Karboon (element)

Tekst üüb Öömrang

Eegenskapen
[He] 2s2 2p2 6 C Periodensüsteem . . . . Klike üüb son letjen blook för en ööder element
Algemian
Nööm, Symbool, Numer	Karboon, C, 6
Seerie	Nianmetal
Skööl, Periode, Blook	14, 2, p
Klöör, Skak	suart (Grafit) klaar (Diamant) güülbrün (Lonsdaleit)
CAS-Numer	7440-44-0
Uundial	0,087 %[1]
Atomaar [2]
Atoommase	12,011 (12,0096 – 12,0116)[3][4] u
Atoomraadius (bereegent)	70 (67) pm
Kovalent-Raadius	76 pm
Van der Waals-Raadius	170 pm
Elektroonen	[He] 2s2 2p2
Energii	4,81 eV
1. Ionisiarang	1086,5 kJ/mol
2. Ionisiarang	2352,6 kJ/mol
3. Ionisiarang	4620,5 kJ/mol
4. Ionisiarang	6222,7 kJ/mol
Füsikaalisk [2]
Tustant	fest
Feranrangen	3 (t.b. Grafit (G), Diamant (D))
Kristal	G: hexagonaal D: kuubisk
Sachthaid	G: 2,26 g/cm3 D: 3,51 g/cm3[5]
Hardhaid	G: 0,5 D: 10
Magnetismus	diamagneetisk (D: Χm = −2,2 · 10−5;[6] G: ${\displaystyle \chi _{m}}$ bis −4,5 · 10−4[7])
Auergungsponkt	3915[8] K (3642 °C)
Molaar Rüm	G: 5,31 · 10−6 m3/mol D: 3,42 · 10−6 m3/mol
Dampwaremk	715 kJ/mol kJ/mol
Faard faan a tuun	D: 18350 m/s
Waremk	G: 709 J/(kg · K)[9] D: 427 J/(kg · K)
Cheemisk [2]
Oksidatsionstustant	−4, −3, −2, −1, 0, 1, 2, 3, 4
Oksiiden	CO2; CO
Sür of baasisk	lacht sür
Elektronegatiwiteet	2,55 (Pauling-Skala)
Isotoopen
Isotoop NH t1/2 Aktiwiteet Energii (MeV) Produkt 10C {syn.} 19,255 s ε 3,648 10B 11C {syn.} 20,39 min β+, ε 1,982 11B 12C 98,9 % stabiil 13C 1,1 % stabiil 14C < 10−9 % 5730 a β− 0,156 14N 15C {syn.} 2,449 s β− 9,772 15N 16C {syn.} 0,747 s β− 8,012 16N
Muar isotoopen bi List faan isotoopen
NMR-Eegenskapen
Spin (I) γ uun rad·T−1·s−1 Er(1H) fL bi B = 4,7 T uun MHz 12C 0 0 – – 13C 1/2 +6,728 · 107 0,0159 050,33
Seekerhaid
GHS-Kääntiaken [10] (nian GHS-Piktogram) H- an P-wäärnang H: nian H-wäärnang EUH: nian EUH-wäärnang P: nian P-wäärnang [10] EU-Gefoorentiaken ei bekäänd R- an S-wäärnang R: ? S: ?
Miast wurd SI-ianhaiden brükt.

Karboon (faan lat. carbō ,Holtkööl‘, of uk Köölstoof) as en cheemisk element mä det ufkörtang C an det atoomnumer 6.

Hat komt uun a natüür föör uun rian furem üs diamant of grafit, of uk cheemisk bünjen üs en karbiid, karbonaat, eerdööle, eerdgas of kööl. Karboon koon ham mä föl ööder cheemisk elementen ferbinj. Diarmä as hat uk det grünjlaag faan't labenen üüb a eerd.

• 
  SIMS-Spektrum faan a isotoopen
• 
  En sleebenen diamant
• 
  Grafit
• 
  "Glääs"karboon
• 
  Fullereen (C60)
• 
  Kööl
• 
  Antrasiit
• 
  Karboontriader

 Commonskategorii: Karboon – Saamlang faan bilen of filmer

1. ↑ Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
2. ↑ A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Kohlenstoff).
3. ↑ Michael E. Wieser, Tyler B. Coplen: Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report). Uun: Pure and Applied Chemistry, 2010, S. 1 (doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14).
4. ↑ IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.
5. ↑ A. F. Holleman, E. Wiberg, N. Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie. 102. Auflage. de Gruyter, Berlin 2007, ISBN 978-3-11-017770-1, S. 864.
6. ↑ Robert C. Weast (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, S. E-129 bis E-145. Taalen uun g/mol an cgs-ianhaiden. Amreegent tu SI-wäärs.
7. ↑ M. D. Simon, A. K. Geim: Diamagnetic levitation: Flying frogs and floating magnets. Uun: Journal of Applied Physics. 87, 2000, S. 6200–6204 (doi:10.1063/1.372654).
8. ↑ (ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-8.
9. ↑ (ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-135.
10. ↑ ^{10,0 10,1} Iindraanj tu Kohlenstoff uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 30. April 2017 (mä JavaScript).