Gjermanishtja e ulët

Gjermanishtja e ulët
Gjermanishtja e ulët
Folës amtare	301,000 në të gjitha vendet; 6.7 deri në 10 milionë e kuptojnë atë. (2001)
Familje gjuhësore	Indo-Evropiane Gjermanike Perendimore gjermanike Ingvaonike Gjermanishtja e ulët Gjermanishtja e ulët; ; ; ; ;
Statusi zyrtar
Gjuhë zyrtare në	Gjermania Stampa:Country data Schleswig-Holstein Stampa:Country data Hamburg Stampa:Country data Lower Saxony Stampa:Country data Mecklenburg-Vorpommern Netherlands
Kodet gjuhësore
ISO 639-2	nds
ISO 639-3	nds (varietetet holandeze dhe Westphalian kanë kode të ndara)
Glottolog	[http://glottolog.org/resource/languoid/id/lowg1239 lowg1239 Gjermanishtja e ulët lowg1239 Gjermanishtja e ulët]

Gjermanishtja e ulët ose Saksi i ulët është një gjuhë gjermane perëndimore e folur kryesisht në Gjermaninë veriore dhe në pjesën lindore të Holandës. Është folur edhe në një masë më të vogël në diasporën gjermane në mbarë botën (të quajtur Plautdietsch), nga frisianët etnikë kudo që fliten dialektet friso-saksone dhe në Danimarkën jugore.

Si gjuhë Ingvaeonic, gjermanishtja e ulët është mjaft e dallueshme nga gjuhët irminonike (gjermanishtja e lartë) si gjermanishtja standarde dhe ngushtë e lidhur me holandishten, frisin dhe anglishten.^[12] Ky ndryshim rezultoi nga zhvendosja e konsonants gjermane të Lartë, me linjat Uerdingen dhe Benrath që ishin dy kufij të dukshëm gjuhësorë.

Është vlerësuar se gjermanishtja e ulët ka përafërsisht 301,000 folës amtare në të gjitha vendet, ndërkohë që 6.7 deri në 10 milionë e kuptojnë atë, duke përfshirë deri në 1.7 milionë në Hollandën lindore.

Referime

^ 5 milionë në Gjermaninë veriore dhe 1.7 milion në Holandën lindore
^ "Gechattet wird auf Plattdeusch" Arkivuar 18 maj 2018 tek Wayback Machine. Noz.de. Marrë 2014-03-14.
^ Gjuhët tjera të Evropës: Perspektivat Demografike, Sociolinguistike dhe Edukative nga Guus Extra, Durk Gorter; Çështjet shumëgjuhësore, 2001 - 454; faqe 10.
^ Saxon, Low Ethnologue.
^ gjermanisht: § 23 Absatz 1 Verwaltungsverfahrensgesetz (Bund).
Die Frage, ob unter deutsch rechtlich ausschließlich die hochdeutsche oder auch die niederdeutsche Sprache subsumiert wird, wird juristisch uneinheitlich beantwortet: Während der BGH in einer Entscheidung zu Gebrauchsmustereinreichung beim Deutschen Patent- und Markenamt in plattdeutscher Sprache das Niederdeutsche einer Fremdsprache gleichstellt („Niederdeutsche (plattdeutsche) Anmeldeunterlagen sind im Sinn des § 4a Abs. 1 Satz 1 GebrMG nicht in deutscher Sprache abgefaßt.“ – BGH-Beschluss vom 19. November 2002, Az. X ZB 23/01), ist nach dem Kommentar von Foerster/Friedersen/Rohde zu § 82a des Landesverwaltungsgesetzes Schleswig-Holstein unter Verweis auf Entscheidungen höherer Gerichte zu § 184 des Gerichtsverfassungsgesetzes seit 1927 (OLG Oldenburg, 10. Oktober 1927 – K 48, HRR 1928, 392) unter dem Begriff deutsche Sprache sowohl Hochdeutsch wie auch Niederdeutsch zu verstehen.
^ Unterschiedliche Rechtsauffassungen, ob Niederdeutsch in Deutschland insgesamt Amtssprache ist – siehe dazu: Amtssprache (Deutschland); zumindest aber in Schleswig-Holstein und Mecklenburg-Vorpommern
^ Maas, Sabine (2014). Twents op sterven na dood? : een sociolinguïstisch onderzoek naar dialectgebruik in Borne. Münster New York: Waxmann. fq. 19. ISBN 3830980337. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Low German". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
^ Cascante, Manuel M. (8 gusht 2012). "Los menonitas dejan México". ABC (në spanjisht). Marrë më 19 shkurt 2013. Los cien mil miembros de esta comunidad anabaptista, establecida en Chihuahua desde 1922, se plantean emigrar a la república rusa de Tartaristán, que se ofrece a acogerlos
^ Los Menonitas en Bolivia Arkivuar 3 dhjetor 2013 tek Wayback Machine CNN en Español
^ "El Comercio: Menonitas cumplen 85 años en Paraguay con prosperidad sin precedentes". Arkivuar nga origjinali më 10 prill 2013. Marrë më 15 dhjetor 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Lower Saxony, Encyclopædia Britannica, "[Low German], a dialect closely related to Dutch, Frisian, and English, is quite distinct from the official High German..."

