Magnetyt

Magnetyt
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	tetratlenek triżelaza; tlenek żelazawo-żelazowy (Fe3(Fe2+Fe3+)O4) (Tlenek żelaza(II) diżelaza(III))
Twardość w skali Mohsa	5,5–6,5
Przełam	nierówny
Łupliwość	niewyraźna
Pokrój kryształu	izometryczne, romboedryczne
Gęstość minerału	5,2–5,2 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	żelazistoczarna
Rysa	czarna
Połysk	metaliczny, tłusty, matowy
	Dodatkowe dane
Szczególne własności	magnetyzm
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Magnetyt – minerał z gromady tlenków, zaliczany do grupy spineli (żelazowych). Należy do minerałów pospolitych^[1]^[2].

Ten artykuł od 2011-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kamień ten znany był już starożytnym Grekom. Jego nazwa μαγνῆτις λίθος magnētis líthos" dosł. "kamień magnezyjski", pochodzi od dawnego greckiego miasta Magnesia (Μαγνησία, obecnie Manisa) – dziś na terenie Turcji.

Termin magnes wprowadził w 1845 r. austriacki mineralog Wilhelm Karl von Haidinger.

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju izometrycznym, najczęściej przyjmujące postać ośmiościanu. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych; występuje też w formie wypryśnięć. Jest kruchy i nieprzezroczysty. Często zawiera domieszki tytanu, wanadu, manganu, magnezu, chromu.

Wykazuje silne właściwości magnetyczne, kryształy magnetytu są przyciągane przez magnes, zbite masy same działają jak magnes. Własności magnetyczne znikają w temperaturze około 580 °C, ale po ochłodzeniu pojawiają się ponownie. Obok pirotynu to jedyna z naturalnie występujących substancji magnetycznych. Charakteryzuje się wysoką zawartością żelaza (72,4%)^[2].

Odmiana magnetytu z dużą zawartością tytanu to tytanomagnetyt^[3].

Występowanie

Występuje w skałach magmowych (gabro, bazalt). Obecny jest również w skałach metamorficznych i osadowych^[2].

Miejsca występowania: Bogate złoża magnetytu znajdują się w Szwecji (Kiruna, Luossawara), Rosji (Ural), na Ukrainie i w USA.

W Polsce minerał ten występuje na Dolnym Śląsku: w Kowarach, w Kletnie^[2], okolicach Szklarskiej Poręby, spotykany jest w bazaltach okolic Złotoryi i na Suwalszczyźnie, w głębokim podłożu. W okolicach Suwałk w skałach krystalicznych (anortozytach, norytach) podłoża prekambryjskiego występuje tytanomagnetyt^[3].

Zastosowanie

Jest najbogatszą i najlepszą dla przemysłu rudą żelaza.

Odłamki odmiany stalowoszarej po bębnowaniu i oprawieniu bywają używane jako kamień ozdobny.

Medycyna niekonwencjonalna

W Japonii wierzono, że magnetyt łagodzi ból, leczy schorzenia szyi, ramion oraz bezsenność.

Litoterapia wykorzystuje magnetyt przy złamaniach, stłuczeniach itp. wierząc, że minerał ten zwiększa zdolność regeneracji tkanki mięśniowej i kostnej.

Zobacz też

Przypisy

↑ David L.D.L. Heiserman David L.D.L., Księga pierwiastków chemicznych, Warszawa: Prószyński i S-ka, 1992, ISBN 83-7180-123-8 .
↑ ^a ^b ^c ^d Praca zbiorowa, Słownik chemiczny, JerzyJ. Chodkowski (red.), Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982, ISBN 83-214-0323-9 .
↑ ^a ^b Tytanomagnetyt, Wiem [dostęp 2015-01-18] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-18] .

[1] David L.D.L. Heiserman David L.D.L., Księga pierwiastków chemicznych, Warszawa: Prószyński i S-ka, 1992, ISBN 83-7180-123-8 .

[:0-2] Praca zbiorowa, Słownik chemiczny, JerzyJ. Chodkowski (red.), Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982, ISBN 83-214-0323-9 .

[tytanomagnetyt-3] Tytanomagnetyt, Wiem [dostęp 2015-01-18] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-18] .

[1]

[2]

[3]