[go: up one dir, main page]

Jump to content

Османы эзэнт гүрний сэргэн мандалт

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь


Османы эзэнт гүрний үндэс суурь болон сэргэн мандалтын түүхийн мөчлөг  Османы эзэнт гүрний үүссэн үеэс  буюу 1299 эхэлсэн бөгөөд 1922 онд дуусгавар болсон юм. Энэ үед Осман гүрний төрийн байгууламжийн үндэс суурь тавигдсан бөгөөд Битиньягийн баруун хойд Анатолийн бүс нутагт Осман гүрэн захирч байсан ба Византийн хил дээр байрлах жижиг хэмжээний ноёрхлоос  Балканы, Анатолийн ба Хойд Африкын хэсгийг хамарсан эзэнт гүрэн болж өөрчлөгдсөнийг цаг үе гэрчилж байна. Ийм учраас эзэнт гүрний түүхэн дэх энэ үеийг "Прото-Эзэн хааны эрин" гэж тодорхойлсон байдаг. [1] Энэ хугацаанд ихэнх хугацаанд Османчууд зөвхөн энэ бүс нутагт өрсөлдөж байсан олон үндэстний нэг байсан бөгөөд өөрсдийн газар нутгаа хяналтандаа байлгахын тулд орон нутгийн дайчид, вассалуудын дэмжлэгт найдаж байв. Арван тавдугаар зууны дунд үеэс Османы султанууд төвлөрсөн эзэнт гүрний улс байгуулах хангалттай хувийн эрх мэдэл, эрх мэдлийг хуримтлуулж чадсан бөгөөд үүнийг Султан Мехмед II (р. 1451-1481) [2] 1453 онд Константинопольыг байлдан дагуулах нь шинээр үүсч буй Осман улс нь зөвхөн засаглалаас эзэнт гүрэн рүү шилжсэн нь бэлгэдлийн мөч гэж үздэг. [3]Османы амжилтын шалтгааныг нэг хүчин зүйлээр холбож болохгүй бөгөөд Османчууд өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд дасан зохицож байх хугацаанд тэд харилцан адилгүй байв. [4]Энэ үеэс эрт буюу XVII зууны эхэн үе нь түүхчдэд эх сурвалж хомс байдгаас судлахад бэрхшээлтэй байдаг. Осман I-ийн хаанчлалаас ганц ч бичиг баримт хадгалагдан үлдсэнгүй бөгөөд энэ зууны бусад үеэс маш бага үлджээ. [5] Үүнээс гадна Османчууд арван таван зууны тэртээд өөрсдийн түүхээ тэмдэглэж эхлээгүй байна. Тэдний дүрсэлсэн олон үйл явдлыг зуун жилийн дараа хийжээ. [6] Энэхүү хожуу үеийн түүх сударт орсон түүхүүдийг шинжлэхдээ түүх, домог хоёрыг ялгаж салгах нь түүхчдэд маш том бэрхшээл тулгарч байгаа юм. [7] ингэснээр нэг түүхч үүнийг боломжгүй гэж тунхагласан бөгөөд Османы түүхийн эртний үеийг "хар нүх" хэмээн тодорхойлсон байдаг. https://en.wikipedia.org/wiki/Rise_of_the_Ottoman_Empire