odpowiedzialność

wymowa:

IPA: [ˌɔtpɔvʲjɛ̇ˈd͡ʑalnɔɕt͡ɕ], AS: [otpovʹi ̯ėʒ́alność], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• podw. art.• akc. pob.• i → j  ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) obowiązek odpowiadania za swoje działanie, bycia odpowiedzialnym za coś

(1.2) cecha kogoś, kto jest odpowiedzialny, dojrzały, rozsądny

odmiana:

(1.1-2) blm

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	odpowiedzialność
dopełniacz	odpowiedzialności
celownik	odpowiedzialności
biernik	odpowiedzialność
narzędnik	odpowiedzialnością
miejscownik	odpowiedzialności
wołacz	odpowiedzialności

przykłady:

(1.1) Wolność wymaga odpowiedzialności, dlatego budzi lęk w tak wielu ludziach^[1].

(1.1) Odmowa wykonania polecenia przełożonego o odsunięciu lub niedopuszczeniu do pełnienia służby pociąga za sobą odpowiedzialność dyscyplinarną, wyjątkami są tu przypadki podyktowane charakterem służby lub względami bezpieczeństwa^[2]

(1.2) Odznaczał się odpowiedzialnością, żołnierze mu ufali.

składnia:

kolokacje:

(1.1) współodpowiedzialność • odpowiedzialność cywilna • odpowiedzialność karna • odpowiedzialność dyscyplinarna • odpowiedzialność porządkowa / zawodowa / materialna / moralna • odpowiedzialność zbiorowa • obarczać odpowiedzialnością • odpowiedzialność ciąży na (kimś) • ponosić / ponieść odpowiedzialność • unikać / uniknąć odpowiedzialności • podlegać odpowiedzialności • spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

synonimy:

(1.2) dojrzałość, rozsądek

antonimy:

(1.2) nieodpowiedzialność, lekkomyślność

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. odpowiedzialny mos, współodpowiedzialność ż, odpowiedź ż, odpowiadanie n, odpowiedzenie n

czas. odpowiadać ndk., odpowiedzieć dk.

przym. odpowiedzialny

przysł. odpowiedzialnie

związki frazeologiczne:

pociągnąć do odpowiedzialności • zrzucić z siebie odpowiedzialność

etymologia:

pol. odpowiedzialny + -ość

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) responsibility, responsibleness, liability, charge
• arabski: (1.1) عهدة ż, مسؤولية ż
• baskijski: (1.1) erantzukizun
• białoruski: (1.1) адказнасць ż, адказ m; (1.2) адказнасць ż
• boloński: (1.1) respunsabilitè
• bułgarski: (1.1) отговорност ż; (1.2) отговорност ż
• chorwacki: (1.1) odgovornost ż
• duński: (1.1) ansvar n; (1.2) ansvarlighed w
• esperanto: (1.1) respondeco
• fiński: (1.1) edesvastuu
• francuski: (1.1) responsabilité ż
• hiszpański: (1.1) responsabilidad ż
• interlingua: (1.1) responsabilitate
• islandzki: (1.1) ábyrgð ż
• japoński: (1.1) 責任(せきにん)
• jidysz: (1.1) פֿאַראַנטוואָרטלעכקייט (farantwortlechkejt), אַחריות (achrius), אחריות (chrius)
• kazachski: (1.1) жауапкершілік
• łaciński: (1.1) auctoritas
• niderlandzki: (1.1) verantwoordelijkheid ż
• niemiecki: (1.1) Haftung ż, Verantwortung ż
• nowogrecki: (1.1) ευθύνη ż
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-2)  
• portugalski: (1.1) responsabilidade ż
• rosyjski: (1.1) ответственность ż, ответ m; (1.2) ответственность ż
• serbski: (1.1) одговорност ż
• slovio: (1.1) otgvornost
• słowacki: (1.1) zodpovednosť ż; (1.2) zodpovednosť ż
• szwedzki: (1.1) ansvarighet w, ansvar n
• węgierski: (1.1) felelősség
• włoski: (1.1) responsabilità ż, coscienziosità ż

źródła: