Lasgush Poradeci
Lasgush Poradeci, właśc. Llazar Sotir Gusho (ur. 27 grudnia 1899 w Pogradcu, zm. 12 listopada 1987 tamże[1]) – poeta i tłumacz albański pochodzenia arumuńskiego.
| |
| Imię i nazwisko |
Llazar Sotir Gusho |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
27 grudnia 1899 |
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
albańska |
| Język |
albański |
| Alma Mater |
Akademia Sztuk Pięknych w Bukareszcie |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
|
Vallja e yjve | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUczęszczał do rumuńskojęzycznej szkoły w Bitoli[2]. W latach 1916–1919 uczył się we francuskim liceum w Atenach[1]. W 1919 roku zapadł na zdrowiu i dzięki pomocy finansowej Sophii Schliemann mógł się leczyć w jednym z sanatoriów greckich. Został z niego usunięty po tym, jak został przyłapany in flagranti z pielęgniarką.
Dzięki uzyskanemu w 1924 stypendium od rządu albańskiego, Poradeci ukończył studia na Akademii Sztuk Pięknych w Bukareszcie, a także studia filologiczne na uniwersytecie w Grazu[2]. W tym czasie uczęszczał na wykłady Norberta Jokla. W maju 1933 roku obronił pracę doktorską poświęconą postaci Mihaia Eminescu[1]. W tym samym roku opublikował pierwszy tom poezji - Vallja e yjve[2]. Powrócił do Albanii w 1934 roku, gdzie podjął pracę nauczyciela rysunku w gimnazjum w Tiranie. W tym czasie wydał swój pierwszy tomik wierszy. W okresie rządów Envera Hodży uniemożliwiono mu publikowanie utworów. Aby zarobić na życie pracował w wydawnictwie Naim Frashëri jak tłumacz, zajmował się także pracą naukową[1].
W jego dorobku translatorskim znajduje się tłumaczenie Eugeniusza Oniegina na język albański, a także przekłady Lermontowa, Błoka, Majakowskiego i Bertolta Brechta. Współpracował z Qevqepem Kambo przy tłumaczeniu dzieł Adama Mickiewicza na język albański[3]. W roku 1974 przeszedł na emeryturę. Zmarł w nędzy w swoim domu w Pogradcu.
W życiu prywatnym był żonaty (żona Nefija zmarła w 1983), miał dwie córki.
W 1999 został pośmiertnie odznaczony orderem Nderi i Kombit (Honor Narodu). 27 grudnia 2006 w centrum Pogradeca stanął trzymetrowy pomnik Poradeciego, dłuta Mumtaza Dhramiego. Imię Poradeciego noszą ulice w Tiranie i w Prisztinie, a także szkoła w Tiranie.
Opublikowane tomy poezji
edytuj- 1933: Vallja e yjve (Bal gwiazd)
- 1937: Ylli i zemres (Gwiazda serca)
- 2001: Dora jote ledhatarja: 33 lirika
- 2003: Gjeniu i anijes: poezi
- 2005: Përse të dua: poezi dashurie
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 384. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ a b c 27 dhjetor 1899, lindi liriku i madh i dashurisë, Lasgush Poradeci [online], kumtari.al, 2021 (alb.).
- ↑ Woszkowska Mariola, Od Mickiewicza do Szymborskiej, Przegląd Albański 2:1997
Bibliografia
edytuj- Emin Kabashi: Lasgush Poradeci : jeta dhe vepra. Prisztina: Instituti Albanologjik, 1997, s. 252.
- Strona poświęcona literaturze albańskiej. albanianliterature.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-06)].