[go: up one dir, main page]

Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρόζαλιντ Φράνκλιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρόζαλιντ Φράνκλιν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Rosalind Franklin (Αγγλικά)
Γέννηση25  Ιουλίου 1920[1][2][3]
Νότινγκ Χιλ[4]
Θάνατος16  Απριλίου 1958[1][2][3]
Royal Marsden Hospital[5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος των ωοθηκών[6]
ΕθνικότηταΕβραίοι
ΥπηκοότηταΗνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας και Ηνωμένο Βασίλειο
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, Σχολή θηλέων Σαιντ Πωλ, Κολλέγιο Νιούνχαμ και Norland Place School
ΓονείςΈλις Άρθουρ Φράνκλιν
Βραβεύσειςβραβείο Λουίζα Γκρος Χόρβιτς (2008)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςΚρυσταλλογραφία ακτίνων Χ
Ιδιότηταχημικός, μοριακός βιολόγος, φυσικός, βιοχημικός, βιοφυσικός, κρυσταλλογράφος, διδάσκων πανεπιστημίου, γενετιστής και βιολόγος
Ακαδημαϊκός τίτλοςδιδάκτωρ φιλοσοφίας
Φοιτητές τουJohn Thomas Finch και Raymond Gosling

Η Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν, αγγλ. Rosalind Elsie Franklin (25 Ιουλίου 1920 – 16 Απριλίου 1958)[7] ήταν Αγγλίδα βιοφυσικός και χημικός-κρυσταλλογράφος (ακτίνες Χ), με πάρα πολύ σημαντική συμβολή στην κατανόηση των μοριακών δομών του DNA, του RNA, των ιών, του άνθρακα και του γραφίτη.[8] Το έργο της στο DNA είναι το πιο γνωστό, επειδή το DNA (δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ) διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό των κυττάρων και στη γενετική, και η ανακάλυψη της δομής του βοήθησε άλλους επιστήμονες να καταλάβουν πώς η γενετική πληροφορία περνά από τους γονείς στα παιδιά.

Η Φράνκλιν είναι περισσότερο γνωστή για το έργο της σχετικά με εικόνες περίθλασης ακτίνων Χ του DNA που οδήγησε στην ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA. Τα δεδομένα της, σύμφωνα με τον Φράνσις Κρικ, ήταν «τα δεδομένα που πράγματι χρησιμοποιήθηκαν» για να διατυπωθεί η υπόθεση Γουάτσον και Κρικ το 1953 σχετικά με τη δομή του DNA.[9] Οι εικόνες περίθλασης ακτίνων Χ της Φράνκλιν (η περιβόητη Photo 51),[10][11] που επιβεβαίωσαν την ελικοειδή δομή του DNA, παρουσιάστηκαν στον Γουάτσον χωρίς την έγκριση ή τη γνώση της. Αν και αυτή η εικόνα και η ακριβής ερμηνεία των δεδομένων παρείχε πολύτιμες πληροφορίες για τη δομή του DNA, η επιστημονική συνεισφορά της Φράνκλιν στην ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA πολύ συχνά παραβλέπεται.[12] Ανέκδοτα σχέδια των εγγράφων της (γραμμένα ακριβώς όταν σκόπευε να φύγει από το Βασιλικό Κολλέγιο του Λονδίνου) δείχνουν ότι είχε προσδιορίσει ανεξάρτητα τη συνολική Β-μορφή της έλικας του DNA και τη θέση των φωσφορικών ομάδων στο εξωτερικό της δομής. Επιπλέον, η Φράνκλιν είπε προσωπικά στους Γουάτσον και Κρικ ότι οι σκελετοί έπρεπε να είναι στο εξωτερικό, μια πληροφορία η οποία ήταν αποφασιστικής σημασίας, αφού πριν τόσο οι ίδιοι όσο και ο Λάινους Πόλινγκ είχαν δημιουργήσει ανεξάρτητα μοντέλα με τις αλυσίδες μέσα και τις βάσεις προς τα έξω.[13] Ωστόσο, η δουλειά της δημοσιεύθηκε τρίτη στη σειρά τριών δημοσιεύσεων για DNA στο Nature, με την κύρια δημοσίευση των Γουάτσον και Κρικ μόνο να υπονοεί τη συμβολή της στην υπόθεσή τους.[14] Ωστόσο, το σημαντικό ερευνητικό έργο της έχει αναγνωρισθεί, έστω και μετά τον θάνατό της.[15][16][17] Το 2013, το Google τίμησε με ειδικό αφιέρωμα τη σημαντική χημικό Ρόζαλιντ Φράνκλιν.[18]

Μετά το πέρας των εργασιών της για το DNA, η Φράνκλιν πραγματοποίησε πρωτοποριακή έρευνα σχετική με τον ιό της μωσαϊκής του καπνού και τον ιό της πολιομυελίτιδας. Πέθανε στις 16 Απριλίου του 1958, σε ηλικία 37 ετών, από καρκίνο των ωοθηκών.[19]

Το εξερευνητικό σκάφος της μη επανδρωμένης αποστολής στον Άρη που σχεδιάζεται για το 2020 θα ονομάζεται προς τιμήν της «Ρόζαλιντ Φράνκλιν».[20]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 14486659t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Rosalind-Franklin. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6x63xb2. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. www.biography.com/people/rosalind-franklin-9301344. Ανακτήθηκε στις 26  Αυγούστου 2018.
  5. «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 37431.
  6. www.biography.com/people/rosalind-franklin-9301344. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2020.
  7. «The Rosalind Franklin Papers, Biographical Information». profiles.nlm.nih.gov. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2011. 
  8. «The Rosalind Franklin Papers, The Holes in Coal: Research at BCURA and in Paris, 1942-1951». profiles.nlm.nih.gov. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2011. 
  9. Watson JD, Crick FHC (1953): «A Structure for Deoxyribose Nucleic Acid», Nature, τόμος 171, σσ. 737–738. Full text PDF Η δημοσίευση ακολουθείται από αυτή των M.H.F. Wilkins, A.R. Stokes και H.R. Wilson. Molecular Structure of Deoxypentose Nucleic Acids, σσ. 738–740, και μετά από αυτή των Rosalind E. Franklin και R.G. Gosling: «Molecular configuration of Sodium Thymonucleate», σσ. 740–741.
  10. https://www.bbc.com/news/health-18041884
  11. https://en.wikipedia.org/wiki/Photo_51
  12. [1] Rosalind Franklin's Legacy, Συνέντευξη του Lynn Osman Elkin που έλαβε χώρα τις 26 Μαρτίου 2003
  13. In Pursuit of the Gene. From Darwin to DNA — Από James Schwartz. Harvard University Press, 2008
  14. Double Helix: 50 Years of DNA. Nature archives. Nature Publishing Group
  15. https://www.forbes.com/sites/kionasmith/2018/04/16/rosalind-franklin-died-60-years-ago-today-without-the-nobel-prize-she-deserved/?sh=1f22b9cb79e7
  16. https://www.nationalgeographic.com/news/2013/5/130519-women-scientists-overlooked-dna-history-science/
  17. https://www.rosalindfranklin.edu/rf100/legacy.html
  18. https://www.nationalgeographic.com/news/2013/7/130725-google-doodle-rosalind-franklin-birthday-dna-science/
  19. https://www.forbes.com/sites/kionasmith/2018/04/16/rosalind-franklin-died-60-years-ago-today-without-the-nobel-prize-she-deserved/?sh=38d1bd5d79e7
  20. Katz, Brigit (7 Φεβρουαρίου 2019). «Europe's 2020 Mars Rover Named for DNA Pioneer Rosalind Franklin». Smithsonian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2019.