Tycz cieśla

Chrząszcz o ciele długości od 12 do 20 mm. U samca czułki są pięć razy dłuższe od ciała, a u samicy dwa razy dłuższe od ciała^[2][3]. Ubarwiony brunatnie, z szarym lub żółtawobrązowym nalotem. Przedplecze szersze niż dłuższe, z parą ostrych kolców po bokach i czterema plamkami żółtawych włosków w częściach górno-bocznych. Punktowanie około dwukrotnie dłuższych niż szerszych pokryw jest grube i ziarenkowane u nasady, zaś ku tyłowi coraz delikatniejsze. Przez pokrywy skośnie biegną dwie ciemne przepaski poprzeczne. Obie są zaznaczone z równą siłą^[3]. U samicy spod pokryw wystaje pokładełko^[2]. Pierwszy człon stóp odnóży tylnej pary nie jest dłuższy niż pozostałe człony razem wzięte^[3]. Nazwa owada pochodzi od odgłosów wydawanych przez zaniepokojone tycze, przypominających piłowanie drewna^{[potrzebny przypis]}.

Owady dorosłe spotkać można od marca do końca lipca, a niekiedy jesienią. Najliczniejsze są w kwietniu^[2]. Przebywają na nasłonecznionych częściach pni, pniaków i nieokorowanego drewna roślin żywicielskich^[4]. Aktywne są o zmierzchu i nocą, odżywiając się korą młodych pędów. Samice składają jaja w szparach kory martwych sosen, rzadziej jodeł, świerków, modrzewi^[2][4]. Z jaj wylęgają się larwy osiągające przed przepoczwarczeniem długość 40 mm^{[potrzebny przypis]}. Żerują między korą a drewnem, tworząc rozgałęzione chodniki^[4]. Cykl rozwojowy trwa 1–2 lata^[2].

Tycz cieśla występuje w lasach iglastych, głównie sosnowych. Jest gatunkiem północnopalearktycznym. W Europie występuje od Pirenejów, Alp i północnych Bałkanów po jej krańce północne i Ural. W Azji rozprzestrzeniony przez Syberię, północną Mongolię, północne Chiny aż po Koreę i rosyjski Daleki Wschód, w tym Sachalin^[4].

• owady Polski
• chrząszcze Polski