oleh Sultan Mahmud Shah III pada 1806 kepada Temenggung Abdul Rahman. Penganugerahan tanah tersebut telah mendorong kepada beliau berhijrah keluar dari Pulau Bulang menuju ke Singapura pada tahun 1811. Abdul Rahman digantikan oleh anaknya, Temenggung Daeng Ibrahim, walaupun pengiktirafannya oleh British hanya berlaku 14 tahun kemudian. Perjanjian SHTI pula ditandatangani tanpa pengetahuan raja-raja Melayu sekaligus memisahkan Johor-Pahang dan Riau-Lingga. Sultan Johor pula masa itu bersemayam di Lingga yang berada di bawah pengaruh Belanda manakala Bendahara pula di Pahang dan Temenggung di Johor termasuk Singapura berada di bawah kekuasaan British.

Pada 17 Mac 1824, Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ditandatangani di mana British menyerahkan Bengkulu kepada Belanda manakala Belanda menyerahkan Melaka kepada British. Ini menjadikan Semenanjung Tanah Melayu dan Singapura berada di bawah pengaruh British manakala Kepulauan Riau dan Lingga berada di bawah pengaruh Belanda. Ini juga menyebabkan Kesultanan Johor berpecah di mana Johor, Singapura dan Pahang berada di bawah kekuasaan Sultan Hussein Muazzam Shah, walaupun pada hakikatnya Pahang diperintah oleh Bendahara, Johor diperintah oleh Temenggung dan Sultan Hussein Shah yang bersemayam di Singapura hanya mempunyai kuasa dan pengaruh yang terhad ke atas tiga wilayah tersebut, manakala Kepulauan Riau dan Lingga berada di bawah kekuasaan Sultan Abdul Rahman Muazzam Shah. Pada tahun 1825, Belanda memaklumkan Yamtuan Muda Riau Raja Jaafar mengenai Perjanjian Inggeris-Belanda 1824. Pada 29 Oktober 1830, Yamtuan Muda Riau Raja Jaafar dan Belanda menandatangani perjanjian di mana Yamtuan Muda Riau Raja Jaafar bersetuju bahawa Johor dan Pahang tidak lagi berada di bawah naungan Sultan Abdul Rahman Muazzam Shah yang kini menjadi Sultan Riau-Lingga, status hubungan antara Belanda dan Kesultanan Riau-Lingga berubah di mana status asal iaitu Kesultanan Johor bersahabat dengan Belanda berubah kepada status baru iaitu Kesultanan Riau-Lingga diletakkan di bawah naungan Belanda, kedudukan Yamtuan Muda Riau diperkukuhkan lagi dengan status sebagai pentadbir utama Riau, dan hanya waris Yamtuan Muda Riau Raja Jaafar sahaja yang menjawat jawatan Yamtuan Muda Riau. Dengan berkuatkuasanya Perjanjian 1830, berakhirnya Empayar Kesultanan Johor-Riau. Temenggung di Johor dan Bendahara di Pahang tidak lagi bertuankan Sultan Johor yang bersemayam di Lingga.

 
Temenggung Daeng Ibrahim memainkan peranan penting dalam membuka kawasan baharu iaitu Tanjung Puteri (kini Johor Bahru)

Pada tahun 1855, di bawah perjanjian antara British di Singapura dan Sultan Ali (sultan Johor yang tiada tanah untuk mentadbir sama seperti ayahandanya) dari Johor, kuasa memerintah Johor diserahkan kepada Raja Temenggung Tun Daeng Ibrahim disebabkan adat melayu yang mengagihkan kuasa pegangan mengikut tempat. Pepatah melayu lama menyebut "Sultan di Riau, Bendahara di Pahang dan Temenggung di Johor". Melalui perjanjian itu, Ali telah ditabalkan sebagai sultan bagi wilayah Muar dan Kesang dan menerima $ 5,000 (dalam ringgit Sepanyol) dan elaun $ 500 sebulan tetapi dikehendaki menyerahkan kedaulatan tanah Johor kepada Daeng Ibrahim (pada hakikatnya Sultan Ali tiada kawasan pentadbirannya). Temenggung Daeng Ibrahim membuka Bandar Tanjung Puteri di selatan Johor dan menjadikannya sebagai sebuah bandar utama. Dengan berdirinya tempat baru di tanah besar Johor, pusat pentadbiran telah dipindahkan dari Telok Blangah di Singapura ke Tanjung Puteri. Memandangkan kawasan itu masih merupakan hutan yang belum dimajukan, Temenggong Daeng Ibrahim menggalakkan penghijrahan orang Cina dan Jawa untuk membersihkan tanah dan membangunkan ekonomi pertanian di Johor. Semasa pemerintahannya, Johor mula dimodenkan dan hal ini diteruskan oleh anakandanya, Sultan Abu Bakar.

 
Johor Bahru sekitar tahun 1920-an

Pada tahun 1885, Perjanjian Inggeris-Johor ditandatangani bahawa hubungan formal antara keduanya, dengan hak-hak transit British diberikan untuk perdagangan melalui wilayah kesultanan dan tanggungjawab untuk hubungan luar negara, serta memberi perlindungan sehingga yang terakhir. Perjanjian itu juga memperuntukkan pelantikan ejen British dalam peranan penasihat, walaupun tiada penasihat dilantik sehingga tahun 1910. Disebabkan pengaruh British, Johor pernah menggunakan ejaan: Johore. Walau bagaimanapun ejaan Johor digunakan pada hari ini walaupun di dalam urusan rasmi kerajaan, Sultan Abu Bakar juga menubuhkan perlembagaan yang dikenali sebagai Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor (Perlembagaan Negeri Johor) dan menganjurkan pentadbirannya dengan gaya British. Dengan mengguna pakai dasar pemodenan gaya Inggeris, Johor sekaligus menghalang dirinya daripada dikawal secara langsung oleh pihak British, seperti yang berlaku kepada negeri-negeri Melayu yang lain. Sultan Abu Bakar digelar sebagai "Bapa Permodenan Johor". Baginda juga telah melawat negara-negara beraja lain seperti Turki Uthmaniah (zaman Sultan Abdul Hamid II), Itali, Jepun, Mesir dan Rusia. Pada zaman baginda juga, tercetusnya Perang Jementah yang melibatkan pihak Tengku Alam (anakanda Sultan Ali) termasuk kerabat Raja Temenggong Muar dengan baginda yang merupakan sesama kerabat. Namun selepas perang tersebut, Sultan Abu Bakar berjaya membaiki hubungan semula dengan kerabat Raja Temenggong Muar dan berjaya mengangkat kerabatnya iaitu Wan Idris sebagai orang kanan sultan seterusnya menjadi menteri besar Johor ke 9 era Sultan Ibrahim.

Di bawah pemerintahan Sultan Ibrahim ibni Sultan Abu Bakar, British melantik Douglas Graham Campbell sebagai penasihat kepada sultan pada tahun 1910, walaupun Sultan hanya melantik Campbell sebagai Penasihat Am tidak seperti di negeri-negeri Melayu yang lain mempunyai Penasihat Residen, sekaligus menjadikan Johor sebagai negeri Melayu terakhir untuk menerima Penasihat British. Walau bagaimanapun, disebabkan oleh perbelanjaan, sultan menghadapi masalah yang disebabkan oleh kejatuhan harga utama hasil dan masalahnya antara baginda dan ahli dewan negerinya, yang memberi peluang kepada British untuk campur tangan urusan dalaman Johor. Walau bagaimanapun keengganan baginda untuk melantik seorang penasihat British, Johor diletakkan di bawah kawalan British sebagai salah sebuah Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu pada tahun 1914, dengan kedudukan Penasihat Amnya ditinggikan kepada Residen di Negeri-negeri Melayu Bersekutu.

Perang Dunia Kedua

sunting
 
Dua anggota Australia ke-8 menembak kereta kebal Jepun Type 95 Ha-Gō di Jalan Muar-Parit Sulong semasa Pertempuran Muar, 18 Januari 1942

Sejak tahun 1910-an, petani Jepun telah terlibat dalam pelbagai aktiviti perladangan dan perlombongan sumber mineral di Johor akibat Perikatan Anglo-Jepun. Selepas Perang Dunia Pertama, penanaman getah di Tanah Melayu sebahagian besarnya dikawal oleh syarikat-syarikat Jepun. Berikutan penghapusan Akta Getah Tanah (Enakmen) pada 1919, Syarikat Gomu Nanyo (South Seas Rubber Co. Ltd.) mula mengusahakan getah di kawasan pedalaman Johor. Pada tahun 1920-an, Sultan Ibrahim telah menjadi sahabat peribadi Tokugawa Yoshichika, sebuah puak Tokugawa yang nenek moyangnya ialah ketua tentera (syogun) yang memerintah Jepun dari abad ke-16 hingga abad ke-19. Dalam Perang Dunia Kedua, dengan kos yang besar ketika Pertempuran Muar di Johor sebagai sebahagian daripada Kempen Malaya. Tentera Imperial Jepun (IJA) berjalan dengan infantri dan basikal mereka ke Daerah Muar (sekarang ini Daerah Tangkak) pada 14 Januari 1942. Semasa ketibaan tentera Jepun, Tokugawa mengiringi tentera Jeneral Tomoyuki Yamashita dan disambut dengan baik oleh Sultan Ibrahim ketika mereka sampai di Johor Bahru pada akhir Januari 1942. Yamashita dan pegawai-pegawainya ditempatkan di kediaman Sultan, Istana Bukit Serene dan bangunan setiausaha negeri serta Bangunan Sultan Ibrahim untuk merancang serangan ke atas Singapura. Beberapa pegawai Jepun bimbang kerana lokasi istana menjadikan diri mereka terdedah kepada serangan British, tetapi Yamashita yakin bahawa British tidak akan menyerang kerana Sultan Ibrahim juga seorang kawan kepada British yang ternyata benar.

Pada 8 Februari, Jepun mula menyerbu arah pantai barat laut Singapura, yang diikuti oleh persimpangan IJA ke-5 dan ke-18 dengan sekitar 13,000 tentera melalui Selat Johor. Keesokan harinya, Bahagian Pengawal Imperial menyeberang ke Kranji manakala pasukan pengawal Jepun yang tersisa menyeberangi Tambak Johor-Singapura yang telah diperbaiki. Berikutan pendudukan seluruh Tanah Melayu dan Singapura oleh tentera Jepun, Tokugawa mencadangkan pelan pembaharuan yang mana lima negeri Johor, Terengganu, Kelantan, Kedah-Pulau Pinang dan Perlis akan dipulihkan dan disatukan. Di bawah perancangan itu, Johor akan menguasai Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Melaka manakala seluas 800 batu persegi di bahagian selatan Johor akan dimasukkan ke Singapura untuk tujuan pertahanan. Empat sultan negeri akan diwajibkan untuk menzahirkan kesetiaan kepada Jepun dengan cara perlu mengunjungi keluarga diraja Jepun dua tahun sekali serta menjamin kebebasan beragama, ibadah, pekerjaan dan kepemilikan harta milik peribadi kepada semua orang dan memberikan setiap orang Jepun yang tinggal di kawasan tersebut dengan layanan yang sama seperti orang-orang asli.

 
Tentera Jepun melintasi jambatan Labis yang telah dimusnahkan untuk melemahkan penguasaan British

Sementara itu, Ōtani Kōzui dari Nishi Hongan-ji sub-sect daripada Jōdo Shinshū Buddhisme mencadangkan bahawa sistem kesultanan mesti dihapuskan, dan Jepun harus memerintah kerajaan-kerajaan Melayu di bawah kerajaan monarki konstitusi Jepun. Namun, Menteri Perang Jepun, Hideki Tōjō telah mengingatkan kakitangan kerajaan mereka di Tanah Melayu supaya tidak bertindak terburu-buru terhadap sultan dan memberikan penghormatan sehingga sultan akan bekerjasama dengan gunsei (organisasi tentera Jepun). Pada bulan Mei, ramai pegawai tinggi Jepun yang kembali ke Tokyo untuk berunding dengan pegawai-pegawai Kementerian Perang dan Kakitangan Am tentang bagaimanakah berurusan dengan Sultan. Apabila mereka kembali ke Singapura pada bulan Julai, mereka menerbitkan satu dokumen yang dipanggil "Dasar untuk Layanan Terhadap Sultan", yang merupakan berbentuk permintaan kepada Sultan agar menyerahkan kuasanya kepada rakyat dan diserahkan kepada maharaja Jepun melalui komander IJA. Pertubuhan tentera menuntut Sultan menyerahkan kuasanya dengan cara yang sama seperti cara syogun Tokugawa menyerahkan kuasa mereka kepada kaisar Jepun pada tahun 1868. Jepun juga menubuhkan Penempatan Endau (juga dikenali sebagai Ladang Tempat Baru Syonan) di Endau untuk peneroka Cina untuk meringankan masalah bekalan makanan di Singapura walaupun banyak pembunuhan orang awam Cina dan Melayu yang berlaku di Johor sejak peringkat awal pentadbiran Jepun.

Pasca Perang dan Kemerdekaan

sunting
 
Dato' Onn bin Jaafar Menteri Besar Johor merangkap Presiden UMNO, membuka surat perjanjian antara Negeri dan Persekutuan Tanah Melayu dengan Dr. W. Linehan, C.M.G, penasihat Hal Ehwal Perlembagaan untuk ditandatangani oleh DYMM Sultan Johor ketika itu

Pada permulaan perang, British menerima tawaran Parti Komunis Malaya (CPM) untuk bekerjasama untuk melawan orang Jepun. Bagi untuk melakukan ini, CPM membentuk Tentera Anti-Jepun Orang Melayu (MPAJA). Penyokong CPM kebanyakannya ahli yang berpendidikan Cina yang diskriminasi oleh elit yang berpendidikan dalam kalangan Inggeris dan Baba Nyonya semasa pemerintahan British yang tujuan utamanya adalah untuk menubuhkan negara komunis sama seperti kemenangan Parti Komunis China ( CPC) dalam Revolusi Komunis China. Parti itu juga mempunyai wakil Melayu dan India. Mereka menganjurkan keganasan sebagai kaedah untuk mencapai visi mereka. Sepanjang perang mereka melawan Jepun, mereka menggunakan taktik perang yang keras dengan cara orang-orang Cina, Melayu dan India yang disyaki bekerjasama dengan orang Jepun akan dibunuh, sementara wanita Melayu yang diculik digunakan sebagai tebusan sebagaimana juga dilakukan oleh orang Jepun . Hal Ini membawa kepada serbuan balas daripada beberapa orang Melayu yang terjejas akibat serangan memutuskan untuk bekerjasama dengan orang Jepun. Ini secara tidak langsung membawa kepada konflik etnik, terutamanya apabila propaganda etnik dimusnahkan oleh kedua belah pihak, menyebabkan kehilangan banyak nyawa yang tidak bersalah terutama dari mereka yang tidak terlibat di kedua-dua pihak. Pasukan bersekutu melancarkan Operasi Tiderace dan Operasi Zipper untuk membebaskan Malaya dan Singapura. Dalam tempoh lima minggu sebelum British meneruskan kawalan ke atas Malaya berikutan penyerahan Jepun pada 16 Ogos 1945, MPAJA muncul sebagai kuasa de facto di wilayah Malaya.

Johor dan seluruh Malaya secara rasmi ditempatkan di bawah Pentadbiran Tentera British (BMA) pada bulan September 1945 dan MPAJA dibubarkan pada Disember selepas Setiausaha Agungnya, Lai Teck (yang juga merupakan ejen ganda untuk British), menerima pengembalian penjajah British dan mengamalkan perjuangan "terbuka dan sah" untuk matlamat ideologi mereka dengan kebanyakan ahli menerima pingat dari British pada tahun berikutnya. Kemudian terdapat pertikaian antara British dan CPM sejak British telah kembali dan Lai Teck telah hilang dengan dana CPM. Pentadbiran parti diambil alih oleh Chin Peng yang meninggalkan "strategi sederhana" yang memihak kepada "perang revolusi rakyat", yang memuncak dalam Darurat Tanah Melayu 1948. Dalam tempoh kecemasan, serangan besar-besaran oleh CPM berlaku di Daerah Kulai masa ini dan bahagian lain di Malaya, tetapi gagal menubuhkan "zon bebas" gaya Mao Zedong.

Pertempuran antara tentera British Malaya dan pemberontak Komunis membawa kepada pembentukan Malayan Union pada 1 April 1946 dan pengisytiharan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu pada 31 Ogos 1957. Pada masa kemerdekaan terdapat tiga blog politik: komunis, pro-British, dan gabungan bangsa. Sisi pro-British dibahagikan antara Kesatuan Demokratik Malaya (MDU) yang dikuasai oleh orang Cina dan Eurasia yang berbahasa Inggeris yang bekerjasama dengan kaum nasionalis Melayu sayap kiri "untuk Tanah Melaya yang merdeka yang juga termasuk Singapura" dan satu lagi pro - Pihak Britain yang terdiri daripada Baba Nyonya di bawah Persatuan Baba Nyonya Selat (SCBA), yang cuba mengekalkan status dan keistimewaan mereka yang diberikan sebagai kesetiaan mereka kepada British semasa era Negeri Selat dengan tetap berada di bawah pentadbiran British. Sementara itu, gabungan perikatan yang terdiri daripada Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) yang terkemuka dalam persekutuan dengan Kongres India Malaysia (MIC) dan Persatuan Cina Malaysia (MCA), menuntut Tanah Melayu bebas berdasarkan dasar keistimewaan kaum dan keagamaan dan akhirnya memenangi Pilihan raya umum Malaya tahun 1955, dengan ibu negeri Johor Bahru menjadi pusat parti UMNO.

Pembentukan Malaysia 1963

sunting
 
Senjata tentera Indonesia yang berjaya dirampas ketika berlakunya Konfrontasi Indonesia pada 29 Oktober 1964 di Sungai Rambai sempadan Johor dengan Melaka

Pada tahun 1961, Perdana Menteri Persekutuan Tanah Melayu Tunku Abdul Rahman ingin menyatukan Tanah Melayu dengan jajahan British Borneo Utara, Sarawak dan Singapura. Walaupun semakin banyak bertentangan daripada kerajaan Indonesia di bawah pemerintahan Presiden Soekarno dan Filipina serta daripada kelompok Komunis dan nasionalis di Borneo. Persekutuan itu direalisasikan pada 16 September 1963 dengan nama Malaysia. Kerajaan Indonesia kemudiannya melancarkan "dasar konfrontasi" ke arah persekutuan baru yang mendorong British dan sekutu mereka Australia dan New Zealand untuk menggunakan angkatan tentera bersenjata. Daerah Pontian menjadi titik pendaratan pantai untuk tentera amfibi Indonesia semasa konfrontasi manakala Labis dan Tenang di Daerah Segamat menjadi titik pendaratan bagi para komando Indonesia yang agresif untuk serangan subversif dan sabotaj. Beberapa pertemuan berlaku di Daerah Kota Tinggi, di mana sembilan orang tentera Malaya / Singapura dan separuh daripada penyusup udara Indonesia terbunuh dan yang lain ditawan oleh Indonesia. Meskipun terdapat beberapa serangan yang juga meragut beberapa orang awam, pihak Indonesia tidak dapat mencapai matlamat utama mereka, dan konfrontasi itu berakhir pada tahun 1966 berikutan perjuangan politik dalaman di Indonesia akibat Gerakan 30 September.

Geografi

sunting
 
Sungai Johor di sebelahnya ialah Bandar Kota Tinggi

Jumlah luas tanah Johor adalah hampir 19,102 kilometer persegi (7,375 meter persegi), dan dikelilingi oleh Laut China Selatan di timur, Selat Tebrau di selatan dan Selat Melaka di barat. Negeri ini mempunyai garis pantai sejauh 400 kilometer (250 bt), dengan hampir kesemua pantai di sebelah pantai barat dilitupi dengan hutan bakau dan nipah, pantai-pantai berpasir dan kawasan massif meliputi sebahagian besar pantai timur negeri ini manakala pantai selatan terdiri daripada tanjung dan teluk yang berselang-seli. Zon ekonomi eksklusifnya (EEZ) terletak lebih jauh di Laut China Selatan berbanding di Selat Melaka.

Bahagian barat Johor mempunyai tanah gambut. Pada tahun 2005, negeri itu merekodkan sebanyak 391,499,002 hektar (967,415,102 ekar) tanah berhutan yang diklasifikasikan ke dalam hutan pedalaman semulajadi, hutan paya gambut, hutan paya bakau dan kukup.

Sekitar 83% kawasan Johor ialah kawasan tanah pamah manakala hanya 17% sahaja kawasan yang lebih tinggi dan curam. Walaupun secara relatifnya Johor merupakan sebuah negeri berprofil rata, kawasan tanah tinggi negeri tersebut terdiri daripada gunung dan bukit yang terpencil yang dikenali sebagai inselberg, dan juga massif-massif, dengan Gunung Ledang sebagai kemuncak tertinggi negeri ini dengan ketinggian 1,276 meter. Gunung-gunung yang lain termasuklah Gunung Besar, Gunung Belumut, Gunung Lambak, Gunung Pulai, Gunung Panti dan sebagainya, dan ia membentuk sebahagian daripada kawasan kaki bukit selatan Pergunungan Tenasserim.

 
Jambatan Kedua Muar dan Sungai Muar

Kawasan pedalaman di tengah Johor diliputi hutan tebal di mana terdapat beberapa rangkaian sungai yang berasal dari pergunungan dan bukit di kawasan itu yang mengalir ke barat, timur dan selatan. Di sebelah pantai barat, Sungai Batu Pahat, Sungai Muar dan Sungai Pontian mengalir ke Selat Melaka, manakala Sungai Johor, Sungai Melayu, Sungai Perepat, Sungai Pulai, Sungai Skudai dan Sungai Tebrau pula mengalir ke Selat Tebrau di selatan. Sungai Endau, Sungai Mersing, Sungai Sedili Besar dan Sungai Sedili Kecil mengalir ke Laut China Selatan di sebelah pantai timur. Lembangan Sungai Johor meliputi kawasan seluas 2,690 kilometer, bermula dari Gunung Belumut (timur Kluang) dan Gunung Gemuruh (utara) ke Tanjung Belungkor. Sungai itu sendiri berasal dari pertemuan antara sungai-sungai Layang-Layang, Linggiu dan Sayong, dan mengalir sejauh 122.7 kilometer ke arah tenggara hingga ke Selat Tebrau. Beberapa cabang-cabang sungai lain di lembangan Sungai Johor adalah Sungai Berangan, Sungai Lebak, Sungai Lebam, Sungai Panti, Sungai Pengeli, Sungai Permandi, Sungai Seluyut, Sungai Semangar, Sungai Telor, Sungai Tembioh dan Sungai Tiram. Lain-lain sungai di Johor termasuk Sungai Ayer Baloi, Sungai Benut, Sungai Botak, Sungai Jemaluang, Sungai Pontian Besar, Sungai Sanglang, Sungai Santi dan Sungai Sarang Buaya.

 
Hutan Lipur Sungai Bantang di Bekok, Segamat.

Johor terletak di rantau tropika dengan iklim khatulistiwa. Kedua-dua suhu dan kelembapan adalah tinggi secara berturut-turut sepanjang tahun dengan wanitahujan lebat. Purata suhu bulanan adalah 26 °C (79 °F) hingga 28 °C (82 °F), dengan suhu terendah direkodkan semasa musim tengkujuh . Pantai barat menerima purata kerpasan 2,000 milimeter hingga 2,500 milimeter, manakala di timur purata kerpasan direkodkan lebih tinggi dengan Endau dan Pengerang menerima lebih dari 3,400 milimeter hujan setahun. Negeri ini mengalami dua musim monsun, musim timur laut dan barat daya; timur laut berlaku dari bulan Mac hingga November manakala tenggara berlaku dari Mei hingga September, dan bulan peralihan untuk musim monsun ialah April dan November. Negeri ini mengalami banjir yang melampau dari Disember 2006 hingga Januari 2007 dengan kira-kira 60,000-70,000 penduduk negeri yang dipindahkan ke tempat perlindungan kecemasan. Oleh kerana negeri ini juga terletak di sekitar Pentas Sunda, ia mengalami gegaran dari gempa bumi berdekatan dari Sumatera, Indonesia.

Terdapat satu kawasan di Singapura iaitu kawasan pekarangan Masjid Temenggong Daeng Ibrahim, Teluk Blangah. Tanah perkarangan masjid ini dimiliki oleh Sultan Johor. Pentadbiran masjid ini telah diambil alih oleh Majlis Agama Islam Johor. Jawatan kuasa Masjid dianggotai oleh rakyat Singapura dan Johor. Setiap tiga tahun sekali, pegawai dan pekerja di masjid itu akan digantikan baru. Pegawai-pegawai yang bekerja di masjid ini merupakan warganegara Malaysia. Mereka telah disediakan tempat tinggal dan mereka tinggal bersama keluarga mereka.

Hutan Simpan

sunting

Johor mempunyai kawasan hutan simpan paya bakau ketiga terbesar di Semenanjung Malaysia dengan berkeluasan sekitar 167 kilometer persegi (km2), termasuknya:

  • Hutan Simpan Paya Bakau Sungai Sedili Besar dan Sungai Sedili Kecil;
  • Hutan Simpan Paya Bakau Sungai Lebam.

Negeri Johor juga mempunyai lima taman negara dengan jumlah keluasan yang melebihi 700 kilometer persegi serta banyak hutan lipur yang lebih kecil untuk menarik kedatangan pelancong:

Gunung

sunting
 
Gunung Ledang yang kelihatan dari bandar Muar

Johor merupakan sebuah negeri yang kaya dengan sumber alam semulajadinya. Hutan adalah salah satu daripada sumber alamnya. Ia dikenali sebagai Hutan Hujan Tropika. Hutan hujan tropika di Semenanjung Malaysia ialah hutan yang tertua di dunia yang mana ia hanya boleh ditemui di kawasan Khatulistiwa. Hutan hujan tropika ialah satu khazanah yang berharga kerana menyokong kepelbagaian organisma hidup yang terbesar di atas bumi. Keindahan flora dan fauna di negeri Johor ini masih terpelihara. Terdapat beberapa gunung ganang di negeri ini yang amat sesuai untuk dijadikan tempat rekreasi perkelahan, perkhemahan dan aktiviti mendaki.

 
Pulau Besar
 
Pulau Kukup

Disebabkan geografi negeri ini terletak paling selatan di Semenanjung Malaysia. Johor memiliki tiga laut iaitu Selat Melaka, Selat Johor dan Laut China Selatan. Johor memiliki beberapa pulau di kawasan Selat Melaka dan Laut China Selatan sahaja. Di kawasan Selat Melaka sahaja ada dua buah pulau terkenal iaitu Pulau Kukup dan Pulau Pisang. Pulau Kukup juga dikenali sebagai pulau paya bakau yang tidak berpenghuni terbesar di dunia. Pulau ini juga ada Taman Negara Pulau Kukup. Pulau-pulau lain yang ada di kawasan laut ini hanya ada Pulau Tunda, Pulau Kemudi dan Pulau Sauh sahaja. Kesemua pulau di Selat Melaka berada di bawah daerah Pontian. Kawasan Laut China Selatan sangat banyak pulau tersebut. Di daerah Kota Tinggi terdapat beberapa pulau tetapi tidak terkenal iaitu Pulau Cik Kamat, Pulau Mungging dan Pulau Tagal. Namun, pulau yang berada di daerah Mersing amat terkenal antaranya :

Selebihnya, terdapat juga pulau yang lain di daerah Mersing tetapi tidak terkenal seperti Pulau Harimau, Pulau Mensirip, Pulau Lalang, Pulau Aceh, Pulau Tengah, Pulau Pelandok, Pulau Perigi Cina, Pulau Ayam, Pulau Mawar, Pulau Mertang Barat, Pulau Mertang Tengah, Pulau Mertang Timur, Pulau Setindan, Pulau Gual, Pulau Ibol, Pulau Simbang, Pulau Tokong Gantang dan Pulau Tokong Chondong.

Biodiversiti

sunting
 
Seekor tirjup harimau betina (Lanius tigrinus) di Hutan Panti

Hutan-hutan di Johor menjadi rumah pelbagai spesies tumbuhan dan haiwan, dengan kira-kira 950 spesies vertebrata, yang terdiri daripada 200 mamalia, 600 ekor burung dan 150 reptilia, bersama-sama dengan 2,080 spesies invertebrata. Taman Negara Endau-Rompin ialah taman negara terbesar di negeri ini, meliputi kawasan seluas 48,905 hektar (120,847 ekar) di utara Johor namanya berasal dari sungai Endau dan Rompin yang mengalir melalui taman. Terdapat dua pintu masuk untuk taman tersebut, satu melalui Peta dengan luas 19,562 hektar (48,339 ekar) (sekitar 40% daripada jumlah kawasan) dengan masuk dari Kahang di Daerah Mersing dan yang lain di Kampung Selai dengan keluasan 29,343 hektar (72,508 ekar) (kira-kira 60% daripada jumlah kawasan) dengan pintu masuk dari Bekok di Daerah Segamat. Destinasi di Peta termasuk Air Terjun Buaya Sangkut, Air Terjun Upeh Guling, Air Biru Tasik, Janing Barat, Pusat Pendidikan dan Penyelidikan Alam Semulajadi (NERC), Kuala Jasin dan Peta penduduk asli, manakala di kawasan Selai kebanyakannya untuk mendaki dan mengembara hutan. Beberapa spesies mamalia ikonik di dalam taman nasional termasuk gajah Asia, harimau dahan, beruang madu Malaya, tapir Malaya dan harimau Malaya.

 
Pemandangan Gunung Pulai dari Sungai Pulai
 
Seekor bangau di paya Johor

Taman Negara Gunung Ledang, dengan kawasan seluas 8,611 hektar (21,278 ekar) di barat Johor ditubuhkan pada tahun 2005. Ia mempunyai pelbagai sungai dan aliran air, air terjun, hutan hujan yang pelbagai, pokok pain dan hutan sub-montane dan Empangan Tangkak juga dilihat dari kawasan taman. Beberapa laluan untuk mendaki boleh didapati seperti Laluan Asahan, Ayer Panas, Jementahdan Lagenda. Hanya taman marin negeri, Taman Sultan Iskandar, terletak di luar pantai timur dan terdiri daripada 13 pulau dalam enam kelompok, Aur, Besar, Pemanggil, Rawa, Sibu dan Tinggi dengan keluasan lebih daripada 8,000 hektar (19,768 ekar). Pada tahun 2003, tiga kawasan tanah lembap di selatan Johor yang terdiri daripada Pulau Kukup, Sungai Pulai dan Tanjung Piai telah ditetapkan sebagai tapak Ramsar. Tanjung Piai merangkumi kawasan seluas 526 hektar (1,300 ekar) bakau dan lain-lain 400 hektar (988 ekar) paya air masin antara pasang surut, Sungai Pulai dengan 9,126.0 hektar (22,551 ekar) dan Pulau Kukup dengan 647 hektar (1,599 ekar) 800 hektar (1,977 ekar) daripada paya. Sungai Pulai menjadi tempat perlindungan dan penetasan laut sebagai sebahagian daripada pelan induk biodiversiti negeri memandangkan perairan Johor ialah rumah kepada tiga daripada lapan spesies kuda laut di Malaysia.

Isu Pemuliharaan

sunting

Pemburuan liar ialah satu kebimbangan dengan jumlah haiwan liar di taman negara berkurangan dengan peningkatan perburuan dan memancing pada tahun 2000. Walaupun masyarakat peribumi juga memburu, mereka melakukannya berdasarkan kepercayaan rohani mereka dan hanya pada skala kecil. Pada tahun 2004, pihak berkuasa tempatan mendedahkan pembalakan haram kayu gaharu (gaharu) secara besar-besaran oleh orang asing di Taman Negara Endau-Rompin dengan rampasan besar spesies tumbuhan yang dilindungi dari suspek.

Penukaran kawasan bakau di sepanjang pantai selatan dan timur ke dalam projek akuakultur, perlombongan pasir dan perbandaran pesat sebagai tambahan kepada corak cuaca yang tidak normal yang disebabkan oleh perubahan iklim dan peningkatan paras laut telah menyumbang kepada hakisan pantai negara. Ia juga telah mendapati bahawa kira-kira 68,468 hektar (169,188 ekar) tanah gambut di barat Johor telah ditanam dengan ladang kelapa sawit. Pada tahun 2017, kira-kira 28 sungai di negeri ini dikategorikan sebagai tercemar. Pemimpin pihak berkuasa dan kerajaan memaksa penggubalan undang-undang dan tindakan tegas terhadap pencemar sungai terutamanya sejak pencemaran teruk yang telah mengganggu bekalan air kepada kira-kira 1.8 juta orang dalam negeri itu. Kebakaran hutan juga menjadi kebimbangan dengan lebih daripada 380 rekod yang dicatatkan di seluruh negeri pada 2016.

Daerah-Daerah di Johor

sunting
No Bendera Daerah Bandar Utama
01 Bendera Johor Bahru  Johor Bahru جوهر باهرو
 

Bukit IndahSkudaiMasaiTebrauPlentongPasir GudangGelang PatahTampoiUlu TiramKempasKangkar PulaiUlu ChohIskandar Puteri
02 Bendera Kulaijaya  Kulai کولاي  Bandar KulaiAyer BembanBukit BatuKangkar PulaiKelapa SawitSalengSedenakSeelongSenai
03 Bendera Pontian  Pontian ڤونتيان
 

Pontian BesarPekan NenasBenutSanglangAyer BaloiPulai SebatangApi-api
04 Bendera Kota Tinggi  Kota Tinggi کوتا تيڠݢي
 

Bandar Kota TinggiKuala SediliSungai RengitPengerangSungai RengitTeluk RamuniaFelda Bukit EasterFelda Lok Heng TimurFelda Lok Heng BaratFelda Lok Heng SelatanFelda Gugusan AdelaMawaiFelda Bukit WahaFelda Air Tawar 5Felda Air Tawar 4Felda Air Tawar 3Felda Air Tawar 2Felda Air Tawar 1Felda LinggiuFelda PasakFelcra Kota TinggiFelcra Sungai AraBandar PenawarTelok SengatFelda Bukit Aping TimurFelda Bukit Aping BaratSediliFelda Papan TimurFelda Sungai MasBandar MasFelda SemenchuFelda Simpang Waha
05 Bendera Kluang  Kluang کلواڠ
 

Simpang RenggamMengkibolPalohKahangMachapLayang-LayangRenggam
06 Bendera Segamat  Segamat سݢامت
 

LabisJementahBuloh KasapChaahBekokBatu AnamPekan Air PanasGemas BaharuSungai KarasGemerehBatu Badak
07 Bendera Muar  Muar موار
 

Parit BakarParit RajaParit JawaParit UnasBakriPagohBukit PasirPanchorBukit MorBukit TrehSungai AbongSungai BalangBukit KepongLenga
08 Bendera Batu Pahat  Batu Pahat باتو ڤاهت
 

RengitYong PengSemerahParit SulongSri GadingParit YaaniParit RajaAyer HitamSenggarangTongkang PechahPeseraiSri MedanParit BesarPura KencanaKampung Istana
09 Bendera Mersing  Mersing مرسيڠ
 

TriangTengluPenyabongTenggarohJemaluangPulau-PulauPadang EndauSembrongLenggor
10 Bendera Ledang  Tangkak تڠکق
 

Bukit SerampangSungai MatiBandar TangkakKundang UluSeromKesangSagilTanjung AgasBukit GambirSungai MatiBukit KangkarPekan RawangParit BungaKebun BaharuGerisek

Bandar utama

sunting
 
Johor Bahru

Pada zaman Almarhum Sultan Abu Bakar banyak pembukaan bandar-bandar baru hasil kebijaksaan baginda. Tidak aneh ada bandar yang lama dibuka masih wujud sehingga kini seperti Johor Bahru dan Muar. Banyak perubahan dan pembangunan telah dilakukan di negeri ini sehingga wujud lagi bandar-bandar baru hasil kemajuan ekonomi negeri ini. Bandar-bandar utama di Johor termasuklah:

 
Iskandar Puteri dulu dikenali sebagai Nusajaya
  • Johor Bahru - ibu negeri Johor yang dahulu dikenali sebagai Tanjung Puteri. Di sini terletaknya istana Sultan Johor dan kerabatnya serta bangunan dewan negeri, Bangunan Sultan Ibrahim. Johor Bahru juga merupakan pusat tumpuan ekonomi antarabangsa iaitu Iskandar Malaysia.
  • Batu Pahat - bandar kedua terbesar di Johor dan terletak di kawasan aliran sungai. Tempat ini diambil sempena peristiwa batu yang dipahat-pahat (menunggu kelulusan kerajaan persekutuan untuk dinaik taraf menjadi bandaraya)
  • Muar - dikenali sebagai Bandar Maharani sempena gelaran permaisuri Almarhum Sultan Abu Bakar Daeng Ibrahim dan diisytiharkan sebagai Bandar Di-Raja oleh Sultan Ibrahim.
  • Kluang - bandar yang terletak berdekatan dengan Gunung Lambak. Pembukaan tempat ini dikaitkan dengan spesies kelawar yang wujud di tempat itu.
  • Bandar Kulai
  • Pasir Gudang - Kawasan perindustrian berat yang terbesar di Malaysia
  • Skudai - terletaknya pusat pengajian tinggi awam, Universiti Teknologi Malaysia
  • Iskandar Puteri - Kawasan pentadbiran baru Kerajaan Negeri Johor (Kota Iskandar) yang dahulu dikenali sebagai Nusajaya. Di kawasan ini berdirinya pembangunan baharu hasil pelaksanaan Iskandar Malaysia. Terdapat lapan tempat baru telah dibuka di kawasan ini.
  • Kota Tinggi - Kawasan bersejarah dan tempat berdirinya Kesultanan Melayu Johor selepas kejatuhan Melaka di tangan Portugis. Johor Lama terletak di daerah ini. Terletak di kawasan yang timur dari Johor Bahru.
  • Pontian- Kawasan pelancongan yang popular dengan nenas dan Taman Negara Kukup di pantai barat Johor yang paling selatan. Terletak tidak berapa jauh dari Tanjung Piai yang merupakan tanah paling terhujung di benua Asia.
     
    Batu Pahat

     
    Muar dikenali sebagai Bandar Maharani
  • Segamat
  • Bandar Tangkak - Kawasan yang terkenal dengan tekstil iaitu perniagaan kain terbesar dan terletak tidak jauh dengan Gunung Ledang di Sagil.
  • Yong Peng
  • Mersing - Bandar yang terletak berhampiran Laut China Selatan dan menjadi kawasan tumpuan jeti ke pulau-pulau yang terletak di dalam daerah ini.
  • Simpang Renggam
  • Bukit Gambir - Sebuah pekan kecil pada tahun 1990 berubah menjadi bandar di dalam Daerah Tangkak yang sangat pesat membangun.
  • Bandar Dato' Onn
  • Bandar Baru UDA
  • Bandar Penawar
  • Kempas
  • Labis
  • Machap
  • Masai
  • Pagoh - Sebuah pekan kecil pada 1970 berubah menjadi sebuah bandar besar apabila pelbagai kemudahan baharu dibina seperti Bandar Universiti Pagoh dan sebagainya.
  • Permas Jaya
  • Sedenak

Demografi

sunting

Kumpulan etnik

sunting
 
Masjid Sultan Abu Bakar

Bancian Malaysia pada tahun 2023 melaporkan penduduk Johor berjumlah 4,100,900 Walaupun ada kepelbagaian kaum penduduk, kebanyakan orang di Johor mengenal diri mereka sebagai "Bangsa Johor", yang juga digema oleh keluarga Diraja Johor dan kerajaan negeri untuk menyatukan penduduk tanpa mengira keturunan.

Dari tahun 1991 hingga 2000, negeri ini mengalami pertumbuhan penduduk purata 2.39%, dengan Daerah Johor Bahru menjadi yang tertinggi pada pertumbuhan 4.59% dan Daerah Segamat yang paling rendah pada 0.07%. Jumlah penduduk meningkat sekitar 600,000 setiap dekad berikutan peningkatan pembangunan kediaman di wilayah pembangunan selatan disebabkan penghijrahan etnik Iban dari Sarawak dan peribumi Sabah di dalam perkerjaan. Kedudukan geografi Johor di selatan Semenanjung Malaysia telah menyumbang kepada pembangunan pesat negeri sebagai hab pengangkutan dan perindustrian Malaysia, mewujudkan pekerjaan dan menarik pendatang dari negeri-negeri lain dan luar negara, terutamanya dari Indonesia, Filipina, Vietnam, Myanmar, Bangladesh, India, Pakistan dan China. Sehingga tahun 2010, hampir dua pertiga pekerja asing di Malaysia terletak di Johor, Sabah dan Selangor.

 
Kuil Besar Cina Johor Bahru
 
Kuil Arulmigu Rajamariamman Devasthanam
 
Pusat Islam Iskandar Johor

Gabungan agama penduduk Johor mengikut Bancian Malaysia 2010 ialah 58.2% Muslim, 29.6% Buddha, 6.6% Hindu, 3.3% Kristian, 1.2% pengikut agama lain atau gabungan tidak diketahui, 0.8% Taoist atau pengikut agama Cina, dan 0.3 % bukan agama. Bancian menunjukkan bahawa 89.8% daripada populasi Cina di Johor dikenalpasti sebagai penganut Buddha, dengan minoriti penting yang dikenal pasti sebagai Kristian (6.8%), penganut agama Cina (2.1%) dan orang Islam (0.4%). Majoriti populasi India yang dikenal pasti sebagai Hindu (87.9%), dengan minoriti penting yang mengiktiraf sebagai orang Kristian (4.05%), Muslim (3.83%) dan Buddha (3.05%). Masyarakat bumiputera bukan Melayu kebanyakannya ialah orang Kristian (42.3%), dengan kaum minoriti yang dikenali sebagai Muslim (25.3%) dan Buddha (13.7%). Di kalangan majoriti penduduk, semua bumiputera Melayu dikenal pasti sebagai orang Islam.

Bahasa

sunting

Bahasa Melayu merupakan bahasa yang dituturkan seharian oleh rakyat negeri Johor sebagaimana diperuntukkan dalam Perlembagaan Malaysia. Bahasa Melayu Johor mempunyai ragaman yang tersendiri. Biasanya penduduk Johor yang tinggal di pesisiran pantai barat mempunyai variasi dialek Johor yang tersendiri iaitu dialek Muar. Dialek Muar banyak menyebut "o'' di belakang dengan menukar daripada ''ar'' seperti besar jadi beso dan sebagainya. Daerah lain selain daripada dialek Muar pula menggunakan dialek asli Johor yang sama dituturkan oleh penduduk Kepulauan Riau, Indonesia. Buktinya pernah terbentuk Kesultanan Johor Riau yang menjadikan pertuturan dialek yang cukup kental sehingga kini meskipun Johor dan Kepulauan Riau telah terpisah dan membentuk identiti kebangsaan sendiri. Dialek ini disebut sebagai dialek Johor-Riau dengan menyebut ''e'' di belakang seperti saya kepada saye. Dialek ini mempunyai penutur yang terbesar di Malaysia. Penutur selain negeri Johor yang menggunakan dialek ini ialah negeri Selangor, Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan Putrajaya serta selatan Perak ( daerah Batang Padang dengan Hilir Perak ). Penduduk Johor yang tinggal di Mersing dikatakan menuturkan dialek Kuala Terengganu. Meskipun bahasa melayu ialah bahasa rasmi persekutuan namun bangsa lain dibenarkan untuk menuturkan bahasa masing-masing.

Beberapa bahasa yang berkaitan juga dituturkan di negeri ini seperti Orang Seletar (berada di sepanjang Selat Johor), Orang Kanaq (dituturkan di bahagian kecil di tenggara Johor), Jakun (kebanyakannya di bahagian pedalaman Johor), Temuan (berhampiran sempadan dengan Pahang dan Negeri Sembilan) dan Orang Kuala (di sepanjang pantai barat laut Johor). Kumpulan dialek yang berlainan dalam bahasa Cina dituturkan di kalangan masyarakat Cina di negeri ini termasuk Kantonis, Hainan, Hakka, Hokkien dan Teochew. Masyarakat India kebanyakannya menuturkan bahasa Tamil. Manakala, masyarakat Iban pula menuturkan bahasa Iban.

Politik

sunting

Institusi Diraja Johor

sunting

Johor mengamalkan monarki perlembagaan dan merupakan negeri pertama di Malaysia untuk mengguna pakai sistem melalui Undang-Undang Tubuh Negeri Johor (Perlembagaan Negeri Johor) yang ditulis oleh Sultan Abu Bakar pada tahun 1895. Ketua perlembagaan Johor ialah Sultan. Kedudukan keturunan ini hanya dapat dipegang oleh seorang anggota Keluarga Diraja Johor yang berasal daripada keturunan Almarhum Sultan Abu Bakar. Sultan Johor terkini ialah Sultan Ibrahim yang mengambil alih takhta pada 23 Januari 2010. Istana utama untuk Sultan ialah Istana Bukit Serene, manakala istana untuk Putera Mahkota ialah Istana Pasir Pelangi. Kedua-dua istana terletak di ibu negeri. Istana-istana lain ialah Istana Besar (yang juga terletak di ibu negeri), Istana Tanjong di Muar, Sri Lambak di Kluang dan Shooting Box di Segamat.

Sebagaimana yang diterangkan dalam sejarah kesultanan Johor, Johor telah melalui tiga fasa kesultanan iaitu :

  1. Dato' Raja Temenggung Sri Maharaja Tun Daeng Ibrahim ibni Dato' Raja Temenggung Sri Maharaja Abdul Rahman
  2. Sultan Sir Abu Bakar Al-Khalil Ibrahim Shah ibni Dato' Raja Temenggung Sri Maharaja Tun Daeng Ibrahim
  3. Mejar Jeneral Sultan Sir Ibrahim Al-Masyhur ibni Sultan Sir Abu Bakar Al-Khalil Ibrahim Shah
  4. Kolonel Sultan Sir Ismail Al-Khalidi ibni Mejar Jeneral Sultan Sir Ibrahim Al-Masyhur
  5. Brigedier Jeneral Sultan Mahmud Iskandar Al-Haj ibni Kolonel Sultan Sir Ismail Al-Khalidi
  6. Brigedier Jeneral Sultan Ibrahim Ismail ibni Brigedier Jeneral Sultan Mahmud Iskandar Al-Haj

Dinasti Kesultanan Johor dari tahun 1528 hingga 1855 berdasarkan monarki mutlak iaitu berkuasa penuh dalam semua hal ehwal.

 
Lambang Peribadi DYMM Sultan Johor

Gelaran bagi Sultan Johor dan Permaisuri ialah Duli Yang Maha Mulia. Tunku Mahkota Johor pula ialah Duli Yang Amat Mulia Tunku Mahkota. Isteri kepada Tunku Mahkota Johor Yang Mulia Che Puan sekiranya daripada rakyat biasa. Cucunda Sultan Johor pula dianugerahkan gelaran Duli Yang Amat Raja Muda Johor.

Kerajaan Negeri

sunting

Kerajaan negeri diketuai oleh seorang Menteri Besar, yang dibantu oleh seorang exco yang terdiri daripada 11 anggota (exco) yang dipilih daripada ahli-ahli Dewan Undangan Negeri. Badan legislatif kerajaan Johor ialah Dewan Undangan Negeri Johor, yang berdasarkan kepada sistem Westminster. Oleh itu, ketua menteri dilantik berdasarkan keupayaannya untuk mentadbir majoriti dewan negeri. Perhimpunan negeri membuat undang-undang dalam hal-hal mengenai negeri. Ahli-ahli Majlis dipilih oleh rakyat setiap lima tahun melalui pilihan raya. Terdapat 56 kerusi dalam perhimpunan tersebut. Majoriti (39 kerusi) kini dipegang oleh Pakatan Harapan (PH) selepas pilihan raya umum 2018. Namun begitu, pada tahun 2020 berlakunya pertukaran kerajaan. Johor merupakan negeri pertama yang berlakunya pertukaran kerajaan dan seterusnya diikuti oleh negeri-negeri lain seperti Melaka, Kedah, Sabah dan Perak. Hal ini berpunca daripada terdapat ahli dewan negeri lompat parti iaitu PPBM ataupun BERSATU bertindak membuat gabungan baru bersama dengan Barisan Nasional, Parti Islam Se-Malaysia dan seorang Bebas. Akhirnya, negeri Johor telah kembali dipegang oleh Barisan Nasional dengan Menteri Besar diketuai oleh Dato' Ir Haji Hasni bin Mohammad. Gabungan baru ini membentuk 29 kerusi daripada 56 kerusi dengan majoriti tipis.

 
Pejabat Menteri Besar Johor di Kota Iskandar

Oleh sebab Johor ialah negeri Melayu pertama yang mengamalkan sistem raja berperlembagaan melalui Undang-undang Tubuh Negeri Johor yang dimasyhurkan oleh Sultan Abu Bakar, Sultan Negeri Johor merupakan Ketua Perlembagaan Negeri. Dibawah perlembagaan negeri, kuasa perundangan dipunyai oleh Dewan Negeri yang terdiri daripada 36 ahli. Dewan ini melantikkan salah sepuluh orang daripada ahli Dewan untuk membentukkan Majlis Mesyuarat Kerajaan (EXCO). EXCO, yang diketuai oleh Menteri Besar, memegang kuasa eksekutif dan merupakan badan yang membuat dasar kerajaan negeri. Johor ialah sebuah negeri yang berdaulat dari 1948 hingga 1957 manakala Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu telah berkuat kuasa, tetapi hal ehwal pertahanan dan luarnya adalah di bawah kawalan Britain. Persekutuan Tanah Melayu kemudiannya digabungkan dengan dua jajahan British di Borneo, Borneo Utara dan Sarawak untuk membentuk Persekutuan Malaysia. Sejak itu, beberapa pertikaian telah timbul seperti kejadian yang melibatkan keluarga kerajaan negeri yang mengakibatkan pindaan kepada Perlembagaan Malaysia 1993.

Pembahagian pentadbiran

sunting
 
Majlis Bandaraya Iskandar Puteri

Johor dibahagikan kepada 10 daerah, 103 mukim dan 16 kerajaan tempatan. Terdapat pegawai daerah untuk setiap daerah dan kepala kampung (dikenali sebagai ketua kampung atau penghulu) untuk setiap desa di daerah. Sebelum kedatangan British, Johor dikendalikan oleh sekumpulan kerabat dan teman Sultan. Pentadbiran yang lebih teratur telah dibangunkan dalam perjanjian persahabatan dengan Britain pada tahun 1885. Seorang Residen British mula diterima pada tahun 1914 ketika negeri menjadi sebahagian daripada Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu . Dengan transformasi menjadi pentadbiran gaya Inggeris, lebih ramai orang Eropah telah dilantik dalam pentadbiran dengan peranan mereka berkembang daripada memberi nasihat tentang perkara kewangan kepada panduan pentadbiran moden. Pesuruhjaya negeri Melayu bekerja bersama pegawai daerah British, yang dikenali di Johor sebagai "Penolong Penasihat". Apabila jawatan Residen British dimansuhkan, jawatan lain yang dipegang oleh Eropah dalam pentadbiran telah digantikan oleh penduduk tempatan. Seperti yang lain di Malaysia, kerajaan tempatan berada di bawah bidang kuasa kerajaan negeri.

 
Majlis Perbandaran Segamat
 
Majlis Daerah Mersing
 
Majlis Perbandaran Kluang
 
Majlis Perbandaran Pontian
 
Majlis Bandaraya Pasir Gudang

Negeri Johor dibahagikan kepada 10 daerah di bawah 14 pihak berkuasa tempatan [12], iaitu:

  1. Batu Pahat:
    1. Majlis Perbandaran Batu Pahat
    2. Majlis Daerah Yong Peng
  2. Johor Bahru:
    1. Majlis Bandaraya Johor Bahru
    2. Majlis Bandaraya Iskandar Puteri
    3. Majlis Bandaraya Pasir Gudang
  3. Kulai:
    1. Majlis Perbandaran Kulai
  4. Kluang:
    1. Majlis Perbandaran Kluang
    2. Majlis Daerah Simpang Renggam
  5. Kota Tinggi:
    1. Majlis Daerah Kota Tinggi
    2. Majlis Perbandaran Pengerang
  6. Mersing:
    1. Majlis Daerah Mersing
  7. Muar:
    1. Majlis Perbandaran Muar
  8. Tangkak:
    1. Majlis Daerah Tangkak
  9. Pontian:
    1. Majlis Perbandaran Pontian
  10. Segamat:
    1. Majlis Perbandaran Segamat[13]
    2. Majlis Daerah Labis

Berlainan daripada kebanyakan negeri lain, majlis daerah di negeri Johor tidak bertanggungjawab kepada urusan tanah. Sebaliknya, hal-ehwal tanah ditadbir oleh pejabat tanah daerah. Setiap daerah dibahagikan lagi kepada mukim-mukim dan seorang penghulu dilantik untuk mewakili Pegawai Daerah dalam pentadbiran harian.

Keselamatan

sunting
 
Sultan Ibrahim mengetuai Askar Timbalan Setia Diraja Johor ketika Sambutan Hari Keputeraan King George di Singapura tahun 1920

Jadual Kesembilan Perlembagaan Malaysia menyatakan bahawa kerajaan persekutuan Malaysia bertanggungjawab sepenuhnya terhadap dasar dan tentera asing di negara ini. Walau bagaimanapun, Johor mempunyai tentera persendirian, satu-satunya negeri yang berbuat demikian (selain daripada kuasa-kuasa Renjer Sarawak iaitu para tentera Kerajaan Sarawak di Borneo, yang diserapkan ke dalam Rejimen Renjer Diraja sejak pembentukan Malaysia). Tentera ini iaitu Angkatan Tentera Diraja Johor (Askar Timbalan Setia Negeri Johor), sejak 1886 berkhidmat sebagai pelindung raja-raja Johor dan hal-hal istiadat negeri. Ia salah satu unit ketenteraan yang tertua di Malaysia hari ini dan mempunyai peranan sejarah yang signifikan dalam pemberontakan Singapura 1915 dan berkhidmat dalam kedua-dua Perang Dunia.

Pertikaian sempadan

sunting
 
Peta menunjukkan kedudukan Pulau Batu Puteh, Batuan Tengah dan Tubir Selatan

Johor sebelum ini mempunyai pertikaian wilayah dengan Singapura. Berikutan penerbitan Peta Perairan Kawasan Malaysia dan Peta Sempadan Benua oleh kerajaan Malaysia pada tahun 1979 yang termasuk Pulau Batu Puteh (sekarang Pedra Branca) sebagai sebahagian daripada kedaulatan mereka, Singapura membuat bantahan rasmi pada tahun berikutnya. Pertikaian itu pada asalnya hanya menganggap satu isu, tetapi ketika kedua belah pihak sepakat untuk merujuk perkara itu ke Mahkamah Keadilan Internasional (ICJ) pada tahun 2003, pertikaian itu diperbesar untuk memasukkan dua isu lain di sekitar Pulau Batu Buteh, Batuan Tengah dan Tubir Selatan. Pada tahun 2008, ICJ memutuskan bahawa "Pulau Batu Puteh milik Singapura, Batuan Tengah untuk Malaysia dan Tubir Selatan milik negeri di perairan wilayah yang terletaknya". Keputusan akhir oleh ICJ untuk memberi penghargaan kepada Pedra Branca ke Singapura adalah selaras dengan surat 1953 yang dibuat oleh Setiausaha Kerajaan Negeri Johor sebagai respons kepada surat persoalan mengenai Pedra Branca daripada Setiausaha Kolonial Singapura, di mana kerajaan Johor secara terbuka menyatakan bahawa tidak menuntut kepemilikan Pedra Branca walaupun mengakui bahawa Empayar Johor lama pernah memerintah kebanyakan pulau di kawasan itu. Pada tahun 2017, Malaysia merayu kes Pedra Branca berdasarkan syarat-syarat yang diperlukan oleh ICJ bahawa kes boleh disemak dalam tempoh enam bulan selepas penemuan fakta dan dalam tempoh sepuluh tahun dari tarikh penghakiman berikutan penemuan beberapa fakta. Permintaan itu digugurkan berikutan perubahan dalaman pentadbiran Malaysia yang baru pada tahun berikutnya di mana mereka mengakui kedaulatan tetap Singapura ke atas pulau itu sambil mengumumkan rancangan untuk menukar Batuan Tengah yang berada di bawah kedaulatan Malaysia kepada sebuah pulau.

Budaya

sunting
 
Kampung Budaya Melayu di Johor Bahru
 
Zapin Johor
 
Perarakan Chingay di Johor Bahru

Budaya Johor telah dipengaruhi oleh pelbagai etnik sepanjang sejarah, terutamanya oleh orang Arab, Bugis dan Jawa, dengan negeri ini juga menjadi campuran budaya yang berbeza di kalangan orang Cina, India, Melayu dan orang asli.

Pengaruh kebudayaan Arab yang kuat jelas dalam persembahan seni seperti zapin, masri dan hamdolok serta alat musik seperti gambus. Tarian zapin diperkenalkan pada abad ke-14 oleh para mubaligh Muslim Arab dari Hadhramaut,Yaman, dan pada mulanya hanya dilakukan oleh penari lelaki, walaupun penari wanita kini biasa. Tarian itu sendiri berbeza di antara lima kawasan Johor iaitu zapin tenglu dan zapin pulau (Mersing), zapin lenga (Muar), zapin pekajang (Johor Bahru), zapin koris (Batu Pahat) dan zapin parit mustar dengan zapin seri bunian (Pontian). Satu lagi warisan Arab ialah penggunaan nama Arab dengan wadi (lembah) untuk kawasan yang dihuni oleh masyarakat Arab di ibu negeri seperti "wadi hana" dan "wadi hassan".

Pengaruh-pengaruh budaya Jawa dan Bugis ditemui dalam tarian bosara dan kuda kepang yang diperkenalkan ke Johor sebelum awal abad ke-20 oleh kaum Bugis dan Jawa.

Kuda kepang dan zapin merupakan tarian tradisional di Johor yang memiliki akar pada kebudayaan Jawa (Kuda kepang) dan Arab (Zapin). Kuda Kepang ialah sejenis tarian yang dipersembahkan dengan kostum yang mewah serta kuda tenunan. Ia memaparkan pahlawan-pahlawan yang berkuda berlawan dalam pertempuran yang semakinnya menjadi cergas sehingga perayaan kemenangan. India mengilhami ghazal. Ghazal dan Barongan ialah tulang belakang nyanyian tradisional Melayu. Ghazal melibatkan segolongan kecil ahli muzik yang bermain alat muzik moden dan tradisional, dan seringnya dipersembahkan dalam majlis rasmi. Aktiviti-aktiviti kebudayaan ini biasanya dilakukan di majlis-majlis perkahwinan dan pesta-pesta agama di Malaysia. Budaya orang asli juga unik dengan kepelbagaian tradisi yang diamalkan, seperti pembuatan senjata tradisional, ubat-ubatan, kraftangan dan cenderahati.

Masyarakat Cina mengendalikan perarakan Chingay setiap tahun di Kuil Cina Lama Johor Bahru yang menyatukan lima etnik Cina di Johor, iaitu Kantonis, Hainan, Hakka, Hoklo dan Teochew. Kerjasama ini di kalangan budaya Cina yang berbeza di bawah organisasi sukarela menjadi simbol keharmonian di antara orang-orang Cina yang berbeza yang memperdalam warisan mereka untuk memelihara tradisi budaya mereka. Muzium Warisan Cina Johor Bahru menggambarkan sejarah penghijrahan Cina ke Johor dari abad ke-14 hingga ke-19 semasa dinasti Ming dan Qing. Penguasa Johor menggalakkan masyarakat Cina menanam gambir dan lada di kawasan pedalaman; banyak petani ini beralih kepada penanaman nanas pada abad ke-20, menjadikan Johor salah satu pengeluar buah-buahan Malaysia.

Di Johor juga terdapat beberapa jenis teater tradisional yang dikenali sebagai Hamdolok, Wayang Wong, Ketoprak dan Wayang Kulit Purwa (atau Wayang Kulit Jawa).

Pakaian tradisional Johor termasuk:

  • Baju Teluk Belanga
  • Kurung Johor
  • Kurung Riau
  • Belah kebaya panjang

Program marhaban a.k.a bara'an :(Perkataan marhaban itu sendiri merupakan perkataan Bahasa Arab yang bermaksud 'selamat datang'. Boleh dikatakan sebagai mengalu-alukan kedatangan para tetamu berkunjung ke rumah. Masyarakat Jawa sering dikaitkan dengan Bara’an. " Bara'an" maksudnya Berarak sambil bermarhaban) amat sinonim dengan budaya masyarakat Melayu di Johor ketika di bulan Syawal .Ianya disambut selama sebulan Aidilfitri dari 1 Syawal hingga 30 Syawal. Rombongan marhaban (biasanya lebih 10 orang) akan berkunjung dari rumah ke rumah dengan berselawat ke atas Nabi Muhammad s.a.w dengan alunan lagu yang tersendiri. Marhaban biasanya diadakan dari rumah ke rumah, di adakan di kampung, di taman perumahan, marhaban sekolah, marhaban kawan sepejabat dan marhaban bersama keluarga.

Makanan

sunting

Antara Masakan Johor yang menjadi lambang negeri Johor ialah seperti:

  •  
    Mi Bandung Muar
     
    Otak-Otak
    Laksa Johor : makanan yang berasal dari Johor. Ianya berbeza dari laksa Pulau Pinang kerana menggunakan santan kelapa untuk kuahnya. Mi Laksa yang digunakan berbentuk spagheti.
  • Nasi Beringin : berasal dari Muar.
  • Mi bandung :juga masakan yang berasal dari negeri Johor dan amat terkenal di Muar. Perkataan ‘bandung’ tidak berasal dari Bandung, Indonesia tetapi membawa maksud pelbagai bahan-bahan yang disatukan dari pelbagai rencah. Kebiasaanya mi bandung ini diletakkan udang kering bagi menaikkan aroma dan rasa.
  • Mi rebus :ialah makanan terkenal yang terkandung mi yang di celur dan di hidangkan bersama kuahnya tersendiri, telur rebus dan bahan sampingan.
  •  
    Telur Pindang
    Telur pindang : amat popular di majlis-majlis perkahwinan. Telur pindang ini ialah telur ayam yang di rebus selama beberapa jam bersama-sama rempah dan daun-daun.
  • Roti Kirai/Roti Jala :Nama ini bersesuaian dengan rupanya yang seakan jala. Ianya di buat daripada adunan tepung dengan menggukan bekas acuan yang berlubang dan di masak di kuali leper. Kari ataupun serawa (santan yang di masak bersama gula merah/melaka dan daun pandan) menjadi sos yang dimakan bersama.
  • Otak-otak :Antara otak-otak yang terkenal ialah ‘otak-otak Kempas’ dan ‘otak-otak Gelang Patah’.
  • Nasi beriani Gam:Amat terkenal di daerah Batu Pahat. Makanan ini dipengaruhi oleh India kerana terdapat kisah seorang India Muslim telah memperkenalkan masakan ini dan akhirnya menjadi makanan tradisional negeri ini pada awal 1900 M.
  • Soto: Boleh dimakan dengan mee mahupun nasi empet yang disertai dengan kuah sup dan sambal kicap. Asalnya boleh diruntut hingga ke Indonesia
  • Burasak:sejenis makanan orang-orang Bugis. Beras yang di bungkus dengan menggunakan daun pusang muda dan di masak besama santan. Boleh di dapati pada hari perayaan samada hari raya puasa atau hari raya korban.
  • Nasi Ambeng : Pengaruh masakan Jawa sangat kuat dan juga banyak menyumbang kepada masakan Johor. Antaranya nasi ambeng, lontong dan ungkep. Nasi ambeng adalah nasi yang dihidangkan ketika majlis yasin ataupun tahlil. Hidangan ini biasanya di sediakan untuk empat orang yang akan makan di dalam satu hidangan yang sama di mana terdapat campuran lauk termasuk serunding kelapa, mi, iakan kering dan sebagainya.
  • Halwa Maskat : Makanan ini dipercayai merupakan hidangan pencuci mulut yang berasal dari Oman, dan turut menjadi tradisi Masyarakat Banjar. Manisan ini diperbuat daripada tepung yang dibasuh dan ditapis untuk mendapatkan pati tepung sebelum di peram selama 3 hari sebelum di masak di atas dapur, ia digaulkan bersama minyak sapi dan kismis, hidangan ini sangat rumit disediakan tetapi sangat unik dan sedap dimakan, ia sangat sukar ditemui kini kerana kerumitan membuatnya dan tiada lagi generasi kini yang ingin belajar membuat hidangan ini.
  • Kerutup Ikan
  • Asam pedas daun kesum
  • Pecal
  • Tauhu bakar
  • Pendaram
  • Rojak petis
  • Air Katira
  • Kacang pol
  • Wajik Sirat
  • Pisang Salai
  • Lontong
  • Botok-botok
  • Rojak Asma

Tidak ketinggalan juga, bontrot/berkat yang datangnya dari bahasa Jawa yang membawa maksud nasi yang dibungkus atau di sediakan bagi tetamu untuk di bawa pulang apabila menghadiri majlis (perkahwinan, yasin atau tahlil).

Cuti dan sambutan

sunting
 
Dataran Layang-Layang, Pasir Gudang

Orang Johor mempunyai beberapa cuti dan perayaan sepanjang tahun termasuk Hari Kemerdekaan, sambutan Hari Malaysia, Hari Keputeraan Sultan Johor dan Hari Hol Almarhum Sultan Johor. Perayaan tempatan dan antarabangsa tambahan yang diadakan setiap tahun di ibu negeri termasuk bon odori Jepun, kuda kepang dan festival seni. Selain itu, Johor terkenal dengan pesta layang-layang terbesar di Malaysia yang terdapat di Pasir Gudang.

 
Pemandangan Stadium Tan Sri Dato Haji Hassan Yunos, Larkin

Memandangkan Johor telah menjadi sebahagian daripada Tanah Melayu sejak 1957, atletnya mewakili Malaya dan kemudiannya Malaysia dalam Sukan Olimpik Musim Panas, Sukan Komanwel, Sukan Asia dan Sukan Asia Tenggara. Jabatan Belia dan Sukan Negeri Johor telah ditubuhkan pada tahun 1957 untuk meningkatkan taraf sukan di negeri ini. Johor menganjurkan Sukan Sukma pada tahun 1992. Terdapat empat kompleks sukan di negeri ini dan kerajaan persekutuan juga menyediakan bantuan untuk meningkatkan kemudahan sukan. Pada 2018, sebagai sebahagian daripada rancangan kerajaan persekutuan untuk mengalihkan Muar ke pusat sukan Johor, sekitar RM15 juta diperuntukkan untuk membina dan meningkatkan kemudahan sukan di bandar.

Terletak di Iskandar Puteri, Stadium Sultan Ibrahim adalah stadium utama untuk Johor Darul Ta'zim F.C. Pasukan ini diasaskan pada tahun 1972 sebagai PKENJ FC dan menjadi Johor FC pada tahun 1996; ia memenangi Piala FA Malaysia pada tahun 1998 dan 2016; Piala Malaysia pada tahun 1985, 1991 dan 2017; Liga Super Malaysia pada 2014, 2015, 2016, 2017 dan 2018; Piala Presiden Malaysia pada tahun 1987 dan 2009 dan Piala AFC pada tahun 2015. Pasukan bola sepak wanita negeri ini juga memenangi empat gelaran dalam Piala Tun Sharifah Rodziah pada tahun 1984, 1986, 1987 dan 1989. Stadium stadium lain di negeri ini ialah Stadium Tan Sri Dato' Haji Hassan Yunos di Johor Bahru dan Stadium Perbadanan Pasir Gudang di Pasir Gudang.

Ekonomi

sunting

Ekonomi Johor adalah berdasarkan sektor perkhidmatan. Sebelum ini, sektor menengah menguasai ekonomi, tetapi setelah kepelbagaian ekonomi oleh kerajaan negeri, Johor tidak lagi bergantung kepada satu sektor. Johor Corporation (JCorp) ialah konglomerat milik negeri yang terlibat dalam pelbagai aktiviti perniagaan di negeri dan luar negara. Menteri Besar, Datuk Seri Mohamed Khaled Nordin berkata, Johor harus menjadi ‘Kuala Lumpur kedua’ dan yakin menjadi pilihan para pelabur kerana terletak di lokasi yang baik.[14] Johor terus menjadi pilihan pelabur tempatan dan asing dengan jumlah pelaburan perindustrian sebanyak RM14.9 bilion sejak Januari hingga Mei tahun 2014.[15] Johor juga bakal menerima pelaburan melibatkan projek pembangunan bernilai berbilion ringgit dalam beberapa tahun mendatang di bawah Pelaburan Iskandar Malaysia.

Johor menjadi di antara negeri yang menjadi penyumbang utama kepada momentum pertumbuhan nasional selain kawasan Lembah Klang. Johor mempunyai pelabuhan moden dan prasarana yang baik, kelas pertengahan yang besar serta kesepaduan masyarakat majmuknya. Kerajaan negeri bertekad untuk menjadikan Johor sebagai pusat pertumbuhan ekonomi paling pesat di negara ini, apatah lagi berada di kedudukan yang amat strategik.

 
Iskandar Malaysia

Pada tahun 2017, Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) Johor adalah RM104.4 bilion, yang ketiga tertinggi di kalangan negara-negara Malaysia selepas Selangor dan Sarawak, sementara pendapatan median adalah RM5,652 dan kadar pengangguran adalah 3.6%. Setahun sebelum ini, kadar pertumbuhan ekonomi negara ialah 5.7% dan ia menyumbang 9.4% daripada KDNK Malaysia, dengan KDNK per kapita pada RM31,952. Negeri ini mempunyai jumlah tenaga kerja sebanyak 1.639 juta orang. Sektor utama yang menyumbang kepada KDNK Johor pada tahun 2015 ialah perkhidmatan (41.0%), perkilangan (30.7%), pertanian (14.9%), pembinaan (5.8%) dan perlombongan (0.4%).

Kawasan Pembangunan Iskandar dan Wilayah Ekonomi Johor Selatan (Iskandar Malaysia), yang merangkumi pusat bandar Johor Bahru, Iskandar Puteri, Daerah Kulai, Pasir Gudang dan Pontian Selatan, merupakan zon pembangunan utama di negeri ini dengan keluasan 221,634 hektar (2,216.34 km2). Johor Selatan memberi tumpuan kepada perdagangan dan perkhidmatan; barat Johor memberi tumpuan kepada pembuatan, perniagaan dan pertanian moden; timur Johor memberi tumpuan kepada ekopelancongan; dan tengah Johor memberi tumpuan kepada kedua-dua ekopelancongan dan ekonomi sektor utama.

Baru-baru ini, industri pelancongan perubatan telah berkembang dengan kedatangan 27,500 pelancong perubatan pada tahun 2012 dan 33,700 pada tahun 2014.

Perindustrian

sunting

Sebelum kepelbagaian ekonomi baru-baru ini, Johor dan Sarawak telah berkembang dengan pelaburan pembuatan tertinggi. Dari 2013 hingga 2017, terdapat sejumlah pelaburan bernilai RM114.9 bilion dalam pembuatan di negeri ini. Pada tahun 2017, RM16.8 bilion datang daripada pelaburan langsung domestik dan RM5.1 bilion datang daripada pelaburan langsung asing, dengan Australia, China dan Amerika Syarikat menjadi tiga pelabur asing dalam pembuatan. Kawasan industri perindustrian pada tahun 2015 adalah 144 km2 (56 mil persegi) atau 0.75% daripada jumlah tanah di Johor. Pada tahun 2000, industri terbesar di Johor ialah industri fabrikasi logam dan jentera, mencakupi 27.6% daripada semua industri perkilangan di negeri ini, diikuti oleh keluaran kimia, petroleum dan getah (20.1%) dan produk kayu dan perabot (14.1%).

Kawasan-kawasan perindustrian di seluruh negeri Johor

 
Kawasan Perindustrian Taman Johor
  1. Kawasan Perindustrian Bakri , 84200 Bakri , Muar
  2. Kawasan Perindustrian Tanjung Agas , 84000 Tangkak
  3. Kawasan Perindustrian Timur , 81300 Skudai
  4. Kawasan Perindustrian Tangkak , 84900 Tangkak
  5. Kawasan Perindustrian Segamat I & II , 85000 Segamat
  6. Kawasan Perindustrian Cemerlang , 81800 Ulu Tiram
  7. Kawasan Perindustrian Mersing , 86800 Mersing
  8. Kawasan Zon Perindustrian Bebas, Pelabuhan Tanjung Pelepas , 81560 Gelang Patah
  9. Kawasan Perindustrian Dato Onn , 80350 Johor Bahru
  10. Kawasan Perindustrian i-Park , 81100 Bandar Indahpura , Kulai
  11. Kawasan Perindustrian Kelapa Sawit , 81000 Kulai
  12. Kawasan Perindustrian Dewani , 81100 Johor Bahru
  13. Kawasan Perindustrian Taman Johor , 81200 Johor Bahru
  14. Kawasan Perindustrian Kempas , 81200 Johor Bahru
  15. Kawasan Perindustrian Larkin , 80350 Johor Bahru
  16. Kawasan Perindustrian Permas Jaya , 81750 Johor Bahru
  17. Kawasan Perindustrian Lukut , 81900 Kota Tinggi
  18. Kawasan Perindustrian Bandar Penawar , 81930 Kota Tinggi
  19. Kawasan Perindustrian Kluang , 86000 Kluang
  20. Kawasan Perindustrian Pasir Gudang , 81700 Pasir Gudang
  21. Kawasan Perindustrian Mount Austin , 81100 Johor Bahru
  22. Kawasan Perindustrian Pontian , 82000 Pontian
  23. Kawasan Perindustrian Senai , Fasa 11 , 81400 Senai
  24. Kawasan Perindustrian Senai High Tech Park , 81400 Senai
  25. Kawasan Perindustrian Tampoi , 81200 Johor Bahru
  26. Kawasan Perindustrian Temenggong,off Jln Tampoi , 81100 Johor Bahru
  27. Kawasan Perindustrian Sri Gading , 83300 Batu Pahat
  28. Kawasan Perindustrian Seri Purnama , 81100 Johor Bahru
  29. Kawasan Perindustrian Tebrau I, II, III & IV , 81100 Johor Bahru
  30. Kawasan Perindustrian Tongkang Pecah , 83000 Batu Pahat
  31. Kawasan Perindustrian SiLC , 79200 Iskandar Puteri
  32. Kawasan Miel Seri Alam , 81750 Masai
  33. Kawasan Perindustrian Tanjung Langsat , 81700 Pasir Gudang
  34. Kawasan Perindustrian Taman Universiti , 81300 Skudai
  35. Kawasan Perindustrian Bukit Pasir , 84600 Muar
  36. Kawasan Perindustrian Nusa Cemerlang , 81550 Gelang Patah
  37. Kota Putri Industrial Park , 81750 Masai
  38. Taman Teknologi Johor , 81400 Senai
  39. Taman Industri Damaiplus , 83000 Batu Pahat
  40. Taman Industri Jaya , 81300 Skudai
  41. Taman Industri Sri Sulong , 83500 Batu Pahat
  42. Taman Perindustrian Berjaya , 81300 Skudai
  43. Taman Perindustrian Dewani , 81100 Johor Bahru
  44. Taman Perindustrian JB Perdana , 81300 Skudai
  45. Taman Perindustrian Maju Jaya, Skudai , 81300 Skudai
  46. Taman Perindustrian Murni , 81400 Senai
  47. Taman Perindustrian Pulai , 81300 Skudai
  48. Taman Perindustrian Sri Plentong , 81750 Masai
  49. Taman Perindustrian Dato Yunus Sulaiman, 81120 Skudai
  50. Taman Teknologi Johor , 81400 Senai
  51. Tampoi Industrial Park , 81200 Johor Bahru
  52. Taman Universiti Industrial Park , 81300 Skudai

Pertanian

sunting
 
Penanaman integrasi berperingkat nanas di ladang kelapa sawit Rengit, Johor.

Sektor pertanian utama di negeri ini ialah ladang kelapa sawit, ladang getah dan hasil. Pada tahun 2015, kawasan tanah yang digunakan untuk pertanian di Johor meliputi 11,555 km2 (4,461 mil persegi), 60.15% negara, dengan ladang lain termasuk herba dan rempah-rempah. Pada tahun 2016, ladang kelapa sawit merangkumi 7,456 km2 (2,879 meter persegi) (38.8% daripada jumlah kawasan tanah), menjadikan kawasan ladang ketiga terbesar di Malaysia selepas Sabah dan Sarawak. Pasar-pasar tani diwujudkan untuk mengedarkan hasil pertanian yang terletak di sekitar negeri.

Johor ialah negeri penghasil buah terbesar di Malaysia, dengan jumlah kawasan perladangan berjumlah 414 km2 (160 mil persegi) dan jumlah penuaian kawasan sebanyak 305 km2 (118 meter persegi). Kira-kira 532,249 tan buah dihasilkan pada tahun 2016, dengan Daerah Segamat yang mempunyai kawasan penanaman dan penuaian buah terbesar terbesar di negeri ini dengan keluasan 111 km2 (43 meter persegi) dan 66 km2 (25 meter persegi) manakala Daerah Kluang mempunyai jumlah pengeluaran buah tertinggi sebanyak 163,714 ton. Pada tahun yang sama, Johor merupakan pengeluar sayuran kedua terbesar di kalangan semua negeri di Malaysia selepas Pahang, dengan keluasan 154 km2 (59 meter persegi) dan jumlah penuaian sebanyak 143 km2 (55 meter persegi). Daerah Kluang juga mempunyai kawasan perladangan dan penuaian sayur-sayuran terbesar, dengan keluasan 36 km2 (14 meter persegi), dan jumlah pengeluaran sayuran tertinggi sebanyak 60,102 tan.

Pelancongan

sunting

Negeri Johor mempunyai banyak tarikan pelancongan, terutamanya:

 
Muzium Kota Johor Lama
  • Desaru: Memiliki pantai-pantai yang cantik dan permai serta padang golf di pantai yang menghadap Laut China Selatan;
  • Johor Bahru: Merupakan pusat membeli-belah, mempunyai gedung-gedung membeli-belah yang banyak di sekitar bandaraya dan taman-taman tema yang bertaraf dunia seperti Legoland Malaysia, Puteri Harbour Family Theme Park, Angry Birds Activity Park Johor Bahru[16], KSL Dinosaur Water Park in Johor [17] dan Austin Water Park
  • Kota Tinggi: Meyimpan banyak tinggalan sejarah dan mempunyai air terjun yang ketinggianya 34 meter.
  • Kukup: Merupakan sebuah kampung nelayan dengan restoran-restoran makanan laut yang dibina diatas laut dan mempunyai sebuah jeti di Serkat untuk ke Tanjung Balai dan Kota Batam di Indonesia
  • Muar: Sebuah Bandar Di-Raja yang cantik di tebing Sungai Muar dan nikmatilah keindahan Bandar Di-Raja ini dengan menelusuri Sungai Muar dengan menaiki bot pelancong di Tanjung Emas.
  • Tanjung Piai: Merupakan tanah yang paling selatan atau yang paling hujung di benua Asia.
  • Gunung Ledang: Merupakan puncak yang tertinggi (1276m) di Negeri Johor dan air terjun yang mendamaikan di kaki gunung.
  • Mersing: Mempunyai lebih 7 pulau-pulau yang cantik dan pantai berpasir yang menawan, sangat sesuai untuk akitiviti bersama keluarga di hujung minggu atau cuti umum.
  • Kulai: Daerah Kulai menjadi pintu masuk utama ke negeri Johor oleh para pelancong yang menggunakan pengangkutan udara melalui Lapangan Terbang Antarabangsa Sultan Ismail (Senai Airport) yang terletak di Senai. Johor Premium Outlets merupakan pusat beli-belah yang utama di Iskandar Malaysia terletak di Daerah Kulai. Johor Premium Outlets merupakan premium outlets yang pertama dibina di Asia Tenggara. Johor Premium Outlets dibuka secara rasmi pada 11 Disember 2011.
  • Ayer Hitam: Terkenal dengan tempat membeli-belah barangan tembikar, kraftangan, pasu, patung mainan dan macam-macam lagi. Selain tu, Ayer Hitam juga popular dengan pusat menjual barangan perkahwinan sepertimana yang terdapat di Nilai 3, Negeri Sembilan

Pelaburan asing

sunting

Pada tahun 2014, negara asing utama yang melabur di Johor ialah Singapura (RM6.7 bilion), Amerika Syarikat (RM5.4 bilion), Jepun (RM4.6 bilion), Belanda (RM3.1 bilion), China (RM1.37 bilion) dan jumlah yang lebih kecil dari negara-negara seperti Indonesia, Korea Selatan, Jerman dan India, dengan negeri itu menerima pelaburan langsung asing (FDI) bernilai RM7.9 bilion, yang kedua tertinggi di kalangan semua negeri di Malaysia selepas Sarawak. Syarikat asing utama dengan FDI di negeri ini datang dari United Kingdom, Korea Selatan dan China.

Oleh kerana kedekatannya dengan Singapura, manfaat negeri dari pelabur dan pelancong Singapura. Dari 1990 hingga 1992, pelaburan Singapura yang diluluskan di Johor berjumlah kira-kira US $ 500 juta dalam 272 projek. Pada tahun 1994, pelaburan dari Singapura hampir 40% daripada jumlah pelaburan asing negeri. Kerajaan juga mempunyai dasar "berkembar dengan Singapura" untuk mempromosikan pembangunan perindustrian mereka, yang meningkatkan pergerakan orang dan barang antara kedua belah pihak. Hubungan ekonomi yang erat antara kedua-duanya bermula dengan penubuhan Pertumbuhan Segi Tiga Indonesia—Malaysia—Singapura (SIJORI Growth Triangle) pada tahun 1989.

Infrastruktur

sunting
 
Kompleks Bersepadu Petroleum Pengerang

Jabatan Perancangan Ekonomi Johor bertanggungjawab untuk semua perancangan dan pembangunan infrastruktur awam di negeri ini manakala Jabatan Landskap bertanggungjawab untuk pembangunan landskap negeri. Sejak Rancangan Malaysia Kesembilan (RMK9), Koridor Selatan Johor menjadi tumpuan pembangunan. Pada tahun 2010, jumlah tanah negeri yang digunakan untuk bangunan komersil ialah 21.53 km2 (8.31 batu persegi), dengan Daerah Johor Bahru merangkumi 12.99 km2 (5.02 batu persegi) atau 63.5%. Sejak 2012, sekitar RM2.63 bilion telah diperuntukkan oleh kerajaan persekutuan dan negeri untuk 33 projek infrastruktur di Pengerang di tenggara Johor. Bajet negeri 2015 termasuk membelanjakan lebih daripada RM500 juta bagi pembangunan pada tahun berikutnya, jumlah tertinggi yang pernah diperuntukkan. Kerajaan negeri juga memastikan projek-projek infrastruktur dan pembangunan akan dikembangkan ke semua daerah di negeri ini dengan enam bidang tumpuan yang digariskan dalam pelan pembangunan strategik kerajaan negeri pada tahun 2018. Pada tahun yang sama, kerajaan persekutuan memperuntukkan RM250 juta untuk tiga projek infrastruktur untuk meningkatkan perhubungan dan aksesibiliti dalam ibu negeri. Berikutan perubahan baru dalam pentadbiran kerajaan negeri baru-baru ini, kerajaan baru juga berjanji untuk menyediakan infrastruktur yang lebih baik untuk pelabur dengan memperbaiki rangkaian jalan raya, menyediakan bekalan air yang mencukupi bagi kilang-kilang dan membina stesen-stesen untuk penjanaan elektrik sambil menolak syarikat asing yang menyamar di balik hijau teknologi untuk menggunakan negeri itu sebagai tapak pelupusan sisa pepejal.

Sumber air dan tenaga

sunting
 
TNB Cawangan Johor Bahru

Cawangan elektrik di negeri ini diuruskan oleh Tenaga Nasional Bhd (TNB). Kebanyakan tenaga elektrik dihasilkan oleh loji arang batu dan gas. Loji tenaga arang batu mempunyai kapasiti 700 MW pada tahun 2007 dan 3,100 MW pada 2016, yang berasal dari Stesen Tenaga Tanjung Bin di Pontian. Dua loji yang dipandu gas, Stesen Tenaga Pasir Gudang dengan 210 MW dan Stesen Kuasa Sultan Iskandar dengan 269 MW, terletak di Pasir Gudang. Stesen Tenaga Pasir Gudang, bagaimanapun, telah ditamatkan daripada sistem pada 2016. Dalam tahun-tahun kebelakangan ini, kerajaan negeri telah merancang untuk membina loji kuasa hidro hidro dan gabungan kuasa.

Semua paip bekalan air di negeri ini diuruskan oleh Badan Pengawalseliaan Air Johor, dengan jumlah 11 takungan: Congok, Gunung Ledang, Gunung Pulai 1, Gunung Pulai 2, Gunung Pulai 3, Juaseh, Layang Bawah, Layang Upper, Lebam , Linggiu dan Pontian Kechil. Negeri ini juga membekalkan air mentah ke Singapura untuk RM0.03 untuk setiap 1,000 gelen yang diambil dari sungai Johor. Sebagai balasan, kerajaan negeri Johor membayar kerajaan Singapura 50 sen (RM0.50) untuk setiap 1,000 gelen air terawat dari Singapura.

Telekomunikasi dan penyiaran

sunting
 
TM cawangan Pontian

Telekomunikasi di Johor pada asalnya ditadbir oleh Jabatan Pos dan Telekomunikasi dan dikendalikan oleh British Cable & Wireless Communications, yang bertanggungjawab untuk semua perkhidmatan telekomunikasi di Tanah Melayu. Pada masa ini, troposcatter dipasang di Gunung Pulai di Johor dan Gunung Serapi di Sarawak untuk menyambung isyarat radio antara British Malaya dan British Borneo, satu-satunya sistem bagi kedua-dua wilayah untuk membolehkan program radio serentak dihantar ke Borneo Utara dan Sarawak. Berikutan Penubuhan Malaysia pada tahun 1963, jabatan-jabatan telekomunikasi di Malaya dan Borneo bergabung menjadi Jabatan Telekomunikasi Malaysia pada tahun 1968, yang kemudian menjadi Telekom Malaysia (TM). Awal tahun 1964, sebuah syarikat telekomunikasi Nordic, Ericsson, mula beroperasi di negara ini. Berikutan pertukaran telefon AX yang pertama di Asia Tenggara yang dimasuki dalam talian di Pelangi pada tahun 1980, TM telah disediakan dengan rangkaian telefon mudah alih yang pertama, dinamakan ATUR, pada tahun 1984. Sejak itu, rangkaian selular Malaysia telah berkembang dengan pesat. Dari 2013 hingga 2017, kadar penembusan selular mudah alih negeri telah mencapai 100%, dengan 11.3% hingga 11.5% daripada penduduk menggunakan internet.

Pada tahun 2018, kelajuan internet negeri ialah 10 Mbps dengan kerajaan menggesa Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (SKMM) untuk membangunkan infrastruktur internet berkelajuan tinggi untuk mencapai 100 Mbit / s untuk menyesuaikan perkembangan semasa negara. Kerajaan persekutuan Malaysia sebelum ini mengendalikan satu saluran televisyen negeri bernama TV Johor (yang tiba-tiba ditutup) dan satu saluran radio, Johor FM. Terdapat satu stesen radio bebas, Best FM, yang dilancarkan pada tahun 1988. Penyiaran televisyen di negeri ini terbahagi kepada televisyen darat dan satelit. Apabila Malaysia mensasarkan peralihan televisyen digital, semua isyarat analog akan ditutup tidak lama lagi. Terdapat dua jenis penyedia televisyen bebas-tol, MYTV Broadcasting (digital terrestrial) dan Astro NJOI (satelit), manakala IPTV diakses menerusi Unifi TV menerusi langganan internet fiber optik UniFi.

Negeri Johor mempunyai 4 pusat transmisi atau pemancar bagi media elektronik radio dan televisyen. 4 pusat pemancar tersebut ialah:-

Televisyen

sunting

Antara stesen radio dan TV yang memancarkan siarannya di negeri Johor ialah rangkaian radio dan TV milik negara dan swasta. Berikut ialah senarai saluran-saluran TV yang bersiaran di Negeri Johor.

Saluran TV dari stesen pemancar Gunung Pulai, Kulai

Saluran TV dari stesen pemancar Gunung Ledang, Tangkak

Saluran TV dari stesen pemancar Bukit Tinggi, Mersing

Saluran TV dari stesen pemancar Bukit Penawar, Kota Tinggi

Selain daripada itu, terdapat juga rangkaian TV dari negara-negara jiran yang boleh juga diterima di selatan Johor khususnya daerah Johor Bahru, Pontian, Kulai dan Kota Tinggi. Antaranya ialah:

Rangkaian TV milik MediaCorp TV Holding, Singapura

  • Saluran 5 (Channel 5) - VHF 05
  • Saluran 8 (Channel 8) - VHF 08
  • Saluran Suria - VHF 12
  • Saluran Vasantham - UHF 24
  • Saluran U (Channel U) - UHF 28
  • Saluran Okto - UHF 30
  • Saluran Berita Asia (Channel News Asia) - UHF 32
  • Saluran Digital HD5, Digital 5, Digital CNA, Digital 8 - UHF 38
  • Saluran Digital CNA, Digital Okto, Digital U - UHF 27
  • Saluran Digital 5, Digital Suria - UHF 29
  • Saluran Digital 8, Digital Vasantham - UHF 31
  • Saluran Digital Test - UHF 33

Rangkaian TV nasional Indonesia

  • VHF 06 - TVRI(Televisyen republik indonesia) ,milik kerajaan
  • UHF 43 - RCTI(Rajawali Citra Televisyen Indonesia) ,milik MNC media group
  • UHF 41 - MNC TV dahulunya TPI ,milik MNC media group
  • UHF 57 - Global TV ,milik MNC media group * UHF 45 - TransTv(Transformasi Televisyen) ,milik TransCorp
  • UHF 47 - SCTV(Surya Citra Televisyen) ,milik SCM
  • UHF 49 - Indosiar(Indosiar Visual Mandiri) ,milik SCM
  • UHF 53 - antv(Andalas Televisyen) ,milik bakrie media
  • UHF 27 - [tvOne](Televisyen unlimited news) ,milik bakrie media
  • UHF 25 - Metro TV
  • UHF 39 - NET. dahulunya [spacetoonTV] ,milik Netmediatama
  • UHF 55 - RTV(Rajawali televisyen)

Rangkaian TV tempatan/wilayah Kepulauan Riau

Bagi siaran radio terdapat lebih 60 stesen radio sama ada dari Malaysia mahupun dari negara jiran Singapura dan Indonesia yang dapat didengar di selatan Johor. Hal ini meletakkan bandaraya Johor Bahru dan kawasan sekitarnya sebagai satu-satunya kawasan yang menerima siaran TV dan radio secara percuma terbanyak di Malaysia.

Pengangkutan

sunting

Jalan raya

sunting
 
Johor Bahru Sentral

Negeri ini dihubungkan dengan negeri-negeri di Malaysia dan wilayah persekutuan yang lain di pantai barat melalui Lebuhraya Utara-Selatan dan di pantai timur melalui Laluan Persekutuan Malaysia 3. Sejak zaman penjajahan British, sistem jalan raya menghubungkan ibu kota Johor di selatan Semenanjung Melayu ke Kangar di utara dan Kota Bharu di pantai timur. Jalan-jalan di Johor dikelaskan kepada dua kategori; 2,369 kilometer (1,472 mi) ialah jalan persekutuan manakala 19,329 kilometer (12,010 mi) ialah jalan negeri, pada 2016. Johor menggunakan jalan dua hala dengan peraturan lalu lintas kiri, dan bandar di negeri ini menyediakan perkhidmatan pengangkutan awam seperti bas dan teksi serta perkhidmatan Grab. Negeri ini mempunyai Jambatan Sungai Johor, jambatan penyeberangan sungai terpanjang di rantau ini, yang menghubungkan Johor Bahru dan Daerah Kota Tinggi. Pada 2018, pembinaan Transit Rapid Bus Iskandar Malaysia (IMBRT) diumumkan siap sebelum 2021.

Kerajaan persekutuan sebelum ini telah memperuntukkan RM29.43 bilion sebagai sebahagian daripada Rancangan Malaysia Kesebelas (RMK 11) untuk projek infrastruktur termasuk menaik taraf jalan dan jambatan. Kerajaan negeri juga membelanjakan lebih daripada RM600 juta untuk penyelenggaraan jalan raya setiap tahun.

Lebuh raya

sunting
 
Lebuhraya Senai Desaru, dihadapannya ialah Jambatan Sungai Johor

Negeri Johor mempunyai sistem lebuh raya yang bagus. Lebuhraya Utara Selatan menghubungkan kebanyakan bandar-bandar utama di negeri Johor serta negeri-negeri di barat Semenanjung Malaysia. Lebuhraya Senai–Desaru tekah dibina untuk memendekkan perjalanan dari Senai ke Desaru dengan tempoh masa 2 jam kepada 45 minit sahaja. Tambahan pula, kerajaan persekutuan telah membuat peruntukan untuk melebarkan jalan dari Tangkak ke Segamat. Namun, jalan ini masih dalam keadaan sebahagiannya telah siap antara Jementah ke Segamat. Berikut ialah beberapa lebuh raya utama di negeri Johor:

Tambahan juga, Tambak Johor dan Laluan Kedua Malaysia–Singapura yang dilengkapkan dengan lebuh raya duaan tiga lorong menyambungkan negeri Johor dengan negara Singapura.

Kereta api

sunting
 
Lapangan Terbang Antarabangsa Senai

Pengangkutan kereta api di negeri ini dikendalikan oleh Keretapi Tanah Melayu, yang terdiri daripada stesen kereta api Batu Anam, Bekok, Chamek, Genuang, Johor Bahru Sentral, Kempas Baru, Kluang, Kulai, Labis, Layang-Layang, Mengkibol, Paloh, Rengam, Senai dan Tenang. stesen. Laluan kereta api disambungkan ke semua negeri di barat Semenanjung Malaysia. Ia juga dihubungkan dengan stesen di Singapura dan Thailand.

Lapangan Terbang Antarabangsa Senai adalah yang terbesar dan satu-satunya lapangan terbang antarabangsa di Johor, yang bertindak sebagai pintu masuk utama ke negeri ini. Lapangan terbang ini terletak di Bandar Senai, Daerah Kulai. Pada tahun 2016, kerajaan persekutuan Malaysia meluluskan sejumlah RM7 juta dalam menambahbaik lapangan terbang. Empat syarikat penerbangan terbang ke Johor: AirAsia, Malaysia Airlines, Firefly dan Malindo Air. Lapangan terbang kecil lain termasuk Lapangan Terbang Kluang, Lapangan Terbang Mersing dan Segamat.

 
Pelabuhan Tanjung Pelepas

Johor mempunyai empat pelabuhan di Iskandar Puteri dan Pasir Gudang, yang beroperasi di bawah tiga syarikat yang berbeza. Pelabuhan Tanjung Pelepas merupakan sebahagian daripada pelabuhan persekutuan Malaysia, manakala dua lagi pelabuhan kontena, Terminal Kontena Bersepadu (juga di Tanjung Pelepas) dan Pelabuhan Johor (di Pasir Gudang). Terminal Tanjung Langsat berfungsi sebagai hab minyak dan gas serantau negeri dan menyokong pengeluaran petroleum dan pengeluaran petroleum luar pesisir. Terdapat perkhidmatan bot ke pelabuhan di Batam dan Tanjung Pinang dari Kepulauan Bintan di Indonesia dan ke pelabuhan di Changi di Singapura. Fungsi pelabuhan ini lihat pada tempatnya iaitu :

Kesihatan

sunting
 
Hospital Sultanah Aminah, Johor Bahru

Perkara berkaitan kesihatan di Johor ditadbir oleh Jabatan Kesihatan Negeri Johor. Negeri ini mempunyai dua hospital kerajaan utama (Hospital Sultanah Aminah dan Hospital Sultan Ismail), sembilan hospital kerajaan daerah (Hospital Permai, Hospital Sultanah Fatimah, Hospital Sultanah Nora Ismail, Hospital Enche 'Besar Hajjah Khalsom, Hospital Segamat, Hospital Pontian, Hospital Kota Tinggi , Hospital Mersing dan Hospital Tangkak), dan Hospital Temenggung Seri Maharaja Tun Ibrahim, hospital dan hospital mental wanita dan kanak-kanak. Klinik kesihatan awam yang lain, klinik 1Malaysia dan klinik desa telah bertaburan di seluruh negeri dengan sejumlah hospital swasta seperti Hospital Penawar, Hospital Pakar Johor, Hospital Pakar Daerah, Hospital Pantai Batu Pahat, Hospital Pakar Putra Batu Pahat, Hospital Pakar Puteri, KPJ Hospital Pakar Muar, Hospital Pakar Abdul Samad, Columbia Asia, Hospital Gleneagles Medini dan Hospital Pakar KPJ Pasir Gudang. Pada tahun 2009, nisbah doktor-pesakit negeri adalah 3 bagi setiap 1,000 penduduk.

Pendidikan

sunting
 
Jabatan Pendidikan Negeri Johor
 
Maktab Sultan Abu Bakar atau dikenali sebagai Kolej Inggeris Johor Bahru
 
Universiti Tun Hussein Onn Malaysia, Batu Pahat

Semua sekolah rendah dan menengah berada di bawah bidang kuasa Jabatan Pendidikan Negeri Johor, di bawah bimbingan Kementerian Pendidikan Nasional. Sekolah tertua di Johor ialah Kolej Inggeris Johor Bahru (1914). Pada tahun 2013, Johor mempunyai sejumlah 240 sekolah menengah kerajaan, lima belas sekolah antarabangsa (Austin Heights Sekolah Swasta dan Antarabangsa, Crescendo-HELP International School, Crescendo International College, Sekolah Swasta dan Antarabangsa Paragon, Sekolah Persendirian dan Antarabangsa Seri Omega, Sekolah Antarabangsa Sri Ara, Pendidikan StarClub, Sekolah Antarabangsa Sunway, Tenby Schools Setia Eco Gardens, Sekolah Antarabangsa UniWorld, dan Sekolah Amerika Iskandar Puteri dan tiga kampus antarabangsa British Marlborough College, Sekolah REAL dan Sekolah Utama. Johor mempunyai sejumlah besar pelajar Melayu dan pribumi yang mendaftar di sekolah-sekolah Cina. Terdapat juga sekolah Indonesia yang terletak di ibukota negeri terutamanya untuk anak-anak pendatang Indonesia. Kerajaan negeri juga menekankan pendidikan prasekolah di negeri ini dengan penubuhan beberapa tadika seperti Tadika Nuri dan Penjagaan Anak, Preschool Stellar dan Tadika Kastil.

Johor mempunyai tiga universiti awam, Universiti Teknologi Malaysia (UTM) di Skudai, Universiti Tun Hussein Onn (UTHM) di Parit Raja, dan Universiti Teknologi MARA Johor (UiTM) di Jementah dan ibu negeri; beberapa politeknik termasuk Politeknik Ibrahim Sultan, Politeknik Mersing dan Politeknik Tun Syed Nasir, Pagoh; dan dua kolej pengajaran, IPG Kampus Temenggong Ibrahim di Johor Bahru dan IPG Kampus Tun Hussien Onn di Batu Pahat. Ia mempunyai satu kolej komuniti bukan keuntungan, Kolej Southern University di Skudai. Terdapat juga cadangan untuk menubuhkan Universiti Johor yang telah dialu-alukan oleh Sultan Negeri dengan kementerian pendidikan persekutuan juga bersedia untuk melanjutkan kerjasama mereka.

Untuk memastikan kualiti pendidikan di negeri ini, kerajaan negeri memperkenalkan enam langkah jangka panjang untuk menaikkan kemampuan guru tempatan. Pada tahun 2018, dilaporkan bahawa Johor adalah antara beberapa negara di Malaysia yang menghadapi kekurangan guru, jadi kementerian pendidikan persekutuan menubuhkan sebuah jawatankuasa khas untuk mengkaji cara untuk menangani masalah tersebut. Perpustakaan Negeri Johor ialah perpustakaan awam utama di negeri ini.

Individu terkenal

sunting

Negeri Johor telah melahirkan banyak tokoh dan artis tanah air. Antaranya ialah:

Lihat juga

sunting

Catatan

sunting
  1. ^ secara tidak rasmi Kesultanan Johor Moden dalam konteks sejarah

Rujukan

sunting
  1. ^ "MAIN INDICATOR IN M.B. JOHOR BAHRU". Departemen Statistik Malaysia. Dicapai pada 3 Julai 2022.
  2. ^ a b c d "Johor @ a Glance". Departemen Statistik. Dicapai pada 13 January 2018.
  3. ^ Helmer Aslaksen (28 Jun 2012). "Time Zones in Malaysia" [Zon-zon Waktu di Malaysia]. Departemen Matematik, Fakulti Sains, Universiti Nasional Singapura. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 Mei 2016. Dicapai pada 8 Julai 2018.
  4. ^ "Postal codes in Johor". cybo.com. Dicapai pada 8 July 2018.
  5. ^ "Postal codes in Kluang". cybo.com. Dicapai pada 8 July 2018.
  6. ^ "Area codes in Johor". cybo.com. Dicapai pada 8 July 2018.
  7. ^ "State Code" [Kod Negeri]. = Jabatan Pendaftaran Negara. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Mei 2017. Dicapai pada 8 Julai 2018.
  8. ^ Teh, Wei Soon (23 Mac 2015). "Some Little Known Facts On Malaysian Vehicle Registration Plates". Malaysian Digest. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 Julai 2015. Dicapai pada 8 Julai 2018.CS1 maint: unfit URL (link)
  9. ^ "Subnational Human Development Index (2.1) [Johor – Malaysia]". Global Data Lab of Institute for Management Research, Universiti Radboud Nijmegen. Dicapai pada 12 November 2018.
  10. ^ Abd. Rauf Dato' Haji Hassan; Abdul Halim Salleh; Khairul Amin Mohd Zain (2005). Kamus Bahasa Melayu-Bahasa Arab Bahasa Arab-Bahasa Melayu. Shah Alam: Oxford Fajar. m/s. 85. ISBN 967-65-7321-3.
  11. ^ [1]
  12. ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-04-10. Dicapai pada 2015-08-17.
  13. ^ "4. Malam Pengisytiharan Majlis Perbandaran Segamat
    31 Disember 2017
    8.00 malam
    Dataran Segamat"
    . Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-10-24. Dicapai pada 2018-01-02.
  14. ^ [2]
  15. ^ [3]
  16. ^ [angrybirdsactivitypark.my]
  17. ^ [blog.malaysia-asia.my › Things to do in Johor]

Bibliografi

sunting

Pautan luar

sunting