cześć

wymowa:

IPA: [t͡ʃɛɕt͡ɕ], AS: [čeść]

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) poważanie

(1.2) st.pol. stan cywilny

wykrzyknik

(2.1) pot. pozdrowienie, przywitanie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych

(2.2) pot. pożegnanie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	cześć	czci
dopełniacz	czci	czci
celownik	czci	czciom
biernik	cześć	czci
narzędnik	czcią	czciami
miejscownik	czci	czciach
wołacz	czci	czci

(2.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Prezydent oddał cześć poległym żołnierzom.

(1.2) Zakonnicy to usłyszawszy, a temu sie – iż ta rzecz, acz dobrego umysłu, wszakże niesłychana i zakonowi Mojżeszowemu przeciwna była – zumiawszy, to sobie umyślili, iżby sie Pana Boga – przyprawiwszy sie na to czujnościami, postami i modlitwami – poradzili i jego sie wolej, ktorą by sobie cześć obrać miała, dowiedzieli^[1].

(2.1) Cześć, druhu!

składnia:

kolokacje:

(1.1) składać cześć • oddać cześć

synonimy:

(1.1) szacunek, honor, hołd

(2.1) ofic. neutr. dzień dobry; środ. młodz. hej; slang. siema, siemka, siemasz; czołem, witaj

(2.2) ofic. neutr. do widzenia; pa; slang. nara, narka, siema

antonimy:

(1.1) bezecność

(2.1) żegnaj, do zobaczenia

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. czczenie n, czciciel m, czcicielka ż, uczczenie n, uczta ż, czestne n, czesne n, uczciwość ż

czas. czcić ndk., uczcić dk., poczcić dk.

przym. czestny, uczciwy, poczciwy

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *čьstь < praindoeur. *kĭt-tī- → czczenie, wielbienie, szanowanie^[2]

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (2.1) hallo
• albański: (2.1) tungjatjeta
• angielski: (1.1) homage, honour; (2.1) hi, hello
• arabski: (1.1) مجد m; (2.1) مرحبا (marhaba)
• azerski: (2.1) salam
• baskijski: (2.1) kaixo
• białoruski: (2.1) прывітанне; (2.2) бывай
• bośniacki: (2.1) zdravo, ćao
• bułgarski: (2.1) здравей (do jednej osoby), здравейте (do wielu osób), здрасти
• chiński standardowy: (2.1) 你好 (nǐhǎo), 您好 (nínhǎo), 好 (hǎo)
• chorwacki: (2.1) bok, bog
• czeski: (2.1) ahoj, nazdar
• czirokeski: (2.1) ᎣᏏᏲ
• duński: (1.1) ære w, hæder w; (2.1) hej
• esperanto: (1.1) respekto; (2.1) saluton
• estoński: (2.1) tere, pot. tervist; (2.2) nägemist
• fiński: (2.1) terve, moi, hei
• francuski: (1.1) honneur m; (2.1) salut
• galicyjski: (2.1) ola
• grenlandzki: (2.1) aluu
• gruziński: (2.1) გამარჯობა; (2.2) კარგად
• hawajski: (2.1) aloha
• hindi: (2.1) नमस्ते (namastē)
• hiszpański: (1.1) honor m, respeto m, honra ż; (2.1) hola
• indonezyjski: (2.1) hai
• interlingua: (2.1) salute
• inuktitut: (2.1) ᐊᐃ (ai)
• irlandzki: (2.1) haileo
• islandzki: (1.1) sæmd ż; (2.1) halló, hæ
• japoński: (2.1) przed południem おはよう (ohayō)
• jidysz: (1.1) ייִראת־הכּבֿוד n (jires-hakowed)
• kataloński: (2.1) hola
• koreański: (2.1) 안녕 (annyŏng), 반가워 (pan’gawŏ); (2.2) 안녕 (annyŏng)
• litewski: (2.1) labas, sveikas, sveiki
• lojban: (2.1) coi
• łaciński: (1.1) honor; (2.1) salve, ave
• łotewski: (2.1) sveiki
• niderlandzki: (2.1) hallo, hoi, dag
• niemiecki: (1.1) Ehre ż; (2.1) hallo; (2.2) tschüss / tschüs
• norweski (bokmål): (2.1) hallo, hei
• norweski (nynorsk): (2.1) hei
• nowogrecki: (1.1) τιμή ż, σεβασμός m; (2.1) γεια σου, γεια σας
• nowopruski: (2.1) kaīls; (2.2) ērdiw
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (2.1)  ; (2.2)  
• portugalski: (2.1) oi
• rosyjski: (1.1) честь ż; (2.1) привет, здравствуйте, здравствуй; (2.2) пока
• rumuński: (1.1) obraz m; (2.1) salut, bună
• sardyński: (2.1) salude, saludi
• serbski: (2.1) здраво, ћао
• slovio: (2.1) zdrav (здрав)
• słowacki: (2.1) ahoj
• słoweński: (1.1) čast ż; (2.1) živijo/živio, zdravo; (2.2) adijo
• suahili: (2.1) habari, hujambo (do mężczyzn), sijambo (do kobiet), hamjambo, jambo (forma prostsza używana przez turystów)
• szkocki gaelicki: (1.1) halò, hòigh, latha math
• szwedzki: (2.1) hej, hallå, tjänare
• tajski: (2.1) สวัสดีครับ, สวัสดีค่ะ
• tok pisin: (2.1) hai, catch mulai
• turecki: (2.1) selam, merhaba
• tuvalu: (2.1) talofa
• ukraiński: (2.1) привіт
• urdu: (1.1) سلام (salām)
• uzbecki: (2.1) salom
• volapük: (2.1) glidis
• walijski: (2.1) helo
• węgierski: (2.1) szia, szervusz
• wietnamski: (2.1) xin chào, chào
• wilamowski: (1.1) ere ż
• włoski: (2.1) ciao, salve
• zulu: (2.1) sawubona

źródła: