Kapal

Kapal (Jawi: ‏كاڤل‎code: ms is deprecated ‎; serapan Tamil: கப்பல், rumi: kappalcode: ta is deprecated ^[1][2]) seperti perahu atau bot, merupakan kenderaan direka untuk laluan atau pengangkutan merentasi air. Kapal biasanya cukup besar untuk membawa bot kecil seperti bot keselamatan, atau bot sangkut. Secara kebiasaannya kapal boleh membawa bot tetapi bot tidak boleh membawa kapal. Saiz sebenar di mana sesebuah bot dipanggil kapal selalunya ditakrifkan oleh undang-undang dan peraturan tempatan.

Kapal diukur menurut keseluruhan panjang, panjang garis air (waterline), lebar rasuk (beam), kedalaman puncak geladak cuaca dengan galang tengah (keelson), drauf (jarak garis air tertinggi dengan dasar) dan muatan tanannya. Terdapat beberapa takrifan ukuran tan, kebanyakannya diukur melalui ukuran isipadu dan bukannya berat; biasanya digunakan untuk kapal pedagang untuk tujuan tol, cukai dll. Berat tan sebagai sesaran pula biasanya digunakan kepada kapal tentera laut dan setara dengannya di bawah keadaan tertentu. Berat tan "kapal kosong" adalah berat sebenar kapal itu sahaja tanpa bahan bakar, anak kapal, kargo, atau air di atas kapal, seperti pertama kali kapal masuk ke dalam air. Istilah sesaran (displacement) digunakan kerana hukum fizik asas mengatakan bahawa berat sesuatu objek terapung adalah sama dengan berat air yang digantikannya (oleh kapal tersebut).

Di England, sehingga akhir abad ke-19, kapal boleh diisi sehingga dek kapal hampir tenggelam, menyebabkan keadaan tidak stabil yang merbahaya. Tambahan lagi, sesiapa yang menandatangani untuk mengembara dengan menaiki kapal dan, apabila menyedari terdapat bahaya, memilih untuk meninggalkan kapal, boleh dipenjarakan.

Samuel Plimsoll, seorang ahli Parlimen, menyedari masalah tersebut dan menggajikan beberapa orang jurutera untuk mencipta formula yang agak mudah bagi menentukan tempat untuk garisan pada sisi sebarang kapal yang, apabila ia sampai pada permukaan air ketika sedang diisi, menunjukkan bahawa ia telah diisi dengan beban seselamat yang mungkin. Sehingga hari ini, tanda tersebut wujud pada sisi kapal, dan dikenali sebagai "Tanda Plimsoll", yang merupakan bulatan dengan garis melintang pada pusat. Disebabkan air yang berlainan mempunyai ketumpatan yang berlainan (air musim panas, tawar, tawar tropika, musim sejuk Atlantik Utara), ia memerlukan sekumpulan garis di hadapan Tanda Plimsoll untuk dipasang bagi menunjukkan kedalaman selamat (atau sisi kapal yang berada atas permukaan air) yang mana sesebuah kapal yang khusus boleh diisi dalam air dengan ketumpatan berlainan. Ini adalah "tangga" garisan yang dilihat di hadapan Tanda Plimsoll sehingga hari ini.

Bahagian hadapan kapal dipanggil luan (bow) manakala bahagian belakangnya dipanggil buritan (stern). Sisi kapal di sebelah kanan apabila pemerhati memandang ke hadapan dipanggil starboard; sebelah kiri dipanggil port. Aras berlainan dalam kapal dipanggil geladak (deck).

"Dinding" di dalam kapal dipanggil bulkhead. Kebanyakan bulkhead dibina sekali dengan struktur. Ia bertujuan untuk mengekalkan kestabilan, dan juga untuk menghalang air dari memasuki bahagian lain kapal apabila berlaku kebocoran, dan memendam kebakaran. Kebanyakannya dilengkapi dengan pintu kedap air yang dalam sesetengah jenis kapal boleh ditutup dengan kawalan jauh.

Sehingga penggunaan enjin stim oleh kapal pada awal abad ke-19, kapal-kapal bergerak dengan menggunakan ghali yang dikayuh dengan menggunakan pengayuh atau kapal layar yang bergerak dengan menggunakan angin.

Kapal perdagangan kebanyakannya adalah kapal layar, tetapi selagi pertempuran laut (naval warfare) bergantung kepada kapal melanggar (ram) kapal lain atau menghampiri untuk bertempur berhadap-hadapan (hand-to-hand), ghali merupakan pilihan untuk pertempuran disebabkan kelajuan dan kelincahan mereka. Kapal perang Yunani yang bertempur dalam Perang Peloponnesian merupakan trireme, sebagaimana kapal perang Rom yang bertempur dalam Pertempuran Actium. Penggunaan meriam dalam jumlah yang besar semenjak abad ke-16 bererti bahawa kelincahan kurang penting berbanding kekuatan tembakan sisi; dan ini mendorong kepada penguasaan kapal perang berlayar.

Kapal stim komersil pertama adalah PS Comet sepanjang 45 kaki pada tahun 1812, dengan tujahan stim dimajukan dengan jayanya untuk sepanjang abad ke-19. Pembangunan yang penting termasuk kondenser, yang mengurangkan keperluan untuk air tawar, dan pelbagai kemajuan enjin, yang meningkatkan kecekapan. Peningkatan dalam kecekapan enjin hasil kemajuan dalam turbin stim laut oleh Sir Charles Parsons, yang mempamirkannya pada Turbinia 100 kaki panjang di Penilaian Naval Spithead (Spithead Naval Review) pada tahun 1897. Ini mendorong kepada kapal penumpang (liner) laju pada awal separuh abad ke-20.

Kapal berenjin diesel mula diperkenalkan sekitar 1920. Ia terbukti lebih cekap berbanding turbin stim tetapi, untuk beberapa tahun, menghasilkan ratio kuasa berbanding ruang yang lemah. Kebanyakan kapal yang dibina sekitar 1960 berenjin diesel, atau kapal bermotor, kecuali satu iaitu Queen Elizabeth 2 pada 1968, yang dilengkapi dengan turbin stim (walaupun kemudiannya ditukarkan kepada diesel sebagai cara mengurangkan kos pada 1986). Kapal penumpang terakhir turbin stim ialah Pacific Sky yang dilancarkan pada 1984. Ada juga kapal kargo selepas itu yang menggunakan turbin stim, terutamanya jika muatannya ialah gas asli (LNG) atau batu arang (sebahagian muatan dijadikan bahan api).

Sebilangan kecil kapal telah dilengkapi dengan reaktor nuklear, tetapi kuasa tujahan ini menyebabkan kebimbangan mengenai keselamatan dan hanya popular dalam kapal induk besar dan dalam kapal selam, di mana keupayaan untuk menyelam untuk tempoh yang lama merupakan kebaikan yang jelas. Namun sebenarnya kapal seperti ini adalah sejenis kapal stim, kerana reaktor tersebut memanaskan stim untuk menggerakkan turbin.

• Kapal induk (carrier)
• Baj
• Kapal kargo pukal (bulk carrier)
• Cable Layer
• Kapal utama (capital ship)
• Kapal kargo
• Katamaran
• Kapal pesisir (coaster)
• Commerce raider
• Kapal kontena
• Korvet (corvette)
• Kapal kren
• Kapal pesiaran (cruise ship)
• Penjajap (cruiser)
• Cutter
• Kapal pembinasa (destroyer)
• Diving support vessel
• Drillship
• Kapal korek (dredger)
• Feri
• Frigat
• Baj buangan (hopper barge)
• Hoverkraf
• Hidrofoil
• Kapal pemecah air batu
• Jetfoil
• Jong (junk)
• Landing craft
• Lake freighter
• Livestock carrier
• Kapal angkut LNG
• Lugger
• Kapal penyapu periuk api (minesweeper)
• Minehunter
• Ocean liner
• Packet ship
• Panamax
• Kapal dingin beku (reefer)
• Kapal penyelidikan
• Kapal RO-RO (roll on, roll off)
• Kapal layar
• Selfdischarger
• Semi-submersible
• Sekoci (sloop)
• Kapal selam
• Kapal tangki besar (supertanker)
• Kapal bekalan (supply boat)
• Kapal tangki
• Kapal tender
• Feri kereta api
• Kapal tunda
• Kapal perang (warship)
• Kapal hospital

Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan: Kapal.

• Kampung Kapal di Indonesia

• SEMAKAN NAMA KAPAL DI BAWAH BENDERA MALAYSIA.