[go: up one dir, main page]

Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τέχνες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πίνακας ζωγραφικής του Σεμπαστιάνο Ρίτσι. Η ζωγραφική, ως μέρος των εικαστικών τεχνών, αποτελεί μία από τις δέκα καλές τέχνες.

Με τον όρο Τέχνες εννοείται η ψυχική δραστηριότητα ή δημιουργία που είναι σημαντική εξαιτίας της έλξης που προκαλεί στα ανθρώπινα συναισθήματα, διεγείροντας τον νου ή και το συναίσθημα. Είναι η δημιουργική έκφραση που μέσα στο έργο αποτυπώνει την ψυχική κατάσταση, τα συναισθήματα, τις ιδέες, την αίσθηση ή τον οραματισμό του καλλιτέχνη[1][2][3]. Η τέχνη κάποιες φορές εφαρμόζεται και σε πρακτικά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως ένα πήλινο μπολ μέσα στο οποίο τοποθετούνται αντικείμενα ή ένας τοίχος που έχει βαφτεί με το προσωπικό σου γούστο. Η τέχνη βασίζεται στην εμπειρία.

Συχνά οι άνθρωποι διαφωνούν σχετικά με το τι ακριβώς είναι η τέχνη και έτσι ο ακριβής ορισμός της δεν αποδεικνύεται εύκολος. Δεν είναι λίγοι αυτοί που συγχέουν την τέχνη με την τεχνική[4][5][6].

Στην ελληνική γλώσσα, η λέξη τέχνη περιλαμβάνει οποιαδήποτε διαδικασία για την παραγωγή κάποιου προϊόντος. Όροι με κοινή ρίζα όπως τεχνικός, τεχνίτης ή καλλιτέχνης αποδίδονται σε ανθρώπινες δημιουργίες, τρόπους έκφρασης και δραστηριότητες αυθαίρετες με τη ροπή του φυσικού κόσμου, οι οποίοι ακολουθούν τους κανόνες του δημιουργού τους. Στην αγγλική γλώσσα υπάρχουν δύο λέξεις, art και craft. Η πρώτη χρησιμοποιείται για να δηλώσει τέχνη που συνδέεται με προϊόντα αισθητικής αξίας, ενώ η δεύτερη για τα υπόλοιπα. Η λέξη art, που χρησιμοποιείται σε γλώσσες της Δυτικής Ευρώπης, προέρχεται από το λατινικό ars, που εν μέρει σημαίνει διακανονίζω, διευθετώ.

Καλές Τέχνες είναι οι τέχνες εκείνες που υπηρετούν το "ωραίο" (κάλλος), αποσκοπώντας στο να προσφέρουν αισθητική απόλαυση, π.χ. η μουσική, η γλυπτική, η ζωγραφική, σε αντίθεση με τις εφαρμοσμένες τέχνες που υπηρετούν πρακτικές ανάγκες.

Οι δέκα καλές τέχνες είναι οι:

  1. Αρχιτεκτονική
  2. Γλυπτική
  3. Εικαστικές τέχνες (Ζωγραφική, Χαρακτική)
  4. Μουσική
  5. Λογοτεχνία (Ποίηση, Πεζογραφία)
  6. Ερμηνευτικές Τέχνες (Θέατρο, Όπερα, Χορός, Παντομίμα)
  7. Κινηματογραφία
  8. Μέσα (Ραδιόφωνο, Τηλεόραση, Φωτογραφία)
  9. Κόμικς
  10. Βιντεοπαιχνίδια[7][8]

Εφαρμοσμένες τέχνες θεωρούνται οι:

Κύριο λήμμα: Αρχιτεκτονική
Ο Παρθενώνας στην κορυφή της Ακρόπολης, Αθήνα, Ελλάδα

Αρχιτεκτονική (από την ελληνική, αρχιτέκτων, από τα συνθετικά αρχι- "κύριος, αρχηγός" και τέκτων, "οικοδόμος, μαραγκός» είναι η τέχνη και η επιστήμη του σχεδιασμού κτιρίων και κατασκευών.

Ο ευρύτερος ορισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει στο πεδίο εφαρμογής της τον σχεδιασμό του δομημένου περιβάλλοντος συνολικά, από το μακροσκοπικό επίπεδο της πολεοδομίας, αστικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής τοπίου στο μικροσκοπικό για τη δημιουργία επίπλων. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός συνήθως πρέπει να είναι τόσο εφικτός για το κόστος στον κατασκευαστή, καθώς και τη λειτουργία και την αισθητική για τον χρήστη.

