Du Fu

Dù Fǔ (litteris Sinicis 杜甫; natus anno 712, mortuus anno 770) fuit poëta Sinicus temporis domus Tang. Cum Li Bai saepe amplissimus poëta Sinicus appellatur.^[1] Eius ambitio erat patriae in administratione servire, sed rem disponere nequiit. Patria seditione An Lushan anno 755 vastata est, ita ultimi quindecim anni vitae fuerunt tempus inquietis quasi constantis.

Opera eius, quamquam primum parum cognoscebantur, postea multum in litteris Sinicis et Iaponicis valere coeperunt. Ex poëmatibus fere mille quingenti conservata sunt.^[1] A criticis litterariis Sinicis poëta historicus et poëta sapiens appellatus est, et a lectoribus occidentalibus saepe cum principibus poëtis Europae comparatur.^[2]

Plurimum scientiae de vita Du Fu ex eius poëmatibus venit. Anno 712 natus est loco ignoto (fortasse Gong comitatu) iuxta ad Luoyang in Henan provincia. In vita posteriore se ad Chang'an, imperii caput ac familiae Du domum avitum, attinere habebat.^[3]

Avus paternus fuit Du Shenyan, Wu imperatice vir rerum civilium peritus et poëta operatus. Pater fuit magistratus minor sed doctus; mater brevi post ortum Du Fu mortua est, hic igitur partim ab amita sublatus est. Ei etiam erant frater maior in pueritia mortuus, et tres fratres et una soror noverca nati, quamquam poëta novercae nullam mentionem facit.^[3] Usualem magistrati disciplinam recepit; pueritiam agebat philosophiam, historiam, et poësin Confucianas cognoscens. Postea postulavit carmina honorifica iam in pueritia scribere, sed haec amissa sunt.^[4]

Du Fu annis 730 in regione Jiangsu et Zhejiang peregrinatus est; primus poëma superans hoc tempore scriptum creditur, circa annum 735.^[5] Hoc anno examen magistratus in Chang'an obiit, quod examen cecedit, sibi et criticis posterioribus admirationem movens. Hung concludit orationis genus Du Fu hoc tempore nimis obscurum fuisse, cum Chou conicit eum in capite non necessitudines excoluisse. Post hanc defectionem ad peregrinationem rediit, tunc per Shandong et Hebei.^[6][7]

Pater circa annum 740 mortuus est. Du Fu propter ordinem patri ad magistratum accedere potuisset, sed creditur eum beneficium uno ex fratribus dedidisse.^[8] Quattuor annos sequentes in Luoyong officium domesticum praestans vixit.^[9]

Autumno anni 744 Li Bai poëtam illustrem cognovit, et duo poetae amici facti sunt. Post defectionem in examine, Du Fu apud poëtam maiorem poterat exemplum videre vitae sibi tunc iucundae scriptoris solitarii.^[10] Amicitia autem erat nonnihil impar; exempli gratia, exstant poëmata duodecim ad Li Bai aut de Li Bai a poëta minore scripta, sed unum solum a Li Bai ad Du Fu scriptum. Postea poëtae inter se semel tantum anno 745 congressi sunt.^[11]

Anno 746 in caput migravit ut vitae publicae curriculum renovaret. Examen magistratus denuo obiit, sed primus minister fecit ut omnes candidati caderent (evidenter volens inhibere, ne aemuli potestati suae emergerent). Nunquam iterum examen tentavit, in locum directo ab imperatore annis 751, 754, probabiliterque 755, favorem petens. Circa annum 752 uxorem duxit et intra quinque annos liberos quinque (tres filios et duas filias) habureunt, sed unus filius anno 755 infans mortuus est. Ab anno 754 aegrotare coepit morbo pulmonum (probabiliter asthma), primo ex serie morborum qui reliquum vitae affligebant. Etiam hoc anno post aquarum eluviones, propter turbam et famem coactus est ut familiam e regione removeret.^[1]

Anno 755 tabularius ducis dextri regiae filii imperatoris creatus est.^[12] Munus, quamquam minoris momenti, tempore pacis fuerit principium vitae publicae, sed iam ante laborae inceptionem eventibus versus est.

Seditio An Lushan mense Decembri anno 755 coepit et tantum post octo annos omnino suppressa est. Graviter societatem Sinicam perturbavit: erant secundum census anno 754 52.9 milliones incolarum et anno 764 solum 16.9 millinones, residuo loco moto vel interfecto.^[13] Du Fu hoc tempore vitam plerumque vagam agebat, bellis, famibus, iraque imperatoris labefactam. Eodem tempore indoles poëtae formabantur; secundum Evam Shan Chou, "quod circa se videbat, vitas familiae, vicinorum, hospitum, quod audebat, quod a progressu variarum rerum militarium sperabat aut timebat, haec factae sunt perennes sui poësis propositiones". Etiam cum de morte minimi filii certior factus esset, in poëmatibus animum ad miseriam ceterorum advertit, in fortuna adversa sua non commorans.^[1] Ipse dixit, "cum quod passus sum cogito, si vel ego talem miseriam novi, plebs certe ventis vastari debet".^[1]

Anno 756 imperator Xuanzong ex capite fugere et se abdicare coactus est. Du Fu, qui ab urbe aberat, familiam in locum tutum duxit et aulam novi imperatoris inire conatus est, sed ab hominibus seditiosis captus, Siganum ductus est.^[14] Autumno Du Zongwu, filius minimus, natus est. Du Fu hoc tempore, ut creditur, in malariam cecidit.^[15]

Postero anno Siganum effugit, et admonitor creatus est cum mense Maio anni 757 ad aulam redisset.^[16] Munus aditum ad imperatorem dabat, sed plerumque solemne erat. Du Fu bona fide munere uti conatus est et sibi molestiam exhibuit, remotionem parvi criminis causa sui amici Fang Guan interpellans. Du Fu hac de causa comprehensus est, sed mense Iunio concessus est.^[16]

Poema hoc a Du Fu scriptum anno 757, cum domus regia in Changan capta esset a defectoribus An Lushan duce mitilibus, ut amplissimum ipsius laudatur, cum translato Latine versibus Alcaicis:

• Cai, Guoying. 1975. Chinese Poems with English Translation. 正中書局.
• Chang, H. C. 1977. Chinese Literature 2: Nature Poetry. Novi Eboraci Columbia University Press. ISBN 0231042884.
• Ch'en Wen-hua. T'ang Sung tzu-liao k'ao.
• Chou, Eva Shan. 1995. Reconsidering Tu Fu: Literary Greatness and Cultural Context. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0521440394.
• Cooper, Arthur, interpres. 1986. Li Po and Tu Fu: Poems. Viking Press. ISBN 0140442723.
• Davis, Albert Richard. 1971. Tu Fu. Twayne Publishers.
• Ebrey, Walthall, Palais. 2006. East Asia: A Cultural, Social, and Political History. Bostoniae: Houghton Mifflin Company.
• Ebrey, Patricia Buckley. 1999. The Cambridge Illustrated History of China. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 052166991X.
• Hawkes, David. 1967. A Little Primer of Tu Fu. Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 9627255025.
• Holyoak, Keith, interpres. 2007. Facing the Moon: Poems of Li Bai and Du Fu. Durham Novae Hantoniae: Oyster River Press. ISBN 9781882291045.
• Hsieh, Daniel. 1994. Du Fu's 'Gazing at the Mountain'. Chinese Literature: Essays, Articles, Reviews 1–18.
• Hung, William. 1952. Tu Fu: China's Greatest Poet. Harvard University Press.
• Kizer, Carolyn. 1964. Versions from Tu Fu. The Hudson Review 17(2):226–230.
• Lee, Joseph J. 1970. Tu Fu's Art Criticism and Han Kan's Horse Painting. Journal of the American Oriental Society 90(3):449–461.
• McCraw, David. 1992. Du Fu's Laments from the South. University of Hawaii Press. ISBN 0824814223.
• Owen, Stephen. 1981. The Great Age of Chinese Poetry: The High T'ang. Yale University Press. ISBN 0300023677.
• Owen, Stephen, ed. 1997. An Anthology of Chinese Literature: Beginnings to 1911. W. W. Norton & Company. ISBN 0393971066.
• Rexroth, Kenneth, interpres. 1971. One Hundred Poems From the Chinese. New Directions Press. ISBN 0811201805.
• Seth, Vikram, interpres. 1992. Three Chinese Poets: Translations of Poems by Wang Wei, Li Bai, and Du Fu. Faber & Faber. ISBN 0571166539.
• Schmidt, Jerry Dean. 2003. Harmony Garden. Routledge. ISBN 9780700715251.
• Suzuki, Torao, et Yoichi Kurokawa. 1966. Poetry of Du Fu, Vol. 8 (Iaponice 杜詩 第八冊, Toshi Dai-hassatsu). Iwanami Shoten. ISBN 9784002003054.
• Watson, Burton, ed. 1984. The Columbia Book of Chinese Poetry. Novi Eboraci: Columbia University Press. ISBN 0231056834.
• Watson, Burton, interpres. 2002. The Selected Poems of Du Fu. Novi Eboraci: Columbia University Press. ISBN 0231128290.
• Yao, Dan, et Ziliang Li. 2006. Chinese Literature. 五洲传播出版社. ISBN 9787508509792.
• Young, David, interpres. 2008. Du Fu: A Life in Poetry. Novi Eboraci: Random House. ISBN 0375711600.