derd
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]| Zayenda nêr a binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | derd | derd |
| Îzafe | derdê | derdên |
| Çemandî | derdî | derdan |
| Nîşandera çemandî | wî derdî | wan derdan |
| Bangkirin | derdo | derdino |
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | derdek | derdin |
| Îzafe | derdekî | derdine |
| Çemandî | derdekî | derdinan |
derd nêr
- kul, kovan, keser, xem, nîgeranî
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- êş, jan, nesaxî, nexweşî, ezyet
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- pirsgirêk, arîşe, kêşe, doz, mesele, problem
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Ji wêjeyê
[biguhêre]- Derdê dilê min ku bê dewa ye,
Çesmê terê min çima cera ye? — (Ehmedê Xanî: Mem û Zîn, 1695) - Çêheya wan şêremerdan
Xweş dikin janan û derdan
Herkesê ew pufketê — (Feqiyê Teyran, )
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]- proto-hindûewropî:*dl-e- ("êş, jan, derd")
- proto-îranî: *dar- ("derd")
- yûnanî: dallei ("derd")
- latînî: doleo ("derd")
- Çavkanî: Cheung p.61
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: pyn → af
- Albanî: dhembje → sq
- Almanî: Schmerz → de m, Weh → de n, Angelegenheit → de m, Belästigung → de m, Erkrankung → de m, Kränkung → de m, Kummer → de m, Melancholie → de m, Versehrtheit → de m, Verwundung → de m
- Çekî: bolení → cs, bolest → cs
- Danmarkî: smerte → da
- Erebî: الوباء → ar, السقم → ar, ?الزمانة → ar, ?قلق → ar, ?السقام → ar, ?الضربة → ar, ?العاهة → ar (al-ʿāha), ?المثلة → ar, ?المرض → ar, ?النصب → ar, ?الوذأة → ar, ?داء → ar (dāʾ)
- Esperantoyî: doloro → eo
- Farisî: اندوه → fa, درد → fa, فلاکت → fa, ناراحتی → fa
- Ferî: pína → fo
- Fînî: tuska → fi, vaiva → fi, huoli → fi, kipu → fi, kärsimys → fi, ahdistus → fi
- Fransî: douleur → fr, souffrance → fr
- Frîsî: pine → fy
- Gaelîka skotî: pian → gd
- Holendî: pijn → nl, wee → nl, zeer → nl
- Îbranî: יָגון → he
- Îngilîziya kevn: æce → ang, sar → ang
- Îngilîzî: anguish → en, grief → en, sorrow → en, dolor → en, dolour → en, grievance → en, suffering → en, distress → en, pain → en, ache → en, soreness → en, affliction → en, concern → en, dumps → en, woe → en, ?infliction → en, ?malady → en, ?plight → en, ?tribulation → en
- Îtalî: dolore → it
- Îzlendî: verkur → is
- Katalanî: dolor → ca, mal → ca
- Malezî: sakit → ms
- Mayayiya yukatekî: k’iinam, yah
- Mecarî: fájdalom → hu
- Norwecî: pine → no, smerte → no
- Papyamentoyî: doló → pap, dolór → pap, due → pap
- Polonî: ból → pl
- Portugalî: aflição → pt, dor → pt
- Romanyayî: durere → ro
- Rusî: боль → ru (bolʹ)
- Sirananî: pen → srn
- Spanî: dolor → es
- Swêdî: pina → sv, smärta → sv, värk → sv
- Tagalogî: sakít → tl
- Tirkî: dert → tr, acı → tr, ağrı → tr, azap → tr, gaile → tr, ıstırap → tr, ızdırap → tr, ilinti → tr, sızı → tr, çor → tr, kambur → tr, uyutmak → tr, illet → tr
- Yûnanî: πόνος → el (pónos)