Στη σύγχρονη χρήση, η αρχιτεκτονική είναι η τέχνη και η επιστήμη της δημιουργίας μιας πραγματικής, συνάγοντας ή σιωπηρό ή εμφανές σχέδιο για κάθε σύνθετο αντικείμενο ή σύστημα. Ο όρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να υποδηλωθεί η σιωπηρή αρχιτεκτονική των αφηρημένων πραγμάτων όπως η μουσική ή τα μαθηματικά, την εμφανή αρχιτεκτονική των φυσικών πραγμάτων, όπως γεωλογικοί σχηματισμοί ή τη δομή των ζωντανών κυττάρων, ή ρητά προγραμματισμένες αρχιτεκτονικές του ανθρώπου - έκανε τα πράγματα, όπως το λογισμικό, υπολογιστών, των επιχειρήσεων, και βάσεις δεδομένων, εκτός από τα κτίρια. Σε κάθε χρήση, μια αρχιτεκτονική μπορεί να θεωρηθεί ως μια υποκειμενική χαρτογράφηση από μια ανθρώπινη προοπτική (δηλαδή του χρήστη στην περίπτωση της αφηρημένης ή φυσική αντικείμενα) για τα στοιχεία ή τα στοιχεία κάποιου είδους δομή ή το σύστημα, το οποίο διατηρεί τις σχέσεις μεταξύ των στοιχείων ή εξαρτημάτων.

Η Προγραμματισμένη αρχιτεκτονική χειρίζεται τον χώρο, τον όγκο, την υφή, το φως, τη σκιά, ή τα αφηρημένα στοιχεία, προκειμένου να επιτευχθεί αισθητική ευχαρίστηση. Αυτό το διακρίνει από την επιστήμη που εφαρμόζεται ή τη μηχανολογία, οι οποίες επικεντρώνονται συνήθως περισσότερο στη λειτουργική σκοπιμότητα και πτυχές του σχεδιασμού των κατασκευών ή των δομών.

Στον τομέα της αρχιτεκτονικής των κτιρίων, τις δεξιότητες που απαιτούνται από έναν αρχιτέκτονα από τις πιο πολύπλοκες κατασκευές, όπως για ένα νοσοκομείο ή ένα γήπεδο, ως τις πιο απλές όπως ο σχεδιασμός κατοικιών και σπιτιών. Πολλά αρχιτεκτονικά έργα μπορούν να θεωρηθούν και ως πολιτιστικά και πολιτικά σύμβολά, ή / και έργα τέχνης. Ο ρόλος του αρχιτέκτονα, αν και αλλάζει, έχει κεντρική σημασία για τον επιτυχημένο (και μερικές φορές λιγότερο επιτυχείς) σχεδιασμό και υλοποίηση ευχάριστα δομημένου περιβάλλοντος στο οποίο ζουν οι άνθρωποι.

Επίδειξη σε μια αίθουσα χορού.
Κύριο λήμμα: χορός

Ο χορός γενικά αναφέρεται στην ανθρώπινη κίνηση που είτε χρησιμοποιείται ως μορφή έκφρασης είτε παρουσιάζεται ως μια κοινωνική, πνευματική ρύθμιση απόδοσης.

Ο χορός χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει τις μεθόδους μη λεκτικής επικοινωνίας (δείτε τη γλώσσα του σώματος) μεταξύ των ανθρώπων ή των ζώων (χορός μελισσών, χορός ζευγαρώματος), την κίνηση στα άψυχα αντικείμενα (τα φύλλα χόρεψαν στον αέρα), και ορισμένα μουσικά μορφές ή ύφη.

Η χορογραφία είναι η τέχνη της επιμέρους σύνθεσης και καταγραφής των κινήσεων και βημάτων του χορού, και το πρόσωπο που κάνει αυτό καλείται χορογράφος. Οι άνθρωποι χόρεψαν για να ανακουφίσουν την πίεση[ασαφές].

Οι ορισμοί αυτοί για τον χορό εξαρτώνται από τους κοινωνικούς, πολιτιστικούς, αισθητικούς, καλλιτεχνικούς και ηθικούς περιορισμούς και τη σειρά από τη λειτουργική μετακίνηση (όπως ο λαϊκός χορός) στις κωδικοποιημένες, φιλότεχνες τεχνικές όπως το μπαλέτο και ο μοντέρνος χορός. Στον αθλητισμό, η γυμναστική, ο αριθμός που κάνουν πατινάζ και συγχρονισμένου που κολυμπούν είναι πειθαρχίες χορού ενώ το κατά των πολεμικών τεχνών» συγκρίνεται συχνά με τους χορούς[ασαφές].

