[go: up one dir, main page]

Pređi na sadržaj

Dur

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Durske skale koje počinju belim tipkama

Dur u muzici označava klasu muzičkih lestvica čija su oba tetrakorda velika tj. jedini polustepeni im se nalaze izmeću trećeg i četvrtog, i između sedmog i osmog (prvog) tona.[1] Kvintakord durske lestvice čine jedna velika terca i čista kvinta, u odnosu na prvi stepen lestvice.

Struktura

[uredi | uredi izvor]
Obrazac celih i polustepena karakterističan za dursku skalu

Intervali od tonikske ključne note u pravcu nagore do drugog, do trećeg, do šestog i do sedmog stepena skale durske lestvice nazivaju se dur.[2]

Dur lestvica je dijatonska lestvica. Redosled intervala između nota durske lestvice je:

celo, celo, pola, celo, celo, celo, pola

gde „celo“ označava ceo ton (crvena kriva u obliku slova „U” na slici), a „pola“ označava poluton (crvena ugaona linija na slici).[3]

Odnos prema glavnim ključevima

[uredi | uredi izvor]

Brojevi unutar kruga pokazuju broj oštrica ili ravnina u potpisu ključa, pri čemu oštre note idu u smeru kazaljke na satu, a ravne note u suprotnom smeru od kazaljke na satu od C-dura (koji nema oštrina ili ravnina.) Kružni raspored zavisi od enharmonskih odnosa u krugu, koji se obično računa na šest oštrica ili ravnina za durske tonove F = G i D = E za molske tonove.[4] Sedam oštrih tonova ili ravnina čine durske tonove (C-dur ili C-dur) koji se mogu pogodnije pisati sa pet ravnina ili oštrica (kao D-dur ili B-dur).

Širi smisao

[uredi | uredi izvor]

Termin „dur lestvica“ se koristi i u nazivima nekih drugih lestvica čiji prvi, treći i peti stepen čine durski trozvuk.

Harmonijska durska lestvica[5][6] ima molsku šestinu. Od harmonijske molske lestvice se razlikuje samo po podizanju trećeg stepena.

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' { 
  \clef treble \time 7/4
  c4^\markup { Harmonic major scale }  d e f g aes b c
} }

Melodična durska lestvica je kombinovana lestvica koja ide kao jonska uzlazna i kao eolska dominantna silazna. Razlikuje se od melodijske molske lestvice samo po podizanju trećeg stepena do durske terce.[7]

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' { 
  \clef treble \time 7/4
  c4^\markup { Melodic major (ascending and descending) }  d e f g a b  c bes aes g f e d c
} }

Dvostruka harmonijska durska lestvica[8] ima molsku sekundu i molsku šestinu. To je peti mod mađarske molske lestvice.

 {
\override Score.TimeSignature #'stencil = ##f
\relative c' { 
  \clef treble \time 7/4
  c4^\markup { Double harmonic major scale }  des e f g aes b c
} }

Primer

[uredi | uredi izvor]
  • Reference

    [uredi | uredi izvor]
    1. ^ Yamaguchi, Masaya (2006). The Complete Thesaurus of Musical Scales (Revised izd.). New York: Masaya Music Services. ISBN 0-9676353-0-6. 
    2. ^ Benward, Bruce & Saker, Marilyn (2003). Music: In Theory and Practice, Vol. I, p. 52. Seventh Edition. ISBN 978-0-07-294262-0.
    3. ^ „Major scale | music”. 
    4. ^ Drabkin, William (2001). „Circle of Fifths”. Ur.: Sadie, Stanley; Tyrrell, John. The New Grove Dictionary of Music and Musicians (2nd izd.). London: Macmillan Publishers. 
    5. ^ Rimsky-Korsakov, Nikolai (2005). Practical Manual of Harmony. Carl Fischer, LLC. ISBN 978-0-8258-5699-0. 
    6. ^ Tymoczko, Dmitri (2011). „Chapter 4”. A Geometry of Music. New York: Oxford. 
    7. ^ „Musicstudents.com - Free Sheet Music and Play-Along Soundfiles”. Arhivirano iz originala 2014-03-11. g. Pristupljeno 2014-03-13. 
    8. ^ Stetina, Troy (1999). The Ultimate Scale Book. str. 59. ISBN 0-7935-9788-9. 

    Literatura

    [uredi | uredi izvor]

    Spoljašnje veze

    [uredi | uredi izvor]
    Dijatonske Lestvice
    Predznaci 7♭ 6♭ 5♭ 4♭ 3♭ 2♭ 1♭
    -
    1♯ 2♯ 3♯ 4♯ 5♯ 6♯ 7♯
    Dur Ces Ges Des As Es B F
    C
    G D A E H Fis Cis
    Mol as es b f c g d
    a
    e h fis cis gis dis ais
    Sa snizilicama
    -
    Sa povisilicama
    muzička notacijamuzičke lestvicetempodinamikaartikulacijaornamenti