Minsko

	Minsko
	beloruse Мінск aŭ Менск'', ruse Минск
	Urbo
	Fotomontaĵo
Flago	Blazono
	Oficiala nomo: Мінск aŭ Минск
Lando	Belorusio
Regiono	Minska regiono
Distrikto	Minska distrikto
Historiaj regionoj	4
Metroo	Metroo de Minsko
Rivero	Svislaĉ
Situo	Minsko
- alteco	220 m s. m.
- koordinatoj	53° 54′ 08″ N 27° 33′ 41″ O / 53.90222 °N, 27.56139 °O (mapo)
Areo	409,5 km² (40 950 ha)
Loĝantaro	1 885 100 (01.01.2012)
Denseco	4 603,42 loĝ./km²
Unua skribmencio	1067
Primatoro	Uladzimir Kukharau (ekde 3-a de septembro 2020)
Horzono	FET (UTC+3)
Poŝtkodo	220001-220141
Telefona antaŭkodo	+375 17
Aŭtokodoj	7
Honorigo	Urbo-Heroo
	Situo enkadre de Eŭropo Situo enkadre de Eŭropo
	Situo enkadre de Belorusio Situo enkadre de Belorusio
	Mapo de Minsko Mapo de Minsko
	Vikimedia Komunejo: Minsk
	Retpaĝo: www.minsk.gov.by

Koordinatoj: 53° 54′ 08″ N 27° 33′ 41″ O / 53.90222 °N, 27.56139 °O (mapo)

Minsko (beloruse Мінск aŭ Менск, ruse Минск) estas la ĉefurbo de Belorusio ekde la jaro 1919. Ĝi estas la centro de la minska regiono kaj de distrikto. Tra la urbo pasas gravaj aŭtoŝoseoj kaj fervojoj, ekzistas du flughavenoj. La urbo situas borde de la rivero Svislaĉ.

Nomo

La antikva belorusa nomo estas Менск aŭ Менеск (prononcu: Mjensk, Mjenjesk). La nomo devenas aŭ de legenda heroo Menesko, kiu loĝis tie ĉi kaj defendis la urbon, aŭ de vorto мена (ŝanĝo) - pro interkruciĝo de vojoj tie ĉi estis foiroj, merkatoj, aŭ de rivero Менка (Mjenka).

Kiam Belorusio (tiutempe: Granda Duklando Litova) unuiĝis kun Pola reĝlando, oficiala kaj pli prestiĝa lingvo de la komuna ŝtato iĝis la pola. Tiam oni ŝanĝis la nomon de la urbo al pli kutima por poloj formo Mińsk (Minsk). Jam ekzistis pola urbo Mińsk Mazowiecki, do Minsko nomiĝis pole: Mińsk-Litewski aŭ Mińsk-Białoruski ("minsko litva" aŭ "minsko belorusa"). Poste kiam la teritorio iĝis parto de Rusa imperio, la nomo restis sama en la rusa lingvo: Минск (Minsk). En 1917 rezulte de la rusia revolucio Belorusio ekhavis sendependecon kaj revenigis la nomon Менск. Tamen en 1939 bolŝevika registaro ŝanĝis la nomon je pli simila al la rusa varianto: Мінск, kiu estas oficiala ĝis nun.

Historio

1067: unua mencio pri la urbo - Batalo ĉe Nemiga.
12-a de januaro 1591: la urbo ricevis blazonon.
21-a de novembro 1910: Preĝejo al Sankta Simono Zeloto kaj Sankta Helena de Konstantinopolo estis konsekrita — tiutempe en la kvara plej granda urbo de la rusa aneksaĵo (post Varsovio, Lodzo kaj Vilno).
3-a de julio 1944: liberiĝo de faŝistoj en la 2-a mondmilito.
26-a de julio 1984: ekfunkciis minska metroo.

Dua Mondmilito

Batalo de Minsko aŭ Minska Ofensivo (en la rusa: Минская наступательная операция) estis parto de la dua fazo de la Belorusia Strategia Ofensivo de la Ruĝa Armeo en somero de 1944 dum la Dua Mondmilito, komune konata kiel Operaco Bagration.

Administracia divido

La urbo konsistas el 9 distriktoj:

Заводскі (zavodski)
Кастрычніцкі (kastriĉnicki)
Ленінскі (leninski)
Маскоўскі (maskoŭski)
Партызанскі (partizanski)
Першамайскі (perŝamajski)
Савецкі (savecki)
Фрунзенскі (frunzenski)
Цэнтральны (centralni)

Servoj

Transporto

Minsko estas granda trafikcentro. Por transportado de pasaĝeroj servas 8 tramaj itineroj, ĉirkaŭ 70 trolebusaj, pli ol 100 aŭtobusaj, du linioj de metroo kaj multegaj taksioj. La urbo havas kelkajn aŭtobusajn kaj fervojajn staciojn por ligi kun suburboj kaj aliaj enlandaj kaj eksterlandaj urboj, du flughavenoj el kiuj unu estas la Nacia flughaveno Minsko.

Sporto

En 2017 la Federacia Pokalo (nova nomo ekde septembro 2020 Pokalo Billie Jean King), la plej grava konkurso pri naciaj virinaj naciaj teamoj de teniso, okazis en Minsko.