[go: up one dir, main page]
Gaan na inhoud

Blou-ekonomie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Blou-ekonomie is 'n term in die ekonomie wat verband hou met die benutting en bewaring van die mariene-omgewing. Die omvang van interpretasie daarvan wissel van organisasie tot organisasie.

Definisies

[wysig | wysig bron]
Skepe is 'n belangrike dryfkrag van die blou-ekonomie.

Volgens die Wêreldbank[1] is die blou-ekonomie die "volhoubare gebruik van oseaanhulpbronne vir ekonomiese groei, verbeterde lewensbestaan en werkgeleenthede terwyl die gesondheid van die oseaan-ekosisteem behou word."

Die Europese Kommissie definieer dit as "Alle ekonomiese aktiwiteite wat verband hou met oseane, see en kus. Dit dek 'n wye verskeidenheid onderling gevestigde en opkomende sektore."[2]

Die Gemenebes van Nasies beskou dit as "'n opkomende konsep wat 'n beter bestuur van ons oseaan of "blou" hulpbronne aanmoedig."[3]

Conservation International voeg by dat "blou-ekonomie ook ekonomiese voordele insluit wat nie bemark word nie, soos koolstofopslag, kusbeskerming, kulturele waardes en biodiversiteit."[4]

Die Sentrum vir die Blou-ekonomie stel: "Dit is nou 'n wydverspreide term wêreldwyd met drie verwante, maar afsonderlike betekenisse: die oorkoepelende bydrae tot ekonomieë, die behoefte om die omgewings-en ekologiese volhoubaarheid van die oseane en die oseaan aan te spreek en oseaan ekonomie as 'n groeifunksie vir beide ontwikkelde en ontwikkelende lande."[5]

Die Wêreldnatuurlewefonds (WWF) begin sy verslag[6] Principles for a Sustainable BLUE ECONOMY met twee betekenisse wat aan hierdie term gegee word: "Vir sommige beteken blou-ekonomie die gebruik van die see en sy hulpbronne vir volhoubare ekonomiese ontwikkeling. Vir ander verwys dit bloot na enige ekonomiese aktiwiteit in die maritieme sektor, hetsy volhoubaar of nie. "

Soos die WWF onthul in die doel van die verslag, is daar nog nie 'n algemeenaanvaarde omskrywing van die term blou-ekonomie nie, ten spyte van die toenemende aanvaarding daarvan op 'n hoë vlak as 'n konsep en as doelwit van beleidmaking en belegging.[6]

Verwante terme

[wysig | wysig bron]

Oseaanekonomie

[wysig | wysig bron]

'n Verwante term van blou-ekonomie is oseaanekonomie en sommige organisasies gebruik beide terme as sinonieme. Hierdie twee terme verteenwoordig egter verskillende konsepte. Oseaanekonomie fokus bloot op die gebruik van oseaanhulpbronne en is streng daarop gemik om die ekonomiese stelsel van die oseane te bemagtig.[7] Blou-ekonomie gaan verder as om die oseaanekonomie te beskou as 'n meganisme vir ekonomiese groei.[3] Dit fokus op die volhoubaarheid van die oseaan vir ekonomiese groei. Daarom sluit blou ekonomie ekologiese aspekte van die see saam met ekonomiese aspekte in.

Groen-ekonomie

[wysig | wysig bron]

Die groen-ekonomie word gedefinieer as 'n ekonomie wat daarop gemik is om omgewingsrisiko te verminder, en dit streef na volhoubare ontwikkeling sonder om die omgewing te benadeel. Dit is nou verwant aan ekologiese ekonomie. Blou-ekonomie is dus deel van die groeɲ-ekonomie. Tydens die Rio + 20-beraad in Junie 2012 het die Stille Oseaanse klein eiland-ontwikkelende state verklaar dat vir hulle " 'n groen-ekonomie in werklikheid 'n blou-ekonomie is."[8]

Blou-groei

[wysig | wysig bron]

'n Verwante term is blou-groei, wat beteken "ondersteuning verleen aan die groei van die maritieme sektor op 'n volhoubare wyse."[9] Die term word deur die Europese Unie aanvaar as 'n geïntegreerde maritieme beleid om die doelwitte van die Europe 2020-strategy te bereik.[10]

Potensiaal

[wysig | wysig bron]

Benewens die tradisionele oseaanaktiwiteite soos vissery, toerisme en seevervoer, behels die blou-ekonomie opkomende nywerhede, insluitende hernubare energie, akwakultuur, seebodemwinningsaktiwiteite en mariene biotegnologie en bioprospektering.[11] Die blou-ekonomie poog om oseaan-ekostelseldienste wat nie deur die mark vasgevang word nie, te omhels, maar beduidende bydraes tot ekonomiese en menslike aktiwiteite te lewer. Dit sluit in koolstof-sekwestrasie, kusbeskerming, afvalverwydering en die bevordering van biodiversiteit.