Παρτιτούρα του Μότσαρτ. Play 
Κύριο λήμμα: Μουσική

Η μουσική είναι μια μορφή τέχνης της οποίας μέσο είναι ο ήχος. Τα κοινά στοιχεία της μουσικής είναι ο τόνος (που κυβερνά τη μελωδία και την αρμονία), ο ρυθμός (θεμελιώδες στοιχείο του τέμπο, της μετρικής και της άρθρωσης), η δυναμική, και η ηχητική ποιότητα του ηχοχρώματος και την υφή. Η δημιουργία, η απόδοση, η σημασία, και ακόμη και ο καθορισμός της μουσικής ποικίλλουν σύμφωνα με τον πολιτισμό και το κοινωνικό πλαίσιο. Η μουσική κυμαίνεται από τις αυστηρά οργανωμένες συνθέσεις (και την επανεκτέλεση τους στην απόδοση), μέχρι τις τυχαίες της μορφές, η γνωστότερη από τις οποίες είναι ο λεγόμενος αυτοσχεδιασμός. Η μουσική μπορεί να διαιρεθεί σε είδη και υποείδη, αν και οι διαχωριστικές γραμμές και οι σχέσεις μεταξύ των ειδών μουσικής είναι συχνά λεπτές, μερικές φορές ανοικτές στην ατομική ερμηνεία, και περιστασιακά αμφισβητούμενες. Ανάμεσα στις «τέχνες», η μουσική μπορεί να ταξινομηθεί ως τέχνη που μπορεί να παρουσιαστεί ως καλή τέχνη και ως ακουστική τέχνη.

  1. «Art: definition». Oxford Dictionaries. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2015. 
  2. «art». Merriam-Websters Dictionary. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2015. 
  3. «Conceptual Art | Definition of Conceptual Art by Oxford Dictionary on Lexico.com also meaning of Conceptual Art». Lexico Dictionaries | English (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2021. 
  4. Stephen Davies (1991). Definitions of Art. Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-9794-0. 
  5. Robert Stecker (1997). Artworks: Definition, Meaning, Value. Pennsylvania State University Press. ISBN 978-0-271-01596-5. 
  6. Noël Carroll, επιμ. (2000). Theories of Art TodayΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. University of Wisconsin Press. ISBN 978-0-299-16354-9. 
  7. «Η δέκατη… τέχνη». 2 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  8. Löffler, C. J. (30 Μαρτίου 2016). «The Tenth Art». The Tenth (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  • Hetzler F. M.: «Ύλη και πνεύμα. Οι έσχατες πραγματικότητες της τέχνης», Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 6 (1989), 139-144
  • Πανόφσκυ Έρβιν: «Εισαγωγικά για την ιδέα». Μετάφρ. Αντιγόνη Βρυώνη. Ευθύνη 171 (1986), 123-125.
  • Πελεγρίνης, Θεοδόσιος: «Τι κάνει ένα έργο τέχνης εκφραστικό;». Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών 28 (1979-1985), 53-58.
  • Croce, Benedetto, «Τί εἶναι τέχνη;», Ἐποπτεία, 3 (1976), σσ. 3-10
  • Shiner, Larry. "The Invention of Art: A Cultural History". Chicago: University of Chicago Press, 2003. ISBN 978-0-226-75342-3
  • Arthur Danto, The Abuse of Beauty: Aesthetics and the Concept of Art. 2003
  • Dana Arnold and Margaret Iverson (eds.) Art and Thought. Oxford: Basil Blackwell, 2003
  • Michael Ann Holly and Keith Moxey (eds.) Art History Aesthetics Visual Studies. New Haven: Yale University Press, 2002. ISBN 0300097891
  • John Whitehead. Grasping for the Wind, 2001
  • Noel Carroll, Theories of Art Today, 2000
  • Evelyn Hatcher, ed. Art as Culture: An Introduction to the Anthropology of Art, 1999
  • Catherine de Zegher (ed.). Inside the Visible. MIT Press, 1996
  • Nina, Felshin, ed. But is it Art?, 1995
  • Stephen Davies, Definitions of Art, 1991
  • Oscar Wilde, Intentions, 1891.
  • Jean Robertson and Craig McDaniel, "Themes of Contemporary Art, Visual Art after 1980", 2005

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]