pamięć

• "Dzień Zmarłych". Wiersz Eugenia Montale

  Wolna Sobota

  Eugenio Montale

  "Dzień Zmarłych". Wiersz Eugenia Montale poleca Andrzej Zagozda.

  31.10.2024 | 04:00

  bieda

  literatura

  pamięć

  poezja

  

• Upamiętniają od lat osoby zamordowane w Treblince. Teraz zostali laureatami Nagrody POLIN 2024

  Muzeum POLIN

  Anna Bernat/PAP

  Nagrodzeni to Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki z zarządu Fundacji "Pamięć Treblinki". Laureatów ogłoszono podczas wieczornej uroczystości w Muzeum Historii Żydów Polskich na warszawskim Muranowie

  28.10.2024 | 22:19

  pamięć

  Treblinka

  Żydzi

  

• "Grób matki". Wiersz Czesława Miłosza [20. ROCZNICA ŚMIERCI POETY]

  Wolna Sobota

  Czesław Miłosz

  W 20. rocznicę śmierci Czesława Miłosza jego wiersz poleca Andrzej Zagozda

  10.08.2024 | 04:00

  Czesław Miłosz

  literatura

  matka

  pamięć

  

• Pomnik ofiar rzezi Woli zdewastowany. Burmistrz: Zezwierzęcenie i hańba. Nie odpuszczę

  Wola

  Michał Żyłowski

  Pomnik przy skrzyżowaniu ulic Płockiej i Wolskiej upamiętnia mieszkańców Woli, którzy 5 sierpnia 1944 r. zostali zamordowani przez hitlerowców. W 80. rocznicę tragicznych wydarzeń ktoś ochlapał tablicę brązową substancją.

  06.08.2024 | 12:46

  80. rocznica Powstania Warszawskiego

  dewastacja

  pamięć

  pomniki

  

• Niemiecki historyk proponuje zmienić nazwę berlińskiej stacji kolejowej z Warszawskiej na Powstania Warszawskiego

  pamięć

  Felix Ackermann

  Nazwa stacji Powstanie Warszawskie będzie budzić po stronie niemieckiej wątpliwości i pytania, ponieważ do dziś ludzie polityki, dziennikarstwa i muzealnictwa mylą Powstanie Warszawskie z późnego lata 1944 r. z Powstaniem w Getcie Warszawskim w kwietniu 1943 r.

  31.07.2024 | 21:47

  Berlin

  Powstanie Warszawskie

  wyborcza to wy

  

• Drwina z historii na 140-lecie. Na terenie Huty Szkła w Ząbkowicach powstanie osiedle. Po dawnym zakładzie zostały ruiny i zgliszcza

  szkło

  Anna Malinowska

  W Ząbkowicach, dzielnicy Dąbrowy Górniczej, obchodzono 140-lecie Huty Szkła Gospodarczego. Część mieszkańców zauważa, że trudno świętować rocznicę czegoś, co dawno temu popadło w ruinę i zgliszcza. Organizatorzy wyjaśniają, że chodzi o pielęgnowanie pamięci.

  24.06.2024 | 09:19

  Dąbrowa Górnicza

  huta

  pamięć

  ruina

  

• Trzy wiersze Olgi Ožarenkovej

  Wolna Sobota

  Olga Ožarenkova

  Wiersze Olgi Ožarenkovej poleca Andrzej Zagozda

  22.06.2024 | 04:00

  literatura

  Litwa

  miłość

  nostalgia

  

• Ludzki mózg jest lepszy niż wielki zderzacz hadronów. Ile informacji może przechować?

  pamięć

  Margit Kossobudzka

  Europejski wielki zderzacz hadronów generuje 10 petabajtów (to jedynka z 15 zerami) danych na rok. Na nasz mózg może więcej. O ile więcej?

  12.06.2024 | 17:50

  badania

  mózg

  nauka

  neurony

  

• Inga Iwasiów: Awaria pamięci

  Duży Format

  Inga Iwasiów

  Powierzamy zawsze i wszystko wirtualnej pamięci, która w razie czego nam nie pomoże, bo będzie miała awarię. Nastawiona na śledzenie nas, przegapi i przeinaczy całe nasze życie.

  08.04.2024 | 04:30

  Inga Iwasiów

  książki

  pamięć

  

• Dlaczego nie mamy niemowlęcych wspomnień? Uczeni badają dziecięcą amnezję

  mózg

  Margit Kossobudzka

  Ludzie na ogół nie pamiętają niczego sprzed 3. roku życia, a zdolności zapamiętywania u dzieci osiągają pełną dojrzałość dopiero w wieku około 7 lat. Dlaczego?

  31.03.2024 | 14:14

  nauka

  pamięć

  psychologia

  zdrowie

  

• Marcin Sikora ma swój dąb. Policjant był wielkim obrońcą przyrody. "Niech jego pasja przechodzi na innych"

  przyroda

  Maciej Kulesza

  Ponad pięćdziesiąt osób wzięło udział w podbydgoskiej Zielonce w uroczystości zasadzenia dębu na cześć zmarłego w zeszłym roku aspiranta Marcina Sikory. Byli najbliższa rodzina, przyjaciele, znajomi koledzy z pracy i przedstawicieli Fundacji Zielone Jutro.

  24.03.2024 | 09:05

  ochrona środowiska

  pamięć

  

• Karolina Jakoweńko odkryła żydowską historię Będzina. "W sennym mieście wywołaliśmy ferment"

  Żydzi

  Anna Malinowska

  - Żyłam w dawnym żydowskim mieście, w którym jego historii docierały do mnie jedynie strzępki informacji - mówi Karolina Jakoweńko, która piętnaście lat temu wspólnie z mężem Piotrem założyła fundację Brama Cukermana.

  06.03.2024 | 06:36

  Będzin

  historia

  pamięć

  

• "Nawalny - będziemy pamiętać!". Dane z Google'a sugerują, że już prawie zapomnieliśmy

  Wolna Sobota

  Marcin Matczak

  Równie dobrze, co o Nawalnym, można by dyskutować pamięć o Papieżu Polaku czy o Powstaniu Warszawskim

  01.03.2024 | 05:00

  Aleksiej Nawalny

  autorytaryzm

  facebook

  faszyzm

  

• "Cześć, mamy wspólnych praprapradziadków". Jak i po co szukamy swoich przodków

  rodzina

  Michał Żyłowski

  Biorą urlop, aby pojechać do archiwum, płacą za zrobienie zagranicznych testów DNA, a noce spędzają na czytaniu akt sprzed kilku wieków. Wszystko po to, żeby dowiedzieć się, skąd pochodzą.

  24.12.2023 | 16:49

  drzewo genealogiczne

  genealogia

  historia

  pamięć

  

• Jak ich zapamiętamy? Stanisław Brejdygant o Jarosławie Kaczyńskim i Andrzeju Dudzie

  rządy PiS

  Stanisław Brejdygant

  Refleksje na temat dwóch, znaczących niestety, postaci, które czyniły zło ojczyźnie

  16.12.2023 | 15:37

  Andrzej Duda

  historia

  Jarosław Kaczyński

  pamięć

  

• Wiem, że świat, który odziedziczyłem po przodkach, muszę zostawić po sobie lepszy, a przynajmniej nie gorszy

  pamięć

  List do Redakcji

  Porywa nas teraźniejszość i wizja przyszłości. Do nikogo nie mam o to pretensji, a jednak wspólnota wypierająca się historii jest jak miasto pozbawione zabytkowych domów, starych drzew i ludzi. Może i ładne, zadbane, choć odarte z korzeni. Nie ma się do czego odwoływać. Brakuje śladów, które wskazują zagrożenia.

  20.11.2023 | 11:51

  getto warszawskie

  historia

  Warszawa

  wyborcza to wy

  

• Święto Zmarłych w Polsce i na świecie [ZDJĘCIA]

  Zdjęcia

  Agnieszka Żelazko, Jakub Wencel

  1 listopada dla wiernych Kościoła katolickiego to dzień Wszystkich Świętych. Ma on jednak wyjątkowe znaczenie dla całego świata - jako dzień pamięci o zmarłych, a także jako dzień, w którym rozmaite manifestacje tej pamięci wyrażają członkowie kultur i obywatele państw z całego globu. To święto, w trakcie którego w lokalnych tradycjach, niepowtarzalnych zwyczajach i zakorzenionych w kulturze przekonaniach możemy zaobserwować różnorodne sposoby wyrażenia tej samej potrzeby oddania się zadumie i uczczenia pamięci o zmarłych bliskich. Widać ją na warszawskich Powązkach, na cmentarzu La Almudena w Madrycie, w wielobarwnym obchodzeniu Dia de Muertos w Meksyku i na odległych Filipinach. Wybraliśmy 31 fotografii, które uchwyciły najciekawsze kadry i momenty 1 listopada w kilku miastach w Polsce i na świecie.

