Dublini
Dublini (Irlandisht: Baile Átha Cliath) është kryeqyteti dhe qyteti më i madh i Irlandës. E vendosur në një gji në bregun lindor, në grykëderdhjen e lumit Liffey, shtrihet në provincën e Leinsterit. Kufizohet në jug nga malet e Dublinit, një pjesë e vargmalit të maleve Wicklow. Ajo ka një popullsi të zonës urbane prej 1,173,179, ndërsa popullsia e Rajonit të Dublinit (tradicionalisht Qarku Dublin) që nga viti 2016 ishte 1,347,359.[8] Popullsia e Zonës së Madhe të Dublinit ishte 1,904,806 për regjistrimin e vitit 2016.[9]
Dublini
Baile Átha Cliath | |
|---|---|
      Në drejtim të akrepave të orës, nga lart: Ura Samuel Beckett, Trinity College, The Custom House, Dublin Castle, O'Connell Bridge, Qendra e Konventave | |
 Flamuri  Stema | |
| Nofka(t): The Fair City | |
| Parimet: Obedientia Civium Urbis Felicitas 'Bindja e qytetarëve prodhon një qytet të lumtur'. | |
 Dublini (Earth) | |
| Koordinatat: 53°20′59″N 06°15′37″W / 53.34972°N 6.26028°W | |
| Shteti |  Irlanda |
| Provinca |  Leinster |
| Qarku | Dublin |
| Themelimi | E panjohur[2] |
| Qeveria | |
| • Lloji | Këshilli i Qytetit |
| • Selitë | Bashkia e qytetit të Dublinit |
| • Kryetari | Alison Gilliland (Lab) |
| Sipërfaqja | |
| • Kryeqytet | 117,8 km2 (455 sq mi) |
| • Sipërfaqe urbane | 318 km2 (123 sq mi) |
| Popullsia (2016) | |
| • Kryeqytet | 554.554[1] |
| • Dendësia | 4.708/km2 (1.219/sq mi) |
| • Popullsia urbane | 1.173.179[6] |
| • Metro (2020) | 1.417.700[5] |
| • Dublini i Madh | 1.904.806[7] |
| Emri i banorëve | Dubliner, Dub |
| Zona kohore | UTC0 (GMT) |
| • Verës (DST) | UTC+1 (IST) |
| Eirkodi | D01 to D18, D20, D22, D24 & D6W |
| Prefiksi | 01 (+3531) |
| GDP | €106 miliardë |
| GDP per capita | €79,000 |
| Faqja zyrtare | www |
Ekziston një debat arkeologjik në lidhje me saktësisht se ku dhe kur e ka origjinën Dublini, me një vendbanim të krijuar nga Gaelët gjatë ose para shekullit të 7-të e.r., dhe një vendbanim të dytë, Viking, pasues. Ndërsa Mbretëria e vogël e Dublinit, qyteti u rrit dhe u bë vendbanimi kryesor i Irlandës pas pushtimit norman. Qyteti u zgjerua me shpejtësi nga shekulli i 17-të dhe ishte për pak kohë qyteti i dytë më i madh në Perandorinë Britanike pas Akteve të Bashkimit në 1800. Pas pavarësisë në 1922, Dublini u bë kryeqyteti i Shtetit të Lirë Irlandez, i riemërtuar më vonë Irlandë.
Dublini është një qendër bashkëkohore dhe historike për arsimin, artin dhe kulturën, administratën dhe industrinë irlandeze. Që nga viti 2018, qyteti u rendit nga [[Rrjeti i Kërkimit të Qyteteve Botërore të Globalizimit (GaWC) si një qytet global, me një renditje "Alfa minus", që e vendos atë si një nga tridhjetë qytetet më të mira në botë.[10]
Pak histori
RedaktoEkonomia
RedaktoDemografia
RedaktoKultura
RedaktoPolitika
RedaktoBinjakëzimet
RedaktoDublini binjakëzohet me katër vende:[11]
Referime
Redakto- ^ "Sapmap Area: County Dublin City". Census 2016 (në anglisht). Central Statistics Office. 2016. Arkivuar nga origjinali më 24 dhjetor 2018. Marrë më 23 dhjetor 2018.
- ^ "8 January 1986: 'Bogus' selection of date to mark Dublin's millennium". irishtimes.com (në anglisht). Irish Times. Marrë më 16 qershor 2021.
- ^ "Dublin City Profile" (PDF). Maynooth University (në anglisht). Dublin City Development Board. 1 janar 2002. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 4 nëntor 2019. Marrë më 6 nëntor 2020.
- ^ "Census of Population 2011". Population Density and Area Size by Towns by Size, Census Year and Statistic (në anglisht). Central Statistics Office. prill 2012. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 30 mars 2014.
- ^ "Number of Irish returning home at highest level since 2007". The Irish Times (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 25 tetor 2020. Marrë më 20 gusht 2020.
- ^ "Census of Population 2016" (PDF). Profile 1 – Geographical distribution (në anglisht). Central Statistics Office. 6 prill 2017. fq. 15. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 7 prill 2017. Marrë më 6 prill 2017.
Table 2.2 Population of urban areas, 2011 and 2016 [..] 2016 [..] Dublin city & suburbs [..] 1,173,179
- ^ "Census 2016 Profile 2 – Population Distribution and Movements – CSO – Central Statistics Office". www.cso.ie (në anglisht). Marrë më 18 janar 2018.
- ^ "Sapmap Area – NUTS III – Dublin Region". Census 2016 (në anglisht). Zyra Qendrore e Statistikave. 2016. Arkivuar nga origjinali më 16 janar 2018. Marrë më 16 janar 2018.
- ^ "Population Distribution – CSO – Central Statistics Office" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 4 shkurt 2018.
- ^ "The World According to GaWC 2018" (në anglisht). Globalization and World Cities Research Network: Universiteti Loughborough. 13 nëntor 2018. Arkivuar nga origjinali më 3 maj 2017. Marrë më 23 nëntor 2018.
- ^ "Dublin City Council: International Relations Unit" (në anglisht). Dublin City Council. Arkivuar nga origjinali më 7 janar 2019. Marrë më 8 korrik 2014.