Tríscele

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Trisquel GNU/Linux.

Un tríscele (do grego τρισκέλιον [triskélion]; τρισκελής [triskelís], "con tres pernas") é un símbolo celta formado por tres espirais entrelazadas, por tres pernas humanas flexionadas ou por calquera deseño similar que conteña a idea de simetría rotacional.

Simboloxía

Representa as tríades da vida en eterno movemento e equilibrio. Exemplos:

Nacemento, vida e morte.
Corpo, mente e espírito.
Ceo, mar e terra.
Pasado, presente e futuro^[1]

O tríscele é o símbolo identificativo de cinco nacións europeas: Bretaña, a Illa de Man, Galiza, Asturias e Sicilia. Os trísceles de Man e de Sicilia están formados por tres pernas dobradas e entrelazadas na rexión da virilla. Mais, mentres o tríscele de Man son tres pernas envolvidas por unha armadura, o tríscele siciliano contén no seu centro a imaxe da cabeza dunha Medusa. O tríscele de Galiza e Asturias son tres medias lúas xirando sobre o mesmo punto.

Orixes

Tríscele no terminal dun torques (Museo do castro de Santa Trega).

Este importante símbolo é unha especie de estrela de tres puntas, xeralmente curvadas, que lle confire ao símbolo unha fluidez de movemento. Pode tamén definirse como un conxunto de tres espirais concéntricas. É un dos elementos máis presentes na arte celta, e ten a súa orixe atribuída aos pobos mesolíticos e neolíticos. O tríscele é un antigo símbolo indoeuropeo. Tamén era utilizado por pobos xermánicos e gregos.

Os celtas consideraban o tres como un número sagrado. A primitiva división do ano en tres estacións (primavera, verán e inverno) pode ter tido o seu efecto na triplicación dunha deusa da fertilidade coa cal o curso das estacións se asociaba.

Ou sexa, o tríscele, coas súas tres puntas, está asociado ao fluxo das estacións e por consecuencia representa a propia Deusa. Ademais, temos unha conexión obvia coas tres fases da Deusa (Doncela, Nai e Anciá), ben como ás tres fases da Lúa (crecente, chea e minguante), ou incluso coa nosa natureza tripla (corpo, mente e alma). A súa presenza en achados arqueolóxicos en terras celtas, da Irlanda á Europa Oriental, atesta a súa ampla adopción polos antigos.

A iconografía continental atribúe grande énfase ao simbolismo da tríade, o concepto da triplicidade, e o contido mítico-literal ausente no continente é amplamente fornecido pola infinidade de variacións dese tema na literatura irlandesa e galesa.