  01.11.2023 | 14:05

  cmentarze

  pamięć

  Wszystkich Świętych

  zaduszki

  

• "Strzelili - trafili". Wiersz Hanny Szumańskiej-Grossowej

  Wolna Sobota

  Hanna Szumańska-Grossowa

  Wiersz Hanny Szumańskiej-Grossowej poleca Andrzej Zagozda.

  09.09.2023 | 04:00

  Jan Tomasz Gross

  literatura

  miłość

  pamięć

  

• Nie żyje Kazimierz Klimczak, najstarszy uczestnik powstania warszawskiego

  Powstanie Warszawskie

  Michał Żyłowski

  Zmarł pułkownik Kazimierz Klimczak, ps. Szron, będący najstarszym żyjącym weteranem powstania warszawskiego. W lutym tego roku obchodził 109. rocznicę urodzin.

  15.07.2023 | 15:35

  1 sierpnia

  druga wojna światowa

  historia

  pamięć

  

• "Na rodzinnych przyjęciach mąż mi podpowiada: To twoja ciocia". Monika nie rozpoznaje i nie zapamiętuje twarzy

  Duży Format

  Maciej Orłowski

  Gdy umawiałem się na randki ze swoją przyszłą żoną, żeby być pewnym, że to ona, dzwoniłem pod jej numer i patrzyłem, czy sięgnie po komórkę.

  26.06.2023 | 05:20

  neurologia

  pamięć

  relacje i związki

  reportaż

  

• "XXXVII. Fragment lamentacji. Czytając 'Zagładę olkuskich Żydów' Krzysztofa Kocjana". Wiersz Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego

  Wolna Sobota

  Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki

  Wiersz Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego poleca Andrzej Zagozda

  27.05.2023 | 05:00

  Holocaust

  literatura

  Olkusz

  pamięć

  

• Gdzie są przechowywane wspomnienia? Neurobiolodzy mają nową teorię

  mózg

  John Katsaras, Charles Patrick Collier, Dima Bolmatov

  Mózg jest odpowiedzialny za kontrolowanie większości czynności twojego ciała. Jego możliwości przetwarzania informacji pozwalają ci się uczyć i jest to centralny skarbiec twoich wspomnień. Ale jak powstaje pamięć i gdzie jest zlokalizowana w mózgu?

  19.05.2023 | 11:13

  nauka

  pamięć

  zdrowie psychiczne

  Żyć Lepiej. Psychologia Codziennie

  

• Sosnowiec uczcił Władysława Szpilmana. "To pierwsze takie miejsce na świecie"

  Władysław Szpilman

  Anna Malinowska

  Sala widowiskowo-koncertowa Muza w Sosnowcu została nazwana imieniem Władysława Szpilmana, słynnego kompozytora pochodzącego z miasta. Zaaranżowano w niej również ekspozycję pamiątek. - To pierwsze miejsce na świecie, w którym tak upamiętniono mojego ojca - przyznał Andrzej Szpilman, który specjalnie przyjechał do Sosnowca.

  19.04.2023 | 15:04

  Arkadiusz Chęciński

  getto

  kompozytor

  pamięć

  

• Po zamkniętej szkole w Sosnowcu pozostało wejście do sztolni KWK Niwka-Modrzejów. Powstanie tutaj Izba Pamięci Regionalnej

  Niwka

  Anna Malinowska

  Po zlikwidowanej w latach 90. kopalni Niwka-Modrzejów w Sosnowcu zostało kilka budynków. Mieszkańcy dzielnicy, w którym zakład przez lata wyznaczał rytm życia, wciąż o nim pamiętają.

  02.04.2023 | 14:14

  historia

  kopalnie

  pamięć

  Sosnowiec

  

• Leśnicy wyrąbali las, teraz z ministrem sadzą drzewa dla Jana Pawła II. "Majestat" i "sztuczne odnowienie" w jednym

  Lasy Państwowe

  Aleksander Gurgul

  "Sztucznie odnawiając" las pod Otwockiem, dyrektor generalny Lasów Państwowych oraz wiceminister klimatu promowali akcję sadzenia drzew dla Jana Pawła II. Padły m.in. słowa o "presji" społecznej w podwarszawskich lasach. Minister zapewniał, że leśnicy włączą się w obronę papieża oskarżanego o to, że wiedział o pedofilii, jakiej dopuszczali się podlegli mu księża w czasach, gdy był kardynałem.

