Aspergilosi

Aspergilosi
Aspergilosi biriketan
Deskribapena
Mota	opportunistic mycosis (en) eritasuna
Espezialitatea	infektologia
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	Mikonazol, itraconazole (en) , natamycin (en) , 5-fluorocytosine (en) , caspofungin (en) , B anfoterizina, voriconazole (en) , micafungin (en) , isavuconazole (en) eta posaconazole (en)
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	B44
GNS-9-MK	117.3
GNS-10	B44
GNS-9	117.3
DiseasesDB	001326
MedlinePlus	001326
eMedicine	med/174
MeSH	D001228D001228
Disease Ontology ID	DOID:13564

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Aspergilosi izena Aspergillus onddoak sortzen duen gaixotasun multzoari dagokio. Aspergillus fumigatus da aspergilosi askoren eragilea, baina Aspergillus flavus eta Aspergillus nigerren garrantzia ere aspergilosiren sorreran ez da hutsaren hurrengoa.

Aspergillusen esporak inhalatzerakoan harrapatu ohi dira aspergilosiak. Onddoa nonahikoa denez (lur-zoruan, hautsean, belarretan, uretan, airean...egon daiteke) infekzio-iturriak ugariak dira. Behin arnastuta, esporak sinu paranasaletan eta albeoloetan pilatzen dira. Pertsona osasuntsuen immunitate-sistemak espora inbaditzaileak deuseztatzen ditu, baina immunogutxituengan infekzioa garatu daiteke, ondorio larriak dakartzan gaixotasuna agertuz. Horregatik aipatzen da Aspergillus onddo oportunista bat dela.

Aspergilosi guztiek arnas aparatua eta birikak kaltetzen dituzte.

Errepikatzen den gaitza da infekzio nosokomialen artean. Kasu askotan bere agerpena klinika edo ospitaleetan bat etorri da toki horietan burutu diren eraikuntza edo birmoldaketa-lanekin, lur-zoruan edo hautsean dauden esporak mugitu egiten direlako. Neutropenia dutenak edo transplante bat jaso dutenak dira ospitaleetako egoiliar sentikorrenak gaitza harrapatzeko, infekzio nosokomiala errazten duten alderdiak kontrolpean ez baldin badaude.

• biriketako aspergilosi alergikoa: asmatikoak diren gaixoetan agertu ohi da. Aspergillus onddoaren aurrean sortzen den alergia mota bat da. Asma, errinitisa, sukarra, eta eztula dira sintoma nagusiak.

• biriketako aspergilosi inbasiboa: pneumonia larria da, sukarra, eztula, disnea eta leukozitosia eragiten duena. Kasu askotan infekzioa, odolaren bidez, gorputz osora hedatzen da, hilkortasun tasa handia eraginez

• aspergiloma: beste infekzio batek (tuberkulosiak, kasu) sortutako birika-barrunbeak Aspergillusek kolonizatzen dituenean

B anfoterizina, itrakonazola eta borikonazola dira aspergilosiari aurre egiteko gehien erabiltzen diren botika antifungikoak. Aspergilosi alergikoa dutenei, aldiz, prednisona bezalako immunosupresoreak ematen zaizkie.

Hainbat kasutan (aspergiloma edo sinu paranasalen aspergilosia dagoenean, adibidez) kirurgia erabiltzen da lesioa kentzeko.