Mobiljet

Mobiljet (në tekste edhe orendi, inventari, mobile - (e) shtëpi(s)/ake) i referohen objekteve të lëvizshme të destinuara për të mbështetur aktivitete të ndryshme njerëzore si ulja (p.sh., stolat, karriget dhe divanet), të ngrënit (tryeza), ruajtjen e sendeve, ngrënien dhe/ose punën me një send dhe gjumin (krevati). Mobiljet përdoren gjithashtu për të mbajtur objekte në një lartësi të përshtatshme për punë (si sipërfaqe horizontale mbi tokë, si tryeza dhe tavolina), ose për të ruajtur sende (p.sh. dollapët, raftet dhe sirtarët). Mobiljet mund të jenë një produkt i dizajnit dhe mund të konsiderohen një formë e artit dekorativ. Përveç rolit funksional të mobiljeve, ai mund të shërbejë për një qëllim simbolik ose fetar. Mund të bëhet nga një numër i madh materialesh, duke përfshirë metalin, plastikën dhe drurin. Mobiljet mund të bëhen duke përdorur një shumëllojshmëri të nyjeve të përpunimit të drurit, të cilat shpesh pasqyrojnë kulturën lokale.

Njerëzit kanë përdorur objekte natyrore, si trungje pemësh, shkëmbinj dhe myshk, si mobilje që nga fillimi i qytetërimit njerëzor dhe vazhdon edhe sot në disa shtëpi/kampe. Kërkimet arkeologjike tregojnë se rreth 30,000 vjet më parë, njerëzit filluan të ndërtonin dhe gdhendnin mobiljet e tyre, duke përdorur drurin, gurin dhe kockat e kafshëve. Mobiljet e hershme të kësaj periudhe njihen nga veprat e artit si një figurinë e Venusit e gjetur në Rusi, që përshkruan perëndeshën në një fron. Mobiljet e para të mbijetuara janë në shtëpitë e Skara Brae në Skoci dhe përfshijnë dollapët, komodinat dhe shtretërit e ndërtuar të gjithë prej guri. Teknikat komplekse të ndërtimit si mobilieri filluan në periudhën e hershme dinastike të Egjiptit të lashtë. Kjo epokë pa pjesë të ndërtuara prej druri, duke përfshirë stole dhe tavolina, ndonjëherë të zbukuruara me metale të vlefshme ose fildish. Evolucioni i dizajnit të mobiljeve vazhdoi në Greqinë e lashtë dhe Romën e lashtë, ku fronet ishin të zakonshme, si dhe klinai, kolltukë me shumë qëllime të përdorura për t'u çlodhur, për të ngrënë dhe për të fjetur. Mobiljet e Mesjetës ishin zakonisht të rënda, lisi dhe të zbukuruara. Dizajni i mobiljeve u zgjerua gjatë Rilindjes Italiane të shekullit të katërmbëdhjetë dhe pesëmbëdhjetë. Shekulli i shtatëmbëdhjetë, si në Evropën Jugore ashtu edhe në atë Veriore, u karakterizua nga dizajne baroke të pasura, shpesh të praruara. Shekulli i nëntëmbëdhjetë zakonisht përcaktohet nga stilet e ringjalljes. Treçereku i parë i shekullit të njëzetë shpesh shihet si marshimi drejt modernizmit. Një rritje unike e dizajnit post-modern të mobiljeve është kthimi në forma dhe tekstura natyrale.