Die 2015 WWF-voorligting stel die waarde van sleutel-oseaanbates oor die VS$ 24 triljoen.[8] Visserye word nou oorbenut, maar daar is nog baie ruimte vir akwakultuur[12] en windkrag in die see.[13] Akwakultuur is die vinnigste groeiende voedselsektor met die verskaffing van 58 persent van vis aan die globale mark. Akwakultuur is veral belangrik vir voedselveiligheid van die armste lande. Slegs in die Europese Unie het die blou-ekonomie 3 362 510 mense in 2014 in diens geneem.[11][9]

Uitdagings

[wysig | wysig bron]

Die Wêreldbank spesifiseer drie uitdagings wat die potensiaal om 'n volwaardige blou-ekonomie te ontwikkel, belemmer.[11]

  • Huidige ekonomiese tendense wat die oseaanhulpbronne vinnig verminder het.
  • Die gebrek aan belegging in mensekapitaal vir indiensneming en ontwikkeling in innoverende blou-ekonomiesektore.
  • Onvoldoende versorging van mariene hulpbronne en ekosisteemdienste van die oseane.

Sektore

[wysig | wysig bron]
  • Akwakultuur (visplase, maar ook algekultuur)
  • Maritieme biotegnologie
  • Bioprospektering
  • Visvang
  • Maritieme vervoer
  • Maritieme en kustoerisme
  • Minerale bronne
  • Seewaartse olie en gas
  • Seewaartse windkrag (ook gety- en golf-)
  • Skeepsbouery en skeepherstel
  • Ontsouting
  • Koolstofsekwestrasie
  • Kusbeskerming
  • Rommelverwydering
  • Bestaande biodiversiteit

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "What is the Blue Economy?". THE WORLD BANK (in Engels). 6 Junie 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2020. Besoek op 14 Mei 2018.
  2. ↑ "The 2018 Annual Economic Report on EU Blue Economy" (PDF). European Union: 5. 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 20 Julie 2019. Besoek op 20 Februarie 2019.
  3. ↑ 3,0 3,1 Blue economy | The Commonwealth (en). Hydrant.
  4. ↑ Bertazzo, Sophie (7 Maart 2018). "What on Earth is the 'blue economy'? – Human Nature - Conservation..." Human Nature – Conservation International Blog (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Oktober 2018. Besoek op 11 Oktober 2018.
  5. ↑ "Our History and Methodology". Middlebury Institute of International Studies at Monterey (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 11 Oktober 2018.
  6. ↑ 6,0 6,1 Principles for a Sustainable BLUE ECONOMY (PDF). World Wildlife Fund. p. 2. Besoek op 14 Mei 2018.
  7. ↑ Examrace. "Blue Economy versus Ocean Economy". www.examrace.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Maart 2019. Besoek op 11 Oktober 2018.
  8. ↑ 8,0 8,1 "What a 'blue economy' really is – WWF's perspective". WWF (in Engels). 10 Julie 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Oktober 2018. Besoek op 14 Mei 2018.
  9. ↑ 9,0 9,1 "BLUE GROWTH". Mare (in Engels). European Commission. 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2020. Besoek op 14 Mei 2018.
  10. ↑ Anonymous (28 September 2016). "Blue growth - Maritime Affairs - European Commission". Maritime Affairs - European Commission (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Desember 2019. Besoek op 11 Oktober 2018.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 "The Potential of the Blue Economy : Increasing Long-term Benefits of the Sustainable Use of Marine Resources for Small Island Developing States and Coastal Least Developed Countries" (PDF). World Bank: ix. 2017.
  12. ↑ Fujita, Rod (11 Julie 2012). "FAO Reports 87% of the World's Fisheries are Overexploited or Fully Exploited". FAO (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Julie 2018. Besoek op 14 Mei 2018.
  13. ↑ Wind EUROPE; BVGassociates (Junie 2017). Unleashing Europe’s offshore wind potential (PDF). Brussels, Belgium. p. 16. Besoek op 14 Mei 2018.{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Blou-ekonomie&oldid=2447744"