Ιατρική

Η ιατρική είναι επιστήμη και τέχνη^[1] που ασχολείται με την έρευνα και την εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των ασθενειών.^[2] Θεωρείται μια από τις αρχαιότερες των πρακτικών επιστημών, έχοντας τις πρώτες της εφαρμογές στις απαρχές της ίδιας της ανθρώπινης κοινωνίας. Ως και δύο αιώνες πριν^{[εκκρεμεί παραπομπή]} θεωρούνταν αποκλειστικά τέχνη, ορολογία με την οποία εμφανίζεται και στον Όρκο του Ιπποκράτη. Αποτελεί "αδερφή" επιστήμη με τη νοσηλευτική, όμως οι δύο επιστήμες αν και μοιράζονται πολλά κοινά είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους.

Οι ιατροί κατά κανόνα χωρίζονται σε τέσσερις κλάδους: της παθολογίας, της χειρουργικής, της κλινικο-εργαστηριακής ή εργαστηριακής ιατρικής, και της ψυχιατρικής. Η κτηνιατρική είναι κλάδος που ασχολείται με τη θεραπεία των ζώων.

Ο γιατρός είναι ο επιστήμονας που ασχολείται με την έρευνα και την εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των ασθενειών του ανθρώπου. Βλέπε το λήμμα ιατρός για περισσότερες πληροφορίες.

Ο ιατρός που εργάζεται στον τομέα της παθολογίας εξετάζει τον άρρωστο, κάνει τη διάγνωση της ασθένειας και του υποδεικνύει την κατάλληλη φαρμακευτική ή κλινική αγωγή για τη θεραπεία του. Σε ειδικές περιπτώσεις καθορίζει και άλλες θεραπευτικές μεθόδους για την αντιμετώπιση της ασθένειας. Στη δουλειά του χρησιμοποιεί όργανα όπως στηθοσκόπιο, πιεσόμετρο, καρδιογράφο και άλλα. Όταν το κρίνει απαραίτητο, παραπέμπει τον ασθενή του για ακτινολογικές, μικροβιολογικές και άλλες ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις. Μελετά τα πορίσματα των εξετάσεων, των αναλύσεων ή των ιατρικών επεμβάσεων από γιατρούς άλλων ειδικοτήτων με τους οποίους συνεργάζεται μεμονωμένα ή σε ομάδα (ιατρικό συμβούλιο) σχετικά με τη διάγνωση και θεραπεία μιας ασθένειας. Τα άτομα κάτω των 16 ετών εξετάζονται από τον παιδίατρο.

Ο ιατρός που εργάζεται στον τομέα της χειρουργικής κάνει χειρουργικές επεμβάσεις για να θεραπεύσει διάφορα τραύματα, ασθένειες ή διαταραχές των οργάνων του ανθρώπινου σώματος. Μελετά την περίπτωση κάθε ασθενή και διατηρεί αρχείο με το ιατρικό του ιστορικό. Τον εξετάζει για να εξακριβώσει αν είναι απαραίτητη η επέμβαση και επιλέγει την κατάλληλη χειρουργική μέθοδο. Προσδιορίζει την ημερομηνία της επέμβασης και δίνει οδηγίες στους συνεργάτες του για την προετοιμασία του ασθενούς για την εγχείρηση. Συνεργάζεται με τον αναισθησιολόγο που κάνει τη νάρκωση στον ασθενή και με όποιον άλλο γιατρό χρειαστεί. Μετά την εγχείρηση, υποδεικνύει τη μεταχειρουργική αγωγή και θεραπεία. Εξετάζει τακτικά τον ασθενή για να εξακριβώσει την πρόοδο της υγείας του. Τηρεί βιβλίο ή δελτία όπου καταγράφεται η χειρουργική επέμβαση, η πορεία της και το αποτέλεσμά της. Ακόμη, συνεργάζεται με συναδέλφους του που απασχολούνται στους τομείς της παθολογίας και της κλινικοεργαστηριακής και εργαστηριακής ιατρικής.

Ο ιατρός που εργάζεται στον τομέα της κλινικοεργαστηριακής και εργαστηριακής ιατρικής κάνει διάφορες εργαστηριακές εξετάσεις (μικροβιολογικές, βιοχημικές, αιματολογικές, κυτταρολογικές, ακτινολογικές, πυρηνικής ιατρικής) για τη διάγνωση μιας ασθένειας. Εφαρμόζει εργαστηριακές μεθόδους θεραπευτικής αγωγής, όπως την ακτινοθεραπεία, τη ραδιοϊσοτοπική θεραπεία, τη χημειοθεραπεία και άλλες. Μελετά και εξετάζει τους ασθενείς για την αναγνώριση των μορφολογικών ανωμαλιών των οργάνων και των ιστών και τις συσχετίζει με παθήσεις του οργανισμού τους. Τέλος, εφαρμόζει τεχνικές και μεθόδους της ιατρικής και άλλων συναφών κλάδων (βιολογία, χημεία) για να εξακριβώσει τα αίτια του θανάτου των ανθρώπων, βοηθώντας έτσι τη δικαιοσύνη στη σωστή απονομή του δικαίου (ιατροδικαστής). Συνεργάζεται με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε περίπτωσης.

Η Γεροντολογία αποτελεί ένα πολυδιάστατο κλάδος της ιατρικής, αποτελείται από τρεις διαφορετικούς τομείς, τη βιογεροντολογία, την ιατρική γεροντολογία ή γηριατρική, και την κοινωνική γεροντολογία. Μέσα και από τους τρεις διαφορετικούς παραπάνω τομείς η γεροντολογία στο σύνολο της, αφορά τη φυσική και παθολογική ανάλυση της εξέλιξης του γήρατος, την περίθαλψη για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στην υγεία και την ποιότητα ζωής του ηλικιωμένου, αλλά και την κοινωνική και ψυχολογική υποστήριξη των ατόμων της τρίτης ηλικίας με σκοπό την ομαλή ένταξη και συνεργασία τους μέσα στο κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον.

Αποτελεί μια διακλαδική επιστήμη, η οποία εξετάζει γενικότερα το φαινόμενο του βιολογικού γήρατος και τα προβλήματα που συνεπάγεται η δημογραφική γήρανση πληθυσμών. Είναι ευρύτατη επιστήμη, που καλύπτει αρχιτεκτονικά, βιολογικά, δημογραφικά, κοινωνικά, οικονομικά, συνταξιοδοτικά και άλλα θέματα, τα οποία σχετίζονται με το πρόβλημα της γηράνσεως από το κυτταρικό επίπεδο μέχρι όλο τον οργανισμό, όσο και τις γενικότερες σχέσεις του γηράσκοντας οργανισμού με το περιβάλλον του.

Ο ιατρός που εργάζεται στον τομέα της ψυχιατρικής ασχολείται με την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των ψυχικών παθήσεων. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί, περιλαμβάνουν φαρμακευτικές αγωγές, συμβουλευτική ή διάφορες ψυχολογικές και ψυχαναλυτικές συνεδρίες.

• Η ανατομία είναι η μελέτη της φυσικής δομής των οργανισμών. Σε αντίθεση με τη μακροσκοπική ή ακαθάριστη ανατομία, η κυτταρολογία και η ιστολογία ενδιαφέρονται για τις μικροσκοπικές δομές.
• Η βιοχημεία είναι η μελέτη της χημείας που πραγματοποιείται στους οργανισμούς διαβίωσης, ειδικά η δομή και η λειτουργία των χημικών συστατικών τους.
• Η βιοστατιστική είναι η εφαρμογή των στατιστικών μεθόδων στους βιολογικούς τομείς υπό την ευρύτερη έννοια. Μια γνώση βιοστατιστικής είναι ουσιαστική στον προγραμματισμό, την αξιολόγηση, και την ερμηνεία της ιατρικής έρευνας. Είναι επίσης θεμελιώδης στην επιδημιολογία και την ιατρική βασισμένη στα στοιχεία.
• Η κυτταρολογία είναι η μικροσκοπική μελέτη των μεμονωμένων κυττάρων.
• Η εμβρυολογία είναι η μελέτη της πρώιμης ανάπτυξης των οργανισμών.
• Η επιδημιολογία είναι η μελέτη των δημογραφικών της εξέλιξης των ασθενειών, και περιλαμβάνει, αλλά δεν περιορίζεται, στη μελέτη των επιδημιών.
• Η γενετική είναι η μελέτη των γονιδίων, και του ρόλου τους στη βιολογική κληρονομικότητα και τις μεταλλάξεις.
• Η ιστολογία είναι η μελέτη των δομών των βιολογικών ιστών από την ελαφριά μικροσκόπηση, μικροσκόπηση ηλεκτρονίων και ανοσοϊστορία της χημείας.
• Η ανοσολογία είναι η μελέτη του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο περιλαμβάνει το έμφυτο και προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα στους ανθρώπους, παραδείγματος χάριν.
• Η ιατρική φυσική είναι η μελέτη των εφαρμογών των αρχών φυσικής στην ιατρική.
• Η μικροβιολογία είναι η μελέτη των μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των πρωτόζωων, των βακτηριδίων, των μυκήτων, και των ιών.
• Η νευρολογία περιλαμβάνει εκείνες τις επιστήμες που σχετίζονται με τη μελέτη του νευρικού συστήματος. Μια κύρια εστίαση της νευρολογίας είναι η βιολογία και η φυσιολογία του ανθρώπινου εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.
• Η επιστήμη διατροφής (θεωρητική εστίαση) και η διαιτητική (πρακτική εστίαση) είναι η μελέτη της σχέσης των τροφίμων και του ποτού με την υγεία και την ασθένεια, ειδικά για τον καθορισμό μιας βέλτιστης διατροφής. Η ιατρική θεραπεία διατροφής γίνεται από τους διαιτολόγους και ενδείκνυται για τον διαβήτη, τις καρδιαγγειακές παθήσεις, το βάρος και τις διατροφικές διαταραχές, τις αλλεργίες, τον υποσιτισμό, και τις νεοπλασματικές ασθένειες.
• Η παθολογία ως επιστήμη είναι η μελέτη των αιτίων των ασθενειών καθώς και της εξέλιξής του.
• Η φαρμακολογία είναι η μελέτη των φαρμάκων και των ενεργειών τους.
• Η φυσιολογία είναι η μελέτη της κανονικής λειτουργίας του σώματος και των ρυθμιστικών της μηχανισμών.
• Η τοξικολογία είναι η μελέτη των επικίνδυνων αποτελεσμάτων των φαρμάκων και των δηλητήριων.