  30.03.2023 | 13:27

  Edward Siarka

  Jan Paweł II

  Józef Kubica

  lasy

  

• Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. "Często mówimy: nigdy więcej. I co? Na Ukrainie giną ludzie"

  holokaust

  Tomasz Urzykowski

  - W Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu powinniśmy pamiętać, przestrzegać, ale też ostrzegać przed tymi, którzy nie pamiętają i nie wyciągają wniosków - powiedział wiceminister kultury Jarosław Sellin podczas uroczystości przed pomnikiem Bohaterów Getta.

  27.01.2023 | 15:55

  Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu

  pamięć

  Zagłada Żydów

  

• "nie zdołałem ocalić". Wiersz Jerzego Ficowskiego

  Wolna Sobota

  Jerzy Ficowski

  Wiersz Jerzego Ficowskiego poleca Andrzej Zagozda.

  14.01.2023 | 05:55

  Jerzy Ficowski

  literatura polska

  ludobójstwo

  pamięć

  

• O małej Perele dowie się teraz cała Polska. "Rozpoznał ją Polak i wydał Niemcom, zastrzelili ją na cmentarzu"

  Żydzi

  Tomasz Urzykowski

  - Wpisałam w Google'u hasło "Sokołów Podlaski" i w pewnym momencie zobaczyłam, że biblioteka publiczna w Nowym Jorku zamieszcza online żydowskie księgi pamięci wielu miejscowości. Sokołów ma ich aż pięć - mówi współautorka ich tłumaczeń Katarzyna Markusz, badaczka dziejów sokołowskich Żydów.

  07.01.2023 | 15:06

  historia

  pamięć

  Sokołów Podlaski

  wywiad

  

• Kultura Łemków odradza się z tym samym uporem, z jakim wygnany Nikifor wracał do Krynicy

  Wolna Sobota

  Leszek Szaruga

  Oto wiersze wypowiadane po historycznych kataklizmach. Wydana ostatnio antologia poezji łemkowskiej "Powroty" to poetycka manifestacja istnienia Łemkowszczyzny.

  07.01.2023 | 05:55

  Akcja Wisła

  literatura

  pamięć

  poezja

  

• Żydzi byli naszymi sąsiadami. Tak odkryłam prawdziwą historię Mińska. Miałam na to dwa miesiące

  Żydzi

  Tomasz Urzykowski

  - To był mój moment wstydu, kiedy uświadomiłam sobie, że nic nie wiem o historii żydowskiej społeczności miasta, w którym mieszkam od urodzenia. Miałam dwa miesiące na to, żeby to nadrobić - mówi Katarzyna Łaziuk z Mińska Mazowieckiego, tegoroczna laureatka Nagrody Polin, przyznawanej przez Muzeum Polin za działania na rzecz ochrony pamięci o historii polskich Żydów.

  18.12.2022 | 08:01

  historia

  Mińsk Mazowiecki

  muzeum polin

  Nagroda POLIN

  

• Nagroda POLIN za przywracanie pamięci o Żydach w miasteczku pod Warszawą

  Muzeum POLIN

  Tomasz Urzykowski

  Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN po raz ósmy przyznało swoją nagrodę. Tegoroczną laureatką została Katarzyna Łaziuk. Kapituła doceniła jej działania na rzecz pamięci o wielokulturowej przeszłości Mińska Mazowieckiego, w którym w latach międzywojennych około 40 proc. mieszkańców stanowili Żydzi.

  01.12.2022 | 13:01

  historia

  Mińsk Mazowiecki

  Nagroda POLIN

  nagrody

  

• Młyny Rothera tłumaczą "Park Sztywnych" w nazwie wydarzenia i oficjalnej zapowiedzi

  pamięć

  Jacek Glugla

  Naszym celem nie jest urażanie czyichkolwiek uczuć, a zwiększanie świadomości bydgoszczan - tłumaczy Kamila Burchart, specjalistka do spraw programowych z bydgoskich Młynów Rothera. Chodzi o oficjalne użycie określenia "Park Sztywnych" na cmentarz ewangelicki znajdujący się na terenie dzisiejszego parku Ludowego.

