Imperio dos Cen Días

 

Unha vella anécdota serve como exemplo ilustrativo do carisma e a personalidade de Napoleón: O seu exército se enfrontaba ás tropas enviadas polo rei para detelo; os homes de cada bando formaban en liñas e se preparaban para disparar. Antes de iniciarse o ataque, Napoleón camiñou cara ao centro de ambas as dúas forzas, encarando aos homes do rei e abrindo a súa pecheira mentres dicía: «¡Se algún de vós é capaz de disparar ó seu emperador, que o faga agora!» Pouco máis tarde, todos os homes se unían á súa causa. Tamén é coñecida a que refire as pintadas aparecidas en París, que dicían: «Xa teño suficientes homes Luís, non me envíes máis. Asinado Napoleón», que expresaba o sentir na capital desde antes da chegada do Emperador.

Napoleón non se deixou enganar polo entusiasmo que despertaba nas provincias e en París. Sabía que só a ansia de cambio e o desprezo cara ao vello rei e os seus cobizosos cortesáns lle conduciran a esta vitoria. Instintivamente sabía que se ía a enfrontar cunha nova Francia que non toleraría o despotismo.

O inicio da batalla de Waterloo, o 18 de xuño de 1815, demorouse durante bastantes horas mentres Napoleón agardaba a que o campo de batalla se secara da choiva da noite anterior. As últimas horas da tarde, o exército francés non conseguira expulsar as forzas aliadas de Wellington do outeiro onde se fortaleceron. Unha vez que os prusianos chegaron, atacando o flanco dereito francés en número cada vez maior, o punto clave da estratexia de Napoleón de dividir aos exércitos inimigos fallara, e o seu exército era empurrado das súas posicións polo avance combinado dos aliados. Ó día seguinte, a batalla de Wavre rematou cunha vitoria francesa que non serviu para nada. O exército xa non tiña a forza necesaria para resistir ás forzas aliadas combinadas, polo que se retiraron cara París.

 

Ao chegar a París, tres días despois de Waterloo, Napoleón aínda mantiña a esperanza de preparar a resistencia nacional, pero o ambiente das cámaras e a opinión pública llo impediu. El mesmo e máis Lucien Bonaparte estaban sós na crenza de que, disolvendo as cámaras e declarando a ditadura de Napoleón poderían salvar a Francia dos exércitos das potencias que se aproximaban a París. O propio Davout, ministro da guerra, advertiu a Napoleón de que o destino de Francia só atopaba nas cámaras, o cal era verdade.

A carreira de Napoleón, que conducira a Francia moito máis lonxe do que se atopaba a comezos de 1789, agora lle devolvía ao seu punto de inicio, o mesmo que, no aspecto físico, fixeron as súas campañas entre 1796 e 1814, que ao principio aumentara enormemente os seus dominios, para logo encollerse dunha forma aínda máis portentosa. Agora era claramente o momento de salvagardar o que aínda puidera conservarse, e isto o podería facer Talleyrand desde a súa aparencia de lexitimidade. O mesmo Napoleón recoñeceu finalmente a verdade. Cando Lucien o apertou para que se atrevera a tomar a iniciativa ditatorial, replicoulle: «Xa me atrevín demasiado». O 22 de xuño de 1815, abdicaba en favor do seu fillo, François Bonaparte, sabendo de antemán que isto era simplemente unha formalidade, xa que o seu fillo se atopaba en Austria. O 25 de xuño recibiu de Fouché, o presidente do recentemente constituído goberno provisional, a insinuación de que debía deixar París. Napoleón retirouse entón a Malmaison, a antiga casa de Josephine, onde esta morrera pouco despois da súa primeira abdicación. O 29 de xuño, a aproximación dos prusianos, que tiñan ordes de capturalo vivo o morto, fixo que se retirara a Rochefort, onde esperaba poder embarcar cara ós Estados Unidos. A definitiva restauración de Lois XVIII tivo lugar trala saída do Emperador. Napoleón, porén, nunca chegou a América, senón que foi capturado polas forzas inglesas e enviado o exilio na illa de Santa Helena, onde pasou o resto da súa vida.