Misto

thumb|200px|right|Un misto corrente thumb|200px|right|Un misto correnteUn fósforo, tamén chamdo misto, é un utensilio funxible, consistente nunha varilla na que nun dos seus extremos (a cabeza do misto) hai unha gota de fósforo, que prende se se raña cunha adecuada como lixa. Xeralmente hainos de dous tipos: Integral e de seguridade. Integral é aquel que prende por fricción en calquer sitio; o de seguridade só prende no seu rascador. Tamén se poden clasificar por o tipo de material que do que estea construido o vástago, xa sexa madeira, papel ou papel con cera.

O principio de encendido é o engadir enerxía para xerar unha reacción controlada de oxidación-reducción e prender un combustible.

Un antecedente podemos encontralo en Exipto no 3500 a.C., pequenos paus de madeira de pino impregnados de xofre que prendía ao contacto cunha chispa.

O primeiro misto moderno autocombustible inventouno en 1805 [[K. Chancel], axudante do profesor Louis Jacques Thénard de París. A cabeza do misto era una mestura de clorato de potasio, xofre, azucre e goma. Prendía sumerxindo o extremo con esta mezcla nun recipiente con ácido sulfúrico. Nunca chegou a popularizarse por o seu alto costo e peligrosidade.

En 1669 Hennig Brandt, un alquimista de Hamburgo aislou o elemento fósforo. En 1680 a Robert Boyle ocurriúselle revestir de fósforo un pequeno anaco de papel, e poñer xofre na punta dunha astilla de madeira, que ao ser frotada contra o papel, prendía.

No ano 1817, un químico francés demostrou ante os seus colegas da universidade as propiedades do seu “misto etéreo”, que consistía nunha tira de papel tratada cun composto de fósforo, que ardía ao ser exposta ao aire. O papel combustible encerrabase herméticamente nun tubo de cristal ao valdeiro. Para encenderla, rompíase o cristal e, apresuradamente, aproveitávase o lume, posto que a tira de papel só ardía uns instantes.

Un día do ano 1826 John Walker encontrabase no seu laboratorio intentando crear un nuovo explosivo. Ao remover unha mestura de productos químicos cun pau, observou que no extremo dste secárase unha gota en forma de bágoa. Para eliminala, frotouna contra o chan do laboratorio, provocando que prendese. Así foi inventada a cerilla de fricción. Walker escribiu logo que a gota no extremo do pau contiña sulfuro de antimonio, clorato de potasio, goma e almidón. Vendeunas baixo o nome "congreves", en alusión ao cohete congreve, pero o invento foi patentado por Samuel Jones, e comercializado co nome de "lucifers". Estos fósforos presentaban unha serie de problemas: o cheiro era desagradable, a chama era inestable, a reacción inicial era sorprendentemente violenta, casi explosiva, en ocasións lanzando chispas a considerable distancia.

En 1830,o químico francés Charles Sauria engadiu fósforo branco para quitar o mal olor. En cada caixa de mistos, que debía ser hermética, había suficiente fósforo blanco como para matar a unha persoa, e os obreros involucrados na sua fabricación sufriron phossy-jaw (fosfonecrosis) e outras enfermidades óseas debidas á inhalación dos bapores do fósforo branco, o que provocou unha campaña para prohibir a sua fabricación.

En 1836, o estudante de química húngaro János Irinyi, sustituiu o clorato de potasio por dioxido de plomo. Os mistos así fabricadas ardían uniformemente; chamóuselles mistos silentes. Irinyi vendeu o seu descubrimento a István Rómer, húngaro radicado en Viena, quen se fixo rico coa fabricación destes novos mistos.

Anos despois, debido á toxicidade do fósforo branco, prohibiuse por lei o emprego deste na fabricación de mistos. Finlandia promulgou esta ley en 1872, Dinamarca en 1874, Suecia en 1879, Suiza en 1881 e Holanda en 1901. Gran Bretaña levouna a cabo en 1910, Estados Unidos aplicou un imposto especial en 1913, India e Japón prohibirono en 1919 e China en 1925.

Os mistos de seguridade foron un invento do sueco Gustaf Erik Pasch en 1844 e foron mellorados por John Edvard Lundström unha década despois. A seguridade ven dada por a sustitución do fósforo branco por fósforo vermello, e por a separación dos ingredentes: a cabeza do misto componse de sulfuro de antimonio e clorato de potasio, mientras a superficie sobre a que se frota é de vidro moído e fósforo vermello. No momento de frotar ambas, debido ao calor da fricción parte do fósforo vermello convírtese en fósforo branco, éste prende, e comeza a combustión do misto.

Dous químicos franceses, Savene and Cahen, patentaron en 1898 un misto a base de sesquisulfuro de fósforo, en lugar de fósforo puro, e clorato de potasio. Ésta era capaz de encenderse frotándoa contra cualquera superficie rugosa, non era explosiva nin tóxica. En 1899, Albright e Wilson desenrolaron un método seguro de fabricar cantidades industriais de sesquisulfuro de fósforo, e comezaron a vendelo aos grandes fabricantes.

http://www.deperu.com/datos_utiles/encender-fosforos.php (en castelán).

Commons ten máis contidos multimedia sobre:  Misto

educar.org

WikiPipa

Modelo:Destacado