Oscar za najbolju režiju

Oscar za najboljeg režisera jedna je od nagrada Oscara koju dodjeljuje Akademija filmskih umjetnosti i nauka (AMPAS) režiserima koji rade u filmskoj industriji. Dok su nominacije za najbolju režiju dodjeljivane od strane članova ogranka Akademije za režiju, o dobitnicima nagrade odlučuje članstvo Akademije u cjelini.

Tokom proteklih 86 godina AMPAS je predstavio ukupno 86 nagrada za režiju za 65 različitih režisera. Na 1. dodjeli "Oscara" za 1927. i 1928. postojale su dvije nagrade za režiju, jedna za "dramsku režiju" i jedna za "režiju komedije". Nagrada za "režiju komedije" je eliminisana naredne godine, i otada nagrade su većinom davale prednost dramskim filmovima. Na 34. dodjeli "Oscara" 1961. i 80. dodjeli "Oscara" 2007. nagrada za najbolju režiju predstavljena je režiserskom timu umjesto jednom režiseru.

Najranije godine dodjele ove nagrade bile su u znaku protivrječnosti i zbunjenosti. Tokom prvih godina, glumci i ostali kao što su snimatelji bili su nominirani za sve svoje filmove producirane u kvalifikacijskom periodu. Međutim, budući da je nagrada namijenjena za "režiju" umjesto "najboljeg režisera", nagrađivan je režiser za samo jedan film - tako je Janet Gaynor imala dva filma na listi nominacija za najbolju glumicu, ali samo jedan od njih je dobio nominaciju za režiju. Sljedeće godine, nagrada režije pridružila se ostalim kategorijama omogućivši nominacije za cjelokupan rad režisera tokom kvalifikacijskog perioda, što je rezultiralo da Frank Lloyd bude nominiran za tri njegova filma, ali što je bilo još više zbunjujuće, samo jedan od njih je bio na listi za konačnu nagradu kao pobjednički film. Konačno, 1931. godine ovaj zbunjujući sistem zamijenjen je postojećim, u kojem je režiser nominiran za samo jedan film.

Nagrade Akademije za najbolji film i režiju su vrlo usko povezane kroz svoju historiju. Od 86 filmova koji su nagrađeni za najbolji film, 62 su također nagrađeni i za najbolju režiju. Samo četiri filma su osvojili nagradu za najbolji film a da njihov režiser nije bio nominiran: Krila (1927/28), Grand Hotel (1931/32), Vozeći gospođicu Daisy (1989), i Argo (2012). Samo dva dobitnika nagrade za najbolju režiju čiji filmovi nisu dobili nominaciju za najbolji film bili su iz ranih godina: Lewis Milestone za Dva arapska viteza (1927/28), i Frank Lloyd za The Divine Lady (1928/29).^[1]

Samo četiri žene do sada su bile nominirane za najboljeg režisera: Lina Wertmüller za Sedam ljepotica (1976), Jane Campion za Piano (1993), Sofia Coppola za Izgubljeni u prijevodu (2003), i Kathryn Bigelow za The Hurt Locker (2009). Bigelow je bila prva i dosad jedina žena koja je osvojila Oscara za najbolju režiju.

Oscar za najboljeg režisera komedije (engleski Academy Award for Comedy Direction) dodijeljen je samo jedanput, na prvoj dodjeli Oscara 1928.

1927/1928

• Lewis Milestone - Dva arapska viteza (1928)
  • Charles Chaplin - Cirkus (1928)
  • Ted Wilde - Speedy

Zbog strogih pravila koje je proglasilo Udruženje američkih režisera (DGA), samo jedan režiser može imati kredit kao režiser filma. Ovo pravilo je uvedeno kako bi se riješila pitanja prava i vlasništva i eliminiralo lobiranje za kredit režisera od strane producenata i glumaca. Međutim, DGA može napraviti izuzetak od ovog pravila "jedan režiser po filmu" ako dva ko-režisera koji traže da dijele kredit režisera za film, kvalificiraju se kao "zvanični dvojac". Tokom historije Oscara, zvanični dvojci su bili nominirani za najbolju režiju samo četiri puta: Robert Wise i Jerome Robbins (koji su osvojili nagradu za film Priča sa zapadne strane iz 1961) godine; Warren Beatty i Buck Henry (koji su bili nominirani za film Raj može čekati iz 1978), i Joel i Ethan Coen (koji su osvojili nagradu za film Nema zemlje za starce iz 2007. godine te su bili opet nominirani za film True Grit iz 2010).

Sljedeći 91 režiser je dobio više od jedne nominacije za najboljeg režisera. Popis je sortiran po broju ukupnih nagrada (uz ukupan broj nominacija navedenih u zagradama).

• 1927/1928 Frank Borzage - Sedmo nebo
  • Herbert Brenon - Sorrell and Son
  • King Vidor - Gomila
• 1928/1929 Frank Lloyd - Božanstvena žena
  • Lionel Barrymore - Madame X
  • Harry Beaumont - Broadway Melody
  • Irving Cummings - U staroj Arizoni
  • Ernst Lubitsch - Rodoljub
• 1929/1930 Lewis Milestone - Na zapadu ništa novo
  • Clarence Brown - Anna Christie
  • Clarence Brown - Romance
  • Robert Z. Leonard - Raspuštenica
  • Ernst Lubitsch - Ljubavna parada
  • King Vidor - Aleluja

• 2010: - Tom Hooper – Kraljev govor
  • Darren Aronofsky – Crni labud
  • Joel i Ethan Coen – Čovjek zvan hrabrost
  • David Fincher – Društvena mreža
  • David O. Russell – Bokser
• 2011: - Michel Hazanavicius – Umjetnik
  • Woody Allen – Ponoć u Parizu
  • Terrence Malick – Drvo života
  • Alexander Payne – Nasljednici
  • Martin Scorsese – Hugo
• 2012: - Ang Lee – Pijev život
  • Michael Haneke – Ljubav
  • David O. Russell – U dobru i u zlu
  • Steven Spielberg – Lincoln
  • Benh Zeitlin – Zvijeri južnih divljina
• 2013: - Alfonso Cuarón – Gravitacija
  • David O. Russell – Američka prevara
  • Alexander Payne – Nebraska
  • Steve McQueen – 12 godina ropstva
  • Martin Scorsese – Vuk sa Wall Streeta
• 2014: - Alejandro González Iñárritu – Birdman
  • Wes Anderson – Grand Budapest Hotel
  • Richard Linklater – Odrastanje
  • Bennett Miller – Lovac na lisice
  • Morten Tyldum – Igra imitacije
• 2015: - Alejandro González Iñárritu – Povratnik
  • Adam McKay – Opklada stoljeća
  • George Miller – Pobješnjeli Max 4: Divlja cesta
  • Lenny Abrahamson – Soba
  • Tom McCarthy – Pod lupom
• 2016: - Damien Chazelle – La La Land
  • Mel Gibson – Greben spasa
  • Kenneth Lonergan – Manchester pored mora
  • Barry Jenkins – Mjesečina
  • Denis Villeneuve – Dolazak
• 2017: - Guillermo del Toro – Oblik vode
  • Paul Thomas Anderson – Fantomska nit
  • Greta Gerwig – Lady Bird
  • Christopher Nolan – Dunkirk
  • Jordan Peele – Bježi
• 2018: - Alfonso Cuarón – Roma
  • Yorgos Lanthimos – Omiljena
  • Spike Lee – Crni član Ku Klux Klana
  • Adam McKay – Čovjek iz sjenke
  • Paweł Pawlikowski – Hladni rat

• Zlatni globus za najboljeg režisera