Arawak-Sproaken

Do arawakiske Sproaken of Maipuriske Sproaken sunt een Sproakfamilie, ju in Suud-Amerikoa un in ju Karibik hiere Heemat häd, un fon do Arawak-Foulke boald wäd.

Die Noome beteekende uurspröängelk bloot aan ienfloudrieken Stom in Guyana un Suriname, uk bekoand as Lokono. Düssen Stom wuude aan Ferbuundeden fon do Spoaniere in dän Kriech juun karibiske Ljuude, do do traditsjoonelle Fäinde fon do Arawak wieren. Fon hiere Sproake rakt dät allere Beskrieuwengen, un in Suriname, Guyana, Frantsöösk-Guayana un Venezuela wäd ju bit däälich noch boald.

Do as arawakisk beteekende moor as säkstich Sproaken wuuden in't 19. Jierhunnert as oainen Sproak-Koppel ärkoand. In bienaist aal do däälich "arawakisk" naamde Sproaken ludt dät Präfix fon ju eerste Person Singuloar nu-, man dät oaintelke Arawakisk bruukt ta-. Uur Meensoamgaide uumfoatje dät Präfix fon ju twäide Person pi-, dät Relativ-Präfix ka- un dät Negativ-Präfix ma-.

Do Arawak-Sproaken hääbe sik wildääge in do Orinoko-Doal uutbilged. Jo hääbe sik ätters fääre fersprat un wuuden bit tou dän eersten Kontakt mäd do Europäere tou een fon do maastferspratte Sproakfamilien in Suud-Amerikoa. Do Sproaken wuuden in masse ferskeedene Rebätte loangs dän Orinoko, un dän Amazonas boald, man uk ap Deele fon do Antillen un uurswain.

In do fergeene Jiertjaande sunt düsse twieuwelloos fjuunde Sproaken fon noudamerikoanske Taxonomisten in Maipurisk uumebenaamd wuuden, uum him fon aan gratteren, hypothetisken Sproakstom tou unnerskeeden, die uk Arawakisk naamd wäd.

Oardenge fon do Arawakiske Sproaken

Arawak-Sproaken of Maipuriske Sproaken
- Middel-Maipurisk (noudelken Mato Grosso in Brasilien)
  - Mehináku
  - Parecís
  - Saraveca
  - Enawené-Nawé
  - Waurá
  - Yawalapití
- Aast-Maipurisch (in't buuterste Noude an ju Atlantik-Kuste fon Brasilien)
  - Palikúr
- Noud-Maipurisch (noudelk fon dän Amazonas)
  - Karibisken Koppel I
    - Arawak of Lokono (Suriname, Guyana)
    - Wayuu (Wayuunaiki) (Guajira-Hoolichailound, Kolumbien un Venezuela)
    - Paraujano (wäästelk Venezuela)
    - Taíno (Antillen un Bahamas)
  - Karibisken Koppel II
    - Garífuna (Honduras, Guatemala, Belize)
    - Ailound-Karibisk (Litje Antillen)
  - Binnelound-Koppel I (suudelk Venezuela)
    - Baniva
    - Maipure
    - Yavitero
  - Binnelound-Koppel II (Llanos de Orinoco, f.a. Kolumbien)
    - Achagua
    - Piapoco
  - Binnelound-Koppel III (noudwäästelke Sieden-Äien fon dän Amazonas)
    - Baniwa (Brasilien)
    - Cabiyarí (Kolumbien)
    - Guarequena (Venezuela)
    - Curripaco (Kolumbien)
    - Tariano (Brasilien)
  - Binnelound-Koppel IV (Amazonisk)
    - Baré (Venezuela)
    - Carútana (Brasilien)
    - Guipunave (Brasilien)
    - Ipeka-Tapuia (Brasilien)
    - Manau (Brasilien)
    - Mandahuaca (Venezuela)
    - Resígaro (Peru)
    - Tubarão (Brasilien)
    - Uainuma (Brasilien)
    - Yucuna (Kolumbien)
    - Yabaâna (Brasilien)
  - Wapishana-Koppel (suudelk Guyana un Brasilien)
    - Atorada (Guyana)
    - Mapidian (Brasilien)
    - Wapishana (Guyana)
- Suud-Maipurisk
  - Suudelken Koppel I (Bolivien)
    - Baure
    - Ignaciano
    - Paunaka
    - Trinitario
  - Suudelken Koppel II (Brasilien)
    - Guana
    - Terêna
  - Prä-andinen Koppel (Peru)
  - Purus-Koppel (Brasilien un Peru)
    - Apurinã
    - Mashco Piro
    - Iñapari
    - Machinere
    - Yine
  - Unklassifizierd (Brasilien)
    - Irántxe
- Wääst-Maipurisk (Peru)
  - Yanesha'
  - Chamicuro
- Unklassifizierd
  - Mawayana

Literatuur

Ernst Kausen: Die Sprachfamilien der Welt. Teil 2: Afrika – Indopazifik – Australien – Amerika. Buske, Hamburg 2014, ISBN 978-3-87548-656-8, S. 973–985.

Ferbiendengen ätter Buute