Rosalind Franklin

Rosalind Franklin

(1955)
Beathaisnéis
Breith	(en-gb) Rosalind Elsie Franklin 25 Iúil 1920 Notting Hill (an Ríocht Aontaithe)
Bás	16 Aibreán 1958 37 bliana d'aois Chelsea ()
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Ailse ubhagáin)
Áit adhlactha	Willesden Jewish Cemetery (en)
Faisnéis phearsanta
Grúpa eitneach	Na Giúdaigh
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Coláiste Newnham, Cambridge - ceimic fhisiceach (1938–1941) St Paul's Girls' School (en) (1931–1938) Ollscoil Cambridge - ceimic fhisiceach (–1945) Norland Place School (en)
Céim acadúil	céim dochtúireachta
Teanga dhúchais	Béarla
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Díraonadh X-ghathanna
Gairm	ceimiceoir, criostalagrafaí, múinteoir ollscoile, géineolaí, bithfhisiceoir, fisiceoir, bithcheimiceoir, bitheolaí móilíneach, bitheolaí
Fostóir	Coláiste an Rí, Londain (1951–1953) Birkbeck, Ollscoil Londan
Mac/iníon léinn	John Thomas Finch agus Raymond Gosling
Teangacha	An Fhraincis, Béarla na Breataine agus Béarla
Saothar
Mac léinn dochtúireachta	John Thomas Finch
Suíomh a chartlainne	Coláiste Churchill, Cambridge → archived material (en) Wellcome Collection (en) → leabharlann dhigiteach
Teaghlach
Céile	luach ar iarraidh
Athair	Ellis Arthur Franklin
Gradam a fuarthas (2008)  Louisa Gross Horwitz Prize (en)

Ceimceoir agus criostalagrafaí x-ghathach▼ Sasanach ab ea Rosalind Elsie Franklin (25 Iúil 1920 - 16 Aibreán 1958)^[1]  a chuir le tuiscint struchtúir mhóilíneacha ADN, ARN , víris, gual, agus graifít.^[2] Cé go raibh meas ar a cuid oibre ar ghual agus ar víris i rith a saoil, is beag an aitheantais a fuair a cuid oibre ar struchtúr ADN go dtí tar éis a báis. ní bhfuair an obair a rinne sí ar struchtúr ADN mórán aitheantais go dtí tar éis a báis.

Tá cáil ar Franklin de bharr a cuid oibre i King's College Londain ar na híomhánna díraonta X-ghathacha d' ADN, go háirithe Grianghraf 51. Bhí Grianghraf 51 mar chuid den fhianaise i moladh héilics dúbailte ADN le James Watson agus Francis Crick. Roinn James Watson, Francis Crick agus Maurice Wilkins Duais Nobel san Fhiseolaíocht nó Leigheas i 1962. Mhol Watson go mbronnfaí Duais Nobel sa Cheimic ar Franklin go hidéalach, in éineacht le Wilkins ach, cé nach raibh riail ann fós i gcoinne gradaim i ndiaidh a báis, go ginearálta ní dhearna an Coiste Nobel ainmniúcháin iarbháis.^[3]

Tar éis di críoch a chur lena cuid oibre ar ADN, rinne Franklin obair cheannródaíoch ag Birkbeck ar struchtúir mhóilíneacha na víreas. Lean a comhghleacaí Aaron Klug lena chuid taighde agus bhuaigh sé Duais Nobel na Ceimice i 1982.