Κατά την ευρύτερη έννοια της "Ιατρικής", υπάρχουν πολλές διαφορετικές ειδικότητες. Εντούτοις, μέσα στους ιατρικούς κύκλους, υπάρχουν δύο ευρείες κατηγορίες: η "Ιατρική" και η "Χειρουργική". Η "Ιατρική" αναφέρεται στην πρακτική της μη χειρουργήσιμης ιατρικής, και οι περισσότερες υποειδικότητες σε αυτήν την περιοχή απαιτούν την προκαταρκτική κατάρτιση σε εσωτερική Ιατρική. Η "Χειρουργική" αναφέρεται στην πρακτική της ενεργούς ιατρικής, και οι περισσότερες υποειδικότητες σε αυτήν την περιοχή απαιτούν την προκαταρκτική κατάρτιση στη γενική χειρουργική. Υπάρχουν μερικές ειδικότητες της ιατρικής που δεν ανήκουν σε καμία από αυτές τις κατηγορίες, όπως η ακτινολογία, η παθολογία, ή η αναισθησιολογία.

Οι χειρουργικές ειδικότητες υιοθετούν την ενεργό επέμβαση. Επιπλέον, οι χειρουργοί πρέπει να αποφασίσουν πότε μια επέμβαση είναι απαραίτητη, και μεταχειρίζονται επίσης πολλά μη-χειρουργικά ζητήματα, ιδιαίτερα στη χειρουργική μονάδα εντατικής, όπου ποικίλα κρίσιμα θέματα προκύπτουν. Η χειρουργική επέμβαση έχει πολλές υποειδικότητες, π.χ. γενική χειρουργική, χειρουργική μεταμόσχευσης, χειρουργική τραύματος, καρδιαγγειακή χειρουργική, νευροχειρουργική, χειρουργική προσώπου, ορθοπεδική χειρουργική, ωτολαρυγγολογία, πλαστική χειρουργική, ογκολογική χειρουργική, αγγειακή χειρουργική, και παιδιατρική χειρουργική Σε μερικά κέντρα, η αναισθησιολογία είναι μέρος του τμήματος της χειρουργικής επέμβασης (για λόγους λογιστικούς και προγραμματισμού), αν και δεν είναι μια χειρουργική επιστήμη. Τέλος, η χειρουργική κατάρτιση μπορεί να είναι πολύ δύσκολη και χρονοβόρα.

Η Εσωτερική Παθολογία είναι η ιατρική ειδικότητα ενδιαφερόμενη για τη διάγνωση, τη διαχείριση και τη μη χειρουργική θεραπεία των ασυνήθιστων ή σοβαρών ασθενειών, είτε ενός συγκεκριμένου συστήματος οργάνων είτε του σώματος συνολικά. Σύμφωνα με μερικές πηγές, η έμφαση στις εσωτερικές δομές είναι υπονοούμενη. Υπάρχουν πολλές υποειδικότητες της παθολογίας:

• Καρδιολογία
• Ιατρική εντατικής παρακολούθησης
• Δερματολογία
• Ενδοκρινολογία
• Γαστρεντερολογία
• Γεροντολογία
• Αιματολογία
• Ηπατολογία
• Μολυσματικές ασθένειες
• Νεφρολογία
• Νευρολογία
• Ογκολογία
• Παιδιατρική

Η κατάρτιση στην εσωτερική παθολογία (σε αντιδιαστολή με τη χειρουργική κατάρτιση) ποικίλλει αρκετά ανά τον κόσμο.

• Αγγειολογία
• Αεροπορική ιατρική
• Αθλητική ιατρική
• Αιματολογία
• Ακτινολογία
• Αλλεργιολογία
• Αναισθησιολογία
• Ανδρική υγεία (1 Κ, 3 Σ)
• Ανδρολογία
• Ανοσολογία
• Βακτηριολογία
• Γαστρεντερολογία
• Γενετική ιατρική
• Γεροντολογία
• Γηριατρική
• Γυναικολογία
• Δερματολογία
• Ενδοκρινολογία
• Εντατική θεραπεία
• Επείγουσα ιατρική
• Ηπατολογία
• Ιατρική Αποκατάστασης
• Ιατροδικαστική
• Καρδιολογία
• Φυσική Ιατρική & Αποκατάσταση

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ιατρική

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   ιατρική

• Κέντρο διάδοσης επιστημών:Ιατρική