Mesapi

Mesapska keramika, Arheološki muzej u Oriji u Apuliji.

Mesapi (lat. Messapii, antgrč. Μεσσάπιοι [Messápioi]) su bili drevno pleme, koje je u antička vremena naseljavalo jugoistočni poluotok ili "petu" Italije (Salento, suvremena Apulija), a koja se u drevna vremena zvala Kalabrija, Mesapija ili Japigija. Glavni gradovi su im bili Uzentum (suvremeni Ugento), Rudiae (suvremeni Rugge), Brundizij (suvremeni Brindisi) i Hyria. Govorili su mesapski jezik. Često se navode kao "najjužnije od japigskih plemena".

Historija

Prema Herodotu su Mesapi potomci Krećana koji su se na jugu Italije naselili nakon neuspjelog pokušaja da pokore Sikance, pri čemu su im se brodovi pri povratku kući nasukali i razbili o italijansku obalu. Većina historičara, pak, smatra da su Mesapi najvjerojatnije porijeklom iz Ilirije.

Hirija, koja se smatra prvim mesapskim gradom, osnovana je oko 18. vijeka pne. a nakon njega su slijedili drugi s kojima je mnogo vijekova kasnije zaratila grčka kolonija Tarent. Herodot, pak, navodi da su godine 473. pne. Mesapi zajedno s drugim japiškim plemenima, koristeći nadmoć u konjici, porazili tarentinsku vojsku. Tako su Mesapi očuvali svoju nezavisnost, a kasnije su pomagali Atenanjima u sicilijanskoj ekspediciji.

Mesape su, kao i ostale italske narode, kasnije pokorili Rimljani, te su postepeno izgubili svoj identitet, preuzevši latinski i grčki jezik.

Jezik i pismo

Glavni članak:Mesapski jezik.

Mesapi su govorili mesapskim jezikom, koji pripada grupi kentum jezika. Lingvisti ga smještaju u vlastitu grupu indoevropskih jezika, iako postoje teorije da je on dio šire grupe ilirskih jezika koji su se govorili s drugu stranu Jadrana. Mesapski jezik je danas poznat zahvaljujući tome što su Mesapi bili pismeni, odnosno usvojili grčki alfabet. Danas je poznato oko pedesetak mesapskih natpisa koji su koliko-toliko dešifrirani i zahvaljujući kojima postoji određena predodžba o tom jeziku. Njime se prestalo govoriti kada su Mesapi preuzeli latinski i grčki.