[go: up one dir, main page]
Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ψυχώ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ψυχώ
ΣκηνοθεσίαΆλφρεντ Χίτσκοκ
ΠαραγωγήΆλφρεντ Χίτσκοκ, Άλμα Ρέβιλ
ΣενάριοΤζόσεφ Στέφανο
Βασισμένο σεPsycho
ΠρωταγωνιστέςΤζον Γκέβιν[1][2][3], Μάρτιν Μπάλσαμ[3][4][5], Τζον ΜακΙντάιρ[3][4][5], Σάιμον Όκλαντ[3][4][5], Βον Τέιλορ[3][5][6], Φρανκ Άλμπερτσον[3][4][5], Λούριν Τατλ[3][5][6], Πατρίσια Χίτσκοκ[6], Άλφρεντ Χίτσκοκ[5][6], Τεντ Νάιτ[5], Τζον Άντερσον[3][5][6], Άντονι Πέρκινς[7][1][2], Τζάνετ Λι[1][2][3], Βέρα Μάιλς[1][2][3], Βιρτζίνια Γκρεγκ[5], Τζανέτ Νόλαν[8] και Τζορτζ Έλντριτζ[8]
ΜουσικήΜπέρναρντ Χέρμαν
ΦωτογραφίαΤζον Λ. Ράσελ
ΜοντάζΤζορτζ Τομασίνι
Εταιρεία παραγωγήςParamount Pictures
ΔιανομήParamount Pictures
Πρώτη προβολήCountry flag 16/06/1960
Διάρκεια109 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
ΈπεταιΨυχώ 2: Η επιστροφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Ψυχώ (πρωτότυπος τίτλος: Psycho) είναι κλασική ταινίας τρόμου μυστηρίου σκηνοθετημένη από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ, σε σενάριο του Τζόσεφ Στέφανο. Βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Μπλοχ, η υπόθεση της ταινίας εξελίσσεται γύρω από τους φόνους που διαπράττονται σε ένα απομονωμένο μοτέλ από έναν ψυχωτικό δολοφόνο. Η ταινία γνώρισε μεγάλη επιτυχία μόλις κυκλοφόρησε, και θεωρείται μέχρι σήμερα μια από τις κορυφαίες στο είδος της. Έχουν γυριστεί πολλές συνέχειες, καθώς και ένα ριμέικ. Το 1992 η ταινία χαρακτηρίστηκε από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική» και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών.[9], ενώ το 1998 έλαβε την 18η θέση ως μιά από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου.

Υπόθεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Φοίνιξ, Αριζόνα, δύο εραστές, η Μάριον Κρέιν (Τζάνετ Λι) και ο Σαμ Λούμις (Τζον Γκάβιν) βρίσκονται σε ένα ξενοδοχείο στο κέντρο της πόλης και συζητούν για τα προβλήματά τους. Τα οικονομικά του Σαμ δεν τους επιτρέπουν να παντρευτούν. Δυστυχισμένη και απεγνωσμένη να βελτιώσει την κατάσταση, η Μάριον κλέβει 40.000 δολάρια μετρητά από το γραφείο στο οποίο εργάζεται. Στην συνέχεια, μαζεύει τα πράγματά της και φεύγει από την πόλη. Επισκέπτεται για τελευταία φορά το κατάστημα στο οποίο εργάζεται ο Σαμ (Καλιφόρνια), αλλά η συμπεριφορά της κινεί υποψίες στους υπόλοιπους.

Η Μάριον οδηγεί όλη τη νύχτα στην βροχή, και, εξαντλημένη, παρκάρει σε μια γωνιά του δρόμου και αποκοιμιέται μέσα στο αυτοκίνητο. Το επόμενο πρωί, συνεχίζει τον δρόμο της, αλλά ένα περιπολικό την ακολουθεί. Εκείνη θα αλλάξει αυτοκίνητο και στο τέλος οι αστυνομικοί θα την χάσουν. Το βράδυ εντοπίζει ένα μικρό μοτέλ που μοιάζει απομονωμένο, και αποφασίζει να σταματήσει εκεί.

Ο ιδιοκτήτης του μοτέλ, ο Νόρμαν Μπέητς (Άντονι Πέρκινς) είναι ένας φαινομενικά συμπαθητικός και εξυπηρετικός νέος, που ζει μοναχικά στο απέναντι σπίτι μαζί με την άρρωστη μητέρα του. Η Μάριον δέχεται να δειπνήσει μαζί του, παρά τις αντιρρήσεις της μητέρας του (την ακούει να τον μαλώνει στο σπίτι τους) και, αργότερα, αποκαμωμένη, πηγαίνει στο δωμάτιό της για να κάνει ντους, χωρίς όμως να ξέρει ότι ο Νόρμαν την παρακολουθεί από μια τρύπα στον τοίχο.

Καθώς εκείνη βρίσκεται στο ντους, μία σκοτεινή και θολή γυναικεία φιγούρα την πλησιάζει αργά. Προτού εκείνη προλάβει να αντιδράσει, η φιγούρα τραβά την κουρτίνα του μπάνιου και την μαχαιρώνει.

