[go: up one dir, main page]

 
kwiat (1.1)
 
kwiaty (1.2)
 
kwiat (1.3)
wymowa:
IPA[kfʲjat], AS[kfʹi ̯at], zjawiska fonetyczne: zmięk.utr. dźw.i → j  ?/i
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) bot. organ roślin nasiennych, w którym wykształcają się wyspecjalizowane elementy służące do rozmnażania
(1.2) ogrod. kwitnąca roślina ozdobna
(1.3) pot. roślina doniczkowa
(1.4) przen. najlepsza część społeczności
(1.5) daw. przen. dziewictwo[1]
(1.6) uczn. fiat[2]
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.1) Kwiaty tego kaktusa odrażająco śmierdzą.
(1.2) Na zakończenie roku szkolnego nauczycielce wręczono niedrogą wiązankę kwiatów.
(1.3) Rozbrykany kot strącił kwiat z parapetu.
(1.4) Wikipedyści to kwiat internautów.
składnia:
(1.4) kwiat + D.
kolokacje:
(1.1) kwiat męski / kwiat pręcikowykwiat żeński
(1.2) kwiat ciętybukiet / wiązanka kwiatów • wianek z kwiatów
(1.3) kwiat doniczkowy
(1.4) kwiat młodzieży / narodu / poetów / wojska / żołnierstwa
synonimy:
(1.2) kwiatek
(1.3) kwiatek
(1.5) kwiatek[4], panieński kwiatek[4]
antonimy:
(1.1) łodyga
hiperonimy:
(1.2) roślina
hiponimy:
(1.2) aster, bratek, chaber, cykoria, dzwonek, fiołek, goździk, hiacynt, jaskier, lilia, maciejka, mak, mikołajek, nagietek, narcyz, nasturcja, niezapominajka, pierwiosnek, piwonia, przebiśnieg, róża, sasanka, stokrotka, tulipan
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. rozkwitanie n, rozkwit mrz, kwitnięcie n, kwietniówka ż, kwiecień mrz, kwiaciarstwo n, kwiaciarz m, kwiaciarka ż, kwiaciarnia ż, kwietnik m, kwiatostan m, kwiecie n
zdrobn. kwiatek m, kwiatuszek m
czas. kwitnąć ndk., zakwitać ndk., zakwitnąć dk., rozkwitać ndk., rozkwitnąć dk., przekwitać ndk., przekwitnąć dk., ukwiecić dk.
przym. kwiecisty, kwiatowy, jednokwiatowy, wielokwiatowy, kwietniowy, kwiaciarski
przysł. kwiecisto
związki frazeologiczne:
kwiat lotosukwiat paprocilodowe kwiatyw kwiecie wiekutego kwiatu jest pół światuniech się plenią kwiaty, dla miodu zbiór bogaty
etymologia:
(1.1-3) prasł. *květъ[5]
(1.5) prawdop. kalka z łac., gr.[1]
(1.6) pol. fiat, wykorzystanie podobieństwa fonetycznego[2]
uwagi:
zob. też kwiat w Wikicytatach
(1.5) por. defloracjadosł. „odkwiecenie”[4], łac. floriditasmenstruacja, dosł. kwitnienie[6]
tłumaczenia:
(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: dziewictwo
źródła:
  1. 1,0 1,1 Anna Krawczyk-Tyrpa, Kwiat i kobieta, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 10.
  2. 2,0 2,1 Monika Rzeszutek, Rośliny w szkolnym ogrodzie, czyli nazwy botaniczne w socjolekcie uczniowskim, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 226.
  3. publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja  Hasło „kwiat” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. 4,0 4,1 4,2 Anna Krawczyk-Tyrpa, Kwiat i kobieta, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 11.
  5. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać  Hasło „kwiat” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  6. Anna Krawczyk-Tyrpa, Kwiat i kobieta, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 12.
 
kwiat (1.1)
wymowa:
IPA/kfjɑ̈t/, IPA/kvjɑ̈t/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) kwiat[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
praindoeur. *k̑u̯ei̯t-
uwagi:
źródła: