Ud

O ud (/uːd/; árabe: عود ʿūd, plural: أعواد aʿwād;) é un instrumento musical cordófono con forma de pera usado por árabes, gregos, turcos, persas, xudeus, bizantinos, azarís e armenios. Comparte orixe co laúde^[1] e canda este está considerado predecesor da guitarra.^[2]

A orixe do nome ud non está claro, en árabe: العود (al-ʿūd) significa, literalmente, "unha pequena peza de madeira fina", semellante á forma da palla; pode referirse ao plectro de madeira usado tradicionalmente para tocar o ud, ou ás finas tiras de madeira que se empregan no reverso, ou á tapa harmónica de madeira que o distingue doutros instrumentos similares que utilizaban a pel.^[3]

Eckhard Neubauer suxeriu que ud en árabe procede do persa rōd ou rūd, e que significa corda, cordófono ou laúde.^[4] E outro investigador, o musicólogo Richard J. Dumbrill, afirmou querud viña do sánscrito rudrī (instrumento de cordas) e que pasou ao árabe por medio dunha lingua semítica.^[5]

A iconografía máis antiga que se conserva do ud é de hai 5.000 anos, nun selo cilíndrico do período de Uruk no norte de Siria que se conversa no Museo Británico.^[6]

Na época contemporánea existen dous tipos de ud, o árabe e o turco, que non se debe confundir con outro instrumento semellante desenvolvido tamén por pobos turcófonos, o qomuz . Os uds turcos tamén se poden atopar en Grecia, e ocasionalmente noutras partes do Mediterráneo, mentres que o uds árabes atópanse en todo o norte de África e en Asia occidental. Os árabes son normalmente meirantes cós turcos producindo un son máis completo e máis profundo, mentres o turco é máis tenso e estridente, xa que o turco ten unha afinación máis aguda có árabe. Os uds turcos tenden a ter unha construción máis lixeira cunha tapa harmónica inacabada. Os árabes teñen unha lonxitude de entre 61 e 62 centímetros, en comparación cos 58.5 dos turcos.<ref>