Λίγη ώρα αργότερα, ο Νόρμαν μπαίνει στο μπάνιο και έντρομος αντικρίζει το πτώμα της νεαρής γυναίκας. Για να προστατεύσει την μητέρα του, εξαφανίζει κάθε πιθανό στοιχείο βυθίζοντας το αυτοκίνητο, το πτώμα και όλα τα υπάρχοντα της Μάριον (μαζί με τα λεφτά) σε έναν βάλτο κοντά στο μοτέλ.

Η εξαφάνιση της Μάριον, μαζί με τα λεφτά, είναι η αφορμή για να διεξαχθεί μία εντατική έρευνα. Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Μίλτον Άρμπογκαστ (Μάρτιν Μπάλσαμ) προσλαμβάνεται για να την βρει. Ανακαλύπτει ότι η Μάριον είχε περάσει από το μοτέλ του Μπέητς αλλά προτού προλάβει να ενημερώσει την αδερφή της Μάριον, την Λάιλα, ή τον Σαμ, βρίσκει και αυτός ακαριαίο θάνατο από την ίδια μυστηριώδη γυναικεία φιγούρα.

Όταν πλέον έχουν περάσει αρκετές ώρες χωρίς κανένα τηλεφώνημα από τον Άρμπογκαστ, οι δυο τους (Λάιλα και Σαμ) αρχίζουν να ανησυχούν. Καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι κάτι δεν πάει καλά με τον μοναχικό ιδιοκτήτη του μοτέλ και αποφασίζουν να πάνε να δουν. Επισκέπτονται τον Νόρμαν σαν ανδρόγυνο και στην συνέχεια, ερευνούν εξονυχιστικά το δωμάτιο που έμενε η Μάριον, και η Λάιλα βρίσκει ένα κομματάκι χαρτί με τον αριθμό 40.000 πάνω. Υποθέτοντας ότι η μητέρα του Νόρμαν θα γνωρίζει τι συνέβη, πηγαίνει κρυφά στο σπίτι, ενώ ο Σαμ τον απασχολεί. Οι ερωτήσεις του κάνουν τον Νόρμαν νευρικό και τον οδηγούν στην βία. Σύντομα ο Σαμ πέφτει αναίσθητος κάτω, και ο Νόρμαν τρέχει στο σπίτι του.

Εντωμεταξύ, η Λάιλα ψάχνει στο κελάρι και ανακαλύπτει έντρομη πως η μητέρα του Νόρμαν δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα σαπισμένο πτώμα. Ακριβώς εκείνη την στιγμή ο Νόρμαν έρχεται καταπάνω της, ντυμένος με ρούχα ίδια με της μητέρας του, και με περούκα. Καθώς είναι έτοιμος να την σκοτώσει με το μεγάλο κουζινομάχαιρο που κρατά, ο Σαμ, ο οποίος έχει ανακτήσει τις αισθήσεις του, τον αρπάζει και τον συγκρατεί, σώζοντας την.

Ο Νόρμαν Μπέιτς

Στο τέλος της ταινίας, ένας ψυχίατρος εξηγεί σ' αυτούς και στις αρχές πως η μητέρα είναι ζωντανή, τουλάχιστον στην ψυχή του Νόρμαν. Στην πραγματικότητα, όταν ο Νόρμαν την δολοφόνησε, πριν δέκα χρόνια, προσπάθησε να διαγράψει από την μνήμη του το έγκλημα, φέρνοντάς την πίσω στην ζωή. Το να διατηρεί το πτώμα της δεν ήταν αρκετό γι' αυτόν, έτσι και ένα μέρος του εαυτού του υιοθέτησε την προσωπικότητά της. Μιλούσε σαν εκείνη, σκεφτόταν σαν εκείνη, και ακόμα ντυνόταν με τα ρούχα της, στην προσπάθειά του να σβήσει τις ενοχές του. Και επειδή ο Νόρμαν και η μάνα του, ενόσω εκείνη ζούσε, έτρεφαν παθολογική ζήλια ο ένας για τον άλλον, η δεύτερη προσωπικότητα στο μυαλό του, ήταν εκείνη που δολοφονούσε τις γυναίκες που πιθανώς του άρεσαν, όπως η Μάριον. Ακόμη, ο ψυχίατρος τους εξήγησε ότι όταν δύο προσωπικότητες διεκδικούν το ίδιο μυαλό, γίνεται πάλη, και μόνο μία από αυτές θα επικρατήσει.

Τα τελευταία πλάνα δείχνουν τον Νόρμαν στο κελί του, με το μυαλό του πλέον ολότελα δοσμένο στην προσωπικότητα της μητέρας του. Χαμογελά όσο σκέφτεται πως στο τέλος οι αρχές θα καταλάβουν ότι ο Νόρμαν ήταν ο δολοφόνος, και όχι "εκείνη". Χαρακτηριστική η μοχθηρή σκέψη του: Θα δουν πως ούτε αυτή την μικρή μύγα δε μπορώ να πειράξω...

Ηθοποιοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ρόλοι Ηθοποιοί
Μάριον Κρέιν Τζάνετ Λι
Νόρμαν Μπέητς Άντονι Πέρκινς
Μίλτον Άρμπογκαστ Μάρτιν Μπάλσαμ
Σαμ Λούμις Τζον Γκάβιν
Λάιλα Κρέιν Βέρα Μάιλς
Φρεντ Ρίτσμοντ Σάιμον Όουκλαντ
Αλ Τσάμπερς Τζον Μακ Ίντυρ
Τομ Κάσιντυ Φρανκ Άλμπερτσον
Καρολάιν Πατρίτσια Χίτσκοκ
Αστυνομικός Τεντ Νάιτ

Υποδοχή και βραβεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία έκανε τεράστια εμπορική επιτυχία, αλλά συνάντησε και αντιδράσεις από τους πουριτανούς της εποχής. Οι κριτικές ήταν αρχικά ανάμεικτες αλλά μετά την επιτυχία της ταινίας οι κριτικοί άρχισαν να βλέπουν την ταινία πιο θετικά[10]. Η Τζάνετ Λι βραβεύτηκε με Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία κι ο Άλφρεντ Χίτσκοκ προτάθηκε για βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας από το Σωματείο Αμερικανών Σκηνοθετών. Όταν ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες για τα βραβεία Όσκαρ η ταινία έλαβε 4 υποψηφιότητες μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Σκηνοθεσίας. Η Τζάνετ Λι που ήταν υποψήφια για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου έχασε το βραβείο από από τη Σίρλεϊ Τζόουνς για την ταινία του Ρίτσαρντ Μπρουκς Είμαστε διεφθαρμένοι; (Elmer Gantry) ενώ ο Χίτσκοκ έχασε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας από τον Μπίλι Γουάιλντερ για την ταινία Η γκαρσονιέρα (The Apartment) που κέρδισε επίσης και το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Η ταινία δεν κατάφερε τελικά να αποσπάσει κανένα Όσκαρ.

Υποψηφιότητα:

  • Σκηνοθεσίας - Άλφρεντ Χίτσκοκ
  • Β’ Γυναικείου Ρόλου – Τζάνετ Λι
  • Φωτογραφίας σε ασπρόμαυρη ταινία - Τζον Ράσσελ
  • Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης - Τζόσεφ Χάρλεϊ, Ρόμπερτ Κλέιγουορθι & Τζορτζ Μάιλο

Διαχρονικότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία με την πάροδο του χρόνου έλαβε θρυλική υπόσταση και αποτελεί πλέον ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα του σκηνοθέτη. Ένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της ταινίας είναι πως παρ' ότι διαδραματίζονται σκηνές άγριων δολοφονιών, είναι κινηματογραφημένες με τέτοιο τρόπο ώστε να μην παρουσιάζεται στον θεατή ωμή βία, παρά μόνο τρόμος. Το 2006 η ταινία ψηφίστηκε από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Σικάγου ως η πιο τρομακτική ταινία όλων των εποχών.[11]. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τη συμπεριέλαβε σε πολλές από τις λίστες με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Το 1998 συμπεριλήφθη στην λίστα με τις 100 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών καταλαμβάνοντας τη 18η θέση, ενώ στην επετειακή ψηφοφορία του 2008, σκαρφάλωσε στη 14η θέση στην καινούργια λίστα με τις 100 καλύτερες ταινίες. Έλαβε επίσης την πρώτη θέση στη λίστα 100 Χρόνια...100 Τρόμοι και ο Νόρμαν Μπέητς έλαβε την 2η θέση στη λίστα με τους 50 διαβολικούς χαρακτήρες όλων των εποχών. Το περιοδικό Premiere την κατέταξε στην 4η θέση στη δική του λίστα με τις 100 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών[12], ενώ το περιοδικό Entertainment Weekly τη συμπεριέλαβε επίσης στην 11η θέση στη λίστα με τις καλύτερες 100 ταινίες[13].

Συνέχειες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 www.beyazperde.com/filmler/film-1603/. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 www.adorocinema.com/filmes/filme-1603/. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 www.ofdb.de/film/2251,Psycho. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 decine21.com/Peliculas/Psicosis-4526. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 www.imdb.com/title/tt0054215/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 www.cinematografo.it/cinedatabase/film/psyco/9469/. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  7. ↑ www.filmaffinity.com/es/film363992.html. Ανακτήθηκε στις 18  Απριλίου 2016.
  8. ↑ 8,0 8,1 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  9. ↑ «Ο πλήρης κατάλογος ταινιών του Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Η.Π.Α» (στα Αγγλικά). loc.gov. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021. 
  10. ↑ Leigh, pp. 99–102
  11. ↑ «Top 100 Scariest Movies». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2009. 
  12. ↑ «The 25 Most Shocking Moments in Movie History». Premiere Magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2006. 
  13. ↑ Psycho is the top listed Hitchcock film in The 100 Greatest Movies of All Time by Entertainment Weekly, and the highest Hitchcock film on AFI's 100 Years... 100 Movies.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ψυχώ&oldid=10774006"