[1] 5 milionë në Gjermaninë veriore dhe 1.7 milion në Holandën lindore

[2] "Gechattet wird auf Plattdeusch" Arkivuar 18 maj 2018 tek Wayback Machine. Noz.de. Marrë 2014-03-14.

[3] Gjuhët tjera të Evropës: Perspektivat Demografike, Sociolinguistike dhe Edukative nga Guus Extra, Durk Gorter; Çështjet shumëgjuhësore, 2001 - 454; faqe 10.

[4] Saxon, Low Ethnologue.

[5] rmanisht: § 23 Absatz 1 Verwaltungsverfahrensgesetz (Bund).
Die Frage, ob unter deutsch rechtlich ausschließlich die hochdeutsche oder auch die niederdeutsche Sprache subsumiert wird, wird juristisch uneinheitlich beantwortet: Während der BGH in einer Entscheidung zu Gebrauchsmustereinreichung beim Deutschen Patent- und Markenamt in plattdeutscher Sprache das Niederdeutsche einer Fremdsprache gleichstellt („Niederdeutsche (plattdeutsche) Anmeldeunterlagen sind im Sinn des § 4a Abs. 1 Satz 1 GebrMG nicht in deutscher Sprache abgefaßt.“ – BGH-Beschluss vom 19. November 2002, Az. X ZB 23/01), ist nach dem Kommentar von Foerster/Friedersen/Rohde zu § 82a des Landesverwaltungsgesetzes Schleswig-Holstein unter Verweis auf Entscheidungen höherer Gerichte zu § 184 des Gerichtsverfassungsgesetzes seit 1927 (OLG Oldenburg, 10. Oktober 1927 – K 48, HRR 1928, 392) unter dem Begriff deutsche Sprache sowohl Hochdeutsch wie auch Niederdeutsch zu verstehen.

[6] Unterschiedliche Rechtsauffassungen, ob Niederdeutsch in Deutschland insgesamt Amtssprache ist – siehe dazu: Amtssprache (Deutschland); zumindest aber in Schleswig-Holstein und Mecklenburg-Vorpommern

[7] Maas, Sabine (2014). Twents op sterven na dood? : een sociolinguïstisch onderzoek naar dialectgebruik in Borne. Münster New York: Waxmann. fq. 19. ISBN 3830980337. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[8] Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Low German". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.

[ABC-9] Cascante, Manuel M. (8 gusht 2012). "Los menonitas dejan México". ABC (në spanjisht). Marrë më 19 shkurt 2013. Los cien mil miembros de esta comunidad anabaptista, establecida en Chihuahua desde 1922, se plantean emigrar a la república rusa de Tartaristán, que se ofrece a acogerlos

[10] Los Menonitas en Bolivia Arkivuar 3 dhjetor 2013 tek Wayback Machine CNN en Español

[11] "El Comercio: Menonitas cumplen 85 años en Paraguay con prosperidad sin precedentes". Arkivuar nga origjinali më 10 prill 2013. Marrë më 15 dhjetor 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[12] Lower Saxony, Encyclopædia Britannica, "[Low German], a dialect closely related to Dutch, Frisian, and English, is quite distinct from the official High German..."

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[12]