Odcinek lędźwiowy jest fragmentem kręgosłupa, który znajduje się w dole pleców, między odcinkami piersiowym a krzyżowym. Składa się on z pięciu kręgów, które są wygięte i tworzą naturalną krzywiznę kręgosłupa zwaną lordozą lędźwiową.
Ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa może mieć różne przyczyny. Występuje on najczęściej u osób w wieku od 30 do 50 lat. Przyczyny mogą mieć naturę mechaniczną, neurogenną, a także psychogenną. Mechaniczne przyczyny bólu odcinka lędźwiowego kręgosłupa to na przykład urazy oraz zbytnie obciążenie tej części kręgosłupa na skutek nieprawidłowej postawy albo zbyt intensywnych, źle wykonywanych ćwiczeń. Bóle wynikające z przeciążenia występują również u osób z nadwagą, u kobiet, które często noszą buty na wysokim obcasie, a także u osób, które często się stresują.
Do neurogennych przyczyn bólu zalicza się zwężenie kanału nerwowego, na skutek czego uciskane są nerwy, naczynia oraz rdzeń kręgowy, które znajdują się w kanale nerwowym. Przyczyny psychogenne bólu występują między innymi u osób cierpiących na depresję. W przypadku takich pacjentów ból zazwyczaj wydaje im się silniejszy i bardziej dokuczliwy niż jest w rzeczywistości. Jeżeli bólowi kręgosłupa towarzyszy nieuzasadniony spadek masy ciała, wrażliwość kręgosłupa na dotyk, a także podwyższenie temperatury ciała, ból może być spowodowany występowaniem guza o charakterze nowotworowym.
W wielu przypadkach ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa jest spowodowany dyskopatią, czyli wypadnięciem dysku. Schorzenie to w zdecydowanej większości przypadków dotyczy części lędźwiowej kręgosłupa. Przyczyną wypadnięcia dysku może być nagłe przeciążenie kręgosłupa, a także zmiany zwyrodnieniowe, które postępują wraz z wiekiem. Wyróżnia się czynniki, które sprzyjają wystąpieniu dyskopatii. Te czynniki to między innymi:
Głównym objawem wypadnięcia dysku jest silny ból, który pojawia się bezpośrednio po wykonaniu jakiegoś ruchu lub niedługo po nim. Ból kręgosłupa w okolicy lędźwiowej może promieniować w kierunku miednicy, a później wzdłuż nóg. Dolegliwości bólowe mogą być tak silne, że znacznie utrudniają wyprostowanie się i poruszanie. Leczenie dyskopatii rozpoczyna się od leczenia zachowawczego, podczas którego pacjent przyjmuje leki przeciwzapalne. Poza tym, zaleca się odpoczynek, unikanie dźwigania, a także fizykoterapię i masaże. W przypadku, gdy takie leczenie nie przynosi pożądanych efektów zaleca się leczenie neurochirurgiczne, które polega na usunięciu kręgu.
Inną dolegliwością dotykającą dolnego odcinka kręgosłupa jest rwa kulszowa. Jest ona związana z uciskiem na nerw kulszowy spowodowanym zwyrodnieniem kręgosłupa. Rwa kulszowa może być spowodowana przez dyskopatię, ale również przez cukrzycę, choroby nowotworowe, choroby zakaźne oraz stan zapalny.
Podstawą leczenia bólu w dolnej części kręgosłupa jest stosowanie leków przeciwzapalnych oraz przeciwbólowych. Oprócz tego, pacjentom poleca się przyjmowanie suplementów diety wspomagających pracę stawów. Pomocne mogą okazać się również masaże lecznicze zmniejszające napięcie mięśni przykręgowych i mięśni brzucha.
W celu zniwelowania bólu odcinku lędźwiowego kręgosłupa warto wzmocnić mięśnie pleców, które przytrzymują kręgosłup. Aby to zrobić, należy regularnie wykonywać ćwiczenia wzmacniające, a także rozciągające. Pozytywnie na bóle pleców wpływa pływanie, zwłaszcza na plecach, jazda na rowerze, a także joga.
W leczeniu kręgosłupa nie bez znaczenia jest codzienna dieta. Nie może w niej zabraknąć wapnia, krzemu, magnezu, chromu, cynku, a także witamin A, C, D i witamin z grupy B. W jadłospisie powinny znajdować się warzywa, takie jak brokuły, kapusta, buraki, pietruszka, marchew i ogórki, a także tłuste ryby zawierające kwasy omega-3, na przykład makrela, tuńczyk i śledź. Wbrew pozorom, nie należy pić mleka, ponieważ wypłukuje ono wapń, a nie wzmacnia kości, tak jak powszechnie się sądzi. Bóle kręgosłupa wzmagają również takie produkty jak mocna kawa, alkohol, białe pieczywo, fast foody oraz tłuszcze pochodzenia zwierzęcego.