  18.11.2022 | 18:08

  cmentarze

  Młyny Rothera

  Park Ludowy

  

• Bydgoski archeolog oburza się i protestuje: Niech nikt nie mówi "Park Sztywnych"

  Park Ludowy

  Jacek Glugla

  Bydgoski archeolog Robert Grochowski protestuje przeciw użyciu przez instytucję miejską nazwy "Park Sztywnych" na Park Ludowy, w którym znajdował się potężny cmentarz.

  18.11.2022 | 11:01

  pamięć

  parki

  

• Traczyk-Stawska: Żądajcie pokoju i pomóżcie Ukrainie, żeby nie było III wojny światowej

  Wanda Traczyk-Stawska

  opr. Alicja Gardulska

  Tu leży ponad 104 tys. osób. Ich głosem ma być ten cmentarz i ta Izba Pamięci. Ona ma wołać na cały świat: "Nigdy więcej wojny!" - mówiła w niedzielę Wanda Traczyk-Stawska, żołnierka powstania warszawskiego podczas otwarcia Izby Pamięci na cmentarzu Powstańców Warszawy [CAŁE PRZEMÓWIENIE]

  04.10.2022 | 14:05

  cmentarz powstańców warszawy

  izba pamięci

  pamięć

  Powstanie Warszawskie

  

• Kotwica Polski Walczącej wróciła na kopiec. Jest wideo z montażu

  kopiec powstania warszawskiego

  Michał Żyłowski

  Na Kopiec Powstania Warszawskiego wróciła kotwica symbolizująca walkę o odzyskanie niepodległości spod niemieckiej okupacji. Oprócz rzeźby na kopcu powstała także dwupoziomowa platforma z widokiem na Mokotów. W sobotę ratusz pokazał wideo z instalacji symbolu

  20.08.2022 | 12:50

  pamięć

  parki

  polska walcząca

  

• Pamiątkowa tablica Ernesta Wilimowskiego wciąż nie zawisła. Od roku trwa analiza

  Ernest Wilimowski

  Anna Malinowska

  Ponad rok temu pojawił się pomysł, by na kamienicy, w której mieszkał wybitny piłkarz Ernest Wilimowski, umieszczona została pamiątkowa tablica. Urzędnicy z Katowic obiecali wówczas, że wezmą to pod rozwagę. Wciąż się zastanawiają.

  16.08.2022 | 07:01

  historia

  Katowice

  pamięć

  

• Używanie smartfonów może wspomagać pamięć. Naukowcy obalają hipotezę "cyfrowej demencji"

  Nauka

  Paulina Mozolewska

  Chcąc coś zapamiętać, kiedyś posługiwaliśmy się głównie kartką i długopisem. Dziś chętniej tworzymy wygodne przypomnienie w telefonie. Czy taki nawyk szkodzi naszej pamięci? Naukowcy mają nową hipotezę.

  04.08.2022 | 12:56

  mózg

  nauka

  neurologia

  pamięć

  

• "Po latach". Wiersz Ewy Lipskiej

  Wolna Sobota

  Ewa Lipska

  Wiersz Ewy Lipskiej poleca Andrzej Zagozda

  16.07.2022 | 05:55

  Ewa Lipska

  historia

  literatura polska

  pamięć

  

• Bieszczady. Przez cały dzień mieszkańcy Lutowisk kopali ogromny rów. Egzekucje trwały całą noc

  holokaust

  Wioletta Kruk

  2 czerwca 1942 r. - Przez cały dzień mieszkańcy Lutowisk mieli wykopać ogromny rów, do którego później prowadzono zgromadzonych - Żydów i Romów razem. Egzekucje rozpoczęły się o godz. 21. Trwały całą noc, aż do 5 rano - opowiada Inga Marczyńska o mało znanych faktach. W Bieszczadach też był holocaust.

  03.07.2022 | 08:00

  Bieszczady

  Holocaust

  pamięć

  Żydzi

  

• Szczegóły. Nic tak nie pozwoli zrozumieć drugiego człowieka [SZCZYGIEŁ]

  Książki

  Mariusz Szczygieł

  Czerwony sweter Edelmana, reklamówki używane do prania przez uchodźców. Szczegóły, jak mogą, ratują nam świat

  28.06.2022 | 05:59

  Magazyn Książki nr 3/54

  pamięć