Ubelgiji

Koninkrijk België
Royaume de Belgique
Königreich Belgien
Ufalme wa Ubelgiji

Bendera Nembo
Kaulimbiu ya taifa: Kifaransa: L'union fait la force ; Kiholanzi: Eendracht maakt macht ; Kijerumani: Einigkeit macht stark. (Kiswahili: "Umoja ni nguvu")
Wimbo wa taifa: La Brabançonne (Wimbo la Brabant)
Mji mkuu	Brussels 50°54′ N 4°32′ E
Mji mkubwa nchini	Brussels
Lugha rasmi	Kiholanzi, Kifaransa, Kijerumani
Serikali Mfalme Wazir Mkuu	Ufalme wa kikatiba Philippe Saxe-Coburg na Gotha Alexander De Croo
Uhuru Mapinduzi ya Ubelgiji	1830
Eneo  - Jumla  - Maji (%)	30,689 km² (ya 136) 0.71
Idadi ya watu  - Novemba 2022 kadirio  - [[{{{population_census_year}}}|{{{population_census_year}}}]] sensa  - Msongamano wa watu	11,697,557 (ya 82) 11,515,793[1] population_census_year = Novemba 2019 376/km² (ya 22)
Fedha	Euro (EUR)
Saa za eneo  - Kiangazi (DST)	CET (UTC+1) CEST (UTC+2)
Intaneti TLD	.be
Kodi ya simu	+32 -

Ubelgiji (België kwa Kiholanzi, Belgique kwa Kifaransa na Belgien kwa Kijerumani) ni ufalme wa Ulaya ya Magharibi. Ni kati ya nchi 6 zilizoanzisha Jumuiya ya Kiuchumi ya Ulaya ambayo baadaye imekuwa Umoja wa Ulaya.

Imepakana na Ufaransa, Uholanzi, Ujerumani na Luxemburg.

Ina pwani kwenye Bahari ya Kaskazini.

Mji mkuu ni Brussels.

"Belgii" lilikuwa jina la wakazi wa kale wa kaskazini mwa Gallia, na Gallia Belgica ilikuwa jimbo la Dola la Roma.

Wakati wa Zama za Kati maeneo yake yalikuwa chini ya Dola Takatifu la Kiroma na tangu mwaka 1477 yalitawaliwa na nasaba ya Habsburg. Watawala hao walikuwa Wakatoliki, hivyo walizuia uenezaji wa Matengenezo ya Kiprotestanti.

Hata hivyo mikoa ya kaskazini ilifaulu kwa njia ya vita kujipatia uhuru na kuanzisha Jamhuri ya Nchi za Chini (Uholanzi) tangu mwaka 1648. Mikoa iliyoendelea kuwa Ubelgiji ya baadaye ilibaki chini ya Habsburg hadi Mapinduzi ya Kifaransa na utawala wa Napoleon aliyeiingiza katika Ufaransa.

Baada ya Mkutano wa Vienna wa mwaka 1815 Ubelgiji iliunganishwa pamoja na Uholanzi kuwa sehemu ya Ufalme wa Muungano wa Nchi za Chini na hapo ilikuwa sehemu ya kusini ya ufalme huo. Tofauti na sehemu za kaskazini, zilizokuwa na Waprotestanti wengi, mikoa ya Ubelgiji ilikaliwa na Wakatoliki. Tena, wenyeji wa mikoa ya kusini kabisa waliongea Kifaransa, na pia katika sehemu nyingine, ambako watu waliongea Kiholanzi, lugha ya Kifaransa ilikuwa lugha iliyopendwa na matabaka ya juu na wasomi.

Tofauti hizo za kiutamaduni zilichangia kati ya watu wa kusini hisia ya kubaguliwa na katika mapinduzi ya 1830 mikoa yao ilijitenga na Ufalme wa Muungano wa Nchi za Chini na kuanzisha ufalme mpya wa Ubelgiji.

Ubelgiji ni shirikisho la majimbo matatu:

• Flandria katika kaskazini lenye Waflandria wanaotumia lugha ya Kiholanzi,
• Wallonia katika kusini lenye Wawallonia wanaotumia Kifaransa na
• jimbo la mji mkuu wa Brussels lenye lugha zote.^[2]

Katika Wallonia kuna pia wilaya ambayo wakazi wanatumia hasa Kijerumani ambacho ni lugha ya tatu ya kitaifa.^[3][4]

Ushindani kama si chuki kati ya makundi hayo ndilo tatizo kuu la nchi.^[5][6]

Wenyeji (67.3%) wanatofautiana hasa kutokana na lugha: 59% wanaongea hasa Kiholanzi, 40% Kifaransa na 1% Kijerumani.

Wahamiaji wanaongea lugha mama zao: Kiarabu (3%), Kiitalia (2%), Kituruki (1%) n.k.

Kiingereza kinajulikana na 38% za wakazi.

Wakazi wengi ni Wakristo (63.7%), hasa wa Kanisa Katoliki (60.6%), lakini 5% tu wanashiriki ibada za kila wiki; Wakristo wengine ni Waprotestanti (2.1%) na Waorthodoksi (1.6%). Waislamu ni 7.4%. Asilimia 28 hawana dini yoyote.

• Orodha ya miji ya Ubelgiji
• Orodha ya nchi kufuatana na wakazi

Katika wavuti

Vitabu

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Belgium

Serikali

• Official site of Belgian monarchy
• Official site of the Belgian federal government

Taarifa za jumla

• Belgium entry at The World Factbook
• Belgium Archived 7 Juni 2008 at the Wayback Machine. at UCB Libraries GovPubs
• Belgium information from the United States Department of State
• Ubelgiji katika Open Directory Project
• Portals to the World from the United States Library of Congress
• Belgium profile from the BBC News
• FAO Country Profiles: Belgium
• Statistical Profile of Belgium at the Association of Religion Data Archives Archived 28 Oktoba 2014 at the Wayback Machine.
• Wikimedia Atlas of Belgium
• Key Development Forecasts for Belgium from International Futures
• Official Site of the Belgian Tourist Office in the Americas and GlobeScope

Nchi za Umoja wa Ulaya
Austria | Bulgaria | Eire | Estonia | Hispania | Hungaria | Italia | Kroatia | Kupro | Latvia | Lituanya | Luxemburg | Malta | Polandi | Slovakia | Slovenia | Romania | Ubelgiji | Ucheki | Udeni | Ufaransa | Ufini | Ugiriki | Uholanzi | Ujerumani | Ureno | Uswidi

Makala hii kuhusu maeneo ya Ulaya bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Ubelgiji kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.